Εντυπωσιακά φακοειδή νέφη στις κορυφές του όρους St. Helens

Φακοειδή νέφη (lenticular clouds) στις 2/4 στις κορυφές του όρους St. Helens στις ΗΠΑ. Αυτά τα νέφη που, πολλές φορές μοιάζουν με ιπτάμενο δίσκο, δημιουργούνται όταν υπάρχει ευστάθεια στην ατμόσφαιρα (καλός καιρός), ισχυρός άνεμος και ικανοποιητική υγρασία στα χαμηλά και μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας.

 

Η αέρια μάζα όταν συναντήσει ένα εμπόδιο, όπως ένα βουνό, τότε αναγκάζεται σε ανύψωση και ψύξη. Αν ψυχθεί αρκετά (και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ικανοποιητική υγρασία) τότε συμπυκνώνεται σε ορατά νέφη τα οποία «σμιλεύονται» τόσο από την κατεύθυνση του ανέμου, όσο και από το γεγονός ότι υπάρχει ευστάθεια (επομένως τα νέφη δεν έχουν τάση να αναπτυχθούν περαιτέρω κατακόρυφα). Στη συνέχεια, αν υπάρχει αρκετή υγρασία στο επίπεδο (ύψος) του νέφους, τότε θα συσσωρευτούν και άλλα νεφικά στρώματα στο προϋπάρχον. Αυτά τα νέφη μοιάζουν σχεδόν στάσιμα πάνω από λόφους και βουνά ακόμη και για αρκετές ώρες.

 

Φωτογραφία: Becky Hendrick --- Πηγή: https://twitter.com/WeatherJefe

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Εξωγήινη ζωή στον εξωπλανήτη Κ2-18b;

Τι συμβαίνει με τον εξωπλανήτη K2-18b; Βρισκόμαστε μπροστά στην πιο ιστορική ανακάλυψη, αυτήν της εξωγήινης ζωής; Πόσο σίγουροι μπορούμε να είμαστε; Ας τα πάρουμε από την αρχή. Αυτή τη βδομάδα ίσως να διαβάσατε διάφορα άρθρα σε ελληνικά και ξένα ΜΜΕ περί του Κ2-18b ο οποίος αποτελεί έναν εξωπλανήτη 124 έτη φωτός μακριά από τη Γη, περιφέρεται γύρω από έναν ερυθρό νάνο, στην κατοικήσιμη ζώνη του και έχει μάζα 8.6 φορές και ακτίνα 2.6 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της Γης. 

 

Ο συγκεκριμένος εξωπλανήτης, είχε απασχολήσει ξανά πριν λίγους μήνες τα ΜΜΕ σχετικά με την πιθανότητα εύρεσης ζωής εκεί, καθώς το διαστημικό τηλεσκόπιο Webb (JWST), λαμβάνοντας το φάσμα εκπομπής του εξωπλανήτη, είχε ανιχνεύσει μεθάνιο, διοξείδιο του άνθρακα, απουσία αμμωνίας αλλά και πιθανά ίχνη διμεθυλοσουλφιδίου (DMS) το οποίο, από όσα γνωρίζουμε ως σήμερα, παράγεται μόνο από ζωντανούς θαλάσσιους οργανισμούς (βλέπε έρευνα 2023, παρακάτω). Είναι η πρώτη φορά που ανιχνεύουμε (εφόσον επιβεβαιωθεί) DMS στο φάσμα εκπομπής εξωπλανήτη και για να επιβεβαιωθεί ή απορριφθεί η αρχική πιθανή ανίχνευση, το JWST θα κάνει και άλλες μετρήσεις. Μία από αυτές έγινε στις 26/4 και για αυτό υπήρξε «αναζωπύρωση» του ενδιαφέροντος στα ΜΜΕ. Τα δεδομένα θα χρειαστούν κάποιες βδομάδες για να αναλυθούν και να δημοσιευτούν.

