Παρασκευή 3 Οκτωβρίου 2025

Ο Oumuamua ως "έξω-πλούτωνας"

Ο Oumuamua ήταν ο πρώτος «διαστρικός επισκέπτης» που ανιχνεύσαμε ποτέ, το 2017 ενώ στη συνέχεια ήρθε ο 2Ι/Borisov το 2019 και ο 3I/ATLAS φέτος (βλέπε https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/1253654333438559). Επρόκειτο για κομήτες, τουλάχιστον τα δυο τελευταία αντικείμενα, που προέρχονται από άλλα αστρικά συστήματα εκτός του δικού μας, και αυτό μας το μαρτυρά η τροχιά τους η οποία είναι υπερβολική και όχι ελλειπτική. Δηλαδή δεν είναι βαρυτικά δέσμια κάποιου άστρου, ούτε φυσικά του Ήλιου μας.

 
Από αυτούς τους 3 που έχουμε εντοπίσει μέχρι σήμερα, ο πρώτος, ο Oumuamua ή 1I/ Oumuamua, ήταν και ο πιο «διαφορετικός», καθώς δεν μπορούσε να ταξινομηθεί στους κομήτες ή στους αστεροειδείς. Αποτελούνταν κυρίως από πάγο αζώτου, το σχήμα του ήταν σχεδόν κυλινδρικό αντί για το σύνηθες σχεδόν σφαιρικό (κάτι που δημιούργησε πολλά σενάρια), το μέγεθός του μικρό (~100 m αντί για μερικά χιλιόμετρα), η ανακλαστικότητά του ήταν μικρή, η πυκνότητά του μεγάλη, εμφάνισε επιτάχυνση καθώς απομακρυνόταν από τον Ήλιο ενώ συνήθως γίνεται το αντίθετο, ενώ δεν είχε την κλασική συμπεριφορά κομήτη με κόμη και ουρά.
 
Περισσότερη έρευνα οδήγησε τους επιστήμονες να το κατατάξουν σε μια νέα κατηγορία. Το συγκεκριμένο αντικείμενο αποτελεί τμήμα από παγωμένο εξωπλανήτη και συγκεκριμένα «έξω-Πλούτωνα» (exo-Pluto) δηλαδή από εξωπλανήτη που αντιστοιχεί στον δικό μας Πλούτωνα. Τι σημαίνει όμως αυτό; 
 
Κατά τα αρχικά στάδια δημιουργίας ενός πλανητικού συστήματος, στο νέφος σκόνης και αερίων που έχει «περισσέψει» και περιστοιχίζει το νεαρό άστρο, δημιουργούνται σταδιακά οι μελλοντικοί πλανήτες. Τα πρώτα μερικά εκατομμύρια έτη είναι χαώδη, με διαρκείς συγκρούσεις μεταξύ πλανητών και πλανητοειδών. Για παράδειγμα, στη ζώνη Kuiper του δικού μας συστήματος (μια ζώνη πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα, με παγωμένους βράχους, πλανητοειδή και πλανήτες-νάνους όπως ο Πλούτωνας, η οποία εκτιμάται πως αποτελεί πηγή κομητών), υπολογίζεται ότι υπάρχουν πολύ λιγότερα αντικείμενα από ότι στα αρχικά στάδια του πλανητικού μας συστήματος, οπότε και εκτιμάται ότι το υλικό που υπήρχε ήταν αρκετό για τη δημιουργία χιλιάδων πλανητοειδών και πλανητών–νάνων. Οι συγκρούσεις που έλαβαν χώρα μεταξύ αυτών των αντικειμένων στα αρχικά στάδια διαμόρφωσης του πλανητικού συστήματος, εξακόντισαν πολλά από αυτά στον διαστρικό χώρο. 
 
Αυτό συμβαίνει σε κάθε αντίστοιχο πλανητικό σύστημα, όχι μόνο στο δικό μας. Έτσι, σε κάποιο άλλο σύστημα έξω από το δικό μας, κατά τη διάρκεια εκείνης της αρχικής περιόδου, ανάμεσα σε αυτά τα αντικείμενα που εξακοντίστηκαν από εκεί, ήταν και τμήματα από πλανήτες παρόμοιους με τον Πλούτωνα, και ένα από αυτά έφτασε και στο δικό μας ηλιακό σύστημα (βλέπε Oumuamua). Γιατί όμως εστιάζουμε σε αντικείμενα αντίστοιχα του Πλούτωνα; Είναι η σύσταση που μας οδηγεί σε αυτό το συμπέρασμα. Η επιφάνεια του Πλούτωνα αποτελείται κυρίως από παγωμένο άζωτο. Επομένως, αν κάποια σύγκρουση αποσπούσε κομμάτι από την επιφάνειά του, το κομμάτι αυτό θα περιείχε κυρίως άζωτο, ένα χαρακτηριστικό που είχε και ο Oumuamua (σε αντίθεση με τους κομήτες που αποτελούνται κυρίως από παγωμένο νερό και στοιχεία με βάση τον άνθρακα).
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/.../2020JE006807
 
Εικόνα: Καλλιτεχνική απεικόνιση του Oumuamua (https://commons.wikimedia.org/.../File:Artist%27s...)
 
Περισσότερα για τους κομήτες, τους αστεροειδείς, τη διαστημική εξερεύνηση, τους εξωπλανήτες αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου