Τα νυχτερινά φωτεινά νέφη από τον ISS

Πώς θα φαίνονταν τα νυχτερινά φωτεινά νέφη (ή νυχαυγή νέφη) από το διάστημα; Αυτήν την ερώτηση απαντά η συγκεκριμένη φωτογραφία που ελήφθη στις 14/7 από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).

Τα νυχτερινά φωτεινά νέφη είναι ένα στρώμα αραιών νεφών που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος, γύρω στα 80 km, σε σχέση με τα γνώριμα νέφη της τροπόσφαιρας (~10-15 km) με τα οποία είμαστε όλοι εξοικειωμένοι. Είναι ορατά σε χρονικό εύρος 1-2 μηνών πέριξ του θερινού ηλιοστασίου και σε σχετικά μεγάλα γεωγραφικά πλάτη (συνήθως μεταξύ 50o και 70o αν και σε σπάνιες περιπτώσεις καταγράφονται και σε χαμηλότερα πλάτη, π.χ. και στην Ελλάδα το 2021: https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/1015982749208483), μετά τη δύση του Ηλίου. 

 

Τα νέφη αυτά φωτίζονται από τον Ήλιο, ενώ αυτός βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα (ανάμεσα στις 6 και 18-20 μοίρες κάτω από τον ορίζοντα του παρατηρητή) και αποκτούν ένα χαρακτηριστικό μπλε χρώμα, λόγω της απορρόφησης του ερυθρού μέρους του ορατού φάσματος του ηλιακού φωτός από το όζον της στρατόσφαιρας.

 

Χρειάζονται ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες για να σχηματιστούν (από –120 βαθμούς Κελσίου και χαμηλότερα), ώστε να ευνοείται η ύπαρξη παγοκρυστάλλων διαμέτρου ~0.1 μικρομέτρων. Επίσης, θα πρέπει να υφίστανται υδρατμοί (προερχόμενοι από χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα ενδεχομένως με την ανυψωτική βοήθεια ατμοσφαιρικών βαρυτικών κυμάτων ή από αντιδράσεις υδροξυλίου με μεθάνιο) και πυρήνες συμπύκνωσης (π.χ. σκόνη από μετέωρα ή από ηφαίστεια). 

 

Πηγή: https://eol.jsc.nasa.gov/SearchPhotos/photo.pl...

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Android Earthquake Alert στο κινητό σας

Όσοι έχετε Android, έχετε και τη δυνατότητα να ειδοποιηθείτε για σεισμό που επίκειται σε δευτερόλεπτα ως και 1’ πριν αρχίσει να σείεται το έδαφος κάτω από τα πόδια σας. Μάλιστα, πολλοί μπορεί ήδη να έχετε λάβει ειδοποιήσεις για πρόσφατους σεισμούς και να νιώσατε τη δόνηση μερικά δευτερόλεπτα αργότερα. Πώς συμβαίνει αυτό;

 

Πρόκειται για το AEA (Android Earthquake Alert – δηλαδή συναγερμός σεισμού Android), το οποίο ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 2020 και σταδιακά επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο. Όταν ξεκινούν οι πρώτες ανεπαίσθητες δονήσεις, τότε τα κινητά που βρίσκονται κοντά στο επίκεντρο, τις ανιχνεύουν με τα ενσωματωμένα επιταχυνσιόμετρά τους και βρίσκουν σχεδόν άμεσα το επίκεντρο. Στη συνέχεια στέλνουν ειδοποιήσεις στους χρήστες της ευρύτερης περιοχής που πρόκειται να επηρεαστεί (κατά προσέγγιση). Επειδή οι ειδοποιήσεις στέλνονται πολύ ταχύτερα από ό,τι ταξιδεύουν τα σεισμικά κύματα, οι χρήστες που βρίσκονται λίγο πιο μακριά από το επίκεντρο θα έχουν στη διάθεσή τους αρκετά πολύτιμα δευτερόλεπτα από τη στιγμή που θα λάβουν την ειδοποίηση, ώστε να προστατευτούν.

 

Από το 2021 ως και το 2024, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Science” στις 17/7, το σύστημα AEA έστειλε ειδοποιήσεις για 1279 σεισμικά γεγονότα, με μόλις 3 από αυτά να είναι “false alarms” (ψευδώς θετικά) εκ των οποίων τα 2 προκλήθηκαν από καταιγίδα. Επίσης, το 85% των χρηστών που έλαβε ειδοποίηση, ένιωσε δόνηση και το 36% την έλαβε πριν η δόνηση αρχίσει.