 

Τα παραπάνω ευρήματα σημαίνουν ότι πρόκειται για έναν εξωπλανήτη με ατμόσφαιρα υδρογόνου, ωκεανούς με μεγάλο βάθος και ενδεχομένως κατοικήσιμες επιφάνειες. Αυτοί οι εξωπλανήτες ονομάζονται «Υκεανοί» (Hyceans) και δεν έχουμε κάτι αντίστοιχο στο δικό μας πλανητικό σύστημα, οπότε και αυτό αποτελεί έναν ακόμη λόγο για αυξημένο ενδιαφέρον.

 

Τι θα σημαίνει η επιβεβαίωση ύπαρξης DMS στον Κ2-18b; Στη Γη, το DMS παράγεται από μεταβολικές διαδικασίες θαλάσσιων οργανισμών. Επομένως, αν δεν υπάρχει κάποια αβιοτική διαδικασία που να μπορεί να παράγει το DMS (προς τούτο, υπάρχει μια παράλληλη θεωρητική έρευνα), τότε θα μιλάμε για την πιθανή ανακάλυψη εξωγήινης ζωής. 

 

Όπως είχε πει ο Carl Sagan, «οι εντυπωσιακές δηλώσεις απαιτούν και εντυπωσιακές αποδείξεις». Επομένως, πριν φτάσουμε να ισχυριστούμε ότι ανιχνεύουμε εξωγήινη ζωή, οφείλουμε να κάνουμε τους απαραίτητους ελέγχους αλλά και να αποκλείσουμε κάθε άλλη περίπτωση, κάτι που αναφέρει σε κάθε ευκαιρία και ο κύριος ερευνητής Nikku Madhusudhan.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα (2023): https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/acf577

 

Φωτογραφία: Καλλιτεχνική απεικόνιση του K2-18b με τον ερυθρό νάνο K2-18 (https://en.wikipedia.org/wiki/K2-18b...)

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Διαλειμματική νηστεία και αυξημένο ρίσκο καρδιολογικών προβλημάτων

Η διαλειμματική νηστεία 8 ωρών αποτελεί έναν τρόπο διατροφής κατά τον οποίο το υποκείμενο τρώει μόνο εντός 8 ωρών μέσα στη μέρα, ενώ τις υπόλοιπες 16 νηστεύει. Για αυτό θα την συναντήσετε και ως «δίαιτα 16:8». Αν και έχουν επισημανθεί οφέλη με αυτού του είδους τη δίαιτα, τα προκαταρκτικά αποτελέσματα έρευνας που παρουσιάστηκε στις 18/3 σε συνέδριο Αμερικανών καρδιολόγων, τη συνδέει με 91% μεγαλύτερο ρίσκο θανάτου από καρδιολογικό πρόβλημα. Τα δεδομένα της έρευνας ελήφθησαν από 20000 ανθρώπους που πέθαναν από καρδιολογικά προβλήματα τα τελευταία χρόνια και παρακολουθήθηκαν ιατρικά για 8 έτη κατά μέσο όρο.

 

Το ρίσκο θανάτου από προβλήματα καρδιολογικής φύσεως έπεφτε όσο το χρονικό παράθυρο διατροφής εντός της ημέρας διευρυνόταν από τις 8 στις 12 ώρες (που είναι πιο κοντά στα συνηθισμένα για τους περισσότερους ανθρώπους). Πάντως, οι ερευνητές σπεύδουν να τονίσουν ότι αυτό που δείχνει η έρευνα είναι η συσχέτιση και όχι απαραίτητα μια σχέση αιτίου (νηστεία) – αποτελέσματος (θάνατος από καρδιολογικό πρόβλημα). Θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερες και λεπτομερέστερες έρευνες για να αποσαφηνιστεί αυτό.

 

Δημοσίευση: https://www.abstractsonline.com/pp8/...

