Αυτές τις ημέρες, με αφορμή το καιρικό σύστημα με τροπικά χαρακτηριστικά που πλήττει κυρίως τα νησιά του Ιονίου και τη δυτική Ελλάδα, μπήκαν και πάλι στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, όροι όπως «κυκλώνας», «τροπικός κυκλώνας» αλλά και «medicane» (από τις λέξεις medi-terranean hurri-cane, δηλαδή μεσογειακός κυκλώνας).
Ο όρος «μεσογειακός κυκλώνας» παραπέμπει στους κυκλώνες/τυφώνες που βλέπουμε στις ΗΠΑ, αλλά έχει σαφώς μικρότερη δυναμική, λόγω της μικρότερης έκτασης της Μεσογείου, καθώς στη χειρότερη των περιπτώσεων θα φτάσει στη βαθμίδα 1 της 5-βάθμιας κλίμακας Saffir-Simpson που κατατάσσει τους κυκλώνες ανάλογα με την ένταση των ανέμων που τους συνοδεύουν. Ένα medicane, διαρκεί συνήθως από μερικές ώρες ως 3 μέρες το πολύ (έχοντας παράλληλα και τα τροπικά χαρακτηριστικά που το κάνουν να ξεχωρίζει). Από το 1947 έχουν καταγραφεί περίπου 65 κυκλώνες με τροπικά χαρακτηριστικά στη Μεσόγειο και οι μήνες που αυτοί εμφανίζονται είναι ο Σεπτέμβρης, ο Οκτώβρης, ο Δεκέμβρης και ο Γενάρης (σε σειρά συχνότητας εμφάνισης).
Οι μεσογειακοί κυκλώνες (medicanes) έχουν κάποιες διαφορές στα αίτια δημιουργίας και ανάπτυξής τους, σε σχέση με τους τροπικούς κυκλώνες. Διαφορές οι οποίες έχουν να κάνουν με το γεωγραφικό πλάτος που δημιουργούνται. Στην τροπική ζώνη, ο κύριος τροφοδότης ενός κυκλώνα είναι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες των υδάτων (άνω των 26-27 βαθμών Κελσίου), ενώ στη Μεσόγειο αν και η θερμοκρασία στις θάλασσες πάνω από τις οποίες δημιουργείται ο κυκλώνας, είναι σχετικά χαμηλές (15-26 βαθμοί Κελσίου), οι κατακόρυφες διαφορές σε θερμοκρασία και πίεση στην ατμόσφαιρα (π.χ. λόγω προϋπάρχουσας διαταραχής σε μεγαλύτερα ύψη στην τροπόσφαιρα) βοηθούν στην ανάπτυξη του medicane.
Κοινό χαρακτηριστικό και των δυο πάντως, είναι ο «θερμός πυρήνας», δηλαδή το γεγονός ότι στο «μάτι» τους, η θερμοκρασία είναι υψηλότερη από ότι περιφερειακά του ματιού (κάτι που δεν ισχύει για τα συνηθισμένα βαρομετρικά χαμηλά τα οποία συνοδεύονται και από μέτωπα, όπως ψυχρό, θερμό, συνεσφιγμένο ενώ το medicane όχι).
Το medicane που μας απασχολεί αυτές τις μέρες, έχει ονομαστεί Cassilda από το Κέντρο Μεσογειακών Κυκλώνων (https://twitter.com/medicane_centre). Άλλες ονομασίες για αυτό, από άλλες υπηρεσίες, είναι Udine, Tulpar και Ιανός.
Το έκτακτο δελτίο από τον αρμόδιο ελληνικό φορέα, την ΕΜΥ: http://www.hnms.gr/emy/el/warning/weather_warnings_html?type=EDKF&number=5&language=gr
Σχετικά με τους Μεσογειακούς κυκλώνες: https://cest2015.gnest.org/papers/cest2015_00407_oral_paper.pdf
Φωτογραφία: Το medicane Cassilda, όπως φαινόταν χθες 17/9 από τον δορυφόρο Sentinel 3 της ESA καθώς οδεύει προς τη δυτική Ελλάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου