Έξαρση Ηνιοχοειδών

Αν την Τρίτη 31/8 το βράδυ, προς Τετάρτη 1/9 ξημερώματα, έχετε λίγο χρόνο και μπορείτε να βρεθείτε σε σκοτεινό ουρανό έξω από την πόλη, και γενικά μακριά από φώτα, ρίξτε μια ματιά στον ουρανό, κυρίως από τα μεσάνυχτα ως τη 1 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδος, οπότε και υπάρχει πιθανότητα να παρουσιάσει πρόσκαιρη έξαρση η περιοδική βροχή μετεώρων των Ηνιοχοειδών. Αν και έχει λιγοστά μετέωρα, σε παλαιότερες εξάρσεις έχουν παρατηρηθεί και αρκετά λαμπρά μετέωρα (fireballs), οπότε αν επαληθευτούν οι προσδοκίες θα αξίζει τον κόπο, έστω και για λίγη ώρα.

 

Ο αστερισμός του Ηνίοχου (Auriga) είναι στο βορειοανατολικό άκρο του ουρανού (βλέπε και χάρτη στον παρακάτω σύνδεσμο), ωστόσο μπορείτε να κοιτάτε οπουδήποτε στον ουρανό και κυρίως στα πιο σκοτεινά σημεία που έχετε διαθέσιμα στο οπτικό σας πεδίο.

 

Περισσότερες λεπτομέρειες: https://www.imo.net/possible-outburst-of-the-aurigid.../

 

 

Η δραστηριότητα στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου τροποποιεί τον μεταβολισμό του σώματος

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature στις 11/8, διαπιστώνεται πως η δραστηριότητα στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου τροποποιεί τον μεταβολισμό του σώματος. Πιο συγκεκριμένα, νευρωνική δραστηριότητα η οποία είναι συνδεδεμένη με την απομνημόνευση, οδηγεί σε πτώση των επιπέδων σακχάρου στο υπόλοιπο σώμα, μετά από λίγα λεπτά. Η πτώση είναι μικρή, αλλά μετρήσιμη και η ύπαρξή της επαληθευμένη με διάφορους τρόπους.

 

Η συγκεκριμένη νευρωνική δραστηριότητα (η οποία αντιπροσωπεύεται από έναν ορυμαγδό ηλεκτρικής δραστηριότητας) προκύπτει όταν μαθαίνουμε νέα πράγματα ή όταν ανακαλούμε διάφορα από τη μνήμη μας. Επίσης προκύπτει κατά τη διάρκεια του ύπνου μας, ενώ έχει παρατηρηθεί και σε πολλά άλλα ζώα.

 

Η μέτρηση των επιπέδων σακχάρου, έγινε με μετρητές γλυκόζης ανάλογους με αυτούς που χρησιμοποιούνται από άτομα με διαβήτη. Το πείραμα έγινε σε ποντίκια τα οποία είχαν αυτούς τους μετρητές στην πλάτη και ταυτόχρονα ηλεκτρόδια κατέγραφαν την δραστηριότητα στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου τους. Κάθε φορά που τα ηλεκτρόδια κατέγραφαν τη συγκεκριμένη κυματομορφή δραστηριότητας στον ιππόκαμπο, μετά από 10 περίπου λεπτά οι μετρητές γλυκόζης κατέγραφαν πτώση στα επίπεδα σακχάρου.

 

Το πείραμα επαναλήφθηκε με αρκετά ποντίκια και το αποτέλεσμα ήταν πάντα το ίδιο. Στη συνέχεια, για να επιβεβαιώσουν τη σύνδεση αυτή, οι ερευνητές δοκίμασαν κάτι άλλο. Εξανάγκασαν, με φως, τα νευρωνικά κύτταρα στον ιππόκαμπο να δραστηριοποιηθούν, παράγοντας έτσι τη συγκεκριμένη κυματομορφή δραστηριότητας με «τεχνητό» τρόπο. Το αποτέλεσμα ήταν και πάλι το ίδιο, καθώς τα επίπεδα σακχάρου έπεσαν. 