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Είναι τα βαρυτικά κύματα αναγκαία παράμετρος για την ύπαρξή μας;

Θα μπορούσε η ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων να είναι μία ακόμη αναγκαία παράμετρος για την ανθρώπινη ύπαρξη; Αυτό εξετάζεται σε μια επιστημονική έρευνα (προς δημοσίευση στο PNAS) του διεθνώς αναγνωρισμένου και βραβευμένου θεωρητικού φυσικού John R. Ellis. 

 

Πιο συγκεκριμένα, το Ιώδιο και το Βρώμιο που απαντάται στη Γη και είναι στοιχεία απαραίτητα για τη λειτουργία του θυροειδούς αλλά και για την ανάπτυξη των ανθρώπινων ιστών αντίστοιχα, παράγονται από τη σύγκρουση αστέρων νετρονίων. Τα διπλά συστήματα αστέρων νετρονίων, πριν συγκρουστούν περιφέρονται γύρω από το κέντρο μάζας τους και σταδιακά χάνουν ενέργεια η οποία εκπέμπεται με τη μορφή βαρυτικών κυμάτων (τα οποία ανιχνεύουμε και στη Γη με εγχειρήματα όπως το LIGO). Η απώλεια ενέργειας τα φέρνει πιο κοντά, μέχρι την τελική σύγκρουση και συγχώνευσή τους.

 

Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης δυο αστέρων νετρονίων, η ενέργεια που απελευθερώνεται είναι αρκετά μεγάλη ώστε να συμβεί αυτό που στην Αστροφυσική λέγεται «διαδικασία-r» (“r-process” στα Αγγλικά). Κατά τη σύντομη διάρκειά της, βαριοί ατομικοί πυρήνες συλλαμβάνουν διαδοχικά πολλά ελεύθερα νετρόνια, με αποτέλεσμα τη δημιουργία βαρύτερων στοιχείων. Σε αυτή τη διαδικασία υπολογίζεται πως οφείλεται η ύπαρξη του 96% του Ιωδίου-127 στη Γη, που αποτελεί ένα ισότοπο απαραίτητο για την ανθρώπινη ζωή, όπως και του μεγαλύτερου ποσοστού του Βρωμίου και του Γαδολινίου αλλά και όλου του Θορίου και του Ουρανίου μαζί με ένα ποσοστό του Μολυβδαινίου και του Καδμίου.

 

Έρευνα προς δημοσίευση στο PNAS: https://arxiv.org/abs/2402.03593

 

Σχήμα: https://commons.wikimedia.org/.../File:Colliding_neutron...

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, μπορείτε να βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Μια πολύ όμορφη περίπτωση νεφών Kelvin-Helmholtz

Μια πολύ όμορφη περίπτωση νεφών Kelvin-Helmholtz είχαν την ευκαιρία να δουν και να απαθανατίσουν πολλοί, στις 27/3 στην ανατολική πλευρά της πολιτείας της Alabama των ΗΠΑ. Αυτή η κυματοειδής μορφή που έχουν τα νέφη, δημιουργείται όταν υφίσταται διαφορά ταχυτήτων ανάμεσα σε στρώματα του ίδιου ρευστού (εδώ ως ρευστό εννοείται ο αέρας) ή ανάμεσα στη διαχωριστική επιφάνεια δυο διαφορετικών ρευστών. Π.χ. η διαφορά στην ταχύτητα του νερού δημιουργεί τα θαλάσσια κύματα, καθώς τα ανώτερα στρώματα του ρευστού έχουν συγκριτικά μεγαλύτερες ταχύτητες από τα κατώτερα. Το ίδιο συμβαίνει και εδώ, αλλά με τον αέρα. Ο άνεμος ψηλότερα κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι χαμηλότερα, δημιουργώντας αυτούς τους κυματισμούς. 

