Τα ιριδίζοντα μαργαρώδη νέφη του Άρη

Ο Άρης έχει ιριδίζοντα νέφη διοξειδίου του άνθρακα και ένα από αυτά βλέπουμε στην πανοραμική φωτογραφία που ελήφθη από την κάμερα του rover “Curiosity” στις 27/1/2023. Τι είναι αυτά τα νέφη όμως;

 

Αυτά τα νέφη βρίσκονται σε ύψος 60-80 km στην αρειανή ατμόσφαιρα και φωτίζονται από τον Ήλιο ο οποίος έχει δύσει στη συγκεκριμένη εικόνα. Αποτελούν έναν συνδυασμό φωτεινών νυχτερινών νεφών (noctilucent) και ιριδιζόντων νεφών από περίθλαση του ηλιακού φωτός στους παγοκρυστάλλους διοξειδίου του άνθρακα με μέγεθος της τάξης του μm (μικρομέτρου = 1 εκατομμυριοστό του μέτρου). Επομένως, χρησιμοποιώντας «γήινη» ορολογία, θα μπορούσαμε να τα αποκαλέσουμε «μεσοσφαιρικά μαργαρώδη νέφη» (nacreous, τα οποία στη Γη εμφανίζονται χαμηλότερα, στη στρατόσφαιρα). Δηλαδή πρόκειται για έναν συνδυασμό νυχτερινών φωτεινών νεφών που είναι και ιριδίζοντα.

 

Τέτοια νέφη έχουν παρατηρηθεί και άλλες φορές στον Άρη. Γενικότερα απαντώνται σε ύψη 40-100 km και δημιουργούνται κυρίως από πάγο διοξειδίου του άνθρακα (το κύριο συστατικό της ατμόσφαιρας στον Άρη). Ένας αστροναύτης στην επιφάνεια του πλανήτη, θα έβλεπε αυτά τα νέφη όπως φαίνονται και στην εικόνα, δηλαδή με τον χαρακτηριστικό ιριδισμό τους. Νέφη από πάγο νερού απαντώνται χαμηλότερα, κυρίως σε ύψη 20-50 km στην αρειανή ατμόσφαιρα.

 

Πηγή: NASA / JPL-Caltech / MSSS / Simeon Schmauß / https://flic.kr/p/2qJvszB

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Pax Romana και περιβαλλοντική μόλυνση

Έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο στο επιστημονικό περιοδικό PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences), αναφέρεται στην ατμοσφαιρική ρύπανση από μόλυβδο και τις συνέπειές της, κατά την περίοδο “Pax Romana”, μια περίπου 200ετή περίοδο, 2000 έτη πριν το σήμερα, η οποία σηματοδοτεί και το απόγειο της τότε Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Πρόκειται για την πρώτη μεγάλης κλίμακας ατμοσφαιρική ρύπανση η οποία έχει συνέπειες που για πρώτη φορά ποσοτικοποιούνται σε αυτήν την έρευνα.

 

Τα παιδιά που γεννήθηκαν εκείνη την περίοδο, είχαν στο αίμα τους επίπεδα μολύβδου τριπλάσια από τον μέσο όρο της Νεολιθικής εποχής, κάτι που μεταφράζεται σε μείωση του διανοητικού πηλίκου (IQ) κατά 3 μονάδες κατά μέσο όρο, αργοπορημένη ανάπτυξη, μαθησιακές δυσκολίες, αλλαγές στη συμπεριφορά, ανοσοκαταστολή, καρδιακά και άλλα οργανικά προβλήματα, και πολλά άλλα. Οι ακραίες συμπεριφορές αυτοκρατόρων όπως ο Νέρων και ο Καλιγούλας θα μπορούσαν να αποδοθούν σε δηλητηρίαση από μόλυβδο αν και η παρούσα έρευνα δεν έχει ως αντικείμενο την διερεύνηση της συσχέτισης αυτής. Ανάμεσα στις αιτίες για την πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, είναι πιθανό να έχει κάποια συνεισφορά και η περιβαλλοντική ρύπανση.

 

Η ρύπανση από τον μόλυβδο προερχόταν από την εξόρυξη και τήξη του. Το εντυπωσιακό είναι ότι τα δεδομένα της έρευνας οδηγούν στο συμπέρασμα πως οι συνέπειές της στον άνθρωπο, υπολογίζονται περίπου στο 1/3 εκείνων της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής στα μέσα και τέλη του 20ου αιώνα, οπότε μόλις έγιναν αντιληπτές οι συνέπειές της, ελήφθησαν διάφορα μέτρα όπως π.χ. η στροφή προς τη χρήση αμόλυβδης βενζίνης. Οι ερευνητές αλλά και διάφοροι ιστορικοί αναφέρουν τη σημασία και το ενδιαφέρον που έχει να κάνουμε κάποιους παραλληλισμούς με την τότε εποχή.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2419630121

 

Φωτογραφία: Wolfgang Moroder (CC BY-SA 3.0, https://en.wikipedia.org/wiki/Roman_Forum...)

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ανίχνευση αστεροειδών μερικών δεκάδων μέτρων

Η πλήρης χαρτογράφηση των αστεροειδών της αστρονομικής «γειτονιάς» μας, οι οποίοι μπορεί να γίνουν εν δυνάμει επικίνδυνοι για τη Γη, συνεισφέρει στην πλανητική μας άμυνα. Δεν είναι μόνο οι μεγάλοι αστεροειδείς με διάμετρο της τάξης των δεκάδων χιλιομέτρων, όπως αυτός που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους 66 εκατομμύρια έτη πριν το σήμερα και οι οποίοι έχουν συχνότητα εμφάνισης μια φορά στα μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια έτη, αλλά και οι αστεροειδείς της τάξης των δεκάδων μέτρων, όπως αυτός στην Tunguska το 1908 αλλά και ο πιο πρόσφατος στο Chelyabinsk το 2013.

 

Προς τούτο, μια ομάδα από το MIT κατάφερε να εφαρμόσει μια φωτογραφική τεχνική για να μπορέσει να ανιχνεύσει για πρώτη φορά αστεροειδείς τόσο μικρού μεγέθους, από τη ζώνη των αστεροειδών (η οποία βρίσκεται ανάμεσα στον Άρη και τον Δία). Με αυτήν την τεχνική μπορούμε πλέον να εντοπίσουμε αντικείμενα με διάμετρο ως και 10 μέτρα, ενώ πριν από αυτήν μπορούσαμε να διακρίνουμε αντικείμενα με διάμετρο όχι μικρότερη από αυτή του χιλιομέτρου (μέγεθος αρκούντως μεγάλο για καταστροφές παγκόσμιας κλίμακας εφόσον συγκρούονταν με τη Γη).

 

Η συγκεκριμένη ομάδα ερευνητών ήταν τμήμα μιας μεγαλύτερης ομάδας η οποία το 2016 είχε ανακαλύψει ένα πλανητικό σύστημα γύρω από το άστρο TRAPPIST-1, το οποίο βρίσκεται 40 έτη φωτός μακριά μας. Για να γίνει αυτή η ανακάλυψη, η ομάδα χρησιμοποίησε τεχνικές ώστε να μειώσει τον «θόρυβο» για να μπορέσουν να φανούν λεπτομέρειες όπως οι εξωπλανήτες εκείνου του συστήματος. Ο «θόρυβος» αυτός συχνά περιέχει και διερχόμενους αστεροειδείς του δικού μας πλανητικού συστήματος. Έτσι, αντιστρέφοντας την έρευνα αυτή τη φορά, οι ερευνητές προσπάθησαν να εφαρμόσουν αυτήν την τεχνική σε πιο πρόσφατες υπέρυθρες φωτογραφίες του JWST (James Webb Space Telescope) προς το σύστημα του TRAPPIST-1, για να εντοπίσουν τους διερχόμενους αστεροειδείς. Αυτοί μπορούν να φανούν ευκολότερα στο υπέρυθρο φάσμα (π.χ. για μήκος κύματος ακτινοβολίας ~ 10 μm), καθώς θερμαίνονται από τον Ήλιο και η υπέρυθρη ακτινοβολία που εκπέμπουν μπορεί να εντοπιστεί με σχετική ευκολία από το JWST. Η ερευνητική ομάδα τελικώς εντόπισε 138 αστεροειδείς με διάμετρο της τάξης των μερικών δεκάδων μέτρων.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-024-08480-z

 

Σχήμα: Ella Maru και Julien de Wit. Καλλιτεχνική αναπαράσταση της ανίχνευσης μικρών αστεροειδών στο υπέρυθρο φάσμα, με τη βοήθεια του JWST (βλέπε https://news.mit.edu/.../mit-astronomers-find-smallest...).

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους στη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Πολύχρωμες λίμνες στο Ιράκ

Σε αυτή τη φωτογραφία που ελήφθη στις 23/9/2024 από αστροναύτη του ISS, βλέπουμε τη λίμνη Razazah στο Ιράκ. Γιατί όμως έχει πράσινο και κόκκινο χρώμα; Οι αναγνώστες μας θα γνωρίζουν από παλαιότερες ανάλογες αναρτήσεις μας, ότι το ιδιαίτερο χρώμα σε αυτές τις λίμνες, εξαρτάται από τις χρωστικές ουσίες μικροοργανισμών που υπάρχουν σε αλμυρά νερά. Σε γενικές γραμμές, τα πορτοκαλί-κόκκινα άλγη απαντώνται σε ύδατα μεσαίας ως μεγάλης αλατότητας ενώ τα γαλάζια-πράσινα σε ύδατα μικρότερης αλατότητας. Υπάρχουν συγκεκριμένα άλγη (π.χ. Dunaliella Salina) που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι πράσινα, όμως όταν αυξηθεί αρκετά η φωτεινότητα στο περιβάλλον ή η αλατότητα, τότε παράγουν χρωστικές ουσίες όπως η πορτοκαλοκόκκινη β-καροτίνη.

 

Με τα παραπάνω δεδομένα, όπως αντιλαμβάνεστε, η αριστερή κόκκινη πλευρά της λίμνης, έχει μεγαλύτερη αλατότητα, ενώ η δεξιά πράσινη πλευρά μικρότερη λόγω του μεγαλύτερου όγκου ύδατος που περιέχει. Επίσης παρατηρήστε τους κύκλους γύρω από την πολύχρωμη λίμνη. Τους έχουμε δει και σε παλαιότερες αναρτήσεις μας σε ερημικές κυρίως περιοχές. Αποτελούν συστήματα άρδευσης. Σε αυτά αντλείται νερό από κάποια γεώτρηση, και οδηγείται σε σωλήνες που περιστρέφονται γύρω από το κέντρο του κάθε κύκλου, ποτίζοντας τις καλλιέργειες στο εσωτερικό των κύκλων.

 

Πηγή: https://eol.jsc.nasa.gov/SearchPhotos/photo.pl...

 

Περισσότερα για τις πολύχρωμες λίμνες αλλά και για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Σύννεφο-οπή με παρήλιο

Σε αυτές τις φωτογραφίες που ελήφθησαν στις 9/1 στη Louisiana των ΗΠΑ, παρατηρούμε δυο όμορφα φυσικά φαινόμενα σε ένα!

