Λάμψη κορώνας στην Ιαπωνία

Αυτό το φυσικό φαινόμενο καταγράφηκε στην κορυφή των καταιγιδοφόρων νεφών, στις 10/9 στο Kunigami της Ιαπωνίας. Μια λευκή στήλη φωτός που αλλάζει απότομα σχήμα κάθε λίγο! Τι είναι όμως αυτό; Στα Αγγλικά ονομάζεται “crown flash” (στα Ελληνικά θα μπορούσαμε ίσως να το αποδώσουμε ως «λάμψη κορώνας» ή «λάμψη στέμματος») και πρόκειται για ένα αρκετά σπάνιο φαινόμενο που προκύπτει ως συνδυασμός της επιρροής του, διαρκώς μεταβαλλόμενου, ηλεκτρικού πεδίου του καταιγιδοφόρου νέφους πάνω στους παγοκρυστάλλους που βρίσκονται κοντά στην κορυφή του και της κατάλληλης θέσης του παρατηρητή ως προς τον Ήλιο.

 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα, τμήμα των παγοκρυστάλλων που συμμετέχουν στο φαινόμενο, είναι σε γωνιακή απόσταση ~22 μοιρών από τον Ήλιο ως προς τον παρατηρητή, δηλαδή σε απόσταση όπου εμφανίζεται η άλως και για αυτό υπάρχει αυτός ο ιριδισμός πάνω στους κρυστάλλους, κάτι που σε άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις που είχαμε αναρτήσει παλιότερα, δεν είχαμε την ευκαιρία να το δούμε.

 

Πιο συγκεκριμένα, αν και δεν υφίσταται ακόμη οριστική απάντηση για τον τρόπο δημιουργίας αυτού του φαινομένου, η επικρατούσα θεωρία υπαγορεύει ότι μικροσκοπικοί παγοκρύσταλλοι (σαν αυτούς που συμμετέχουν σε άλλα οπτικά φαινόμενα που έχουμε δει) οι οποίοι υφίστανται κοντά στις κορυφές αναπτυσσόμενων καταιγιδοφόρων νεφών, ανακλούν ή/και διαθλούν το ηλιακό φως προς τα μάτια του παρατηρητή. 

 

Γιατί όμως υπάρχουν αυτές οι απότομες αλλαγές στο σχήμα του; Το ηλιακό φως ανακλάται ή διαθλάται από αυτούς τους παγοκρυστάλλους, η διεύθυνση των οποίων καθορίζεται από το ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο του καταιγιδοφόρου νέφους. Το πεδίο αυτό μεταβάλλεται απότομα κάθε φορά που συμβαίνει μια ανακατανομή του ηλεκτρικού φορτίου μέσα στο νέφος (π.χ. όταν εκδηλώνεται κεραυνός). Το αποτέλεσμα αυτής της απότομης μεταβολής, αποτυπώνεται και στον προσανατολισμό των παγοκρυστάλλων που συμμετέχουν στη δημιουργία αυτού του φαινομένου.

 

Πηγή: https://x.com/genjitsu_

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Σύννεφα-οπές στην Πολωνία

Στις 7/8 στην πόλη Lubin της Πολωνίας, κάτοικος απαθανάτισε δυο πολύ όμορφα και χαρακτηριστικά παραδείγματα από «σύννεφα-οπές» (fallstreak holes). Αυτό το φαινόμενο παρατηρείται με νέφη που ανήκουν στην κατηγορία των υψισωρειτών ή θυσανοσωρειτών (Altocumulus ή Cirrocumulus) και δημιουργείται όταν υπάρξει κάποιο αίτιο (π.χ. πυρήνες συμπύκνωσης από τα αέρια διερχόμενου αεροπλάνου, αλλά και πρόσκαιρες μεταβολές στην πίεση τοπικά, λόγω του αεροδυναμικού σχήματος των πτερυγίων του, τα οποία προκαλούν απότομη αδιαβατική εκτόνωση και ψύξη κατά 20 βαθμούς Κελσίου περίπου), που θα οδηγήσει σταδιακά σε μαζική ψύξη τα υπέρψυχρα μικροσταγονίδια των νεφών τα οποία, ως τότε, ελλείψει πυρήνων συμπύκνωσης/παγοποίησης θα βρίσκονται ακόμη σε υγρή κατάσταση, παρόλο που η θερμοκρασία σε εκείνο το ύψος (μια ενδεικτική τιμή είναι γύρω στους -15 βαθμούς Κελσίου) είναι κάτω από το σημείο πήξης του νερού. 