 

Ο αλγόριθμος αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω, καθώς έχουν υπάρξει και αστοχίες, όπως στον σεισμό της Τουρκίας-Συρίας το 2023, όπου υποεκτιμήθηκε από το μοντέλο και στάλθηκαν ειδοποιήσεις σε ελάχιστους. Στις μετέπειτα βελτιώσεις, η ομάδα της Google κάνοντας μια προσομοίωση του τότε σεισμού με τον βελτιωμένο αλγόριθμο, διαπιστώθηκε ότι αυτός θα είχε στείλει ειδοποιήσεις σε πάνω από 10 εκατομμύρια χρήστες, πιθανότατα σώζοντας αρκετές ζωές.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.science.org/doi/10.1126/science.ads4779

 

Ο χάρτης από την παραπάνω έρευνα, δείχνει τους σεισμούς που ανιχνεύθηκαν και για τους οποίους στάλθηκαν προειδοποιήσεις από το ΑΕΑ.

 

Περισσότερα για τους σεισμούς, τα ηφαίστεια αλλά και όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ο κυκλώνας Erin μέσα από το "μάτι" του

Ο κυκλώνας Erin, ο οποίος επηρέασε τα νησιά της Καραϊβικής και έφτασε στη μέγιστη κατηγορία 5 της κλίμακας Saffir-Simpson στις 16/8, με μέγιστη καταγεγραμμένη ταχύτητα ανέμου τα 260 km/h και χαμηλότερη πίεση στο κέντρο του τα 915 hPa, χάρισε δυο εντυπωσιακά πλάνα στους επαγγελματίες που, με κίνδυνο της ζωής τους, πετάνε στο «μάτι» κάθε κυκλώνα για να πάρουν πολύτιμες μετρήσεις.

 

Το πρώτο πλάνο είναι στιγμιότυπο από το βίντεο των “Hurricane Hunters” (αποτελούν μέρος της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ), το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ: https://x.com/53rdWRS/status/1956826995263766946 και δείχνει πώς το αεροπλάνο τους εισερχόμενο στο κέντρο ή «μάτι» του κυκλώνα Erin αντικρίζει τον Ήλιο. 

 

Το κέντρο ενός κυκλώνα, είναι η πιο «ήσυχη» περιοχή του όπου επικρατεί ασθενής άνεμος, ενώ εκεί σημειώνεται η χαμηλότερη πίεσή του. Γύρω από αυτό, υπάρχει ένα «τείχος» νεφών και πνέουν σφοδρότατοι άνεμοι δημιουργώντας μια εξαιρετική αντίθεση κατά μήκος μόλις λίγων εκατοντάδων μέτρων.

 

Η δεύτερη φωτογραφία προέρχεται από την επίσημη σελίδα του εθνικού κέντρου κυκλώνων των ΗΠΑ (https://x.com/NHC_Atlantic) και είναι από αεροπλάνο που βρίσκεται στο «μάτι» αλλά κοιτάζει προς τη θαλάσσια επιφάνεια. Εκεί παρατηρήστε την εντυπωσιακή διαφορά στους ανέμους ανάμεσα στο «ήσυχο μάτι» (αριστερά) και στους σφοδρότατους ανέμους γύρω από αυτό (δεξιά). 

 

Περισσότερα για τους τυφώνες, τους κυκλώνες, τις τροπικές καταιγίδες, τις διαφορές τους, την κλίμακα Saffir-Simpson, αλλά και όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Λάμψη κορώνας σε καταιγιδοφόρο νέφος στις ΗΠΑ

Αυτό το φυσικό φαινόμενο είδαν όσοι κοιτούσαν στην κορυφή των καταιγιδοφόρων νεφών, το απόγευμα στις 21/6 στο Anniston της Alabama των ΗΠΑ. Μια λευκή στήλη φωτός που αλλάζει απότομα σχήμα κάθε λίγο! Τι είναι όμως αυτό; Στα Αγγλικά ονομάζεται “crown flash” (στα Ελληνικά θα μπορούσαμε ίσως να το αποδώσουμε ως «λάμψη κορώνας» ή «λάμψη στέμματος») και πρόκειται για ένα αρκετά σπάνιο φαινόμενο που προκύπτει ως συνδυασμός της επιρροής του, διαρκώς μεταβαλλόμενου, ηλεκτρικού πεδίου του καταιγιδοφόρου νέφους πάνω στους παγοκρυστάλλους που βρίσκονται κοντά στην κορυφή του και της κατάλληλης θέσης του παρατηρητή ως προς τον Ήλιο.