 

Αν, μετά από αυτό, σκέφτεστε ότι ίσως να μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη σύνδεση για να προκαλέσουμε επιθυμητές μεταβολικές αλλαγές (π.χ. ρύθμιση σακχάρου για διαβητικούς με φωτεινούς παλμούς στον ιππόκαμπο, χωρίς χρήση ινσουλίνης, κ.α.), τότε ένας εκ των ερευνητών μας προλαβαίνει λέγοντας ότι αυτό, αν και ενδιαφέρον, είναι ακόμη μακριά. 

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-021-03811-w

 

Εικόνα ανάρτησης: https://www.flickr.com/photos/zeissmicro/

 

 

Αύξηση ηλεκτρικών εκκενώσεων στον Αρκτικό κύκλο

Η παγκόσμια θέρμανση οδηγεί σε αύξηση του αριθμού των ηλεκτρικών εκκενώσεων και των καταιγίδων στον Αρκτικό κύκλο, σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο στο επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters. Πιο συγκεκριμένα, το σχετικό ποσοστό των ηλεκτρικών εκκενώσεων σε γεωγραφικά πλάτη άνω των 65 μοιρών, προς τις εκκενώσεις σε παγκόσμια κλίμακα, σχεδόν τριπλασιάστηκαν την εντεκαετία 2010-2020, ενώ παράλληλα η θερμοκρασιακή απόκλιση προς το θερμότερο, στην ίδια περιοχή, μεταβλήθηκε από 0.65 °C σε 0.95 °C (για το θερινό τρίμηνο Ιουνίου, Ιουλίου, Αυγούστου).

 

Μαζί με αυτήν την τάση, υπάρχει και η αυξητική τάση στις δασικές πυρκαγιές σε αυτά τα γεωγραφικά πλάτη. Ακόμη και σε έτη με αρκετή υγρασία και πολλές βροχές, η συχνή, πλέον, εμφάνιση ιδιαίτερα θερμών και ξηρών περιόδων το καλοκαίρι, αρκεί για να αποξηράνει το έδαφος και τη βλάστηση, καθιστώντας τα προσάναμμα. Συχνά υπάρχει και συνδυασμός των παραπάνω φαινομένων (συχνότερες και ισχυρότερες καταιγίδες με κεραυνούς να βοηθούν στην εκκίνηση πυρκαγιών σε δάση που, πρώτα έχουν ταλαιπωρηθεί από προηγηθείσα περίοδο καύσωνα, π.χ. Καναδάς αλλά και νότια Ευρώπη φέτος). 

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/.../2020GL091366

 

Χάρτης από την παραπάνω έρευνα. Δείχνει το σύνολο των ηλεκτρικών εκκενώσεων στον Αρκτικό κύκλο, σε περιοχές με γ. πλάτος άνω των 75 μοιρών, κατά την περίοδο της έρευνας (2010-2020).

 

 

Τριπλό οπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο

Η φωτογραφία αυτή μας έρχεται από την Alberta του Καναδά, όπου ο Gord Hurlburt κατέγραψε αυτό το τριπλό οπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο στις αρχές Αυγούστου. Τον ήλιο περικυκλώνει η άλως των 22 μοιρών. Μαζί με αυτήν, διακρίνεται και η περιγεγραμμένη άλως*, η οποία έχει εντονότερα χρώματα και περικυκλώνει με τη σειρά της, την «συνηθισμένη» άλω και τον ήλιο βεβαίως. Το λευκό τόξο που περνά από τον ήλιο και φεύγει αριστερά στην εικόνα, είναι ο παρηλιακός κύκλος. Συχνά βλέπουμε μονάχα ένα τμήμα του, όμως έχει καταγραφεί και ολόκληρος.

 

*Όταν ο ήλιος είναι σχετικά ψηλά, πάνω από 35 μοίρες σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή, τότε το ανώτερο και κατώτερο εφαπτόμενο (στην άλω) τόξο, «ενώνονται» δημιουργώντας έναν κύκλο (η περιγεγραμμένη άλως) που μοιάζει με τη «συνηθισμένη» άλω και είναι στην ίδια θέση με αυτήν, περικυκλώνοντάς την. Η μόνη διαφορά είναι ότι στα πλάγια, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία, τα χρώματά της είναι λίγο πιο έντονα και υπάρχει μια μικρή απόκλιση από την «συνηθισμένη» άλω, με αποτέλεσμα να μπορεί κάποιος να τις ξεχωρίσει. 