 

Από την στιγμή που θα παγώσει ένα υπέρψυχρο σταγονίδιο, ακολουθείται μια διαδικασία ντόμινο, από εκείνο και ακτινικά προς τα έξω. Στο εσωτερικό των κύκλων, διακρίνονται τα σωματίδια που έχουν μετατραπεί σε παγοκρυστάλλους και πλέον κατέρχονται δημιουργώντας μια «κουρτίνα» που, ενίοτε, μπορεί να είναι εντυπωσιακή (στα συγκεκριμένα παραδείγματα, η κουρτίνα αυτή φαίνεται καθαρά), ενώ πίσω τους αφήνουν ένα κενό στο στρώμα των νεφών.

 

Φωτογραφία: https://x.com/ZawadkaMarek

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ο Oumuamua ως "έξω-πλούτωνας"

Ο Oumuamua ήταν ο πρώτος «διαστρικός επισκέπτης» που ανιχνεύσαμε ποτέ, το 2017 ενώ στη συνέχεια ήρθε ο 2Ι/Borisov το 2019 και ο 3I/ATLAS φέτος (βλέπε https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/1253654333438559). Επρόκειτο για κομήτες, τουλάχιστον τα δυο τελευταία αντικείμενα, που προέρχονται από άλλα αστρικά συστήματα εκτός του δικού μας, και αυτό μας το μαρτυρά η τροχιά τους η οποία είναι υπερβολική και όχι ελλειπτική. Δηλαδή δεν είναι βαρυτικά δέσμια κάποιου άστρου, ούτε φυσικά του Ήλιου μας.

 

Από αυτούς τους 3 που έχουμε εντοπίσει μέχρι σήμερα, ο πρώτος, ο Oumuamua ή 1I/ Oumuamua, ήταν και ο πιο «διαφορετικός», καθώς δεν μπορούσε να ταξινομηθεί στους κομήτες ή στους αστεροειδείς. Αποτελούνταν κυρίως από πάγο αζώτου, το σχήμα του ήταν σχεδόν κυλινδρικό αντί για το σύνηθες σχεδόν σφαιρικό (κάτι που δημιούργησε πολλά σενάρια), το μέγεθός του μικρό (~100 m αντί για μερικά χιλιόμετρα), η ανακλαστικότητά του ήταν μικρή, η πυκνότητά του μεγάλη, εμφάνισε επιτάχυνση καθώς απομακρυνόταν από τον Ήλιο ενώ συνήθως γίνεται το αντίθετο, ενώ δεν είχε την κλασική συμπεριφορά κομήτη με κόμη και ουρά.

 

Περισσότερη έρευνα οδήγησε τους επιστήμονες να το κατατάξουν σε μια νέα κατηγορία. Το συγκεκριμένο αντικείμενο αποτελεί τμήμα από παγωμένο εξωπλανήτη και συγκεκριμένα «έξω-Πλούτωνα» (exo-Pluto) δηλαδή από εξωπλανήτη που αντιστοιχεί στον δικό μας Πλούτωνα. Τι σημαίνει όμως αυτό; 

 

Κατά τα αρχικά στάδια δημιουργίας ενός πλανητικού συστήματος, στο νέφος σκόνης και αερίων που έχει «περισσέψει» και περιστοιχίζει το νεαρό άστρο, δημιουργούνται σταδιακά οι μελλοντικοί πλανήτες. Τα πρώτα μερικά εκατομμύρια έτη είναι χαώδη, με διαρκείς συγκρούσεις μεταξύ πλανητών και πλανητοειδών. Για παράδειγμα, στη ζώνη Kuiper του δικού μας συστήματος (μια ζώνη πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα, με παγωμένους βράχους, πλανητοειδή και πλανήτες-νάνους όπως ο Πλούτωνας, η οποία εκτιμάται πως αποτελεί πηγή κομητών), υπολογίζεται ότι υπάρχουν πολύ λιγότερα αντικείμενα από ότι στα αρχικά στάδια του πλανητικού μας συστήματος, οπότε και εκτιμάται ότι το υλικό που υπήρχε ήταν αρκετό για τη δημιουργία χιλιάδων πλανητοειδών και πλανητών–νάνων. Οι συγκρούσεις που έλαβαν χώρα μεταξύ αυτών των αντικειμένων στα αρχικά στάδια διαμόρφωσης του πλανητικού συστήματος, εξακόντισαν πολλά από αυτά στον διαστρικό χώρο. 