 

Καταρχάς, ένα εντυπωσιακό «σύννεφο-οπή» (skypunch ή hole punch cloud ή fallstreak hole). Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται με νέφη που ανήκουν στην κατηγορία των υψισωρειτών/υψιστρωμάτων, όπως εδώ, ή θυσανοσωρειτών (Altocumulus/Altostratus ή Cirrocumulus) και δημιουργείται όταν υπάρξει κάποιο αίτιο (π.χ. πυρήνες συμπύκνωσης από τα αέρια διερχόμενου αεροπλάνου, αλλά και πρόσκαιρες μεταβολές στην πίεση τοπικά, λόγω του αεροδυναμικού σχήματος των πτερυγίων του), που θα οδηγήσει σταδιακά σε μαζική ψύξη τα υπέρψυχρα μικροσταγονίδια των νεφών τα οποία, ως τότε, ελλείψει πυρήνων συμπύκνωσης/παγοποίησης θα βρίσκονται ακόμη σε υγρή φάση, παρόλο που η θερμοκρασία σε εκείνο το ύψος είναι κάτω από το σημείο πήξης του νερού.

 

Από την στιγμή που θα παγώσει ένα υπέρψυχρο σταγονίδιο, ακολουθείται μια διαδικασία ντόμινο, από εκείνο και ακτινικά προς τα έξω. Στο εσωτερικό της πεπλατυσμένης γραμμής, διακρίνονται τα σωματίδια που έχουν μετατραπεί σε παγοκρυστάλλους και πλέον κατέρχονται δημιουργώντας μια «κουρτίνα» που, ενίοτε, μπορεί να είναι εντυπωσιακή.

 

Ο Ήλιος στη συγκεκριμένη φωτογραφία, βρίσκεται αριστερά σε γωνιακή απόσταση 22 μοιρών (ως προς τον παρατηρητή) από τους παγοκρυστάλλους του νέφους-οπή, με αποτέλεσμα αυτοί να συνεισφέρουν στη δημιουργία δεξιού παρηλίου. Αυτό είναι το 2ο φυσικό φαινόμενο εδώ και θυμίζουμε ότι προκύπτει από τη διάθλαση του ηλιακού φωτός από τους παγοκρυστάλλους οι οποίοι δρουν ως πρίσματα, αναλύοντάς το στα «συστατικά» του χρώματα.

 

Φωτογραφίες: Jay Vise / https://x.com/jayvise

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με αυτό και άλλα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Παρειδωλία στον Δία

Σε αυτήν την υπέρυθρη φωτογραφία που τράβηξε η διαστημική συσκευή JUNO της NASA τον Νοέμβριο του 2018 (PJ 16, δηλαδή perijove 16, που αποτελεί την 16η φορά που το JUNO πέρασε από το κοντινότερο, στον Δία, σημείο της τροχιάς του κατά την διάρκεια της αποστολής του), βλέπουμε περίπου στο κέντρο της φωτογραφίας του πλανήτη Δία, μια ατμοσφαιρική διαταραχή που μοιάζει με δελφίνι σε θάλασσα ενώ θυμίζει έντονα και τις μινωικές τοιχογραφίες στις οποίες το δελφίνι έχει πρωταγωνιστικό ρόλο μαρτυρώντας την αγάπη εκείνου του πολιτισμού για τη θάλασσα.

 

Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα συνονθύλευμα χημικών ενώσεων που περιέχουν αμμωνία, θείο και νερό και από τις οποίες αποτελούνται τα νέφη του Δία, σε συνδυασμό με σκιάσεις (λόγω των διαφορετικών υψών που βρίσκονται τα διάφορα νέφη) και σφοδρότατους στροβιλισμούς (λόγω της ατμοσφαιρικής δυναμικής του πλανήτη). Το ψυχολογικό φαινόμενο, κατά το οποίο αντιλαμβανόμαστε με συγκεκριμένο τρόπο και προσδίδουμε σαφή χαρακτηριστικά σε ασαφή ή/και δυσδιάκριτα σχήματα, αντικείμενα ή εξωτερικά ερεθίσματα γενικότερα, ονομάζεται παρειδωλία. 

 

Πηγή: NASA / JPL-Caltech / SwRI / MSSS / Kevin M. Gill -- https://flic.kr/p/2j3nCph ΚΑΙ https://flic.kr/p/2mSaSLY

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στη διαστημική εξερεύνηση αλλά και ευρύτερα στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Σύννεφα-οπές στην Wichita

Η δορυφορική αυτή φωτογραφία ελήφθη στις 2/12 από τον νέο δορυφόρο “LandSat 9” της NASA καθώς βρισκόταν πάνω από την Wichita του Kansas των ΗΠΑ (διακρίνεται στο κάτω μέρος της φωτογραφίας, με το αεροδρόμιό της να ξεχωρίζει από τη χαρακτηριστική ευθεία του διαδρόμου προσγείωσης/απογείωσης). Στο άνω μέρος αυτής της φωτογραφίας, μπορούμε να διακρίνουμε δυο «σύννεφα-οπές» (fallstreak holes).

