Φακοειδή νέφη φωτίζονται από ενεργό ηφαίστειο της Σιβηρίας

Φακοειδή νέφη έχουμε δει αρκετές φορές σε αναρτήσεις μας, όμως πώς μοιάζουν αυτά όταν βρίσκονται πάνω από την κορυφή ενός ηφαιστείου; Μια τέτοια εντυπωσιακή καταγραφή βλέπουμε στο ηφαίστειο Klyuchevskoi, στη χερσόνησο Kamchatka της ανατολικής Ρωσίας στις 18/7. 

 

Αυτά τα νέφη που, πολλές φορές μοιάζουν με ιπτάμενο δίσκο, δημιουργούνται όταν υπάρχει ευστάθεια στην ατμόσφαιρα (καλός καιρός), ισχυρός άνεμος και ικανοποιητική υγρασία στα χαμηλά και μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας. Η αέρια μάζα όταν συναντήσει ένα εμπόδιο, όπως ένα βουνό, αναγκάζεται σε ανύψωση και ψύξη. Αν ψυχθεί αρκετά (και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ικανοποιητική υγρασία) τότε συμπυκνώνεται σε ορατά νέφη τα οποία «σμιλεύονται» τόσο από την κατεύθυνση του ανέμου, όσο και από το γεγονός ότι υπάρχει ευστάθεια (επομένως τα νέφη δεν έχουν τάση να αναπτυχθούν περαιτέρω κατακόρυφα). Στη συνέχεια, αν υπάρχει αρκετή υγρασία στο επίπεδο (ύψος) του νέφους, τότε θα συσσωρευτούν και άλλα νεφικά στρώματα στο προϋπάρχον. Αυτά τα νέφη μοιάζουν σχεδόν στάσιμα πάνω από λόφους και βουνά ακόμη και για αρκετές ώρες.

 

Πηγή: Kirill Bakanov -- https://x.com/WeatherSarov1

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Η διάθλαση "λιώνει" τη Σελήνη

Αυτήν την υπέροχη δορυφορική φωτογραφία, που μοιάζει σαν ψεύτικη, τράβηξε ο ιαπωνικός μετεωρολογικός δορυφόρος Himawari-8 στις 11/8. Εδώ βλέπουμε τη Σελήνη πίσω από τη Γη να μοιάζει σαν να «λιώνει» στα άκρα της. 

 

Αυτό συμβαίνει λόγω της διάθλασης που προκαλείται από τη γήινη ατμόσφαιρα, και είναι ο ίδιος λόγος για τον οποίο η Σελήνη μοιάζει μεγαλύτερη όταν βρίσκεται χαμηλά, κοντά στον ορίζοντα. 

 

Οι ακτίνες φωτός από τη Σελήνη, διαθλώνται (αλλάζουν πορεία) εισερχόμενες στην πυκνότερη (σε σχέση με το διάστημα) γήινη ατμόσφαιρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τα αντίστοιχα τμήματα της Σελήνης να φαίνονται ως προς τον παρατηρητή σε διαφορετικό σημείο από αυτό που πραγματικά βρίσκονται. 

 

Ωστόσο, από όσο πιο χαμηλά στη γήινη ατμόσφαιρα διέρχονται αυτές οι ακτίνες, τόσο πιο έντονο γίνεται το φαινόμενο, με αποτέλεσμα η Σελήνη να φαίνεται ολοένα και μεγαλύτερη κοντά στον ορίζοντα του παρατηρητή (εδώ, του δορυφόρου).

 

Πηγή: https://himawari.asia/himawari8-image.htm?sI=D531106&sClC=&sTA=true&sTAT=TY&sS=11&sNx=4&sNy=17&sL=-64.9375&sT=-494.1625244140632&wW=1536&wH=742&sD=1754883600000

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τα φαινόμενα του νυχτερινού ουρανού στο Mauna Kea

Αυτό το βίντεο παρουσιάζει σε γρήγορη κίνηση, ένα τυπικό 24ωρο του ουρανού στο παρατηρητήριο Mauna Kea στη Χαβάη (το συγκεκριμένο είναι από τις 17-18/7). Πόσα φαινόμενα μπορείτε να παρατηρήσετε;

 

Το βίντεο ξεκινά από το μεσημέρι στις 17/7, όπου φαίνεται ο Ήλιος και η ηλιακή άλως 22 μοιρών γύρω του. Μετά, τον καλύπτουν αρκετά νέφη ως λίγο πριν τη δύση του (δεξιά).