 

Επίσης υπάρχει διαφορά στην υγρασία και τη θερμοκρασία ανάμεσα στο κατώτερο (πιο υγρό και ψυχρότερο) και στο ανώτερο (πιο ξηρό και σχετικά θερμότερο) στρώμα αέρα. Για αυτό και το χαμηλότερο στρώμα αποτελείται από μια πιο συμπαγή λωρίδα ή «θάλασσα» στρωματόμορφης νέφωσης, ενώ το ανώτερο είναι καθαρό και περιέχει μόνο τους κυματισμούς που «σμιλεύονται» από τη διαφορά στην ταχύτητα του ανέμου ανάμεσα στα δυο στρώματα. Μία, αλλά όχι η μόνη, περίπτωση που μπορεί να συναντήσετε τέτοιες ευνοϊκές συνθήκες για το σχηματισμό αυτών των νεφών, είναι μετά από βροχή, κατά το πέρασμα ενός μετώπου. Το κατώτερο ατμοσφαιρικό στρώμα είναι πλέον ικανοποιητικά υγρό και ψυχρότερο και όποτε δεν πνέουν ισχυροί άνεμοι σε αυτό, έχουν παρατηρηθεί αυτά τα νέφη. 

 

Πηγή: https://twitter.com/spann

 

Περισσότερα για όλα τα μετεωρολογικά και οπτικά ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με φωτογραφίες, χάρτες, σχήματα, συχνότητες εμφάνισης στη χώρα μας και οδηγίες για το πώς να τα ψάχνετε και να τα ξεχωρίζετε, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Οι συνέπειες της εγκυμοσύνης

Τι επιπτώσεις έχει η εγκυμοσύνη στον οργανισμό της γυναίκας; Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Cell Metabolism” στις 22/3, αναφέρεται πως ναι μεν κατά την εγκυμοσύνη εμφανίζονται στο DNA κάποια επιγενετικά μοτίβα που συνήθως απαντώνται σε πιο προχωρημένη ηλικία, ωστόσο μετά τη γέννα οι όποιες μεταβολές στο «βιολογικό ρολόι» φαίνεται να αναιρούνται.

 

Πιο συγκεκριμένα, ενώ ήταν γνωστό από παλαιότερα ότι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σημειώνονται αλλαγές στον τρόπο που εκφράζονται κάποια γονίδια και το αποτέλεσμα έχει χαρακτηριστικά που συναντάμε σε πιο ηλικιωμένα άτομα, αυτό που συμπεραίνεται με τη νέα έρευνα είναι πως αυτές οι αλλαγές αναιρούνται 2-3 μήνες μετά τη γέννα. Σε κάθε περίπτωση, οι αλλαγές που αναφέρονται αφορούν αύξηση της «βιολογικής ηλικίας» κατά 2-3 έτη. Πάντως διάφοροι ερευνητές επισημαίνουν ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει ευθεία συσχέτιση της εγκυμοσύνης με τη γήρανση, αλλά ότι η έρευνα αυτή πιο πολύ αναφέρει τις μεταβολές στις οποίες υπόκειται το σώμα για να υποστηρίξει το έμβρυο πριν και μετά τη γέννα.

 

Στη μελέτη αναλύθηκαν κάποιες οργανικές χημικές ουσίες που ονομάζονται ομάδες μεθυλίου (μεθυλομάδες) και προστίθενται στο DNA με μια διαδικασία που ονομάζεται μεθυλίωση. Είναι ένα παράδειγμα του «επιγονιδιώματος», δηλαδή χαρακτηριστικών του DNA που αλλάζουν τη δραστηριότητα των γονιδίων χωρίς όμως να αλλάζουν τον γενετικό κώδικα. Τα μοτίβα μεθυλίωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να γίνει μια εκτίμηση της «βιολογικής ηλικίας» ενός ανθρώπου, η οποία αποτελεί έναν καλύτερο δείκτη πρόβλεψης διαφόρων προβλημάτων υγείας σε σχέση με τη συμβατική «χρονολογική ηλικία», καθώς το στρες που έχει υποστεί ο οργανισμός του καθενός, διαφέρει σημαντικά με αποτέλεσμα η βιολογική ηλικία να μην συμβαδίζει απαραίτητα με τη χρονολογική. 