 

Φωτογραφία: Gord Hurlburt -- Πηγή: https://twitter.com/earthskyscience

 

Μάθετε περισσότερα για όλα τα οπτικά ατμοσφαιρικά φαινόμενα, και όχι μόνο, με φωτογραφίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, πίνακες, σχήματα, χάρτες κ.α., στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε και από τη σελίδα μας με έκπτωση και χωρίς έξοδα αποστολής! Ρωτήστε μας!

 

 

Ένα ακόμη βήμα προς τη σύντηξη

Ίσως να μάθατε για την επίτευξη ενός νέου ρεκόρ παραγωγής ενέργειας στο NIF (National Ignition Facility) στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Τι είναι όμως αυτό και γιατί μας ενδιαφέρει;

 

Το NIF στις ΗΠΑ (όπως και ο ITER στην Ευρώπη αλλά και ο STEP στην Αγγλία), αποτελεί πειραματική εγκατάσταση επίτευξης σύντηξης η οποία να αποδίδει περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνεται. Αυτός και είναι και ο στόχος, ώστε να φτάσουμε στην εμπορική εκμετάλλευση, κάτι που, ρεαλιστικά, αναμένεται μετά το 2040.

 

Γιατί σύντηξη; Η σύντηξη είναι από τα λίγα, αν όχι το μόνο βιώσιμο και αποδοτικό ενεργειακό πλάνο για το μέλλον της ανθρωπότητας. Δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα, δεν ενέχει τους κινδύνους και δεν αφήνει ραδιενεργά κατάλοιπα όπως τα πυρηνικά εργοστάσια σχάσης που διαθέτουμε σήμερα, η πηγή λειτουργίας είναι άφθονη και φθηνή (π.χ. το θαλασσινό νερό) είναι 4 φορές πιο αποδοτική από τη σχάση ουρανίου και εκατομμύρια φορές πιο αποδοτική από τις χημικές αντιδράσεις (π.χ. καύση ορυκτών).

 

Στο NIF, αυτό που προσπαθεί να επιτευχθεί, είναι η «ανάφλεξη» (ignition) ενός μικροσκοπικού κόκκου ισοτόπων υδρογόνου (μερικών mg), με τη χρήση 192 συμμετρικά τοποθετημένων laser γύρω του. Εφόσον η ανάφλεξη γίνει με απόλυτα συμμετρικό τρόπο, το εσωτερικό τμήμα του κόκκου θα θερμανθεί και συμπιεστεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να επιτευχθεί σύντηξη αποδίδοντας περισσότερη ενέργεια από όση δόθηκε (που είναι και το ζητούμενο). Αυτό που επετεύχθη και διαδίδεται στις ειδήσεις αυτές τις ημέρες, ήταν η παραγωγή ενέργειας ίσης με το 70% της ενέργειας που αποδόθηκε από τα laser. Ο στόχος μας είναι να φτάσουμε κάποια στιγμή το 100% και να το ξεπεράσουμε.

 

Υπάρχουν και άλλοι τρόποι επίτευξης σύντηξης, όπως ο tokamak που χρησιμοποιείται στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό πρόγραμμα στον θερμοπυρηνικό αντιδραστήρα ITER. Όλοι όμως χρησιμοποιούν τη λογική που αποδίδει ενέργεια στον Ήλιο μας, συντήκοντας ελαφρά στοιχεία (όπως π.χ. υδρογόνο) προς βαρύτερα στοιχεία (π.χ. ήλιο). Η αντίδραση αυτή αποδίδει ενέργεια στο περιβάλλον και είναι αυτή που θέλουμε να εκμεταλλευτούμε.

 

Στον ITER, εφόσον ξεπεραστούν οι τεχνικές δυσκολίες, κάτι που αναμένεται ως το 2035 σύμφωνα με το οργανόγραμμα, η επόμενη φάση που έχει προταθεί, είναι ο DEMO ο οποίος θα είναι δοκιμαστικός σταθμός παραγωγής ενέργειας μέσω σύντηξης, βασισμένος στην, αναμενόμενη, επιτυχία του ITER και προβλέπεται να παράγει μερικά GW (γιγαβάτ) ισχύος, ξεπερνώντας τους σύγχρονους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής. Αυτό αναμένεται ως το 2048. Εφόσον όλα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα, κάποια στιγμή μετά το 2050, ο πρώτος επιχειρησιακός σταθμός παραγωγής ενέργειας από σύντηξη (ονομάζεται PROTO), θα είναι γεγονός.

 

Στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», αναλύονται όλες οι ενεργειακές διέξοδοι (τροποποίηση πυρηνικών εργοστασίων, σύντηξη, CCS, ανανεώσιμες και διάφορα μεγάλα πλάνα για αυτές, κ.α.) που έχει η ανθρωπότητα για το άμεσο αλλά και το βαθύ μέλλον, όπως και τις διάφορες δυσκολίες σε κάθε περίπτωση. Αποκτήστε το από τη σελίδα μας με έκπτωση και χωρίς έξοδα αποστολής!

 

Περισσότερα: https://www.livescience.com/fusion-experiment-record...

 

Σχήμα: Οι εγκαταστάσεις του NIF στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ.

 

 

Φονική κατολίσθηση στην Ινδία

Σίγουρα από τα πιο τρομακτικά βίντεο που θα δείτε, ενδεικτικά της επικινδυνότητας της, πολύ γρήγορα, εξελισσόμενης φυσικής καταστροφής. Η συγκεκριμένη κατολίσθηση συνέβη στην κοιλάδα Sangal, στη βόρεια Ινδία στα τέλη Ιουλίου και δυστυχώς 9 τουρίστες αναφέρθηκαν νεκροί ενώ άλλοι 3 τραυματίστηκαν σοβαρά. 

 

Οι κατολισθήσεις συμβαίνουν λόγω αστάθειας του εδάφους από διάφορες αιτίες (σεισμοί, βροχές, ανθρώπινος παράγοντας, κ.α.), εξελίσσονται γρήγορα εντός 1-2’ το πολύ και οι ταχύτητες που μπορούν να αναπτύξουν τα υλικά (π.χ. βράχοι) φτάνουν τις αρκετές δεκάδες μέτρα ανά δευτερόλεπτο.

 

Πηγή: https://twitter.com/DDNewslive 

Απρόσμενη έξαρση μετεώρων

Μία απρόσμενη έξαρση μετεώρων σημειώθηκε φέτος στη «βροχή των Περσειδών», λίγες ώρες μετά την κορύφωσή τους. Συγκεκριμένα, τα ξημερώματα (1-4 ώρα ΗΠΑ) στις 14/8, καταγράφηκαν ως και πάνω από 200 μετέωρα την ώρα (ενώ το σύνηθες μέγιστο είναι περίπου στο μισό). Στις εικόνες φαίνονται οι καταγραφές από κάμερες στο σύστημα AllSky στην Iowa των ΗΠΑ, όπου καταγράφηκαν ως και 1100 μετέωρα κατά τη διάρκεια της νύχτας εκείνης.

 

Η έξαρση αυτή πιθανολογείται ότι οφείλεται σε κάποια άγνωστη, μέχρι πρότινος, λωρίδα από σκόνη και θραύσματα του «μητρικού» κομήτη 109P/Swift-Tuttle η οποία «διασταυρώθηκε» με ήδη γνωστές, αυξάνοντας πρόσκαιρα το ρυθμό των παρατηρούμενων μετεώρων.

 

Ακολουθούν φωτογραφίες από το επίμαχο βράδυ. Τα credits αναγράφονται πάνω στις φωτογραφίες (Jim Bonser, Carl Bracken, Jim Hannon)

 

Γράφημα της έξαρσης τα ξημερώματα της 14ης Αυγούστου (ώρες ΗΠΑ).

 

Περισσότερα: https://www.imo.net/perseid-meteor-outburst-on-14-august.../

 

 

«Δίδυμοι» υδροσίφωνες στην Πολωνία

Εντυπωσιακά πλάνα από «δίδυμους» υδροσίφωνες (σίφωνες θαλάσσης) στην περιοχή Jastarnia της Πολωνίας στις 19/7, οπότε και αναφέρθηκαν αρκετοί ακόμη υδροσίφωνες στη Βαλτική.

 

Ο υδροσίφωνας (ή σίφωνας θαλάσσης) είναι ασθενέστερος από τον σίφωνας ξηράς, ενώ ο μηχανισμός δημιουργίας του είναι λίγο διαφορετικός. Φυσικά, υπάρχει και η περίπτωση δημιουργίας του, σπανιότερα όμως, με τον ίδιο μηχανισμό με το σίφωνα ξηράς, οπότε ένας τέτοιος υδροσίφωνας είναι ισχυρότερος (και τότε λέγεται tornadic waterspout ή μεσοκυκλωνικός υδροσίφωνας).

