Γιγάντιος πίδακας από το διάστημα

Τελικά, αυτό το εντυπωσιακό ηλεκτρικό φαινόμενο της ανώτερης ατμόσφαιρας που «συνέλαβε» φωτογραφικά στις 3/7 η αστροναύτισσα Nichole Ayers από τον ISS, πάνω από καταιγίδα που εξελισσόταν στο Μεξικό, ήταν red sprite («κόκκινο δαιμόνιο») ή gigantic jet («γιγάντιος πίδακας»); Πολλοί τα μπερδεύουν, καθώς στο ευρύ κοινό αλλά και σε πολλούς επιστήμονες που δεν είναι στον συγκεκριμένο τομέα, είναι άγνωστα. Το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι ένας γιγάντιος πίδακας!

 

Πώς το ξεχωρίζουμε; Ξεκινά από την κορυφή της καταιγιδοφόρας νέφωσης που βρίσκεται ακριβώς από κάτω από τον πίδακα και λάμπει από τις αστραπές. Τα «κόκκινα δαιμόνια» δεν συνδέονται με αυτήν και σε φωτογραφίες θα τα δείτε να «αιωρούνται» πάνω από καταιγίδες, χωρίς να έχουν απευθείας σύνδεση με την νέφωση. Ο γιγάντιος πίδακας από την άλλη, «ξεπηδά» από την κορυφή της καταιγιδοφόρας νέφωσης (ενδεικτικό ύψος ~15 km) και η ερυθρή κορυφή του καταλήγει στη βάση της ιονόσφαιρας (γύρω στα ~90 km).

 

Γενικότερα, τόσο τα «κόκκινα δαιμόνια» όσο και οι «γιγάντιοι πίδακες» είναι σπάνιες ως πολύ σπάνιες ηλεκτρικές εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, οι οποίες προκύπτουν υπό προϋποθέσεις πάνω από καταιγίδες. Και τα δυο αποτελούν μέλη της «οικογένειας» των παροδικών φωτεινών συμβάντων (TLEs, Transient Luminous Events) δηλαδή των εκκενώσεων της ανώτερης ατμόσφαιρας. Στην Ελλάδα, υπάρχει μια πρωτοποριακή ομάδα που τα καταγράφει εδώ και χρόνια και έχει παρουσιάσει τα ευρήματα της έρευνάς της. Την έρευνα μπορείτε να την βρείτε εδώ: https://www.mdpi.com/2673-4931/26/1/9

 

Φωτογραφία: Nichole “Vapor” Ayers -- https://x.com/Astro_Ayers

 

Πληροφορίες και explainer video για τα red sprites, τους γιγάντιους πίδακες αλλά και τις υπόλοιπες ηλεκτρικές εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, αλλά και για την πρωτοποριακή ελληνική ομάδα που τα καταγράφει: https://antisimvatikos.blogspot.com/.../tles-greek...

 

Περισσότερα για τα red sprites αλλά και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις τόσο της κατώτερης όσο και της ανώτερης ατμόσφαιρας, θα βρείτε στο πρώτο βιβλίο για αυτά τα φαινόμενα στην Ελλάδα και όχι μόνο, με τίτλο «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

Η Γη με τη Σελήνη από την τροχιά του Ερμή

Η φωτογραφία αυτή ελήφθη στις 6/5/2010 από τη διαστημική συσκευή MESSENGER η οποία βρισκόταν σε απόσταση 180 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, στην τροχιά του Ερμή, του πλησιέστερου στον Ήλιο πλανήτη. Οι δυο λαμπερές τελείες που βρίσκονται κοντά η μία στην άλλη, αριστερά χαμηλά στη φωτογραφία, είναι η Γη με τη Σελήνη.

 

Η αποστολή αυτή που ήταν η πρώτη σε τροχιά γύρω από τον Ερμή, διήρκεσε από το 2004 ως και το 2015 συλλέγοντας πολύτιμες πληροφορίες για αυτόν, όπως η ύπαρξη παγωμένου νερού στον βόρειο πόλο του.

 

Φωτογραφία: NASA / JHU APL / CIW

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), που μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Σημαιόμορφο νέφος στο Matterhorn

Στα τέλη Μαΐου στο βουνό Matterhorn στις Άλπεις, εμφανίστηκε ένα σημαιόμορφο νέφος (banner cloud) δηλαδή νέφος που μοιάζει με σημαία. Αυτά τα νέφη είναι σχεδόν στάσιμα και δημιουργούνται στην υπήνεμη πλευρά απότομων κορυφών όπως αυτή στη φωτογραφία. Εδώ, ο άνεμος φυσά από δεξιά προς τα αριστερά.

 

Αν και ο ακριβής μηχανισμός δημιουργίας του αποτελεί αντικείμενο έρευνας, η επικρατούσα θεωρία αναφέρει πως, ο σφοδρός άνεμος ψηλά στην κορυφή δημιουργεί υποπίεση η οποία προκαλεί ανύψωση αερίων μαζών στην υπήνεμη πλευρά του βουνού. Αυτές οι αέριες μάζες, καθώς ανυψώνονται, και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν επαρκή υγρασία, διαστέλλονται και ψύχονται με αποτέλεσμα τη συμπύκνωσή τους σε ορατά νέφη.

 

Πηγή: https://x.com/meteoschweiz

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Υπερθέαμα ατμοσφαιρικών οπτικών φαινομένων στη Σιβηρία

Αυτό το υπερθέαμα ατμοσφαιρικών οπτικών φαινομένων απολάμβαναν οι κάτοικοι στις 28/5 στην Khakassia της νότιας Σιβηρίας. Από τις σπάνιες περιπτώσεις που εμφανίζεται ολόκληρος ο παρηλιακός κύκλος (ο μεγάλος κύκλος που περνάει από τον Ήλιο και τέμνει τη γνωστή άλω των 22 μοιρών και τα παρήλια), ενώ μαζί με την άλω εμφανίζεται και η περιγεγραμμένη άλως (περικυκλώνει τη γνωστή άλω και είναι εντονότερη από αυτήν στη φωτογραφία). 