 

Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται με νέφη που ανήκουν στην κατηγορία των υψισωρειτών ή θυσανοσωρειτών (Altocumulus ή Cirrocumulus) και δημιουργείται όταν υπάρξει κάποιο αίτιο (π.χ. πυρήνες συμπύκνωσης από τα αέρια διερχόμενου αεροπλάνου, αλλά και πρόσκαιρες μεταβολές στην πίεση τοπικά, λόγω του αεροδυναμικού σχήματος των πτερυγίων του, τα οποία προκαλούν απότομη αδιαβατική εκτόνωση και ψύξη κατά 20 βαθμούς Κελσίου περίπου), που θα οδηγήσει σταδιακά σε μαζική ψύξη τα υπέρψυχρα μικροσταγονίδια των νεφών τα οποία, ως τότε, ελλείψει πυρήνων συμπύκνωσης/παγοποίησης θα βρίσκονται ακόμη σε υγρή κατάσταση, παρόλο που η θερμοκρασία σε εκείνο το ύψος (μια ενδεικτική τιμή είναι γύρω στους -15 βαθμούς Κελσίου) είναι κάτω από το σημείο πήξης του νερού.

 

Από την στιγμή που θα παγώσει ένα υπέρψυχρο σταγονίδιο, ακολουθείται μια διαδικασία ντόμινο, από εκείνο και ακτινικά προς τα έξω. Στο εσωτερικό των κύκλων, διακρίνονται τα σωματίδια που έχουν μετατραπεί σε παγοκρυστάλλους και πλέον κατέρχονται δημιουργώντας μια «κουρτίνα» που, ενίοτε, μπορεί να είναι εντυπωσιακή (για όσους βλέπουν το φαινόμενο από κάτω, δηλαδή από το έδαφος). Πίσω τους αφήνουν ένα κενό στο στρώμα των νεφών, το οποίο διακρίνεται και σε αυτή τη δορυφορική φωτογραφία.

 

Φωτογραφία: LandSat 9 (OLI 2)

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Αναζήτηση θεραπειών κατά του καρκίνου του πνεύμονα

Όσο μεγαλώνουμε, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου αρχικά αυξάνει, ιδιαίτερα γύρω στα 60-70, καθώς οι γενετικές μεταλλάξεις κατά την διάρκεια της ζωής μας συσσωρεύονται στον οργανισμό μας. Ωστόσο, από τα 80 και μετά αυτή η πιθανότητα μειώνεται και μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature” στις 4/12/2024, μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε το γιατί.

Η έρευνα αυτή έγινε σε ποντίκια και εστιάστηκε στον καρκίνο του πνεύμονα. Αυτό που ανακαλύφθηκε είναι ότι κάποια συγκεκριμένα κύτταρα (πνευμονοκύτταρα τύπου AT2) που έχουν σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του πνεύμονα αλλά και στις περιπτώσεις όπου θα εμφανιστεί ο αντίστοιχος καρκίνος, συμπεριφέρονται σαν να έχουν έλλειψη σιδήρου, ενώ στην πραγματικότητα έχουν επάρκεια. Αυτή η συμπεριφορά τους, περιόρισε τον ρυθμό αναγέννησής τους, κάτι που επέβαλλε περιορισμό και στην ανάπτυξη καρκινικών όγκων. Αυτή η συμπεριφορά απαντάται  και στα αντίστοιχα ανθρώπινα κύτταρα, όχι μόνο στους ποντικούς.

Αυτή η ανακάλυψη βοηθά στην αναζήτηση θεραπειών που έχουν ως στόχο τον μεταβολισμό του σιδήρου, κυρίως στους μεγαλύτερους σε ηλικία, κάτι που θα μπορούσε να αποκαταστήσει τη λειτουργία του πνεύμονα σε όσους έχουν long COVID αλλά και να βελτιώσει θεραπείες έναντι του καρκίνου, οι οποίες βασίζονται στην φερρόπτωση (τύπος κυτταρικού θανάτου, όπου ο σίδηρος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο).

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-024-08285-0 

Σχήμα με καρκινικά κύτταρα: https://flic.kr/p/24webBn 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας! 

Όχι "μετεωρίτης"! Αυτό είναι "μετέωρο".

Από το πρωί σήμερα κυκλοφορεί ένα βίντεο που δείχνει έναν "μετεωρίτη". Πολλοί φίλοι ανήσυχοι (μπορεί να φταίει λίγο και η ταινία "Armageddon" που έπαιζε χτες βράδυ σε κάποιο κανάλι) μας έθεσαν ερωτήματα, οπότε κρίνεται σκόπιμη μια έκτακτη ανάρτηση. Καταρχάς να τονιστεί το κλασικό λάθος στην ορολογία. Δεν πρόκειται για "μετεωρίτη" αλλά για ένα πολύ λαμπρό "μετέωρο", το οποίο όταν ξεπερνά πρόσκαιρα σε φωτεινότητα την πανσέληνο, ονομάζεται και βολίδα (bolide). Το μετέωρο (ή "πεφταστέρι" ή "διάττοντας αστέρας" που είναι πιο συνηθισμένες αλλά λανθασμένες ορολογίες, καθώς δεν πρόκειται για αστέρι) ονομάζεται μετεωρίτης μόνο όταν τμήμα του έχει καταφέρει να φτάσει στο έδαφος. Επομένως, απολαύστε το όμορφο βίντεο χωρίς ανησυχία. 

Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=vzpadK3gcV8 (Ιάκωβος Βενιέρης)

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τα μετέωρα, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Η απογείωση του Atlantis και το παιχνίδι των σκιών

Η απογείωση του “Atlantis” στα πλαίσια της αποστολής STS-135 (της τελευταίας του προγράμματος των διαστημικών λεωφορείων, 1981-2011) τον Ιούλιο του 2011 από το διαστημικό κέντρο “Kennedy”, προς τον διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS), αφήνει τη σκιά της στη στρωματόμορφη υψισυννεφιά που κάλυπτε την περιοχή εκείνη την ώρα. Οι σχετικές θέσεις της πηγής φωτός, του αντικειμένου που φωτίζει και του επιπέδου πάνω στο οποίο πέφτει η σκιά του, μπορούν πολλές φορές να παραπλανήσουν τον θεατή. Εδώ, αν και η σκιά των καυσαερίων του πυραύλου είναι προς τα αριστερά, ο πύραυλος στην πραγματικότητα κινείται προς τα πάνω και ελαφρώς δεξιά.

 

Πηγή: https://flic.kr/p/a1Paqr

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Παρήλια 120 μοιρών

Ένα από τα πλέον σπάνια ατμοσφαιρικά οπτικά φαινόμενα, το παρήλιο των 120 μοιρών, φωτογράφησε ένας ιάπωνας φίλος του καιρού στις 30/12/2024. Τα παρήλια των 120 μοιρών εμφανίζονται εκατέρωθεν του Ήλιου σε γωνιακή απόσταση 120 μοιρών ως προς αυτόν ως αμυδρές λευκές τελείες πάνω στον παρηλιακό κύκλο. Ο τελευταίος είναι ένα άλλο σχετικά σπάνιο οπτικό φαινόμενο που εμφανίζεται ως λευκός μεγάλος κύκλος που περνά από τον Ήλιο και καλύπτει όλο τον ουρανό του παρατηρητή, μέχρι το διαμετρικό ως προς τον Ήλιο σημείο, αν και πολλές φορές εμφανίζεται μόνο τμήμα του, οπότε σε αυτήν την περίπτωση λέγεται παρηλιακό τόξο.

 

Αιτία και για αυτά, όπως και για τα άλλα ατμοσφαιρικά οπτικά φαινόμενα που έχουμε δει κατά καιρούς σε αναρτήσεις μας, είναι οι παγοκρύσταλλοι εντός των ημιδιάφανων νεφών (της κατηγορίας των θυσάνων / cirrus), οι οποίοι δρουν ως μικροσκοπικά πρίσματα διαθλώντας το φως. Το φως που πέφτει σε αυτούς, σε συνδυασμό με το διαφορετικό σχήμα του καθενός, το πλήθος τους, την καθαρότητά τους και τις διαφορετικές γωνίες εισόδου του φωτός στους παγοκρυστάλλους, οδηγούν σε αυτό το υπερθέαμα. Αλλαγές στις παραπάνω ποιοτικές και ποσοτικές παραμέτρους, οδηγούν και σε διαφορετικά είδη και αριθμούς οπτικών φαινομένων που παρατηρούμε σε κάθε περίπτωση, ενώ καθορίζουν και τη συχνότητα εμφάνισης των διαφόρων φαινομένων.

 

Φωτογραφία: https://x.com/sky_kihs

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Καφές και αντί-γήρανση

Η συστηματική κατανάλωση μετρημένων ποσοτήτων καφέ (που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο), μειώνει την πιθανότητα θανάτου από όλες τις αιτίες (all-cause mortality), δημιουργεί «ανάχωμα» στις συνδεδεμένες με το γήρας ασθένειες (καρδιαγγειακές, εγκεφαλικό, καρκίνος), ενώ τα κύρια συστατικά του (καφεΐνη, χλωρογενικά οξέα) βοηθούν στην προσαρμογή του οργανισμού σε στρεσογόνες καταστάσεις. Αυτά ήταν τα συμπεράσματα έρευνας που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβρη του 2024 στο επιστημονικό περιοδικό “ Ageing Research Reviews” και έλαβε υπόψη της πάνω από 50 προγενέστερες επιδημιολογικές μελέτες επί του θέματος, από διάφορες χώρες με δεδομένα (θνησιμότητα και ποικιλία ιατρικών δεικτών που αποκαλύπτουν την κατάσταση του οργανισμού) που αφορούσαν περίπου 3 εκατομμύρια ανθρώπους.

 

Πιο συγκεκριμένα, η συστηματική κατανάλωση λελογισμένων ποσοτήτων καφέ, συσχετίστηκε με μείωση στην πιθανότητα θανάτου από όλες τις αιτίες κατά 17% και με επέκταση της καλής και ποιοτικής ζωής με υγεία, χωρίς τις προαναφερθείσες ασθένειες κατά 1.8 έτη. Επίσης συσχετίστηκε με αποτροπή της απώλειας μνήμης, της επιδείνωσης της γνωστικής λειτουργίας, της πτώσης της διάθεσης και της φυσικής κατάστασης. Οι έρευνες που εστιάζουν στην επίδραση του καφέ στον ανθρώπινο οργανισμό, τείνουν να μετατοπίσουν αυτό το ρόφημα από τα «διεγερτικά» προς τα εκείνα που αποτελούν μέρος μιας καθημερινής ρουτίνας όσων επιδιώκουν να επιμηκύνουν εκείνο το διάστημα της ζωής τους που θα είναι απαλλαγμένο από ασθένειες.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.sciencedirect.com/.../pii/S1568163724003994...

 

Περισσότερα για την αντί-γήρανση όπως και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ο Κρόνος και οι δακτύλιοί του με «υπέρυθρα μάτια»

Ο Κρόνος και οι δακτύλιοί του με «υπέρυθρα μάτια». Οι φωτογραφίες αυτές προήλθαν από τη διαστημική συσκευή “Cassini” τον Σεπτέμβριο του 2007 και συνδυάζουν ορατό και κοντινό υπέρυθρο φάσμα. Το κοντινό υπέρυθρο χρησιμοποιείται ώστε να είναι εφικτό να δούμε τι υπάρχει κάτω από τo ομιχλώδες στρώμα μεθανίου, καθώς οι συγκεκριμένες συχνότητες του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, μπορούν να διαπεράσουν αυτό το στρώμα. Εκεί στα χαμηλότερα στρώματα, αποκαλύπτεται η ατμοσφαιρική δυναμική του πλανήτη με τους αεροχειμάρρους και τις διάφορες ζώνες νεφών. 

