Κυριακή 6 Αυγούστου 2023

Οι πυρηνικές βόμβες σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι

Με την ευκαιρία των επετείων από τη ρίψη των πυρηνικών βομβών στη Χιροσίμα (6/8/1945) και στο Ναγκασάκι (9/8/1945) της Ιαπωνίας, κρίνεται σκόπιμο, η σημερινή μας ανάρτηση να είναι αφιερωμένη στην παροχή γνώσεων σχετικά με την πυρηνική βόμβα αλλά και την υδρογονοβόμβα.

 
Η ισχύς μίας πυρηνικής βόμβας μετριέται σε ισοδύναμη ισχύ συμβατικού εκρηκτικού TNT (ΤριΝιτροΤολουόλιο ή ΤριΝιτροΤολουόλη) και κυμαίνεται από μερικούς τόνους TNT ως και 1000000 τόνους ή 1000 kt (κιλοτόνους) ή 1 Mt (μεγατόνος) TNT. Οι βόμβες σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι ήταν 16 και 21 κιλοτόνων αντίστοιχα, δηλαδή σχετικά «μικρές». 
 
Η έκρηξη μίας πυρηνικής βόμβας ακολουθείται από το γνωστό «μανιτάρι», το οποίο αποτελείται από αέρια της έκρηξης και συντρίμμια/σκόνη από το έδαφος. Ο υπέρθερμος και αρκετά αραιός αέρας, ωθείται κατακόρυφα προς τα πάνω (αυτό ονομάζεται αστάθεια Rayleigh – Taylor και δημιουργείται στη συνοριακή επιφάνεια δύο ρευστών διαφορετικής πυκνότητας όταν ένα από αυτά επιταχύνεται προς το άλλο) και σταματά στο ύψος όπου τα αέρια αποκτούν πλέον την ίδια πυκνότητα με τον περιβάλλοντα αέρα. Στο ύψος που σταματά, αρχίζει τη διάχυσή του ακτινικά, οπότε δημιουργείται και η κορυφή του «μανιταριού», ενώ σταδιακά αρχίζουν να κατακρημνίζονται ραδιενεργά υλικά από το «μανιτάρι» (χρησιμοποιείται ο όρος «radioactive fallout» για αυτά, δηλαδή «ραδιενεργά κατακρημνίσματα» και αποτελούνται από παρα-προϊόντα της έκρηξης και κατάλοιπα του πυρηνικού καυσίμου). Επειδή η άνοδος των αερίων γίνεται ταχύτατα, το «κενό» που δημιουργείται, αναγκάζει τα υπόλοιπα αέρια που αρχικά διαχέονταν στο έδαφος, να απορροφηθούν βίαια από τη βάση προς την κορυφή του μανιταριού.
 
Οι συνέπειες της πυρηνικής βόμβας είναι απόλυτες και καταστροφικές και αυτό κατέστη σαφές, με τη ρίψη των δύο πυρηνικών βομβών το 1945. Εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί και κυριολεκτικά ισοπεδωμένες πόλεις, ήταν κάποια από τα αποτελέσματα των δύο αυτών βομβών που ήταν και σχετικά μικρής ισχύος.
 
Η υδρογονοβόμβα, σε αντίθεση με την πυρηνική βόμβα, είναι μία βόμβα σύντηξης. Δηλαδή μιμείται τη θερμοπυρηνική σύντηξη που τροφοδοτεί τον Ήλιο με ενέργεια. Συγκεκριμένα, γίνεται σύντηξη ελαφρύτερων στοιχείων (π.χ. ισοτόπων υδρογόνου) προς βαρύτερα, ενώ είναι πολύ ισχυρότερη και καταστροφικότερη της πυρηνικής βόμβας. Θα πρέπει να υπάρχουν οι απαραίτητες θερμοκρασίες (της τάξης των δεκάδων εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου), ώστε να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η σύντηξη. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση πυρηνικής έκρηξης ως το πρώτο στάδιο της υδρογονοβόμβας, το οποίο θα δημιουργήσει και τις απαραίτητες θερμοκρασίες, τουλάχιστον 50000000 oC για τη σύντηξη δευτερίου με τρίτιο (ισότοπα του υδρογόνου με ένα και δύο επιπλέον νετρόνια αντίστοιχα σε σχέση με το υδρογόνο) και 400000000 oC για τη σύντηξη τριτίου με τρίτιο, απελευθερώνοντας τεράστια ποσά ενέργειας. Η σύντηξη αποτελεί το δεύτερο και τελευταίο στάδιο της υδρογονοβόμβας.
 
Η ισχύς της μπορεί να φτάσει τουλάχιστον τους 57 μεγατόνους (π.χ. βλέπε «Tsar Bomba»). Τα καταστροφικά της αποτελέσματα είναι σαφέστατα πολλαπλάσια από ότι μιας πυρηνικής βόμβας, ενώ οι συνέπειές της εκτείνονται πολύ μακρύτερα από το σημείο της έκρηξης.
 
Ωστόσο, η πυρηνική ενέργεια, όπως και τα περισσότερα πράγματα στη ζωή, έχουν δυο όψεις και το ποια θα δούμε εξαρτάται από εμάς. Η κακή όψη μόλις περιγράφηκε και είναι η χρήση της ως επιθετικό όπλο. Η καλή όψη είναι η χρήση της ως ρεαλιστικής και αποδοτικής ενεργειακής λύσης (είτε μέσω εξελιγμένων αντιδραστήρων σχάσης 4ης γενιάς, π.χ. SFR, είτε μέσω σύντηξης μελλοντικά) για τον ανθρώπινο πολιτισμό σε αυτή τη φάση του. Περισσότερα για τα τελευταία, σε επόμενο αφιέρωμά μας.
 
Φωτογραφίες με τον σχηματισμό του «μανιταριού» μετά τη ρίψη της πυρηνικής βόμβας στη Χιροσίμα (αριστερά) και στο Ναγκασάκι (δεξιά), της Ιαπωνίας στις 6 και 9 Αυγούστου 1945, αντίστοιχα. (https://commons.wikimedia.org/.../File:Atomic_bombing_of...)
 
Περισσότερα για τη ραδιενέργεια, την πυρηνική βόμβα, τη βόμβα νετρονίων, την υδρογονοβόμβα, τις συνέπειές τους, τα ατυχήματα σε Τσέρνομπιλ και Φουκουσίμα, τον τρόπο λειτουργίας και τις πολλαπλές δικλείδες ασφάλειας των αντιδραστήρων και πολλά άλλα, με χάρτες, διαγράμματα, πίνακες και εικόνες, θα βρείτε στον τόμο ΙΙ του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από εμάς με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου