Ο αστεροειδής 2024 YR4 μας απειλεί;

Όταν πρόκειται για καταστροφή, τα ΜΜΕ και οι ενημερωτικές ιστοσελίδες κάνουν party. Έτσι έγινε λοιπόν και με την πληροφορία ότι ένας αστεροειδής με διάμετρο περίπου 60 μέτρα, έχει μια «καταρχάς, όχι εντελώς αμελητέα» πιθανότητα να συγκρουστεί με τη Γη το 2032. Τι σημαίνει όμως αυτό;

 

Ο εν λόγω αστεροειδής έχει την κωδική ονομασία 2024 YR4. Οι μετρήσεις που έχουν γίνει ως τώρα για τον υπολογισμό της τροχιάς του, αφήνουν μια ελάχιστη πιθανότητα 1.2% για σύγκρουση με τον πλανήτη μας, ωστόσο το πιθανότερο είναι ότι περαιτέρω μετρήσεις οι οποίες θα καθορίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την μελλοντική του τροχιά, θα εκμηδενίσουν αυτήν την πιθανότητα.

Αν ο συγκεκριμένος αστεροειδής πέσει στη Γη, ποιο είναι το πιθανότερο σημείο πρόσκρουσης με τα τωρινά δεδομένα και πόσο μεγάλες θα μπορούσαν να είναι οι καταστροφές; Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, υπολογίζεται ότι θα έπεφτε κάπου κοντά στον ισημερινό, σε μια λωρίδα πιθανών τοποθεσιών που εκτείνεται από τη Βενεζουέλα, την Κολομβία και τη Βραζιλία ως την υποσαχάρια Αφρική κυρίως (βλέπε https://x.com/cosmos4u/status/1884098268583584056). 

 

Οι ζημιές εξαρτώνται από τη γωνία, τη σύσταση του μετεωρίτη αλλά και το σημείο πτώσης (π.χ. αν είναι στεριά ή θάλασσα), όμως οι αναγνώστες μας όπως και όσοι έχουν τον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», γνωρίζουν ότι για να έχει ένας μετεωρίτης καταστροφικές συνέπειες σε πλανητική κλίμακα, θα πρέπει η διάμετρός του να είναι της τάξης του χιλιομέτρου. Ο συγκεκριμένος αστεροειδής, έχοντας μέγεθος μερικών δεκάδων μέτρων, εφόσον πέσει στη Γη, μπορεί να συγκριθεί με εκείνον της Tunguska (και εκείνος εκτιμάται ότι είχε την ίδια διάμετρο) ή με ένα γεγονός ανάλογο του Chelyabinsk.

 

Πριν ξεφυσήσετε με σχετική ικανοποίηση, να τονίσουμε ότι τόσο ο μετεωρίτης της Tunguska (1908, 50-60 μέτρα) όσο και εκείνος του Chelyabinsk (2013, 20 μέτρα), έπεσαν σε ακατοίκητες ή αραιοκατοικημένες περιοχές. Στη 2η περίπτωση, ο μετεωρίτης με μέγεθος ίσο με το 1/3 του 2024 YR4, προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές στα κτήρια, τραυματισμούς, εγκαύματα ή ακόμη και πρόσκαιρη τύφλωση σε όσους κοίταξαν προς τον ουρανό εκείνες τις στιγμές. Έτσι, το ενδεχόμενο πτώσης του 2024 YR4 σε κατοικημένες περιοχές, ακόμη και αν είναι απειροελάχιστα μικρό αυτή τη στιγμή, μέχρι οι μετρήσεις να εκμηδενίσουν αυτήν την πιθανότητα, θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τους αστρονόμους που είναι επιφορτισμένοι με την παρακολούθησή του.

 

Πότε θα γνωρίζουμε οριστικά για την πορεία του; Πιθανότατα το 2028, όταν θα ξαναπεράσει από την αστρονομική μας «γειτονιά» ακολουθώντας μια πιο ακίνδυνη τροχιά και θα υπάρχει η δυνατότητα για λεπτομερή παρατήρησή του.

 

Έχει ξαναγίνει κάτι ανάλογο με άλλον αστεροειδή; Ναι, με τον 99942 Apophis (Άποφις), ο οποίος έχει μέγεθος μισό χιλιόμετρο (πολύ μεγαλύτερος δηλαδή από τον τωρινό) και οι πρώτες παρατηρήσεις της τροχιάς του, έδιναν πιθανότητα σύγκρουσης με τη Γη ίση με 2.7% για το 2029. Αυτό τον τοποθέτησε στη βαθμίδα 4 της 10βάθμιας κλίμακας Torino η οποία ταξινομεί αυτές τις απειλές ανάλογα με το μέγεθός τους και την πιθανότητα σύγκρουσής τους με τη Γη. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη απειλή που γνωρίσαμε ως σήμερα. Για σύγκριση, ο τωρινός κομήτης βρίσκεται στη βαθμίδα 3 της κλίμακας αυτής.

 

Τελικώς, μετά από αλλεπάλληλες παρατηρήσεις το 2013 ανακοινώθηκε ότι η πιθανότητα σύγκρουσης του Apophis με τον πλανήτη μας έχει μηδενικές πιθανότητες τόσο το 2029 όσο και στο επόμενο πέρασμά του το 2036, ενώ το 2021 ακόμη πιο λεπτομερείς μετρήσεις και υπολογισμοί οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι ο κομήτης δεν θα μας απασχολήσει για τουλάχιστον 100 ακόμη χρόνια.

 

Παρακολούθηση του 2024 YR4: https://cneos.jpl.nasa.gov/sentry/details.html...

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, την κλίμακα Torino και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Υπεράριθμα τόξα ομίχλης

Υπεράριθμα τόξα ομίχλης φωτογράφισε ο Mateusz Gałuszka στις 27/12 κοντά στην πόλη Krosno της Πολωνίας από τέτοιο ύψος, ώστε να φαίνονται ολόκληρα. Όταν παρατηρούμε ουράνιο τόξο ή τόξο ομίχλης, βλέπουμε μόνο ένα μέρος του διότι είμαστε χαμηλά και το υπόλοιπο τόξο βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντά μας με αποτέλεσμα να μην φαίνεται. 

 

Το τόξο ομίχλης προκύπτει σε συνθήκες ομίχλης, και είναι λευκό με μία αμυδρή κόκκινη λωρίδα στην άνω/εξωτερική ζώνη του και μία αμυδρή γαλάζια/ιώδη λωρίδα στην κάτω/εσωτερική ζώνη. Τα χρώματα αυτών των λωρίδων είναι ασθενή κατά κανόνα. Τα σταγονίδια ομίχλης που προκαλούν αυτό το φαινόμενο, έχουν μικρή διάμετρο ~0.1 mm σε αντίθεση με τις μεγαλύτερες σταγόνες που προκαλούν το γνωστό χρωματιστό «ουράνιο τόξο». Το πάχος των ζωνών των διαφόρων χρωμάτων στο τόξο ομίχλης, είναι μεγαλύτερο με αποτέλεσμα να επικαλύπτονται τα διάφορα χρώματα και να απομένει το άθροισμα τους (το λευκό) και ένα τμήμα των ακραίων λωρίδων (κόκκινης και ιώδους όπως προαναφέρθηκε). Εμφανίζεται, όπως και το γνωστό ουράνιο τόξο, διαμετρικά σε σχέση με τον Ήλιο, στο ανθήλιο του παρατηρητή.

 

Από την άλλη, τα υπεράριθμα ουράνια τόξα (φαίνονται ως "αντίγραφα" στο εσωτερικό του πρωτεύοντος τόξου) προκύπτουν ως ασθενέστερες και λεπτότερες ζώνες, εντός του πρωτεύοντος (πολύ σπανιότερα και εντός του δευτερεύοντος) τόξου. Αυτές οι ζώνες γίνονται ολοένα και πιο ασθενικές όσο απομακρύνονται από το πρωτεύον τόξο. Η ύπαρξή τους συνδέεται με την ύπαρξη πολλών παρόμοιων σταγονιδίων, σχετικά μικρού μεγέθους (με διάμετρο ~0.1-0.5 mm χοντρικά). Όσο πιο μικρή η διάμετρος των σταγονιδίων, τόσο μεγαλύτερη η απόσταση ανάμεσα στα υπεράριθμα τόξα.

 

Φωτογράφος: Mateusz Gałuszka -- Πηγή: https://x.com/SOB_pl

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

 

Καταγραφή πτώσης μετεωρίτη σε σπίτι

Είναι από τις λίγες φορές που έχουμε καταγραφή πτώσης μετεωρίτη σε σπίτι, ενώ είναι μάλλον η πρώτη που καταγράφεται σε βίντεο (ήχος και εικόνα ταυτόχρονα). Αυτό συνέβη στις 25/7/2024 στη νήσο του πρίγκιπα Εδουάρδου στον Καναδά και η καταγραφή έγινε από τη μικρή κάμερα που υπήρχε στην είσοδο του σπιτιού στο κουδούνι. Ο ένοικος του σπιτιού, γυρνώντας από περίπατο βρήκε τα εικονιζόμενα συντρίμμια στο σημείο πτώσης και ερευνώντας το βίντεο της κάμερας ανακάλυψε ότι επρόκειτο για πτώση μετεωρίτη (ή ό,τι απέμεινε από αυτόν κατά την πτώση). Ο άνθρωπος στεκόταν εκεί λίγα λεπτά πριν την πτώση, όπως αναφέρει.

 

Το πανεπιστήμιο της Alberta του Καναδά, ανέλαβε το επόμενο χρονικό διάστημα την ανάλυση των κομματιών τα οποία ζυγίζουν αθροιστικά περίπου 100 γραμμάρια και η ιστορία πήρε δημοσιότητα τις τελευταίες μέρες. Πρόκειται για χονδρίτη που είναι το πιο σύνηθες είδος μετεωρίτη. Τα μετέωρα αυτά εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα με ταχύτητες δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα, καίγονται με την τριβή τους καθώς εισέρχονται σε ολοένα πυκνότερα ατμοσφαιρικά στρώματα και επιβραδύνουν δραματικά. Η επιβράδυνση οδηγεί στη μικρότερη τριβή και στο «σβήσιμο» του μετεώρου το οποίο κάνει «σκοτεινή πτήση» για τα τελευταία 10-20 km στην ατμόσφαιρα. Το συγκεκριμένο κομμάτι εκτιμάται ότι είχε ταχύτητα περίπου 200 km/h όταν συγκρούστηκε με το έδαφος, δηλαδή 2 τάξεις μεγέθους μικρότερη ταχύτητα σε σχέση με αυτήν κατά την είσοδό του στην ατμόσφαιρα. Τα περισσότερα από αυτά τα εισερχόμενα μετέωρα πάντως καίγονται εξ ολοκλήρου πριν πέσουν στο έδαφος.

 

Έχουμε ανάλογες καταγραφές πτώσης μετεωρίτη σε σπίτι παλιότερα; Ναι και τις είχαμε δει σε αναρτήσεις μας εδώ https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/560337269436939 όπως και εδώ https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/670911585046173 αλλά και εδώ https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/766811955456135.

 

Πηγή: https://www.cbc.ca/.../pei-charlottetown-meteorite-strike...