 

Αυτό συμβαίνει σε κάθε αντίστοιχο πλανητικό σύστημα, όχι μόνο στο δικό μας. Έτσι, σε κάποιο άλλο σύστημα έξω από το δικό μας, κατά τη διάρκεια εκείνης της αρχικής περιόδου, ανάμεσα σε αυτά τα αντικείμενα που εξακοντίστηκαν από εκεί, ήταν και τμήματα από πλανήτες παρόμοιους με τον Πλούτωνα, και ένα από αυτά έφτασε και στο δικό μας ηλιακό σύστημα (βλέπε Oumuamua). Γιατί όμως εστιάζουμε σε αντικείμενα αντίστοιχα του Πλούτωνα; Είναι η σύσταση που μας οδηγεί σε αυτό το συμπέρασμα. Η επιφάνεια του Πλούτωνα αποτελείται κυρίως από παγωμένο άζωτο. Επομένως, αν κάποια σύγκρουση αποσπούσε κομμάτι από την επιφάνειά του, το κομμάτι αυτό θα περιείχε κυρίως άζωτο, ένα χαρακτηριστικό που είχε και ο Oumuamua (σε αντίθεση με τους κομήτες που αποτελούνται κυρίως από παγωμένο νερό και στοιχεία με βάση τον άνθρακα).

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/.../2020JE006807

 

Εικόνα: Καλλιτεχνική απεικόνιση του Oumuamua (https://commons.wikimedia.org/.../File:Artist%27s...)

 

Περισσότερα για τους κομήτες, τους αστεροειδείς, τη διαστημική εξερεύνηση, τους εξωπλανήτες αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Νυχτερινό οπτικό υπερθέαμα στην Ιαπωνία

Είναι ίσως από τις πιο όμορφες νυχτερινές φωτογραφίες με οπτικά φαινόμενα στον ουρανό. Ο Ιάπωνας φωτογράφος Misaki Nagao αναφέρει ότι έκανε τη λήψη σε μια κρύα νύχτα με -18 βαθμούς Κελσίου. [Εάν δεν φαίνεται η φωτογραφία στην προεπισκόπηση, τότε πατήστε στον σύνδεσμο που οδηγεί στο Χ από όπου και η φωτογραφία]

 

Πώς δημιουργούνται όλα αυτά τα φαινόμενα; Οι παγοκρύσταλλοι στα νέφη ή αυτοί που αιωρούνται στον αέρα γύρω μας (σε πιο ψυχρά κλίματα ή πολύ κρύες μέρες, όπως εδώ, ή σε χιονοδρομικά κέντρα) είναι υπεύθυνοι, σε συνδυασμό με τη διάθλαση του ηλιακού (ή σεληνιακού) φωτός, για τον συνδυασμό των οπτικών φαινομένων που βλέπουμε. Το διαφορετικό σχήμα του καθενός, το πλήθος τους, η καθαρότητά τους και οι διαφορετικές γωνίες εισόδου του φωτός σε αυτούς, μπορούν κάποιες φορές να οδηγήσουν σε αυτό το υπερθέαμα.

 

Εδώ παρατηρήστε δυο λεπτομέρειες που έχουμε δει και σε παλαιότερες αναρτήσεις μας. Πρώτον, ο παρασεληνιακός κύκλος (ο λευκός κύκλος που περνά από το φεγγάρι, ανάλογος του παρηλιακού κύκλου) έχει παρόμοια διάμετρο με τη σεληνιακή άλω των 22 μοιρών (η κλασική, έντονη άλως με το φεγγάρι στο κέντρο της). Αυτό σημαίνει πως το φεγγάρι βρίσκεται κοντά στο ζενίθ του παρατηρητή – φωτογράφου. 

 

Επίσης, παρατηρήστε χαμηλά στη φωτογραφία την ταυτόχρονη εμφάνιση τόσο του οριζόντιου τόξου, όσο και του κατώτερου περιφερειακού τόξου. Και τα δυο εμφανίζονται στην ίδια γωνιακή απόσταση από την πηγή φωτός (εδώ η Σελήνη), ωστόσο η ειδοποιός διαφορά τους φαίνεται στα άκρα τους, όπου το περιφερειακό τόξο παρουσιάζει μεγαλύτερη καμπυλότητα και «ακολουθεί» την άλω, ενώ το οριζόντιο τόξο συνεχίζει σχεδόν οριζόντια.