 

Δημιουργείται κάτω από νέφη TCu (Towering Cumulus, πυργοειδείς σωρείτες), Cb (Cumulonimbus, σωρειτομελανίες) αλλά έχει καταγραφεί και με Cu (Cumulus, σωρείτες). Είναι μικρότερος σε διαστάσεις σε σχέση με εκείνον της ξηράς και συνοδεύεται από μικρότερες ως αρκετά μικρότερες ταχύτητες ανέμου.

 

Συμβαίνουν και στις θάλασσες της χώρας μας και σε σχετικά μεγάλη συχνότητα καταγράφονται σε Ρόδο, Κέρκυρα και στις ακτές της βόρειας Κρήτης.

 

Φωτογραφίες: Sandra Biegun -- Πηγή: https://twitter.com/NashWX

 

Περισσότερα για τους σίφωνες ξηράς και θαλάσσης, τους κονιορτοστρόβιλους, τους νεφοστρόβιλους, κ.α, με χάρτες, διαγράμματα, πίνακες και εντυπωσιακές εικόνες και από τη χώρα μας, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να προμηθευτείτε από εμάς με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής. Ρωτήστε μας!

 

 

Πυροστρόβιλος ή πυροσίφωνας

Χαρακτηριστικό του λεγόμενου "μικροκλίματος" που μπορεί να δημιουργηθεί μέσα σε μια πυρκαγιά, είναι και αυτό το βίντεο που ελήφθη μέσα από πυροσβεστικό όχημα ενώ βρίσκεται σε φωτιά στο Davis της Καλιφόρνιας των ΗΠΑ στις 21/7.

 

Παρατηρήστε τον σίφωνα φωτιάς που περνά από αριστερά προς τα δεξιά, μπροστά από το όχημα. Ο σίφωνας αυτού του είδους δημιουργείται ως συνδυασμός της μεγάλης κάθετης θερμοβαθμίδας (μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στο καιόμενο έδαφος και στον υπερκείμενο αέρα) και σε τοπικούς στροβιλισμούς του αέρα που, μέσα σε αυτό το ασταθές περιβάλλον με τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα, ενισχύονται μετατρεπόμενοι σε στροβίλους όπως αυτός.

 

Πηγή Βίντεο: https://twitter.com/FireChiefT

Δείτε το εδώ: https://fb.watch/7rF8oNfA2v/

Οι μεγαλύτερες φωτιές των τελευταίων ετών στη χώρα μας, από τους δορυφόρους Sentinel

Από τις δορυφορικές φωτογραφίες των δορυφόρων Sentinel 2 και 3 και την ανάλυση των δεδομένων, προκύπτει πως οι φωτιές του 2021 είναι οι μεγαλύτερες των τελευταίων 13 ετών τουλάχιστον.

 

Στην 1η φωτογραφία, φαίνονται οι καπνοί των πυρκαγιών στις 8/8/2021, 11:25 ώρα Ελλάδος όπως αυτοί έχουν διαχυθεί πάνω από τη χώρα μας. Στη 2η φωτογραφία, με κόκκινο, επισημαίνεται η καμένη έκταση στην Αττική, ενώ στην 3η φωτογραφία φαίνονται οι ανεξέλεγκτες εστίες φωτιάς στην Εύβοια.

 

Πηγές: https://twitter.com/defis_eu και Πρόγραμμα Copernicus (https://www.copernicus.eu/el)

 

Ανασκόπηση (ανανεώνεται διαρκώς με νέα στοιχεία) του ιστορικού πολυήμερου καύσωνα του 2021 στη χώρα μας και κάποια ενδιαφέροντα συγκριτικά στοιχεία με εκείνον του 1987 (για την περιοχή της Αττικής): https://antisimvatikos.blogspot.com/2021/07/2021.html

 

 

Πυρηνική βόμβα και υδρογονοβόμβα

Με την ευκαιρία των μαύρων επετείων από τη ρίψη των πυρηνικών βομβών σε Χιροσίμα (6/8/1945) και Ναγκασάκι (9/8/1945), κρίνεται σκόπιμο, η σημερινή μας ανάρτηση να είναι αφιερωμένη στην παροχή γνώσεων σχετικά με την πυρηνική βόμβα αλλά και λίγα λόγια για το τι είναι υδρογονοβόμβα (προς το τέλος).