 

Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη έρευνα, την πιο αποτελεσματική επαναφορά του οργανισμού μετά τη γέννα, σύμφωνα με τα πρότυπα της «βιολογικής ηλικίας», είχαν όσες γυναίκες μετρήθηκαν με κανονικό δείκτη μάζας σώματος και θήλαζαν.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1016/j.cmet.2024.02.016

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Οι διακυμάνσεις του μαγνητικού πεδίου της Γης

Πόσα γνωρίζουμε για το μαγνητικό πεδίο της Γης; Η ύπαρξη του αγώγιμου σιδήρου σε υγρή μορφή στο εσωτερικό του πλανήτη μας και η περιστροφική και αδιάκοπη κίνησή του, δημιουργεί ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα το οποίο δημιουργεί με τη σειρά του το γήινο μαγνητικό πεδίο που μας προστατεύει από τον ηλιακό άνεμο (ροές ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων – κυρίως ηλεκτρόνια και πρωτόνια – που εκτοξεύονται από την ανώτερη ατμόσφαιρα του άστρου μας). Ωστόσο, δεν γνωρίζουμε πολλά για τις φαινομενικά ακανόνιστες διακυμάνσεις αυτού του πεδίου.

Προς τούτο, ένα εγχείρημα της ESA που ξεκίνησε το 2013, με όνομα “Earth Explorer Swarm Mission”, αποτελείται από ένα «σμήνος» τριών ίδιων δορυφόρων που συλλέγουν δεδομένα για το γήινο μαγνητικό πεδίο καθημερινά. Οι πιο αργές διακυμάνσεις του μαγνητικού πεδίου, λαμβάνουν χώρα εντός δεκαετιών, επομένως η αποστολή θα χρειαζόταν τουλάχιστον μια δεκαετία δεδομένων για να μπορέσει να βγει ένα πρώτο συμπέρασμα για τη συμπεριφορά του. Τα δεδομένα από τους δορυφόρους χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή λεπτομερών χαρτών του πεδίου και των μεταβολών του για μια δεκαετία. Στη συνέχεια, οι ερευνητές προσάρμοσαν αυτά τα δεδομένα σε ένα υπολογιστικό μοντέλο, ώστε να διερευνήσουν τη συμπεριφορά του αγώγιμου ρευστού σιδήρου (που θα παρήγαγε το αντίστοιχο πεδίο που παρατηρούμε) στο εσωτερικό της Γης.

Ένα από τα ενδιαφέροντα ευρήματα της έρευνας είναι και η ύπαρξη αυξημένης ταχύτητας του αγώγιμου σιδήρου, κάτω από τον Βερίγγειο πορθμό. Αν και μια τυπική ταχύτητα για τη ροή του ρευστού είναι γύρω στα 15 km/έτος (περίπου όση ενός σαλιγκαριού), στη συγκεκριμένη περιοχή είναι σχεδόν η τριπλάσια. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί περιστασιακές διαταραχές στο γήινο μαγνητικό πεδίο, οι οποίες συνδέονται με παροδικά αυξημένη ανωμεταφορά ρευστού σιδήρου από τον πυρήνα της Γης προς τα ανώτερα στρώματα. Αυτές οι διαταραχές είναι ζωτικής σημασίας για την πρόβλεψη του τρόπου με τον οποίο μεταβάλλεται το μαγνητικό πεδίο της Γης, και έτσι η κατανόηση του αιτίου τους μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη πρόβλεψη των μελλοντικών διακυμάνσεων του πεδίου. Τα μελλοντικά δεδομένα του συνεχιζόμενου εγχειρήματος αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s43017-023-00425-w 

Περισσότερα: https://earth.esa.int/.../ten-years-of-swarm-data-help... 

Μάθετε περισσότερα για το πώς δημιουργείται το μαγνητικό πεδίο της Γης, όπως και για πολλά άλλα σπάνια ή/και εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα (πολλά από αυτά άγνωστα στο ευρύ κοινό), στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος») που μπορείτε να αποκτήσετε και από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!