 

Πηγή: https://x.com/naagaoshi/status/1960994380166132028/photo/1

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

Ασύρματη μέτρηση καρδιακών παλμών

Μια βασική μέτρηση στην Ιατρική, είναι εκείνη του καρδιακού ρυθμού, αποκαλύπτοντας αρκετά πράγματα για τη φυσική κατάσταση του υποκειμένου, τη δεδομένη στιγμή της μέτρησης. Για τη μέτρηση αυτή, απαιτούνται κάποιου είδους συσκευές οι οποίες εφαρμόζονται στο σώμα (π.χ. ένα smartwatch σήμερα είναι αρκετό). Ωστόσο, ερευνητές από την Καλιφόρνια ανοίγουν έναν νέο δρόμο για τη μέτρηση αυτής της βασικής ιατρικής παραμέτρου χωρίς τη χρήση κάποιας συσκευής. Η μέτρηση μπορεί να γίνεται μέσω Wi-Fi.

 

Πιο συγκεκριμένα, οι συσκευές Wi-Fi εκπέμπουν ραδιοκύματα στο χώρο και αυτά λαμβάνονται από άλλες συσκευές όπως π.χ. το κινητό ή ο υπολογιστής μας. Όμως, καθώς τα ραδιοκύματα διαδίδονται στον χώρο, τμήμα τους απορροφάται από διάφορα υλικά, προκαλώντας παραμορφώσεις στο διαδιδόμενο ραδιοκύμα. Οι ερευνητές, βασισμένοι σε αυτό, δημιούργησαν το Pulse-Fi, που αποτελείται από έναν πομπό και έναν δέκτη ραδιοκυμάτων. Ο δέκτης μπορεί, μέσω αλγορίθμων μηχανικής μάθησης, να εντοπίζει εκείνες τις μικρές διαφορές στο ραδιοκύμα, οι οποίες προέρχονται από τους καρδιακούς παλμούς ενός ανθρώπου που βρίσκεται στο χώρο, φιλτράροντας όλες τις άλλες παραμορφώσεις από τα αντικείμενα του χώρου.

 

Το εντυπωσιακό είναι ότι σε δοκιμές σε 118 υποκείμενα, το προαναφερθέν σύστημα έδωσε τον ακριβή καρδιακό παλμό (με διαφορά μισού παλμού ανά λεπτό), σε μόλις 5 δευτερόλεπτα μέτρησης, ενώ οι άνθρωποι μπορούσαν να είναι σε διάφορες στάσεις ή να κινούνται στο χώρο. Η εμβέλεια του συγκεκριμένου συστήματος, όσο αφορά την ακριβή μέτρηση, είναι 3 μέτρα, ωστόσο μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω. Αυτό το σύστημα, ανοίγει το δρόμο και για μετρήσεις άλλων παραμέτρων με τον ίδιο τρόπο, όπως π.χ. ο ρυθμός αναπνοής, κάτι που μπορεί να ανιχνεύσει παθήσεις όπως η υπνική άπνοια. 

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://ieeexplore.ieee.org/document/11096342

 

Περισσότερα για τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), που μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Φλεξοηλεκτρισμός και σιδηροηλεκτρισμός στον πάγο

Μια διεθνής ομάδα ερευνητών, από τη Βαρκελώνη (ICN2), την Κίνα (Xi'an Jiaotong University) και τις ΗΠΑ (Stony Brook University), παρουσίασε στις 27/8 στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Physics”, μια ανακάλυψη που μπορεί να έχει σημαντικές τεχνολογικές εφαρμογές, ενώ ταυτόχρονα είναι πιθανό να δίνει μια οριστική εξήγηση για διάφορα φαινόμενα όπως ο κεραυνός και οι ηλεκτρικές εκκενώσεις.

 

Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα ανακάλυψε ότι ο πάγος εμφανίζει φλεξοηλεκτρισμό (διαφορετικός από τον πιεζοηλεκτρισμό), δηλαδή παράγει ηλεκτρισμό όταν παραμορφώνεται μηχανικά, ωστόσο εμφανίζει και σιδηροηλεκτρισμό σε θερμοκρασίες κάτω από -113 βαθμούς Κελσίου, δηλαδή η επιφάνειά του μπορεί να αναπτύσσει ηλεκτρική πόλωση η οποία μπορεί να αντιστρέφεται με την εφαρμογή ενός εξωτερικού ηλεκτρικού πεδίου.