 

Η περιγεγραμμένη άλως μοιάζει πολύ με την κλασική άλω των 22 μοιρών, το «στεφάνι» ή «αλώνι» όπως συχνά το λένε, μόνο που αυτή έχει «ενσωματωμένα» το ανώτερο και το κατώτερο εφαπτόμενο τόξο. Εμφανίζεται όταν η πηγή φωτός, δηλαδή ο Ήλιος ή η Σελήνη, είναι σχετικά ψηλά στον ουρανό (πάνω από 30 μοίρες σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή) όπως εδώ. Όταν βρίσκεται κάτω από τις 30 μοίρες, τότε η περιγεγραμμένη άλως «διαχωρίζεται» στο ανώτερο και κατώτερο εφαπτόμενο τόξο. Κάτω από όλα αυτά και χαμηλά στη φωτογραφία, δεξιά και αριστερά παρατηρήστε τμήμα του κατώτερου περιφερειακού τόξου.

 

Οι παγοκρύσταλλοι στα νέφη ή αυτοί που αιωρούνται στον αέρα γύρω μας (σε πιο ψυχρά κλίματα, όπως εδώ, ή σε χιονοδρομικά κέντρα) είναι υπεύθυνοι, σε συνδυασμό με το ηλιακό (ή σεληνιακό) φως, για τον συνδυασμό των οπτικών φαινομένων που βλέπουμε. Το διαφορετικό σχήμα του καθενός, το πλήθος τους, η καθαρότητά τους και οι διαφορετικές γωνίες εισόδου του φωτός σε αυτούς, μπορούν κάποιες φορές να οδηγήσουν σε αυτό το υπερθέαμα.

 

Πηγή: https://x.com/WeatherSarov1

 

Περισσότερα για όλα τα μετεωρολογικά και οπτικά φαινόμενα, με φωτογραφίες, χάρτες, σχήματα, συχνότητες εμφάνισης στη χώρα μας και οδηγίες για το πώς να τα ψάχνετε και να τα ξεχωρίζετε, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Η μεγάλη φωτιά της Χίου από το διάστημα

Μια ακόμη μεγάλη φωτιά φέτος, με τον καπνό να είναι ορατός από το διάστημα καλύπτοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα. Η λήψη της φωτογραφίας αυτής έγινε στις 23/6. Η Χίος δοκιμάστηκε αυτή τη βδομάδα με τη φωτιά να ξεκινά στις 22/6 και τις πρώτες δυο μέρες να καίγονται κάτι λιγότερο από τις μισές εκτάσεις που κάηκαν συνολικά ως τις 26/6 σύμφωνα με τις μετρήσεις από το Copernicus.

Οι ισχυροί άνεμοι που έπνεαν στο Αιγαίο ήταν ένας ακόμη μη-βοηθητικός παράγοντας για την κατάσβεσή της. Στη δορυφορική εικόνα φαίνονται τα μοτίβα που δημιουργεί ο άνεμος στην ηλιόλουστη θαλάσσια επιφάνεια, καθώς περνά γύρω και πάνω από τα νησιά του Αιγαίου.

 

Φωτογραφία: NASA / Terra (MODIS)

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Το νέο παρατηρητήριο “Vera C. Rubin”

Τη Δευτέρα 23/6, δόθηκε στο ευρύ κοινό μια πρώτη, πραγματικά εντυπωσιακή, γεύση από αυτά που πρόκειται να κάνει κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του το νέο παρατηρητήριο “Vera C. Rubin”, το οποίο πήρε το όνομά του από την αστρονόμο που παρατήρησε την ασυμφωνία ανάμεσα στην προβλεπόμενη και παρατηρούμενη περιστροφή των γαλαξιών, κάτι το οποίο σήμερα αποδίδουμε στη λεγόμενη «σκοτεινή ύλη».

 

Το παρατηρητήριο αυτό, στην κορυφή El Peñón (2700 m, στη βόρεια Χιλή), εφοδιασμένο με τη μεγαλύτερη κάμερα που έχει κατασκευαστεί ποτέ, θα σαρώνει τον ουρανό συνεχώς για 10 έτη, δημιουργώντας ένα πολύ υψηλής ανάλυσης βίντεο του ορατού σύμπαντος. Η διερεύνηση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας είναι από τους πρωταρχικούς στόχους του. Κάθε βράδυ ενώ θα παρατηρεί ολόκληρο τον ουρανό, είναι προγραμματισμένο να στέλνει ειδοποιήσεις για οτιδήποτε παρατηρεί (αστεροειδείς, υπερκαινοφανείς, κ.α.). Ο αριθμός των ειδοποιήσεων ανά βράδυ αναμένεται να είναι της τάξης των 10 εκατομμυρίων. Φυσικά, ο χειρισμός όλων αυτών των δεδομένων θα γίνεται με εξειδικευμένους αλγόριθμους τεχνητής νοημοσύνης που θα φιλτράρουν τα πιο ενδιαφέροντα συμβάντα.

 

Για να κατανοήσουμε την ισχύ του συγκεκριμένου παρατηρητηρίου, το εκπαιδευτικό βίντεο που συνοδεύει την ανάρτησή μας, εξηγεί πώς μέσα σε 10 ώρες παρατήρησης του ουρανού, το “Vera C. Rubin” ανακάλυψε 2104 αστεροειδείς εντός του ηλιακού μας συστήματος, και αναμένεται να ανακαλύψει εκατομμύρια ακόμη τα επόμενα 2 έτη, μαζί με διαστρικά αντικείμενα και κομήτες. Για σύγκριση, σε ένα χρόνο 20000 αστεροειδείς ανακαλύπτονται από όλα τα άλλα τηλεσκόπια (επίγεια και διαστημικά) μαζί! Κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, αναμένεται να ξεπεράσει σε δεδομένα, στο ορατό φάσμα, όλα μαζί τα τηλεσκόπια που έχουν λειτουργήσει μέχρι σήμερα. Τα δεδομένα που θα δημιουργήσει ως το τέλος της δεκαετούς αποστολής του, αναμένεται να είναι της τάξης του 1 ExaByte (1 δισεκατομμύριο GB) διαθέσιμα προς όλους όσους ενδιαφέρονται.

 

Επίσης, στην παρουσίαση της Δευτέρας, δόθηκαν και κάποιες φωτογραφίες που ελήφθησαν από το παρατηρητήριο αυτό. Μπορείτε να τις βρείτε στον σύνδεσμο που συνοδεύει την ανάρτηση. Η πιο εντυπωσιακή περιέχει 10 εκατομμύρια γαλαξίες (ουσιαστικά κάθε pixel σε αυτήν είναι και ένα άστρο ή ένας γαλαξίας…), ενώ στη δεκαετία που προβλέπεται να λειτουργήσει, θα φωτογραφηθούν πάνω από 20 δισεκατομμύρια γαλαξίες, αλλά και να διερευνηθεί με μεγάλη λεπτομέρεια και ο δικός μας Γαλαξίας (τα όριά του, η ιστορία του όπως πιθανές συγκρούσεις με άλλους στο παρελθόν και πολλά άλλα).