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Οι πολλαπλές ουρές σκόνης του κομήτη C/2024 G3

Σε ανάρτησή μας πριν μια εβδομάδα (https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/videos/586215384213350/), είχαμε αναφέρει ότι οι πολλαπλές διάχυτες ουρές σκόνης που έχει αναπτύξει ο κομήτης C/2024 G3, τον οποίο απολαμβάνουν δυστυχώς μόνο οι κάτοικοι του νοτίου ημισφαιρίου, θυμίζει τον μεγάλο κομήτη του 1744 (C/1743 X1). Στις δυο εικόνες γίνεται «σύγκριση» της όψης των δυο κομητών. 

 

Από τη μία, ο κομήτης του 1744 μέσα από την ξυλογραφία η οποία τον απεικόνιζε όπως φάνηκε από τη λίμνη της Γενεύης το βράδυ στις 8/3/1744. Το μέγιστο φαινόμενο μέγεθος του συγκεκριμένου κομήτη εκτιμάται γύρω στο -7, κάτι που τον κάνει πολύ λαμπρότερο σε σχέση με το -4 του τωρινού κομήτη ATLAS. Αν και οι πολλαπλές ουρές φαντάζουν «υπερβολικά πολλές για να έχουν συμβεί», ο κομήτης ATLAS μας αποδεικνύει ότι ένας κομήτης μπορεί να τις αναπτύξει. Παρόλο που οι πολλαπλές ουρές σκόνης του ATLAS φαίνονται και σε φωτογραφίες από τη Γη (π.χ. https://britastro.org/observations/observation.php... ή και αυτήν εδώ https://x.com/vivstoitsis/status/1881835048330265013), κάποιος μπορεί να τις θαυμάσει σε όλο τους το μεγαλείο από φωτογραφίες που έχουν ληφθεί από τον δορυφόρο STEREO της NASA σε επεξεργασία του Alan Watson (αγνοήστε τις κατακόρυφες ευθείες). 

 

Πηγή για την εικόνα του κομήτη C/1743 X1: https://commons.wikimedia.org/.../File:Ch%C3%A9seaux%27s...

 

Πηγή για τη φωτογραφία του κομήτη C/2024 G3 ATLAS (Alan Watson): https://x.com/c2009a1

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ψεύτικες φωτογραφίες, δημιουργημένες με AI. Πώς να τις αναγνωρίζετε

Τον τελευταίο καιρό, στα κοινωνικά δίκτυα, υπάρχουν πολυάριθμες, δήθεν επιστημονικές, σελίδες και ομάδες που δημοσιεύουν φωτογραφίες οι οποίες έχουν δημιουργηθεί με AI. Μάλιστα, παραπλανούν σκοπίμως το κοινό που τους ακολουθεί, αναφέροντας ότι οι φωτογραφίες που αναρτούν είναι πραγματικές (βλέπε κάποια παραδείγματα παρακάτω). 

 

Αν και οι ακόλουθοί μας γνωρίζουν πώς μοιάζουν τα διάφορα φυσικά φαινόμενα και επομένως είναι αρκετά πιθανό να αναγνωρίσουν μία ψεύτικη εικόνα όταν τη δουν, κρίνουμε σκόπιμο να δώσουμε κάποια εργαλεία ώστε να αναγνωρίζετε τέτοιες εικόνες, όπως αυτό https://sightengine.com/detect-ai-generated-images το οποίο είναι ένα από τα καλύτερα στην αναγνώριση εικόνων δημιουργημένων με AI. Μετά τη 2η εικόνα θα σας ζητήσει να φτιάξετε λογαριασμό με το email σας, αλλά αξίζει τον κόπο. Εκεί, απλά πατάτε “check image” και στέλνετε τη φωτογραφία που υποπτεύεστε. Στην ανάρτησή μας έχουμε και τα αποτελέσματα για τις «φωτογραφίες», οι οποίες φυσικά είναι δημιουργημένες με τη βοήθεια ΑΙ.