 

Ενώ είναι γνωστό ότι εντός των καταιγιδοφόρων νεφών αναπτύσσονται αντίθετα ηλεκτρικά φορτία και όταν το ηλεκτρικό δυναμικό εντός του νέφους ξεπεράσει μια κρίσιμη τιμή, τότε ξεσπά κεραυνός, δεν ήταν γνωστός ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο δυο σωματίδια πάγου αποκτούν ηλεκτρικό φορτίο, με αποτέλεσμα να αναπτυχθούν διάφορες επιστημονικές θεωρίες στο πέρασμα των ετών. Ο φλεξοηλεκτρισμός που αναπτύσσει ο πάγος, φαίνεται να δίνει μια απάντηση καθώς οι ανομοιογενείς μηχανικές παραμορφώσεις είναι κάτι σύνηθες στις συνθήκες ενός αναπτυσσόμενου καταιγιδοφόρου νέφους.

 

Από την άλλη, ο σιδηροηλεκτρισμός τοποθετεί τον πάγο δίπλα σε ηλεκτροκεραμικά υλικά, όπως το διοξείδιο του τιτανίου, τα οποία χρησιμοποιούνται σε προηγμένες τεχνολογίες όπως οι αισθητήρες διαφόρων ειδών. Έτσι, ανοίγει ένας δρόμος για τη χρήση ενός απλού και φθηνού υλικού όπως ο πάγος, σε διάφορες ηλεκτρονικές συσκευές, ακόμη και σε θερμοκρασίες ακραία χαμηλές.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41567-025-02995-6

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ζωδιακό φως από τη Σελήνη

Το «ζωδιακό φως» αποτελεί μια εκτεταμένη λωρίδα πολύ αμυδρού λευκού φωτός η οποία μπορεί να παρατηρηθεί σε σκοτεινούς ουρανούς χωρίς φωτορύπανση, είτε λίγο μετά τη δύση του Ηλίου προς τον δυτικό ορίζοντα είτε λίγο πριν την ανατολή του Ηλίου στον ανατολικό ορίζοντα. Εκτείνεται από τον ορίζοντα του παρατηρητή (δυτικό ή ανατολικό), όπου μοιάζει να έχει τριγωνικό σχήμα, ως αρκετά ψηλά ανάλογα και με τον βαθμό φωτορύπανσης (π.χ. https://www.facebook.com/photo?fbid=10222751748477099&set=pcb.10222751797838333). 

 

Το «ζωδιακό φως» προκύπτει από την ανάκλαση του ηλιακού φωτός πάνω στη διαπλανητική σκόνη. Η διαπλανητική σκόνη αποτελείται από κόκκους σκόνης που έχουν διάμετρο μερικές δεκάδες ως εκατοντάδες μικρόμετρα και η συντριπτική τους πλειοψηφία προέρχεται από κομήτες των οποίων η τροχιά επηρεάζεται από τον πλανήτη Δία. Βρίσκονται πάνω στο επίπεδο της εκλειπτικής (το επίπεδο που κινείται ο Ήλιος, η Γη και οι πλανήτες, για αυτό λέγεται και διαπλανητική σκόνη).

 

Αν μπορούσαμε να το φωτογραφίσουμε από ένα σημείο με μηδενική φωτορύπανση και χωρίς το «εμπόδιο» της γήινης ατμόσφαιρας, τότε θα βλέπαμε αυτό το θεαματικό σκηνικό των φωτογραφιών που τράβηξε στις 31/7/1971 ο αστροναύτης Al Worden κατά την αποστολή "Apollo 15" και ενώ βρισκόταν σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη. Και οι δυο φωτογραφίες ελήφθησαν κατά τη διάρκεια της σεληνιακής νύχτας (ο Ήλιος είναι κάτω από τον ορίζοντα του παρατηρητή). 