 

Τέλος, αν και τα παραπάνω είναι εξόχως συναρπαστικά, τα πιο συναρπαστικά είναι αυτά που δεν φανταζόμαστε. Όταν αυτό το παρατηρητήριο έχει τη δυνατότητα να παρατηρεί ολόκληρο τον ουρανό ανελλιπώς και με τέτοια ακρίβεια, τότε δεν αποκλείεται να παρατηρηθούν και μεταβολές στον ουρανό, από βράδυ σε βράδυ ή σε βάθος χρόνου, που θα αποκαλύψουν και άλλα φαινόμενα που δεν έχουμε φανταστεί διότι δεν είχαμε ποτέ τη δυνατότητα διεξαγωγής παρατηρήσεων και ανάλυσης στο επίπεδο που διαθέτουμε σήμερα.

 

Περισσότερα: https://rubinobservatory.org/.../colle.../first-look-gallery

 

Βίντεο: RubinObs / NOIRLab / SLAC / NSF / DOE / AURA

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Φόβος και Δείμος από τον Άρη

Φόβος και Δείμος, οι δυο δορυφόροι του Άρη με ακανόνιστο σχήμα, καθώς δεν έχουν επαρκή μάζα ώστε η βαρύτητα να τους «σμιλεύσει» μια σχεδόν σφαιρική μορφή. Η διάμετρός τους είναι 22 και 13 km περίπου αντίστοιχα. Το “Perseverance” της NASA, φωτογράφισε τον Δείμο από την επιφάνεια του Άρη, λίγο πριν το ξημέρωμα την 1/3/2025. Είναι αυτή η λαμπερή τελεία που δεσπόζει πάνω από τους λόφους του Αρειανού τοπίου στην πρώτη φωτογραφία.

 

Στις άλλες δυο φωτογραφίες φαίνεται ο Φόβος από την επιφάνεια του Άρη, όπως τον φωτογράφισε το “Curiosity” της NASA στις 5/9/2024. Δίπλα του, υπάρχει μια λαμπερή τελεία. Αυτή, είναι η Γη! Φαίνεται καλύτερα στην τρίτη φωτογραφία όπου έχει απομονωθεί αυτό το κομμάτι της αρχικής φωτογραφίας. Επίσης παρατηρήστε το ακανόνιστο σχήμα του Φόβου.

 

Φωτογραφία Δείμου: NASA / JPL-Caltech / Simeon Schmauß / https://flic.kr/p/2r6neAK

 

Φωτογραφίες Φόβου: NASA / JPL-Caltech / MSSS / NASA Photojournal image PIA26362

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, όπως και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Δίνες von Karman στην Οχοτσκική θάλασσα

Σε αυτές τις δυο δορυφορικές φωτογραφίες που ελήφθησαν στις 14/4 από τον δορυφόρο Sentinel 2 της ESA, βλέπουμε τα ηφαιστειογενή νησιά Chirinkotan και Raikoke στην Οχοτσκική θάλασσα, στον βορειοδυτικό Ειρηνικό ωκεανό. Πίσω από αυτά, βλέπουμε μια σειρά από καλοσχηματισμένες δίνες von Karman.

 

Ο άνεμος στην περιοχή, κατά τη φωτογράφιση, είναι νότιος (δηλαδή φυσάει από κάτω προς τα πάνω στη φωτογραφία). Το ρευστό (εδώ είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας), συναντώντας το εμπόδιο (βουνό του κάθε νησιού), υφίσταται τριβή με αποτέλεσμα την επιβράδυνσή του κοντά στο βουνό. Έτσι δημιουργείται μια μεταβατική ζώνη κοντά στο βουνό όπου οι χαμηλότερες ταχύτητες του αέρα κοντά του και οι υψηλότερες λίγο πιο μακριά από αυτό, δημιουργούν στροβιλισμούς. Επίσης υφίσταται ασταθής διαχωρισμός της ροής του αέρα γύρω από το βουνό, δηλαδή η διεύθυνση και η ταχύτητα του ανέμου είναι τέτοια, ώστε αυτός συναντώντας τον ορεινό όγκο, να διέρχεται πότε αριστερά και πότε δεξιά από αυτόν. Το αποτέλεσμα είναι αυτοί οι στροβιλισμοί πίσω από το βουνό, να διέρχονται μία φορά δεξιά του και την επόμενη αριστερά του, κ.ο.κ.

 

Πηγή: ESA / Copernicus / Sentinel – 2 (https://bsky.app/profile/kosmi.bsky.social)

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τεχνητές ολικές ηλιακές εκλείψεις από το "Proba-3" της ESA

Τη Δευτέρα 16/6, η ESA (Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία), αποκάλυψε στο ευρύ κοινό τις πρώτες εντυπωσιακές εικόνες της εξωτερικής ατμόσφαιρας (κορώνας) του άστρου μας, οι οποίες ελήφθησαν από τη νέα αποστολή “Proba-3” η οποία βρίσκεται σε ελλειπτική τροχιά γύρω από τη Γη. Αυτή η αποστολή αποτελείται από δυο διαστημικές συσκευές που πετούν σαν μία, περίπου 150 μέτρα μακριά η μία από την άλλη, διατηρώντας ωστόσο τις σχετικές τους θέσεις με ακρίβεια χιλιοστού χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες πλοήγησης και εντοπισμού θέσης. Ο στόχος είναι, το ένα κομμάτι της συσκευής να ρίχνει τη σκιά του στο άλλο με τέτοιο τρόπο και με τόση ακρίβεια, ώστε να επιτυγχάνεται μια τεχνητή ολική έκλειψη Ηλίου. 

 

Αυτό βοηθά με καταλυτικό τρόπο στην κατανόηση των μηχανισμών που λαμβάνουν χώρα στην ηλιακή κορώνα και στο τρόπο με τον οποίο έχει θερμοκρασία της τάξης του 1 εκατομμυρίου βαθμών Kelvin, δηλαδή πολύ μεγαλύτερη από την επιφανειακή θερμοκρασία του Ήλιου (5800 Kelvin), όπως επίσης και για τον ηλιακό άνεμο και τις εκτοξεύσεις στεμματικής μάζας (CMEs) που ευθύνονται και για το σέλας, αλλά σε ιδιαίτερες περιπτώσεις (π.χ. Μάιος 2024) οπότε και η ηλιακή δραστηριότητα είναι αυξημένη, μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες, τους δορυφόρους, τα συστήματα πλοήγησης (GPS), όπως και στα δίκτυα ηλεκτρισμού.