 

Η ισχύς μίας πυρηνικής βόμβας μετριέται σε ισοδύναμη ισχύ συμβατικού εκρηκτικού TNT (ΤριΝιτροΤολουόλιο ή ΤριΝιτροΤολουόλη) και κυμαίνεται από μερικούς τόνους TNT ως και 1000000 τόνους ή 1000 kt (κιλοτόνους) ή 1 Mt (μεγατόνος) TNT. Οι βόμβες σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι ήταν 16 και 21 κιλοτόνων αντίστοιχα, δηλαδή σχετικά «μικρές».

 

Η έκρηξη μίας πυρηνικής βόμβας ακολουθείται από το γνωστό «μανιτάρι», το οποίο αποτελείται από αέρια της έκρηξης και συντρίμμια/σκόνη από το έδαφος. Ο υπέρθερμος και αρκετά αραιός αέρας, ωθείται κατακόρυφα προς τα πάνω (αυτό ονομάζεται αστάθεια Rayleigh – Taylor και δημιουργείται στη συνοριακή επιφάνεια δύο ρευστών διαφορετικής πυκνότητας όταν ένα από αυτά επιταχύνεται προς το άλλο) και σταματά στο ύψος όπου τα αέρια αποκτούν πλέον την ίδια πυκνότητα με τον περιβάλλοντα αέρα. Στο ύψος που σταματά, αρχίζει τη διάχυσή του ακτινικά, οπότε δημιουργείται και η κορυφή του «μανιταριού», ενώ σταδιακά αρχίζουν να κατακρημνίζονται ραδιενεργά υλικά από το «μανιτάρι» (χρησιμοποιείται ο όρος «radioactive fallout» για αυτά, δηλαδή «ραδιενεργά κατακρημνίσματα» και αποτελείται από παρα-προϊόντα της έκρηξης και κατάλοιπα του πυρηνικού καυσίμου). Επειδή η άνοδος των αερίων γίνεται ταχύτατα, το «κενό» που δημιουργείται, αναγκάζει τα υπόλοιπα αέρια που αρχικά διαχέονταν στο έδαφος, να απορροφηθούν βίαια από τη βάση προς την κορυφή του μανιταριού.

 

Οι συνέπειες της πυρηνικής βόμβας είναι απόλυτες και καταστροφικές και αυτό κατέστη σαφές, με τη ρίψη των δύο πυρηνικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι το 1945. Εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί και κυριολεκτικά ισοπεδωμένες πόλεις, ήταν κάποια από τα αποτελέσματα των δύο αυτών βομβών που ήταν και σχετικά μικρής ισχύος.

 

Η υδρογονοβόμβα, σε αντίθεση με την πυρηνική βόμβα, είναι μία βόμβα σύντηξης. Δηλαδή μιμείται τη θερμοπυρηνική σύντηξη που τροφοδοτεί τον Ήλιο με ενέργεια. Συγκεκριμένα, γίνεται σύντηξη ελαφρύτερων στοιχείων (π.χ. ισοτόπων υδρογόνου) προς βαρύτερα, ενώ είναι πολύ ισχυρότερη και καταστροφικότερη της πυρηνικής βόμβας. Θα πρέπει να υπάρχουν οι απαραίτητες θερμοκρασίες (της τάξης των δεκάδων εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου), ώστε να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η σύντηξη. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση πυρηνικής έκρηξης ως το πρώτο στάδιο της υδρογονοβόμβας, το οποίο θα δημιουργήσει και τις απαραίτητες θερμοκρασίες (τουλάχιστον 50000000 oC) για τη σύντηξη δευτερίου με τρίτιο (ισότοπα του υδρογόνου με ένα και δύο επιπλέον νετρόνια αντίστοιχα σε σχέση με το υδρογόνο) και (400000000 oC) για τη σύντηξη τριτίου με τρίτιο, απελευθερώνοντας τεράστια ποσά ενέργειας. Η σύντηξη αποτελεί το δεύτερο και τελευταίο στάδιο της υδρογονοβόμβας.