 

Στη μία φωτογραφία, το πολύ λαμπερό αντικείμενο χαμηλά στον ορίζοντα είναι η Αφροδίτη, ενώ πιο πάνω από αυτήν διακρίνονται ο Κάστωρ και ο Πολυδεύκης του αστερισμού των Διδύμων. Στην ίδια φωτογραφία, ο φωτισμός του σεληνιακού εδάφους προέρχεται από την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός από τη Γη. Στην άλλη φωτογραφία, η οποία έχει ληφθεί σε τροχιά πάνω από τη «μακρινή» (ή «αθέατη») πλευρά της Σελήνης, φαίνεται πάλι εντυπωσιακό το ζωδιακό φως, ενώ τα δυο λαμπρότερα αντικείμενα εδώ είναι ο Regulus στον αστερισμό του Λέοντα και ο Ερμής.

 

Δυστυχώς, η αυξανόμενη φωτορύπανση από τη λάθος διαχείριση του τεχνητού φωτός, επηρεάζει έντονα και τις λιγοστές σκοτεινές περιοχές που έχουν απομείνει στον πλανήτη μας, με αποτέλεσμα να χάνουμε πολλά από τα φαινόμενα του νυχτερινού ουρανού που, υπό άλλες συνθήκες, θα μας έκοβαν την ανάσα. Ήδη υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν δει ποτέ τον Γαλαξία τη νύχτα, ενώ δεν μπορεί να περάσει ασχολίαστο το γεγονός ότι πέρυσι τον Δεκέμβρη, υπήρξαν ακόμη και πολιτικοί στις ΗΠΑ που μπέρδεψαν τον Ωρίωνα με… «επίθεση από εχθρικά drones» (https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2885172184964207&id=100004143601226&set=a.115161985298588).

 

Πηγή: https://en.wikipedia.org/.../File:AS15-98-13311_and_13325...

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τόξο ομίχλης και φωτοστέφανο από αεροπλάνο

Παρατηρήστε τους πολύχρωμους ομόκεντρους δακτυλίους γύρω από την σκιά του αεροπλάνου, όπως φαίνονται στο στρώμα νεφών. Αυτό είναι ένα φυσικό οπτικό φαινόμενο που ονομάζεται «glory» (στα ελληνικά συνήθως αποδίδεται με τον όρο «φωτοστέφανο»). Η φωτογραφία ελήφθη πάνω από τη βόρεια θάλασσα στις 22/8.

 

Το φαινόμενο αυτό μπορείτε να το δείτε όταν βρίσκεστε πάνω από νέφη (π.χ. σε αεροπλάνο, όπως σε αυτήν την περίπτωση) ή ομίχλη (π.χ. σε ύψωμα ή κορυφή βουνού) που περιέχει σταγονίδια συγκεκριμένης διαμέτρου (της τάξης των 10 μικρομέτρων). Οφείλεται σε συνδυασμό οπισθοσκέδασης και περίθλασης του ηλιακού φωτός περί την σκιά του αντικειμένου (π.χ. εδώ του αεροπλάνου), από τα σταγονίδια του νέφους ενώ δημιουργείται πάντα στο διαμετρικό, ως προς τον Ήλιο, σημείο. 

 

Με πιο απλά λόγια, το φως του Ήλιου “ανακλάται” από το στρώμα των μικροσκοπικών σταγονιδίων και ταυτόχρονα αναλύεται στα χρώματα της ίριδας. Δηλαδή μοιάζει με το γνωστό «ουράνιο τόξο», μόνο που η διαδικασία που παράγει το «φωτοστέφανο» είναι διαφορετική και πιο περίπλοκη, καθώς εμπεριέχει μικρότερα σταγονίδια με μέγεθος συγκρίσιμο με αυτό του μήκους κύματος του ορατού φωτός, κάτι που κάνει πιο σημαντικά τα κβαντικά φαινόμενα στην εξήγηση του φαινομένου.

 

Ο παρατηρητικός αναγνώστης θα διαπιστώσει και την ύπαρξη τμήματος τόξου ομίχλης (fogbow) στη δεξιά πλευρά, κοντά στον κινητήρα. Το τόξο αυτό είναι λευκό με μία αμυδρή κόκκινη λωρίδα στην εξωτερική ζώνη του και μία αμυδρή ιώδη λωρίδα στην εσωτερική ζώνη. Το πάχος των ζωνών των διαφόρων χρωμάτων στο τόξο ομίχλης είναι μεγαλύτερο σε σχέση με το γνωστό ουράνιο τόξο, με αποτέλεσμα να επικαλύπτονται τα διάφορα χρώματα και να απομένει το άθροισμα τους (το λευκό) και ένα τμήμα των ακραίων λωρίδων (κόκκινης και ιώδους όπως αναφέρθηκε πριν).