 

Πιο συγκεκριμένα, αν και δεν υφίσταται ακόμη οριστική απάντηση για τον τρόπο δημιουργίας αυτού του φαινομένου, η επικρατούσα θεωρία υπαγορεύει ότι μικροσκοπικοί παγοκρύσταλλοι (σαν αυτούς που συμμετέχουν σε άλλα οπτικά φαινόμενα που έχουμε δει) οι οποίοι υφίστανται κοντά στις κορυφές αναπτυσσόμενων καταιγιδοφόρων νεφών, ανακλούν ή διαθλούν το ηλιακό φως προς τα μάτια του παρατηρητή. 

 

Γιατί όμως υπάρχουν αυτές οι απότομες αλλαγές στο σχήμα του; Το ηλιακό φως ανακλάται ή διαθλάται από αυτούς τους παγοκρυστάλλους, η διεύθυνση των οποίων καθορίζεται από το ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο του καταιγιδοφόρου νέφους. Το πεδίο αυτό μεταβάλλεται απότομα κάθε φορά που συμβαίνει μια ανακατανομή του ηλεκτρικού φορτίου μέσα στο νέφος (π.χ. όταν εκδηλώνεται κεραυνός). Το αποτέλεσμα αυτής της απότομης μεταβολής, αποτυπώνεται και στον προσανατολισμό των παγοκρυστάλλων που συμμετέχουν στη δημιουργία αυτού του φαινομένου.

 

Βίντεο: Skyla Garmon --- Πηγή: https://twitter.com/spann

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Διέλευση και εξαΰλωση κομήτη στο περιήλιο

Σε αυτό το βίντεο από τις αρχές Ιουλίου, το οποίο δημιουργήθηκε με φωτογραφίες που ελήφθησαν από τον SOHO (το Ηλιακό και Ηλιοσφαιρικό Παρατηρητήριο της ESA και της NASA, στο κέντρο του πεδίου του οποίου βρίσκεται ο Ήλιος ο οποίος είναι καλυμμένος με κορωνογράφο, ώστε το εκτυφλωτικό φως του να μην επηρεάζει τις παρατηρήσεις αμυδρότερων αντικειμένων), παρατηρήστε κάτω δεξιά τη διέλευση και την τελική εξαΰλωση ενός κομήτη που ανήκει στην ομάδα κομητών Kreutz. 

 

Οι κομήτες αυτοί, έχουν τροχιά που περνά εξαιρετικά κοντά από τον Ήλιο στο περιήλιο. Εκτιμάται ότι έχουν προκύψει από τη διάσπαση ενός μεγαλύτερου κομήτη στο παρελθόν και έλαβαν το όνομά τους από τον αστρονόμο Heinrich Kreutz που πρώτος παρουσίασε αυτή τη σχέση μεταξύ τους. Η «οικογένεια» αυτή έχει δώσει «ιστορικούς» κομήτες στο παρελθόν οι οποίοι ήταν ορατοί και τη μέρα, με φαινόμενα μεγέθη ως -17 (π.χ. ο «μεγάλος κομήτης του 1882»). Ο τελευταίος «ιστορικός» κομήτης από αυτήν την «οικογένεια» ήταν ο Ikeya-Seki το 1965 με φαινόμενο μέγεθος -11, ενώ ένας εξαιρετικός κομήτης από την ίδια «οικογένεια» ήταν και ο σχετικά πρόσφατος C/2011 W3 (Lovejoy) το 2011 με φαινόμενο μέγεθος -4.

 

Πηγή: https://soho.nascom.nasa.gov/

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Σμήνος μετεώρων στην Ιαπωνία

Ένα σμήνος μετεώρων καταγράφηκε από διάφορους αστροφωτογράφους στην Ιαπωνία, ενώ παρακολουθούσαν την εξέλιξη των «Περσειδών» (της γνωστής «βροχής μετεώρων»), τα ξημερώματα στις 13/8 λίγο πριν τη 1 (τοπική ώρα).