 

Η ισχύς της μπορεί να φτάσει τουλάχιστον τους 57 μεγατόνους (π.χ. βλέπε «Tsar Bomba»). Τα καταστροφικά της αποτελέσματα είναι σαφέστατα πολλαπλάσια από ότι μιας πυρηνικής βόμβας, ενώ οι συνέπειές της εκτείνονται πολύ μακρύτερα από το σημείο της έκρηξης.

 

Φωτογραφία: Η «διάσημη» φωτογραφία με το «μανιτάρι» της πυρηνικής βόμβας στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας στις 9 Αυγούστου 1945, από τον Charles Levy που βρισκόταν εντός του βομβαρδιστικού B-29 (CC BY–SA 3.0 μέσω Wikimedia Commons)

 

Περισσότερα για τη ραδιενέργεια, την πυρηνική βόμβα, τη βόμβα νετρονίων, την υδρογονοβόμβα, τις συνέπειές τους, τα ατυχήματα σε Τσέρνομπιλ και Φουκουσίμα, τον τρόπο λειτουργίας των αντιδραστήρων και πολλά άλλα, με χάρτες, διαγράμματα, πίνακες και εικόνες, θα βρείτε στον τόμο ΙΙ του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να προμηθευτείτε από εμάς με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής. Ρωτήστε μας!

Περσείδες 2021

Η «βροχή των Περσειδών», η γνωστή καλοκαιρινή βροχή μετεώρων που οι περισσότεροι έχουν συνδέσει με τις θερινές τους διακοπές, κορυφώνεται τις επόμενες νύχτες (9-13/8 με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα το βράδυ της 11/8). Το φεγγάρι δεν θα εμποδίσει τη θέασή της, καθώς το βράδυ της κορύφωσης, στις 11/8, θα δύσει νωρίς, πριν τις 22:25, αφήνοντας σκοτεινό ουρανό πίσω του για το υπόλοιπο της νύχτας.

 

Όσοι ξενυχτήσουν, είτε με καλή παρέα είτε μόνοι, και έχοντας την απαραίτητη υπομονή, κάτω από τον έναστρο ουρανό, δεν αποκλείεται να δουν και κάποιο πολύ μεγάλο και εντυπωσιακό μετέωρο, όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτά, πολλές φορές, καταγράφονται νωρίς το βράδυ όσο ο αστερισμός του Περσέα είναι ακόμη χαμηλά. Στη συνέχεια, υπάρχουν αυξομειώσεις στη συχνότητα, ενώ προς το ξημέρωμα, μετά τις 3-4 κατά κανόνα, καταγράφονται περισσότερα.

 

Η «βροχή των Περσειδών» συμβαίνει κάθε καλοκαίρι από τις 17/7 ως τις 24/8 με αποκορύφωμα γύρω στις 9-13/8. Φέτος δεν αναμένεται κάποια έξαρση στη δραστηριότητά της, επομένως στην κορύφωσή της αναμένονται γύρω στα 80-100 μετέωρα ανά ώρα, υπό την προϋπόθεση ότι ο παρατηρητής είναι σε απολύτως σκοτεινό μέρος, στην ύπαιθρο μακριά από κάθε φως και η νύχτα είναι ανέφελη και αφέγγαρη (το τελευταίο φέτος, θα το έχουμε, όπως προαναφέρθηκε).

 

Η συχνότητα των μετεώρων μέσα στη νύχτα ποικίλει. Μπορεί να υπάρχουν «ήσυχες» περίοδοι ακολουθούμενες από ξεσπάσματα με 2-5 μετέωρα/λεπτό, κ.ο.κ. Τα μετέωρα φαίνονται σαν να έρχονται από τον αστερισμό του Περσέα (βορειοανατολικά στον ουρανό), για αυτό ονομάζονται και «Περσείδες», ωστόσο ο παρατηρητής μπορεί να κοιτάει οπουδήποτε στον ουρανό και κατά προτίμηση στα πιο σκοτεινά τμήματα (με τη λιγότερη φωτορύπανση στο σημείο που βρίσκεται) και σίγουρα μακριά από το ακτινοβόλο σημείο (π.χ. στο ζενίθ, νότια, δυτικά, ανατολικά ή οπουδήποτε έχει ανεμπόδιστη θέα και σκοτάδι γύρω του).