 

Η μελέτη της ηλιακής κορώνας από τη Γη, πρέπει να «περιμένει» ολικές ηλιακές εκλείψεις οι οποίες συμβαίνουν συνήθως 1-2 φορές το χρόνο και διαρκούν μερικά λεπτά. Με την αποστολή “Proba-3” μπορούν να δημιουργηθούν ολικές εκλείψεις κατά βούληση, οι οποίες μπορούν να διαρκούν ως και 6 ώρες ανά τροχιά της συσκευής (η οποία διαρκεί 19.5 ώρες), για τη λεπτομερή μελέτη των προαναφερθέντων χαρακτηριστικών του άστρου μας, με τρόπο που δεν είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε μέχρι σήμερα.

 

Ευτυχώς, η συγκεκριμένη αποστολή δεν έχει αμερικάνικη συνεισφορά, διαφορετικά, το πιθανότερο με βάση τα… κατορθώματα του παρόντος καθεστώτος που έχει ιδιαίτερα εχθρική συμπεριφορά απέναντι στην επιστήμη και τη λογική, θα ήταν να είχε καταργηθεί.

 

Πηγή: https://www.esa.int/.../Proba-3_s_first_artificial_solar...

 

Φωτογραφία: Λεπτομέρειες του εξερχόμενου πλάσματος της ηλιακής κορώνας, μέσω πράσινου φίλτρου, όπως τις «είδε» το Proba-3 --- ESA / Proba-3 / ASPIICS / WOW algorithm (περιλαμβάνεται στο παραπάνω άρθρο).

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Πανδαισία φαινομένων από τον ISS

Ο Donald Pettit ως αστροναύτης στον ISS (Διεθνή Διαστημικό Σταθμό), μας έχει χαρίσει πάμπολλες φωτογραφίες μοναδικής ομορφιάς! Έχοντας πλέον επιστρέψει στη Γη από τα μέσα του περασμένου Απριλίου, συνεχίζει να ανεβάζει στον προσωπικό του λογαριασμό στα κοινωνικά δίκτυα, υπέροχες φωτογραφίες με διάφορα φυσικά (και μη) φαινόμενα, από την περίοδο που ήταν στο διάστημα.

 

Τη συγκεκριμένη την ανέβασε στις 21/5 και αποτελεί φωτογραφία μακράς έκθεσης από τον ISS. Τι παρατηρούμε εδώ; Οι παράλληλες γραμμές στον ουρανό είναι αστρικά ίχνη (startrails) δηλαδή άστρα που αφήνουν ίχνος στη φωτογραφία με το πέρασμα του χρόνου, καθώς κινείται η φωτογραφική μηχανή (μαζί με τον ISS σε τροχιά). Οι φωτεινές γραμμές στο κέντρο του κάδρου είναι από δορυφόρους Starlink των οποίων οι ηλιακοί συλλέκτες έτυχε να είναι κατάλληλα ευθυγραμμισμένοι κατά την χρονική περίοδο που ελήφθη η φωτογραφία μακράς έκθεσης, ώστε να ανακλούν το ηλιακό φως προς τη φωτογραφική μηχανή.

 

Χαμηλά στη φωτογραφία διακρίνεται η Γη, τα φώτα των πόλεων σαν λευκά πυκνά ίχνη παρόμοια με τα αστρικά, ενώ οι λευκές μεμονωμένες διάσπαρτες έντονες λάμψεις είναι από ηλεκτρικές εκκενώσεις σε εξελισσόμενες καταιγίδες. Στο βάθος στον ορίζοντα και ελαφρώς πιο πάνω από τη Γη, βλέπουμε μια πολύχρωμη ζώνη. Χαμηλά, το έντονο κυανό/μπλε οφείλεται στην οζονόσφαιρα, που αποτελεί τμήμα της στρατόσφαιρας, και έχει αυτό το χρώμα καθώς απορροφά τόσο τμήμα της εισερχόμενης υπεριώδους ακτινοβολίας, αλλά και το ερυθρό μέρος του ορατού φάσματος, αφήνοντας το γαλάζιο να διέλθει.

 

Ακόμη ψηλότερα, παρατηρούμε τη νυχτερινή φωταύγεια της ατμόσφαιρας (airglow) που διακρίνεται σε κιτρινωπή (αποδιέγερση ατόμων νατρίου) και πράσινη (αποδιέγερση μοριακού οξυγόνου). Το ύψος που βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή τους είναι γύρω στα 95-100 km. Τέλος, περίπου 2-3 φορές ψηλότερα (~300 km) και κυρίως αριστερά στη φωτογραφία μπορείτε να διακρίνετε το αμυδρό κόκκινο airglow (αποδιέγερση ατομικού οξυγόνου).

 

Πηγή – Don Pettit: https://x.com/astro_Pettit

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, όπως και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Περιφορά εξωπλανητών μεγαλύτερων από τον Δία παρατηρήθηκαν σε διάστημα 12 ετών

Η ομορφιά που υπάρχει «εκεί έξω», δυστυχώς συχνά περνά απαρατήρητη μέσα στον «βομβαρδισμό» των ειδήσεων. Σε αυτό το βίντεο βλέπουμε ένα πλανητικό σύστημα (με όνομα HR 8799) με 4 εξωπλανήτες μεγαλύτερους από τον Δία μας. Το σύστημα αυτό βρίσκεται ~130 έτη φωτός μακριά μας και φωτογραφήθηκε 10 φορές (από το τηλεσκόπιο Keck στη Χαβάη σε ύψος 4100 m) σε 12 έτη (2009-2020). Από αυτές τις φωτογραφίες, φτιάχτηκε ένα βίντεο το οποίο δείχνει την περιφορά αυτών των εξωπλανητών γύρω από το μητρικό τους άστρο (το οποίο έχει σκιαστεί και βρίσκεται στο κέντρο).