 

Πηγή: NASA / JPL-Caltech / SSI / CICLOPS / Kevin M. Gill (https://bsky.app/profile/kevinmgill.bsky.social)

 

Περισσότερα για την αστρονομία, το διάστημα, την αστρική εξέλιξη, τους κομήτες, τους αστεροειδείς όπως και για πολλά άλλα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο ΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Καλοσχηματισμένος "πυλώνας φωτός"

Αρκετά όμορφη καταγραφή πυλώνα (ή στήλης) φωτός, λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα στις 5/12 κοντά την Algona της Iowa στις ΗΠΑ. Θυμίζουμε ότι η ύπαρξη εξαγωνικών παγοκρυστάλλων ομοιόμορφα προσανατολισμένων, εντός των νεφών (ή ακόμη και στον αέρα, σε πολύ κρύα κλίματα), ώστε η μεγαλύτερη επιφάνειά τους να δρα ως κάτοπτρο για τις ηλιακές ακτίνες, ανακλώντας τις στα μάτια του παρατηρητή, είναι η αιτία για αυτό το όμορφο οπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο.

 

Πηγή: Brian Burt -- https://x.com/cyclonecougar

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ο αστεροειδής 2024 YR4 μας απειλεί;

Όταν πρόκειται για καταστροφή, τα ΜΜΕ και οι ενημερωτικές ιστοσελίδες κάνουν party. Έτσι έγινε λοιπόν και με την πληροφορία ότι ένας αστεροειδής με διάμετρο περίπου 60 μέτρα, έχει μια «καταρχάς, όχι εντελώς αμελητέα» πιθανότητα να συγκρουστεί με τη Γη το 2032. Τι σημαίνει όμως αυτό;

 

Ο εν λόγω αστεροειδής έχει την κωδική ονομασία 2024 YR4. Οι μετρήσεις που έχουν γίνει ως τώρα για τον υπολογισμό της τροχιάς του, αφήνουν μια ελάχιστη πιθανότητα 1.2% για σύγκρουση με τον πλανήτη μας, ωστόσο το πιθανότερο είναι ότι περαιτέρω μετρήσεις οι οποίες θα καθορίσουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την μελλοντική του τροχιά, θα εκμηδενίσουν αυτήν την πιθανότητα.

Αν ο συγκεκριμένος αστεροειδής πέσει στη Γη, ποιο είναι το πιθανότερο σημείο πρόσκρουσης με τα τωρινά δεδομένα και πόσο μεγάλες θα μπορούσαν να είναι οι καταστροφές; Με βάση τα στοιχεία που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, υπολογίζεται ότι θα έπεφτε κάπου κοντά στον ισημερινό, σε μια λωρίδα πιθανών τοποθεσιών που εκτείνεται από τη Βενεζουέλα, την Κολομβία και τη Βραζιλία ως την υποσαχάρια Αφρική κυρίως (βλέπε https://x.com/cosmos4u/status/1884098268583584056). 

 

Οι ζημιές εξαρτώνται από τη γωνία, τη σύσταση του μετεωρίτη αλλά και το σημείο πτώσης (π.χ. αν είναι στεριά ή θάλασσα), όμως οι αναγνώστες μας όπως και όσοι έχουν τον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», γνωρίζουν ότι για να έχει ένας μετεωρίτης καταστροφικές συνέπειες σε πλανητική κλίμακα, θα πρέπει η διάμετρός του να είναι της τάξης του χιλιομέτρου. Ο συγκεκριμένος αστεροειδής, έχοντας μέγεθος μερικών δεκάδων μέτρων, εφόσον πέσει στη Γη, μπορεί να συγκριθεί με εκείνον της Tunguska (και εκείνος εκτιμάται ότι είχε την ίδια διάμετρο) ή με ένα γεγονός ανάλογο του Chelyabinsk.

 

Πριν ξεφυσήσετε με σχετική ικανοποίηση, να τονίσουμε ότι τόσο ο μετεωρίτης της Tunguska (1908, 50-60 μέτρα) όσο και εκείνος του Chelyabinsk (2013, 20 μέτρα), έπεσαν σε ακατοίκητες ή αραιοκατοικημένες περιοχές. Στη 2η περίπτωση, ο μετεωρίτης με μέγεθος ίσο με το 1/3 του 2024 YR4, προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές στα κτήρια, τραυματισμούς, εγκαύματα ή ακόμη και πρόσκαιρη τύφλωση σε όσους κοίταξαν προς τον ουρανό εκείνες τις στιγμές. Έτσι, το ενδεχόμενο πτώσης του 2024 YR4 σε κατοικημένες περιοχές, ακόμη και αν είναι απειροελάχιστα μικρό αυτή τη στιγμή, μέχρι οι μετρήσεις να εκμηδενίσουν αυτήν την πιθανότητα, θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τους αστρονόμους που είναι επιφορτισμένοι με την παρακολούθησή του.

 

Πότε θα γνωρίζουμε οριστικά για την πορεία του; Πιθανότατα το 2028, όταν θα ξαναπεράσει από την αστρονομική μας «γειτονιά» ακολουθώντας μια πιο ακίνδυνη τροχιά και θα υπάρχει η δυνατότητα για λεπτομερή παρατήρησή του.

 

Έχει ξαναγίνει κάτι ανάλογο με άλλον αστεροειδή; Ναι, με τον 99942 Apophis (Άποφις), ο οποίος έχει μέγεθος μισό χιλιόμετρο (πολύ μεγαλύτερος δηλαδή από τον τωρινό) και οι πρώτες παρατηρήσεις της τροχιάς του, έδιναν πιθανότητα σύγκρουσης με τη Γη ίση με 2.7% για το 2029. Αυτό τον τοποθέτησε στη βαθμίδα 4 της 10βάθμιας κλίμακας Torino η οποία ταξινομεί αυτές τις απειλές ανάλογα με το μέγεθός τους και την πιθανότητα σύγκρουσής τους με τη Γη. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη απειλή που γνωρίσαμε ως σήμερα. Για σύγκριση, ο τωρινός κομήτης βρίσκεται στη βαθμίδα 3 της κλίμακας αυτής.

 

Τελικώς, μετά από αλλεπάλληλες παρατηρήσεις το 2013 ανακοινώθηκε ότι η πιθανότητα σύγκρουσης του Apophis με τον πλανήτη μας έχει μηδενικές πιθανότητες τόσο το 2029 όσο και στο επόμενο πέρασμά του το 2036, ενώ το 2021 ακόμη πιο λεπτομερείς μετρήσεις και υπολογισμοί οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι ο κομήτης δεν θα μας απασχολήσει για τουλάχιστον 100 ακόμη χρόνια.

 

Παρακολούθηση του 2024 YR4: https://cneos.jpl.nasa.gov/sentry/details.html...

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, την κλίμακα Torino και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Υπεράριθμα τόξα ομίχλης

Υπεράριθμα τόξα ομίχλης φωτογράφισε ο Mateusz Gałuszka στις 27/12 κοντά στην πόλη Krosno της Πολωνίας από τέτοιο ύψος, ώστε να φαίνονται ολόκληρα. Όταν παρατηρούμε ουράνιο τόξο ή τόξο ομίχλης, βλέπουμε μόνο ένα μέρος του διότι είμαστε χαμηλά και το υπόλοιπο τόξο βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντά μας με αποτέλεσμα να μην φαίνεται. 

 

Το τόξο ομίχλης προκύπτει σε συνθήκες ομίχλης, και είναι λευκό με μία αμυδρή κόκκινη λωρίδα στην άνω/εξωτερική ζώνη του και μία αμυδρή γαλάζια/ιώδη λωρίδα στην κάτω/εσωτερική ζώνη. Τα χρώματα αυτών των λωρίδων είναι ασθενή κατά κανόνα. Τα σταγονίδια ομίχλης που προκαλούν αυτό το φαινόμενο, έχουν μικρή διάμετρο ~0.1 mm σε αντίθεση με τις μεγαλύτερες σταγόνες που προκαλούν το γνωστό χρωματιστό «ουράνιο τόξο». Το πάχος των ζωνών των διαφόρων χρωμάτων στο τόξο ομίχλης, είναι μεγαλύτερο με αποτέλεσμα να επικαλύπτονται τα διάφορα χρώματα και να απομένει το άθροισμα τους (το λευκό) και ένα τμήμα των ακραίων λωρίδων (κόκκινης και ιώδους όπως προαναφέρθηκε). Εμφανίζεται, όπως και το γνωστό ουράνιο τόξο, διαμετρικά σε σχέση με τον Ήλιο, στο ανθήλιο του παρατηρητή.

 

Από την άλλη, τα υπεράριθμα ουράνια τόξα (φαίνονται ως "αντίγραφα" στο εσωτερικό του πρωτεύοντος τόξου) προκύπτουν ως ασθενέστερες και λεπτότερες ζώνες, εντός του πρωτεύοντος (πολύ σπανιότερα και εντός του δευτερεύοντος) τόξου. Αυτές οι ζώνες γίνονται ολοένα και πιο ασθενικές όσο απομακρύνονται από το πρωτεύον τόξο. Η ύπαρξή τους συνδέεται με την ύπαρξη πολλών παρόμοιων σταγονιδίων, σχετικά μικρού μεγέθους (με διάμετρο ~0.1-0.5 mm χοντρικά). Όσο πιο μικρή η διάμετρος των σταγονιδίων, τόσο μεγαλύτερη η απόσταση ανάμεσα στα υπεράριθμα τόξα.

 

Φωτογράφος: Mateusz Gałuszka -- Πηγή: https://x.com/SOB_pl

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

 

Καταγραφή πτώσης μετεωρίτη σε σπίτι

Είναι από τις λίγες φορές που έχουμε καταγραφή πτώσης μετεωρίτη σε σπίτι, ενώ είναι μάλλον η πρώτη που καταγράφεται σε βίντεο (ήχος και εικόνα ταυτόχρονα). Αυτό συνέβη στις 25/7/2024 στη νήσο του πρίγκιπα Εδουάρδου στον Καναδά και η καταγραφή έγινε από τη μικρή κάμερα που υπήρχε στην είσοδο του σπιτιού στο κουδούνι. Ο ένοικος του σπιτιού, γυρνώντας από περίπατο βρήκε τα εικονιζόμενα συντρίμμια στο σημείο πτώσης και ερευνώντας το βίντεο της κάμερας ανακάλυψε ότι επρόκειτο για πτώση μετεωρίτη (ή ό,τι απέμεινε από αυτόν κατά την πτώση). Ο άνθρωπος στεκόταν εκεί λίγα λεπτά πριν την πτώση, όπως αναφέρει.