 

 

Παγοθραυστικά στη Γροιλανδία

Βρισκόμαστε πάνω από τη νότια Γροιλανδία και σε αυτή τη δορυφορική φωτογραφία που ελήφθη από τον δορυφόρο “Sentinel 2” τον Μάρτιο του 2023, παρατηρούμε ορισμένες γραμμές που μοιάζουν με δρόμους. Όμως αυτό το μπλε ανάμεσα στις βραχώδεις εκτάσεις, είναι πάγος. Πρόκειται για ίχνη που αφήνουν πίσω τους τα παγοθραυστικά!

 

Τα παγοθραυστικά διαφέρουν στην κατασκευή τους σε σχέση με τα συμβατικά πλοία και μπορούν να διασχίσουν πάγο με πάχος ως και 4-5 μέτρα. Το σχήμα τους βοηθά, ώστε ο σπασμένος πάγος να απομακρύνεται ευκολότερα προς τις πλαϊνές πλευρές, χωρίς να συσσωρεύεται στην πλώρη και να εμποδίζει. Είναι πολύ παχύτερα, ο σκελετός τους αποτελείται από ειδικό κράμα μετάλλων και είναι βαρύτερα με αποτέλεσμα να καταναλώνουν και περισσότερα καύσιμα (αν και πολλά από αυτά τροφοδοτούνται με πυρηνική ενέργεια τόσο για λόγους επάρκειας αλλά και για λόγους αυτονομίας στο αφιλόξενο παγωμένο περιβάλλον). Επίσης έχουν διάφορα βοηθητικά συστήματα όπως π.χ. η εκτόξευση πιδάκων θερμού νερού, ώστε να γίνεται θραύση του πάγου ευκολότερα.

 

Πηγή: Sentinel 2 / ESA / Copernicus -- https://bsky.app/profile/kosmi.bsky.social

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυφικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στο τρίτομο έργο «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Στρες και μνήμη

Το στρες οδηγεί τα ποντίκια στην ανάπτυξη γενικευμένου φόβου, που είναι κάτι συνηθισμένο σε άτομα με PTSD (μετατραυματικό στρες) κάτι που μπορεί να εξηγεί και το γιατί οι στρεσαρισμένοι άνθρωποι τείνουν να νιώθουν απειλή και φόβο ακόμη και σε αντικειμενικά ασφαλή περιβάλλοντα. Αυτό αναλύεται σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στα μέσα Νοεμβρίου στο επιστημονικό περιοδικό “Cell”. 

 

Στη συγκεκριμένη έρευνα αναλύεται (σε νευρωνικό και μοριακό επίπεδο) ο τρόπος με τον οποίο το στρες διαταράσσει τη διαδικασία δημιουργίας μνήμης στον εγκέφαλο (ονομάζεται έγγραμα -engram- και αποτελεί φυσικές και βιοχημικές διαδικασίες στον εγκέφαλο, οι οποίες οδηγούν στη φυσική αποτύπωση μιας μνήμης) και συγκεκριμένα εκείνης της μνήμης που σχετίζεται με τραυματικά γεγονότα. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, μπορεί να οδηγήσουν σε εναλλακτικές θεραπευτικές οδούς για ανθρώπους με PTSD και άλλες διαταραχές που σχετίζονται με το στρες. 

 

Μια τραυματική μνήμη μπορεί να μας κάνει πιο προσεκτικούς όταν αντιληφθούμε παρόμοιες καταστάσεις στο μέλλον, οδηγώντας σε αποτελεσματικές αποφάσεις που μας προστατεύουν. Ωστόσο, η γενίκευση – γιγάντωση μιας τραυματικής μνήμης μπορεί να μας καθηλώσει μειώνοντας δραματικά την ποιότητα ζωής και οδηγώντας σε ανικανότητα διάκρισης μιας ασφαλούς από μια εν δυνάμει απειλητική κατάσταση, κάτι που για τα ζώα μπορεί να αποτελεί ζήτημα ζωής και θανάτου.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(24)01216-9

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!