 

Το σύστημα αυτό είναι ακόμη πολύ νέο με άστρο ηλικίας περίπου 30 εκατομμυρίων ετών, ενώ σε αυτούς τους εξωπλανήτες ένα έτος διαρκεί 45, 100, 190 και 460 γήινα έτη αντίστοιχα από τον πλησιέστερο στο άστρο εξωπλανήτη ως τον πιο απομακρυσμένο (ο οποίος κινείται και πιο αργά, άρα ολοκληρώνει μια περιφορά γύρω από το άστρο σε περισσότερο χρόνο).

 

Πηγή: Jason Wang / William Thompson / Christian Marois / Quinn Konopacky -- https://jasonwang.space/orbits.html

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, τους εξωπλανήτες αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Κονιορτοστρόβιλος στο Manchester

Ένας εντυπωσιακός κονιορτοστρόβιλος (dust devil) έκανε την εμφάνισή του στο κέντρο του Manchester στην Αγγλία, στις 10/5. Έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερες αντίστοιχες αναρτήσεις μας, ότι ένας κονιορτοστρόβιλος, πολλές φορές είναι ακίνδυνος, όπως εδώ, όμως ορισμένες φορές μπορεί να γίνει αρκετά επικίνδυνος, σηκώνοντας ακόμη και σχετικά βαριές πρόχειρες κατασκευές. Στο παρόν βίντεο, βλέπουμε μια περίπτωση κονιορτοστρόβιλου σχετικά μικρής έντασης αν και μέτριας διαμέτρου ο οποίος έχει αποκτήσει μεγάλο ύψος. Τέτοιοι στρόβιλοι μπορούν να φτάσουν και το 1 km σε ύψος.

 

Θυμίζουμε ότι αυτοί οι στρόβιλοι δημιουργούνται με καλό και σχετικά ζεστό καιρό σε ξηρό έδαφος όπως αυτό στο βίντεο. Η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην ξηρή και θερμή επιφάνεια του εδάφους και στον αέρα λίγο πάνω από αυτήν, μαζί με κάποιους τυχαίους τοπικούς μικροστροβιλισμούς (ύπαρξη διάτμησης) στον άνεμο, είναι αρκετά για να δημιουργηθούν και να γιγαντωθούν αυτοί οι στρόβιλοι.

 

Πηγή: https://x.com/NickJF75

 

Περισσότερα για τους σίφωνες ξηράς και θαλάσσης, τους κονιορτοστρόβιλους, τους νεφοστρόβιλους, κ.α, με χάρτες, διαγράμματα, πίνακες και εντυπωσιακές εικόνες από τη χώρα μας και το εξωτερικό, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής! Ρωτήστε μας!

Σπάνια οπτικά ατμοσφαιρικά φαινόμενα στην Κίνα

Αυτό το υπερθέαμα ατμοσφαιρικών οπτικών φαινομένων, είναι ένας από τους αναρίθμητους λόγους για να αγαπήσει κάποιος τη φύση και τα φαινόμενά της και να ψάξει τους φυσικούς νόμους που υπεισέρχονται σε αυτά. Σε αυτό το εντυπωσιακό σκηνικό που συνέβη στις 11/5 στην επαρχία Guangxi της Κίνας, υπάρχει κάτι εξαιρετικά σπάνιο. 

 

Παρατηρήστε τη φωτογραφία με τη «συνηθισμένη» άλω των 22 μοιρών η οποία περικλείει και κάποια πολύ σπάνια οπτικά φαινόμενα. Ξεκινώντας από το κέντρο, όπου βρίσκεται ο Ήλιος, ο πλησιέστερος κύκλος σε αυτόν, είναι η σπάνια άλως των 9 μοιρών. Στη διπλάσια απόσταση βρίσκονται ακόμη δυο φωτεινές περιφέρειες πολύ κοντά η μία με την άλλη που αντιστοιχούν στην άλω των 18 και 20 μοιρών αντίστοιχα. Η λευκή γραμμή που διαπερνά όλα τα φαινόμενα και τον Ήλιο είναι ο γνωστός παρηλιακός κύκλος.

 

Για να σχηματιστούν αυτά τα πολύ σπάνια φαινόμενα (άλως 9, 18, 20 μοιρών) χρειάζεται η παρουσία πυραμιδοειδών παγοκρυστάλλων εξαγωνικής διατομής με ή χωρίς έναν ενδιάμεσο κορμό παράλληλων πλευρών. Οι ηλιακές ακτίνες διαθλώνται εισερχόμενες και εξερχόμενες από τις πλευρές των παγοκρυστάλλων οι οποίες έχουν διάφορες γωνίες μεταξύ τους, οδηγώντας έτσι σε γωνιακές αποκλίσεις των ηλιακών ακτίνων ίσες με 9, 18, 20 μοίρες αλλά υπάρχουν και πιο περίπλοκες περιπτώσεις (π.χ. 35 μοίρες).

 

Στη δεύτερη φωτογραφία στην οποία φαίνεται όλος ο ουρανός του παρατηρητή, βλέπετε και άλλα οπτικά φαινόμενα όπως ολόκληρο τον παρηλιακό κύκλο, το ανθήλιο, το ανώτερο περιφερειακό τόξο, το τόξο Wegener και πολλά ακόμη τα οποία μπορείτε να τα αναγνωρίσετε από τον χάρτη στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα».

 

Πηγή: https://x.com/chngchngxn74740

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Κονιορτοστρόβιλος στη Florida

Κονιορτοστρόβιλος (dust devil) στη νοτιοδυτική Florida των ΗΠΑ, στις 18/4. Έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερες αντίστοιχες αναρτήσεις μας, ότι ένας κονιορτοστρόβιλος, πολλές φορές είναι ακίνδυνος, όπως εδώ, όμως ορισμένες φορές μπορεί να γίνει αρκετά επικίνδυνος, σηκώνοντας ακόμη και σχετικά βαριές πρόχειρες κατασκευές. Εδώ, βλέπουμε μια περίπτωση κονιορτοστρόβιλου μικρής έντασης και διαμέτρου, ο οποίος ανυψώνει σκόνη. Τέτοιοι στρόβιλοι μπορούν να φτάσουν και το 1 km σε ύψος. Στις πιο έντονες περιπτώσεις, θα μπορούσε να προξενήσει ζημιές στα προκατασκευασμένα σπίτια και αυτοκίνητα αριστερά.