 

Τι είναι όμως ένα «σμήνος μετεώρων»; Ένας απλός ορισμός για αυτά θα μπορούσε να είναι: «πολλά μετέωρα που πέφτουν σχεδόν ταυτόχρονα, όντας σχετικά κοντά χωρικά και ακολουθώντας σχεδόν την ίδια κατεύθυνση (κοινό ακτινοβόλο σημείο)».

 

Πώς προκύπτουν αυτά; Πιθανότατα από τον θρυμματισμό μεγαλύτερου μετεωροειδούς, ο οποίος συνέβη λίγες μέρες πριν την είσοδό του στη γήινη ατμόσφαιρα. Τα μικρότερα κομμάτια στα οποία διαλύθηκε, αποτελούν και το σμήνος μετεώρων που καταγράφηκαν.

 

Έχει καταγραφεί κάτι τέτοιο στο παρελθόν; Αν και σπάνιες οι καταγραφές αυτού του φαινομένου, ωστόσο υπάρχουν και μία από αυτές, στη Νορβηγία, είχε «φιλοξενηθεί» και στη σελίδα μας το 2022 (βλέπε: https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/530412282429438)

 

Πηγή: https://youtu.be/OWiwgwyejFs?si=PzvZlPQAk8gHOqWf (Irigata, Ιαπωνία)

 

Πολλά περισσότερα για τα μετέωρα, τους αστεροειδείς, τους κομήτες, τη συχνότητα εμφάνισής τους, τον κίνδυνο σύγκρουσής τους με την Γη, τις «καταιγίδες μετεώρων» που αναμένονται στο μέλλον, με χάρτες, εικόνες, διαγράμματα κ.α. στις σελ. 59 και 68 του τόμου ΙΙ του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος») τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Πρόβλεψη και αποτροπή αιφνίδιων θανάτων σε νέους και αθλητές, μέσω ΑΙ

Η πολύ θλιβερή περίπτωση νέων ή και αθλητών οι οποίοι παθαίνουν ανακοπή καρδιάς χωρίς να έχουν κάποια ύποπτα συμπτώματα στη μέχρι τότε ζωή τους, μπορεί πλέον να προβλεφθεί και να προληφθεί χάρη σε ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύχθηκε στο πανεπιστήμιο “Johns Hopkins” με την έρευνα να δημοσιεύεται στις αρχές Ιουλίου στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Cardiovascular Research”.

 

Αυτό τουλάχιστον θα μπορούσε να ισχύει για τις περιπτώσεις υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας, μιας κληρονομικής καρδιακής νόσου που αφορά από έναν στους 200 ως έναν στους 500 ανθρώπους παγκοσμίως και αποτελεί κορυφαία αιτία ξαφνικής ανακοπής και θανάτου σε νέους και αθλητές.

 

Για τη συγκεκριμένη ασθένεια, με τις σημερινές μεθόδους, δεν υπάρχει επιτυχία πάνω από 50% για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Το μοντέλο AI παρουσίασε επιτυχία 93% στα άτομα με ηλικία 40-60 ετών και 89% σε όλο το δείγμα που εξετάστηκε, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία ιατρικών δεδομένων αλλά και εικόνων MRI υψηλής αντίθεσης από την καρδιά του κάθε εξεταζόμενου. Εκτός αυτού, το μοντέλο μπορεί να περιγράψει το λόγο για τον οποίο κάποιος εξεταζόμενος έχει υψηλό κίνδυνο ανακοπής, ώστε οι γιατροί να μπορούν να προσαρμόσουν κατάλληλα τη θεραπεία τους.

 

Η ερευνητική ομάδα προσανατολίζεται να επεκτείνει τη χρήση του μοντέλου της, ώστε να αναγνωρίζει έγκαιρα και άλλες καρδιακές νόσους όπως η καρδιακή σαρκοείδωση και η αρρυθμιογόνος μυοκαρδιοπάθεια δεξιάς κοιλίας.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s44161-025-00679-1

 

Φωτογραφία: Επεξεργασία καρδιάς ασθενούς με υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια από το εν λόγω μοντέλο ΑΙ, όπου σε κάθε οριζόντια τομή (εικόνα MRI υψηλής αντίθεσης) έχει επισημανθεί με ερυθρό χρώμα ο ανώμαλος ιστός. (Παν/μιο Johns Hopkins)

 

Περισσότερα για την τεχνητή νοημοσύνη και υπερνοημοσύνη, το μέλλον της Ιατρικής, αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), που μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!