 

Μετά τη δύση, από το 0:18’’ και ως το 0:22’’, πάνω δεξιά παρατηρήστε έναν ορυμαγδό βραχύβιων ευθύγραμμων λάμψεων που προέρχονται από την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός από τους ηλιακούς συλλέκτες και τις κεραίες των δορυφόρων. 

 

Κατά το ίδιο διάστημα, παρατηρήστε μια αμυδρή λευκή λωρίδα που ξεκινά από το σημείο που έδυσε ο Ήλιος και φτάνει ως το τηλεσκόπιο, σχετικά χαμηλά. Αυτό είναι το «ζωδιακό φως» (αντανάκλαση του ηλιακού φωτός από τη διαπλανητική σκόνη). Επίσης, στον ουρανό δεσπόζει και ο Γαλαξίας μας.

 

Μετά το 0:22’’ κυρίως, παρατηρήστε ένα αμυδρό πράσινο φως χαμηλά σε όλο τον ορίζοντα του παρατηρητή, το οποίο είναι η νυχτερινή φωταύγεια (airglow) του ουρανού. Το συγκεκριμένο χρώμα οφείλεται στην αργή αποδιέγερση (των διεγερμένων από το ηλιακό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας) ατόμων οξυγόνου και απαντάται σε ύψος περίπου 100 km στην ατμόσφαιρά μας.

 

Στη συνέχεια μια πρόσκαιρη βροχή περνά από το παρατηρητήριο και περίπου στο 0:25’’ του βίντεο, ανατέλλει η Σελήνη (αριστερά). Δεξιά όμως την ίδια στιγμή, παρατηρήστε ένα ουράνιο τόξο. Δεν διαφέρει σε τίποτα από το γνωστό ουράνιο τόξο της ημέρας. Απλά, στην συγκεκριμένη περίπτωση, η πηγή φωτός είναι η Σελήνη αντί του Ήλιου.

 

Καθώς η Σελήνη ανεβαίνει, μπορεί να παρατηρήσετε για λίγο και τα κίτρινα laser (νατρίου) από το παρατηρητήριο Subaru, τα οποία αποτελούν μέρος του συστήματος προσαρμοστικής οπτικής (adaptive optics) τεχνολογίας που διαθέτει και βοηθούν στη δημιουργία σημείων αναφοράς (μέσω διέγερσης ατόμων νατρίου στην ατμόσφαιρα) ώστε να αντισταθμιστούν οι οπτικές διαταραχές που προκαλεί η γήινη ατμόσφαιρα. Μετά το 0:25’’ ανατέλλει και ο Ήλιος αριστερά.

 

Πηγή: NAOJ / https://subarutelescope.org/en/

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Σειρά από πολυώροφα φακοειδή νέφη

Μια υπέροχη σειρά από «πολυώροφα» φακοειδή νέφη (lenticular clouds) καταγράφηκαν στις αρχές Αυγούστου στις κορυφές, κατά σειρά από αριστερά προς τα δεξιά, Eiger (3967 m), Mönch (4110 m) και Jungfrau (4158 m). Αυτά τα νέφη που, πολλές φορές μοιάζουν με ιπτάμενο δίσκο, δημιουργούνται όταν υπάρχει ευστάθεια στην ατμόσφαιρα (καλός καιρός), ισχυρός άνεμος και ικανοποιητική υγρασία στα χαμηλά και μεσαία στρώματα της τροπόσφαιρας.

 

Η αέρια μάζα όταν συναντήσει ένα εμπόδιο, όπως ένα βουνό, τότε αναγκάζεται σε ανύψωση και ψύξη. Αν ψυχθεί αρκετά (και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ικανοποιητική υγρασία) τότε συμπυκνώνεται σε ορατά νέφη τα οποία «σμιλεύονται» τόσο από την κατεύθυνση του ανέμου, όσο και από το γεγονός ότι υπάρχει ευστάθεια (επομένως τα νέφη δεν έχουν τάση να αναπτυχθούν περαιτέρω κατακόρυφα). Στη συνέχεια, αν υπάρχει αρκετή υγρασία στο επίπεδο (ύψος) του νέφους, τότε θα συσσωρευτούν και άλλα νεφικά στρώματα στο προϋπάρχον. Αυτά τα νέφη μοιάζουν σχεδόν στάσιμα πάνω από λόφους και βουνά ακόμη και για αρκετές ώρες.

 

Πηγή: Webcam Niederhorn (https://bsky.app/profile/meteoschweiz.ch)

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ολική έκλειψη Σελήνης

Αύριο Κυριακή 7/9, θα είναι ορατή από τη χώρα μας η ολική έκλειψη Σελήνης. Σε έναν ανεμπόδιστο ανατολικό ορίζοντα, θα δείτε τη Σελήνη να ανατέλλει γύρω στις 19:45. Η ολικότητα, κατά την οποία το φεγγάρι θα φαίνεται κόκκινο, θα διαρκέσει από τις 20:30 ως και τις 21:50, με το μέγιστο να είναι στις 21:10. Η έκλειψη θα ολοκληρωθεί λίγα λεπτά πριν τα μεσάνυχτα.

 

Το κόκκινο χρώμα που αποκτά το φεγγάρι κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης, οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά το ηλιακό φως με τη γήινη ατμόσφαιρα. Όπως γνωρίζετε, η ατμόσφαιρά μας σκεδάζει έντονα το μπλε (το οποίο διασκορπίζεται παντού στον ουρανό) και αφήνει το ερυθρό να διέλθει.

 

Επομένως, κατά την ολικότητα οπότε και η Σελήνη βρίσκεται στη σκιά της Γης, το επικρατέστερο χρώμα που διέρχεται περιφερειακά και προβάλλεται πάνω στη Σελήνη, μετά και τη διάθλαση που υφίσταται από τη γήινη ατμόσφαιρα, είναι το ερυθρό το οποίο πλαισιώνει μια πιο σκοτεινή περιοχή που αποτελεί τη σκιά της Γης πάνω στον φυσικό μας δορυφόρο. Επομένως, η σκέδαση «φιλτράρει» το ηλιακό φως αφήνοντας, κυρίως, το ερυθρό να περάσει και η διάθλαση «κάμπτει» την πορεία του ερυθρού φωτός «οδηγώντας» το προς τον φυσικό μας δορυφόρο.

 

Περισσότερα για τις εκλείψεις όπως και για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Απότομες νεφικές άκρες

Στη δορυφορική φωτογραφία βλέπουμε ένα στρώμα υψισυννεφιάς πάνω από την Αργεντινή, το οποίο τερματίζεται απότομα από ένα σημείο και μετά, αφήνοντας καθαρό τον ουρανό στη δεξιά πλευρά της φωτογραφίας. Αντίστοιχες περιπτώσεις έχουμε δει και στην Ελλάδα (π.χ. https://www.facebook.com/christos.doudoulakis/posts/10230086657125231). 

 

Αυτές οι απότομες άκρες που φαίνονται ιδιαίτερα εντυπωσιακές σε μια εκτεταμένη στρωματόμορφη νεφική μάζα όπως αυτή στην φωτογραφία, δημιουργούνται συνήθως χάρη σε διερχόμενα μέτωπα καιρού (π.χ. θερμό μέτωπο) τα οποία φέρουν σημαντικά θερμότερο αέρα, σε σχέση με αυτόν που «αντικαθιστούν», ο οποίος μπορεί να συγκρατήσει και περισσότερη υγρασία. Αυτό οδηγεί σε απουσία συμπύκνωσης και νεφών στην «θερμή» πλευρά. 

 

Φωτογραφία: Sentinel 2 / ESA / Copernicus

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!