 

Το πανεπιστήμιο της Alberta του Καναδά, ανέλαβε το επόμενο χρονικό διάστημα την ανάλυση των κομματιών τα οποία ζυγίζουν αθροιστικά περίπου 100 γραμμάρια και η ιστορία πήρε δημοσιότητα τις τελευταίες μέρες. Πρόκειται για χονδρίτη που είναι το πιο σύνηθες είδος μετεωρίτη. Τα μετέωρα αυτά εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα με ταχύτητες δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα, καίγονται με την τριβή τους καθώς εισέρχονται σε ολοένα πυκνότερα ατμοσφαιρικά στρώματα και επιβραδύνουν δραματικά. Η επιβράδυνση οδηγεί στη μικρότερη τριβή και στο «σβήσιμο» του μετεώρου το οποίο κάνει «σκοτεινή πτήση» για τα τελευταία 10-20 km στην ατμόσφαιρα. Το συγκεκριμένο κομμάτι εκτιμάται ότι είχε ταχύτητα περίπου 200 km/h όταν συγκρούστηκε με το έδαφος, δηλαδή 2 τάξεις μεγέθους μικρότερη ταχύτητα σε σχέση με αυτήν κατά την είσοδό του στην ατμόσφαιρα. Τα περισσότερα από αυτά τα εισερχόμενα μετέωρα πάντως καίγονται εξ ολοκλήρου πριν πέσουν στο έδαφος.

 

Έχουμε ανάλογες καταγραφές πτώσης μετεωρίτη σε σπίτι παλιότερα; Ναι και τις είχαμε δει σε αναρτήσεις μας εδώ https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/560337269436939 όπως και εδώ https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/670911585046173 αλλά και εδώ https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/766811955456135.

 

Πηγή: https://www.cbc.ca/.../pei-charlottetown-meteorite-strike...

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Οι πολλαπλές ουρές σκόνης του κομήτη C/2024 G3

Σε ανάρτησή μας πριν μια εβδομάδα (https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/videos/586215384213350/), είχαμε αναφέρει ότι οι πολλαπλές διάχυτες ουρές σκόνης που έχει αναπτύξει ο κομήτης C/2024 G3, τον οποίο απολαμβάνουν δυστυχώς μόνο οι κάτοικοι του νοτίου ημισφαιρίου, θυμίζει τον μεγάλο κομήτη του 1744 (C/1743 X1). Στις δυο εικόνες γίνεται «σύγκριση» της όψης των δυο κομητών. 

 

Από τη μία, ο κομήτης του 1744 μέσα από την ξυλογραφία η οποία τον απεικόνιζε όπως φάνηκε από τη λίμνη της Γενεύης το βράδυ στις 8/3/1744. Το μέγιστο φαινόμενο μέγεθος του συγκεκριμένου κομήτη εκτιμάται γύρω στο -7, κάτι που τον κάνει πολύ λαμπρότερο σε σχέση με το -4 του τωρινού κομήτη ATLAS. Αν και οι πολλαπλές ουρές φαντάζουν «υπερβολικά πολλές για να έχουν συμβεί», ο κομήτης ATLAS μας αποδεικνύει ότι ένας κομήτης μπορεί να τις αναπτύξει. Παρόλο που οι πολλαπλές ουρές σκόνης του ATLAS φαίνονται και σε φωτογραφίες από τη Γη (π.χ. https://britastro.org/observations/observation.php... ή και αυτήν εδώ https://x.com/vivstoitsis/status/1881835048330265013), κάποιος μπορεί να τις θαυμάσει σε όλο τους το μεγαλείο από φωτογραφίες που έχουν ληφθεί από τον δορυφόρο STEREO της NASA σε επεξεργασία του Alan Watson (αγνοήστε τις κατακόρυφες ευθείες). 

 

Πηγή για την εικόνα του κομήτη C/1743 X1: https://commons.wikimedia.org/.../File:Ch%C3%A9seaux%27s...

 

Πηγή για τη φωτογραφία του κομήτη C/2024 G3 ATLAS (Alan Watson): https://x.com/c2009a1

 

Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ψεύτικες φωτογραφίες, δημιουργημένες με AI. Πώς να τις αναγνωρίζετε

Τον τελευταίο καιρό, στα κοινωνικά δίκτυα, υπάρχουν πολυάριθμες, δήθεν επιστημονικές, σελίδες και ομάδες που δημοσιεύουν φωτογραφίες οι οποίες έχουν δημιουργηθεί με AI. Μάλιστα, παραπλανούν σκοπίμως το κοινό που τους ακολουθεί, αναφέροντας ότι οι φωτογραφίες που αναρτούν είναι πραγματικές (βλέπε κάποια παραδείγματα παρακάτω). 

 

Αν και οι ακόλουθοί μας γνωρίζουν πώς μοιάζουν τα διάφορα φυσικά φαινόμενα και επομένως είναι αρκετά πιθανό να αναγνωρίσουν μία ψεύτικη εικόνα όταν τη δουν, κρίνουμε σκόπιμο να δώσουμε κάποια εργαλεία ώστε να αναγνωρίζετε τέτοιες εικόνες, όπως αυτό https://sightengine.com/detect-ai-generated-images το οποίο είναι ένα από τα καλύτερα στην αναγνώριση εικόνων δημιουργημένων με AI. Μετά τη 2η εικόνα θα σας ζητήσει να φτιάξετε λογαριασμό με το email σας, αλλά αξίζει τον κόπο. Εκεί, απλά πατάτε “check image” και στέλνετε τη φωτογραφία που υποπτεύεστε. Στην ανάρτησή μας έχουμε και τα αποτελέσματα για τις «φωτογραφίες», οι οποίες φυσικά είναι δημιουργημένες με τη βοήθεια ΑΙ.