 

Πηγή: Chris Jones / https://x.com/jonesy1007

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Υπερθέαμα οπτικών φαινομένων στην ανατολική Ρωσία

Στην ανατολική Ρωσία και συγκεκριμένα στην πόλη Pokrovsk, κάτοικος κατέγραψε αυτό το πανόραμα με το κινητό του, όπου φαίνεται αυτό το εντυπωσιακό θέαμα ατμοσφαιρικών οπτικών φαινομένων. Από τις σπάνιες περιπτώσεις που εμφανίζεται ολόκληρος ο παρηλιακός κύκλος (ο μεγάλος κύκλος που περνάει από τον Ήλιο και τέμνει τη γνωστή άλω των 22 μοιρών και τα παρήλια), ενώ μαζί με την άλω εμφανίζεται και η περιγεγραμμένη άλως (περικυκλώνει τη γνωστή άλω και είναι εντονότερη από αυτήν στη φωτογραφία). 

 

Η περιγεγραμμένη άλως μοιάζει πολύ με την κλασική άλω των 22 μοιρών, το «στεφάνι» ή «αλώνι» όπως συχνά λέγεται, μόνο που αυτή έχει «ενσωματωμένα» το ανώτερο και το κατώτερο εφαπτόμενο τόξο. Εμφανίζεται όταν η πηγή φωτός, δηλαδή ο Ήλιος ή η Σελήνη, είναι σχετικά ψηλά στον ουρανό (πάνω από 30 μοίρες σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή) όπως εδώ. Όταν βρίσκεται κάτω από τις 30 μοίρες, τότε η περιγεγραμμένη άλως «διαχωρίζεται» στο ανώτερο και κατώτερο εφαπτόμενο τόξο. Επίσης, φαίνονται αμυδρά τα σπάνια παρήλια των 120 μοιρών (εδώ το δεξί). Το αμυδρότερο τόξο που μοιάζει με «σταγόνα» και περικλείεται από τον παρηλιακό κύκλο ενώ εφάπτεται στο άνω μέρος της άλω των 22 μοιρών είναι το τόξο Wegener. Αυτό και ο παρηλιακός κύκλος συναντώνται στο ανθήλιο (το διαμετρικό ως προς τον Ήλιο σημείο, στο άνω μέρος της φωτογραφίας, όπου διακρίνεται σαν μια αμυδρή λευκή τελεία).

 

Οι παγοκρύσταλλοι στα νέφη ή αυτοί που αιωρούνται στον αέρα γύρω μας (σε πιο ψυχρά κλίματα) είναι υπεύθυνοι, σε συνδυασμό με το ηλιακό φως, για τον συνδυασμό των οπτικών φαινομένων που βλέπουμε. Το διαφορετικό σχήμα του καθενός, το πλήθος τους, η καθαρότητά τους και οι διαφορετικές γωνίες εισόδου του φωτός σε αυτούς, μπορούν να οδηγήσουν σε αυτό το υπερθέαμα.

 

Πηγή: https://x.com/WeatherSarov1

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Φακοειδή νέφη φωτίζονται από ενεργό ηφαίστειο της Σιβηρίας

Φακοειδή νέφη έχουμε δει αρκετές φορές σε αναρτήσεις μας, όμως πώς μοιάζουν αυτά όταν βρίσκονται πάνω από την κορυφή ενός ηφαιστείου; Μια τέτοια εντυπωσιακή καταγραφή βλέπουμε στο ηφαίστειο Klyuchevskoi, στη χερσόνησο Kamchatka της ανατολικής Ρωσίας στις 18/7. 

 

Αυτά τα νέφη που, πολλές φορές μοιάζουν με ιπτάμενο δίσκο, δημιουργούνται όταν υπάρχει ευστάθεια στην ατμόσφαιρα (καλός καιρός), ισχυρός άνεμος και ικανοποιητική υγρασία στα χαμηλά και μεσαία στρώματα της ατμόσφαιρας. Η αέρια μάζα όταν συναντήσει ένα εμπόδιο, όπως ένα βουνό, αναγκάζεται σε ανύψωση και ψύξη. Αν ψυχθεί αρκετά (και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ικανοποιητική υγρασία) τότε συμπυκνώνεται σε ορατά νέφη τα οποία «σμιλεύονται» τόσο από την κατεύθυνση του ανέμου, όσο και από το γεγονός ότι υπάρχει ευστάθεια (επομένως τα νέφη δεν έχουν τάση να αναπτυχθούν περαιτέρω κατακόρυφα). Στη συνέχεια, αν υπάρχει αρκετή υγρασία στο επίπεδο (ύψος) του νέφους, τότε θα συσσωρευτούν και άλλα νεφικά στρώματα στο προϋπάρχον. Αυτά τα νέφη μοιάζουν σχεδόν στάσιμα πάνω από λόφους και βουνά ακόμη και για αρκετές ώρες.