 

Θυμίζουμε ότι αυτοί οι στρόβιλοι μπορούν να δημιουργηθούν με καλό καιρό πάνω από ξηρό έδαφος όπως εδώ. Η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην ξηρή και σχετικά θερμή επιφάνεια του εδάφους και στον αέρα λίγο πάνω από αυτήν, μαζί με κάποιους τυχαίους τοπικούς μικροστροβιλισμούς (ύπαρξη διάτμησης) στον άνεμο, είναι αρκετά για να δημιουργηθούν και να γιγαντωθούν αυτοί οι στρόβιλοι.

 

Πηγή: https://x.com/MattDevittWX

 

Πολλά περισσότερα για τους σίφωνες κάθε είδους και το πώς δημιουργούνται, με φωτογραφίες, σχήματα, διαγράμματα, πίνακες αλλά και στοιχεία για αυτούς στην Ελλάδα, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

"Παρέλαση" κονιορτοστρόβιλων στον Άρη

Σχεδόν μια ντουζίνα κονιορτοστρόβιλων (dust devils) να «παρελαύνουν» ταυτόχρονα στον Άρη κατέγραψε η αριστερή κάμερα του Mars Perseverance κατά την αρειανή ημέρα 1497 (Sol 1497, δηλαδή στις 6/5/2025 για τη Γη – Αυτό σημαίνει ότι το “Perseverance” είναι ενεργό στον Άρη για 1497 ημέρες ως τις 6/5 τουλάχιστον, και επειδή η αρειανή και η γήινη ημέρα διαφέρουν ελάχιστα, οι 1497 αρειανές ημέρες ισοδυναμούν με 1536 γήινες ή περίπου 4 γήινα έτη). Εκτός από τους τουλάχιστον 4 (οι 3 είναι εμφανείς) που βρίσκονται σε πρώτο πλάνο, παρατηρήστε και στο βάθος δεξιά άλλους 6.

 

Οι στρόβιλοι, όπως και στη Γη έτσι και στον Άρη, μπορούν να δημιουργηθούν με τη σχετική θέρμανση του ξηρού εδάφους, από την ηλιακή ακτινοβολία. Η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην ξηρή και σχετικά θερμή επιφάνεια του εδάφους και στον αέρα λίγο πάνω από αυτήν, μαζί με κάποιους τυχαίους τοπικούς μικροστροβιλισμούς (ύπαρξη διάτμησης) στον άνεμο, είναι αρκετά για να δημιουργηθούν και να γιγαντωθούν αυτοί οι στρόβιλοι.

 

Αυτοί οι στρόβιλοι μπορούν να φτάσουν και το 1 km σε ύψος στη Γη αλλά στον Άρη μπορεί να αγγίξουν και τα 8 km. Σίγουρα αποτελούν απειλή για τα rover που είναι εκεί, ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις που έχουν καθαρίσει τη σκόνη πάνω από τους ηλιακούς συλλέκτες τους επιμηκύνοντας έτσι την αποστολή τους. Εκτιμάται ότι προκύπτει 1 τέτοιο συμβάν ανά αρειανή ημέρα και ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο αρειανής επιφάνειας.

 

Πηγή: NASA / JPL-Caltech / J. Roger / https://mars.nasa.gov/mars2020/multimedia/raw-images/

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Ο "ψηφιακός δίδυμος"

Μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης που προσομοιώνουν εγκεφάλους ζώων (και ίσως μελλοντικά και ανθρώπων) θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως «ψηφιακοί δίδυμοι» (digital twins) στην έρευνα. Αυτό πραγματεύεται έρευνα που δημοσιεύτηκε στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό “Nature” στις 9/4, με τη συμμετοχή και Ελλήνων ερευνητών. Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά και ποιες οι συνέπειές τους;

 

Όσοι έχουν τον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» είναι εξοικειωμένοι με αυτούς τους όρους. Πρακτικά, ένας «ψηφιακός δίδυμος» αποτελεί ψηφιακό «αντίγραφο» ενός οργανισμού, το οποίο αντιδρά σε εξωτερικά ερεθίσματα με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο θα αντιδρούσε και ο βιολογικός οργανισμός. Π.χ. μελλοντικά, αν έπρεπε να βρίσκεστε σε 2 ή 3 συναντήσεις εργασίας ταυτόχρονα, θα μπορούσατε να στείλετε τον ψηφιακό σας «δίδυμο» ο οποίος, έχοντας μάθει τα μοτίβα συμπεριφοράς και αντιδράσεών σας με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, θα μπορούσε να σας αντικαταστήσει με ακρίβεια σε αυτές, αντιδρώντας και αποφασίζοντας όπως εσείς.

 

Μπορεί να μοιάζει με επιστημονική φαντασία, όμως υπάρχουν έρευνες, όπως η παρούσα, που εργάζονται πάνω στο αντικείμενο αυτό. Η συγκεκριμένη έρευνα αναφέρεται στη μοντελοποίηση εγκεφάλων ποντικών. Ο «ψηφιακός δίδυμος» του ποντικού, ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης, «εκπαιδεύτηκε» σε μια μεγάλη βάση δεδομένων που αφορούσε την εγκεφαλική δραστηριότητα του ποντικού όταν αυτός έβλεπε διάφορα βίντεο και εικόνες. Στη συνέχεια, το μοντέλο μπορούσε να προβλέψει την αντίδραση δεκάδων χιλιάδων νευρώνων όταν αυτά εκθέτονταν σε νέα βίντεο και εικόνες.

 

Ο Ανδρέας Τόλιας, κύριος συγγραφέας της έρευνας, αναφέρει πως «αν φτιάξεις ένα μοντέλο του εγκεφάλου και αυτό είναι ιδιαίτερα ακριβές, τότε μπορείς να κάνεις πάρα πολλά πειράματα με αυτό (αντί με τον ποντικό). Στη συνέχεια μπορείς να εφαρμόσεις στην πραγματικότητα μόνο εκείνα τα πειράματα που φαίνονται πιο ενδιαφέροντα και υποσχόμενα». 

 

Επειδή ο «ψηφιακός δίδυμος» μπορεί να χρησιμοποιηθεί αναρίθμητες φορές, μπορεί κάποιος να κάνει ψηφιακά πειράματα στον ίδιο ποντικό ακόμη και μετά τον θάνατό του. Πειράματα που θα διαρκούσαν πολλά χρόνια μπορούν να ολοκληρωθούν σε λίγες ώρες, καθώς εκατομμύρια «ψηφιακοί δίδυμοι» θα μπορούσαν να «τρέχουν» ταυτόχρονα σε υπολογιστές, επιταχύνοντας δραματικά την έρευνα πάνω στο πώς ακριβώς ο εγκέφαλος επεξεργάζεται πληροφορίες. Οι ερευνητές σκοπεύουν να επεκτείνουν την έρευνα και σε άλλα ζώα με πιο περίπλοκες γνωστικές λειτουργίες με απώτερο στόχο τη δημιουργία «ψηφιακών διδύμων» για τμήματα του ανθρώπινου εγκεφάλου.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-025-08829-y

 

Περισσότερα για τους «ψηφιακούς διδύμους», τη χαρτογράφηση του ανθρώπινου εγκεφάλου, τις πιθανές συνέπειες αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

NanoFLUID, ένα "delivery-νάνος"!