 

Ώρες ανατολής και δύσης Σελήνης για την Ελλάδα τον Αύγουστο του 2021: https://www.timeanddate.com/moon/greece/athens?month=8...

 

Φωτογραφία: Μετέωρο από τη «βροχή των Περσειδών» του 2020, το οποίο άφησε ίχνος ιονισμένου αερίου πίσω του (δεξί πλαίσιο). https://doudoulakis.blogspot.com/

 

 

Πυροσίφωνας ή πυροστρόβιλος στις Αφίδνες

 

Φωτογραφία από πυροστρόβιλο που κατέγραψε με τον φωτογραφικό του φακό, ο Γιώργος Μητρόπουλος, κοντά στις Αφίδνες, στην καταστροφική πυρκαγιά, χτες το απόγευμα. 

 

 

Ο σίφωνας (ή στρόβιλος) αυτού του είδους δημιουργείται ως συνδυασμός της μεγάλης κάθετης θερμοβαθμίδας (μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στο καιόμενο έδαφος και στον υπερκείμενο, σχετικά ψυχρότερο, αέρα) και τοπικών στροβιλισμών του αέρα που, μέσα σε αυτό το ασταθές περιβάλλον με τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα, ενισχύονται μετατρεπόμενοι σε στροβίλους όπως αυτός.

 

Μπορείτε να παρακολουθείτε τις πυρκαγιές στη χώρα μας αλλά και στον πλανήτη, εδώ https://effis.jrc.ec.europa.eu/apps/effis_current_situation/ και εδώ https://firms.modaps.eosdis.nasa.gov/map/

 

Πληροφορίες για τις τελευταίες πυρκαγιές, αλλά και συγκριτικοί χάρτες με παλαιότερες φωτιές, όπως και άλλα, από το ΙΑΑΔΕΤ, εδώ: http://beyond-eocenter.eu/.../438-pyrkagies-1-4-augoustou...

 

Χάρτης ποιότητας του αέρα (μέση ωριαία συγκέντρωση μικροσωματιδίων PM2.5, δηλαδή σωματίδια με διάμετρο 2.5 μικρόμετρα) εδώ (και στη συνέχεια zoom in στην περιοχή σας εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες μετρήσεις): https://influx.chemistry.uoc.gr/sensors/

 

Αφιέρωμα (θα ανανεώνεται διαρκώς με νέα στοιχεία) για τον πολυήμερο καύσωνα στη χώρα μας: https://antisimvatikos.blogspot.com/2021/07/2021.html

Πρόωρη άνθιση βλαβερών αλγών στον κόλπο του Μεξικού

Δορυφορική φωτογραφία από την ανατολική πλευρά του κόλπου του Μεξικού, κοντά στη Φλόριντα, στις 14/7. Τα (λευκά) νέφη βρίσκονται, κατά κανόνα, πάνω από την ξηρά. Στη θάλασσα, τα διάφορα χρώματα αποκαλύπτουν λεπτομέρειες. Π.χ. τα σκούρα χρώματα όπως το καφέ και το μαύρο, αποτελούν οργανική ύλη σε αποσύνθεση. Το έντονο πράσινο και το γαλάζιο/μπλε, απαντώνται σε ρηχά νερά και σε θαλάσσια τμήματα όπου γίνεται έντονη ανάδευση του νερού με αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό του νερού με καθιζήματα που ανασηκώνονται από το βυθό. Το πιο σκούρο πράσινο υποδεικνύει την ύπαρξη φυτοπλαγκτού και αλγών.

 

Φέτος, υπήρξε ασυνήθιστα πρόωρη και εντυπωσιακή άνθιση βλαβερών αλγών κοντά στον κόλπο Tampa, στη Φλόριντα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, επρόκειτο για το είδος Karenia brevis, ένα μικροσκοπικό είδος αλγών που παράγει μια νευροτοξίνη η οποία μπορεί να σκοτώσει ψάρια σε μεγάλη κλίματα (και τότε συνήθως αποκαλείται και «κόκκινη παλίρροια») , να προκαλέσει ερεθισμό του δέρματος και αναπνευστικά προβλήματα σε μεγάλες συγκεντρώσεις. 

 

Φωτογραφία: NASA / LandSat 8 (OLI)