Ένα πολύ σημαντικό ιατρικό επίτευγμα παρουσιάστηκε σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στα τέλη Απριλίου στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό “Nature”. Πρόκειται για το “NanoFLUID” το οποίο αποτελεί ένα «delivery-νάνο» που μεταφέρει ευέλικτα, χωρίς μπαταρίες και ογκώδη chip, τη θεραπευτική ουσία (π.χ. νουκλεϊκά οξέα, πρωτεΐνες, κ.α.) στο όργανο του σώματος που τη χρειάζεται με ασύγκριτη ακρίβεια. Αποτελεί ένα νέο εργαλείο που πρόκειται να μεταμορφώσει το «τοπίο» στη θεραπεία του καρκίνου, τη γονιδιακή θεραπεία (π.χ. CRISPR) και την αναγεννητική ιατρική. 

 

Ως σήμερα, για τη μεταφορά της θεραπευτικής ουσίας στο εκάστοτε όργανο που τη χρειαζόταν, βασιζόμασταν στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτή η προσέγγιση συχνά είχε μικρή ακρίβεια, ευρύτερη τοξικότητα και κατά συνέπεια ήταν όχι όσο αποτελεσματική θα επιθυμούσαμε. Ωστόσο, το “NanoFLUID” όντας βιοσυμβατό, ευέλικτο, ελαφρύ και εύκολα ελέγξιμο, καταφέρνει να προσεγγίζει τα όργανα όπως το συκώτι ή τους πνεύμονες και τους όγκους που βρίσκονται εκεί, ελαχιστοποιώντας τις διάφορες διαταραχές στους ιστούς και χορηγώντας με μέγιστη ακρίβεια τη θεραπευτική ουσία μέσω ηλεκτροδιάτρησης (electroperforation) των κυτταρικών μεμβρανών με ηλεκτρικούς παλμούς μικρής τάσης ~20 V. Αυτή η τεχνική είναι 5 τάξεις μεγέθους (100000 φορές) ταχύτερη στη μεταφορά της θεραπείας στο επιθυμητό σημείο, σε σχέση με τις σημερινές τεχνικές.

 

Ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του “NanoFLUID” είναι ο λειτουργικός γονιδιωματικός έλεγχος σε ζωντανούς οργανισμούς. Παρέχοντας μια ολοκληρωμένη γονιδιακή βιβλιοθήκη απευθείας στο περιβάλλον του καρκινικού όγκου, οι ερευνητές μπόρεσαν να εντοπίσουν κρίσιμους παράγοντες μετάστασης επί τόπου. Αυτή η προσέγγιση, οδήγησε στην ανακάλυψη του “DUS2” (ένα ένζυμο) ως παράγοντα πνευμονικής μετάστασης στον καρκίνο του μαστού. Αυτή η δυνατότητα εκτέλεσης επί τόπου γενετικών ελέγχων υψηλής απόδοσης, ειδικών για κάθε όργανο, αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την αποκάλυψη μηχανισμών ασθένειας που θα ήταν δύσκολο να διερευνηθούν με συμβατικές ή ex vivo (εκτός του οργανισμού) μεθόδους.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-025-08943-x

 

Περισσότερα για τα νανορομπότ, όπως και για τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Δραματική κατάρρευση του παγετώνα Birch στις Άλπεις

Σε αυτό το δραματικό βίντεο, καταγράφεται η κατάρρευση του παγετώνα Birch και η συνεπαγόμενη κατολίσθηση προς το χωριό Blatten της Ελβετίας, στις 15:30 περίπου το μεσημέρι της Τετάρτης 28/5. Τμήμα του χωριού θάφτηκε κάτω από τόνους χώματος, βράχων και πάγου. Ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα, καθώς η δραστηριότητα του παγετώνα ήταν υπό παρακολούθηση και η επίμαχη περιοχή είχε εκκενωθεί αρκετές μέρες πριν. Ωστόσο, νεότερες πληροφορίες αναφέρουν έναν αγνοούμενο.

 

Το συγκεκριμένο γεγονός δεν είναι το πρώτο, ενώ αποτελεί συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, καθώς η ολοένα αυξανόμενη μέση θερμοκρασία, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως οι Άλπεις, οδηγεί σε ταχεία τήξη των μόνιμων πάγων και παγετώνων με αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση και κατάρρευση μεγάλων ποσοτήτων βράχων και πάγου, που οδηγεί σε συμβάντα όπως αυτό στο βίντεο.

 

Πηγή: https://bsky.app/profile/subfossilguy.bsky.social

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

Κύκλος Gleissberg

Το άστρο μας έχει τον γνωστό 11ετή του κύκλο κατά τη διάρκεια του οποίου ξεκινά έχοντας ελάχιστη ως καθόλου δραστηριότητα και στο μέγιστο του κύκλου αυτού κορυφώνεται η ηλιακή δραστηριότητα, ο αριθμός των κηλίδων και η συχνότητα των γεωμαγνητικών καταιγίδων που αποτελούν τη συνέπεια της αλληλεπίδρασης των εκτοξευόμενων μαγνητικών πεδίων και φορτισμένων σωματιδίων του Ήλιου με τη μαγνητόσφαιρα της Γης. Στο τέλος του κύκλου, η δραστηριότητα περιορίζεται και πάλι, για να εκκινήσει ο επόμενος 11ετής κύκλος κ.ο.κ. Την τρέχουσα περίοδο βρισκόμαστε στην κορύφωση του 25ου εντεκαετούς ηλιακού κύκλου, από τότε που υπάρχουν μετρήσεις, κάτι που έχει ως συνέπεια και την εμφάνιση σέλαος σε χαμηλά γεωγραφικά πλάτη όπως αυτό της χώρας μας (π.χ. Νοέμβριος 2023, Μάιος 2024, Αύγουστος 2024, Οκτώβριος 2024, Ιανουάριος 2025).

 

Ωστόσο, υπάρχει και ένας κύκλος με μεγαλύτερη περίοδο (80-100 έτη), ο οποίος ονομάζεται Gleissberg και σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο στο επιστημονικό περιοδικό “Space Weather”, επισημαίνεται πως ένας νέος τέτοιος κύκλος μόλις ξεκίνησε και αναμένεται να κορυφωθεί μέσα στις επόμενες 4 δεκαετίες (χοντρικά στον 28ο ηλιακό κύκλο). Αυτό σημαίνει πως οι επόμενοι κύκλοι μέχρι και τον 28ο αναμένονται, σύμφωνα με την παρούσα έρευνα, να είναι διαδοχικά πιο δραστήριοι.

 

Εφόσον επαληθευτεί αυτή η σταδιακή αύξηση στην ηλιακή δραστηριότητα των επόμενων κύκλων, με το ενδεχόμενο έξαρσης προς τον 28ο ηλιακό κύκλο, θα αποτελούσε απειλή για τους δορυφόρους ιδιαίτερα τώρα που για πρώτη φορά έχουμε μια κατακόρυφη αύξηση του αριθμού τους, κατά πολλές χιλιάδες, λόγω των «σμηνών» από ιδιωτικές εταιρείες (π.χ. SpaceX), ενώ θα χρειαστεί να ληφθεί μέριμνα και για τους αστροναύτες που θα βρίσκονται έξω από την προστατευτική γήινη ατμόσφαιρα, όπως και για τους προσωρινούς διαστημικούς ταξιδιώτες ο αριθμός των οποίων αναμένεται να αυξηθεί κατά πολύ λόγω των ιδιωτικών διαστημικών πτήσεων (π.χ. SpaceX, Blue Origin, Virgin Galactic).

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1029/2024SW004238

 

Φωτογραφία: NASA / GSFC / SDO – Παράδειγμα ηλιακής έκλαμψης

Περισσότερα για το Σέλας, τις γεωμαγνητικές καταιγίδες, τις ηλιακές κηλίδες, τον διαστημικό καιρό αλλά και όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Προμηθέας και Πάνας

Η διαστημική συσκευή Cassini (1997-2017), εκτός των άλλων, μας έχει προσφέρει και φωτογραφίες ασύλληπτης ομορφιάς από το ηλιακό μας σύστημα. Μία ακόμη βλέπουμε εδώ από τον Κρόνο ο οποίος βρίσκεται πίσω από τους δακτυλίους του, ενώ στο άνω μέρος διακρίνεται ο Προμηθέας (137 km μέγιστη διάμετρος) και χαμηλότερα ο Πάνας (35 km μέγιστη διάμετρος) οι οποίοι περιφέρονται στο επίπεδο των δακτυλίων. Στον Κρόνο έχουν ανακαλυφθεί, μέχρι στιγμής, 274 φυσικοί δορυφόροι, εκ των οποίων οι 128 ανακοινώθηκαν τον Μάρτιο.

 

Φωτογραφία: NASA / JPL – CalTech / SSI / Cassini Imaging Team / Jason Major (https://x.com/JPMajor)

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στη διαστημική εξερεύνηση αλλά και ευρύτερα στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ιονοσφαιρική οπή από πύραυλο της Space X

Το βράδυ στις 29/4, στον ουρανό της Αριζόνα των ΗΠΑ, βόρεια του Tucson, καταγράφηκε (με κινητό) αυτό το ερυθρό «νεφέλωμα» το οποίο εξασθένισε μετά από λίγα λεπτά. Αυτό παρατηρήθηκε μετά από την εκτόξευση ενός πυραύλου Falcon 9 της SpaceX λίγο νωρίτερα. Ονομάζεται «ιονοσφαιρική οπή» και δημιουργείται από τα καυσαέρια του πυραύλου σε ύψη 200-300 km στην ιονόσφαιρα της Γης. Η ιονόσφαιρα εκτείνεται από τα περίπου 50 km (τη μέρα) ή 90 km (τη νύχτα) ως το ύψος των 600 km περίπου και περιέχει πλάσμα (η 4η κατάσταση της ύλης που αποτελείται κυρίως από ιόντα και ελεύθερα ηλεκτρόνια). Αυτό το φαινόμενο το είχαμε δει ξανά σε παλαιότερη ανάρτησή μας και θα το βλέπουμε συχνότερα στο μέλλον στον νυχτερινό ουρανό.

 

Πώς δημιουργείται και γιατί είναι κόκκινη; Τα αέρια του πυραύλου αποτελούνται από υδρογόνο, υδρατμούς και διοξείδιο του άνθρακα. Αυτά, στο ύψος των 200 km προκαλούν επανασυνδέσεις μεταξύ των ιόντων οξυγόνου και των ελεύθερων ηλεκτρονίων της ιονόσφαιρας, με αποτέλεσμα ουδέτερα άτομα οξυγόνου τα οποία όμως βρίσκονται σε διεγερμένη κατάσταση. Κατά την αποδιέγερσή τους, εκπέμπουν φωτόνια με μήκος κύματος 6300 Angstrom, ήτοι στο ερυθρό μέρος του ορατού φάσματος και είναι αυτό που παρατηρούμε στη φωτογραφία. 

 

Ονομάζεται «ιονοσφαιρική οπή» διότι η επανασύνδεση ελεύθερων ηλεκτρονίων (π.χ. με ιόντα οξυγόνου σε αυτήν την περίπτωση) αφήνει στην ιονόσφαιρα ένα κενό, μία έλλειψη από ηλεκτρόνια στη συγκεκριμένη περιοχή. Αυτή αποκαθίσταται σταδιακά, μετά από κάποιες ώρες, μέσω του φωτοϊονισμού από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Αυτές οι οπές δημιουργούν τοπικά προβλήματα στο GPS κατ’αναλογία με τις γεωμαγνητικές καταιγίδες.

 

Πηγή: Dr. John Barentine / https://x.com/JohnBarentine

 

Μάθετε περισσότερα για την ιονόσφαιρα, τις ηλιακές και γεωμαγνητικές καταιγίδες, τις ηλιακές κηλίδες, όπως και για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

Επίσης, περισσότερα για πολύ παρόμοια (φυσικά) φαινόμενα στην ανώτερη ατμόσφαιρα, θα βρείτε στο πρώτο βιβλίο του είδους του στην Ελλάδα, με τίτλο «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο επίσης μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!