 

Πηγή: Kirill Bakanov -- https://x.com/WeatherSarov1

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Η διάθλαση "λιώνει" τη Σελήνη

Αυτήν την υπέροχη δορυφορική φωτογραφία, που μοιάζει σαν ψεύτικη, τράβηξε ο ιαπωνικός μετεωρολογικός δορυφόρος Himawari-8 στις 11/8. Εδώ βλέπουμε τη Σελήνη πίσω από τη Γη να μοιάζει σαν να «λιώνει» στα άκρα της. 

 

Αυτό συμβαίνει λόγω της διάθλασης που προκαλείται από τη γήινη ατμόσφαιρα, και είναι ο ίδιος λόγος για τον οποίο η Σελήνη μοιάζει μεγαλύτερη όταν βρίσκεται χαμηλά, κοντά στον ορίζοντα. 

 

Οι ακτίνες φωτός από τη Σελήνη, διαθλώνται (αλλάζουν πορεία) εισερχόμενες στην πυκνότερη (σε σχέση με το διάστημα) γήινη ατμόσφαιρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, τα αντίστοιχα τμήματα της Σελήνης να φαίνονται ως προς τον παρατηρητή σε διαφορετικό σημείο από αυτό που πραγματικά βρίσκονται. 

 

Ωστόσο, από όσο πιο χαμηλά στη γήινη ατμόσφαιρα διέρχονται αυτές οι ακτίνες, τόσο πιο έντονο γίνεται το φαινόμενο, με αποτέλεσμα η Σελήνη να φαίνεται ολοένα και μεγαλύτερη κοντά στον ορίζοντα του παρατηρητή (εδώ, του δορυφόρου).

 

Πηγή: https://himawari.asia/himawari8-image.htm?sI=D531106&sClC=&sTA=true&sTAT=TY&sS=11&sNx=4&sNy=17&sL=-64.9375&sT=-494.1625244140632&wW=1536&wH=742&sD=1754883600000

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τα φαινόμενα του νυχτερινού ουρανού στο Mauna Kea

Αυτό το βίντεο παρουσιάζει σε γρήγορη κίνηση, ένα τυπικό 24ωρο του ουρανού στο παρατηρητήριο Mauna Kea στη Χαβάη (το συγκεκριμένο είναι από τις 17-18/7). Πόσα φαινόμενα μπορείτε να παρατηρήσετε;

 

Το βίντεο ξεκινά από το μεσημέρι στις 17/7, όπου φαίνεται ο Ήλιος και η ηλιακή άλως 22 μοιρών γύρω του. Μετά, τον καλύπτουν αρκετά νέφη ως λίγο πριν τη δύση του (δεξιά).

 

Μετά τη δύση, από το 0:18’’ και ως το 0:22’’, πάνω δεξιά παρατηρήστε έναν ορυμαγδό βραχύβιων ευθύγραμμων λάμψεων που προέρχονται από την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός από τους ηλιακούς συλλέκτες και τις κεραίες των δορυφόρων. 

 

Κατά το ίδιο διάστημα, παρατηρήστε μια αμυδρή λευκή λωρίδα που ξεκινά από το σημείο που έδυσε ο Ήλιος και φτάνει ως το τηλεσκόπιο, σχετικά χαμηλά. Αυτό είναι το «ζωδιακό φως» (αντανάκλαση του ηλιακού φωτός από τη διαπλανητική σκόνη). Επίσης, στον ουρανό δεσπόζει και ο Γαλαξίας μας.

 

Μετά το 0:22’’ κυρίως, παρατηρήστε ένα αμυδρό πράσινο φως χαμηλά σε όλο τον ορίζοντα του παρατηρητή, το οποίο είναι η νυχτερινή φωταύγεια (airglow) του ουρανού. Το συγκεκριμένο χρώμα οφείλεται στην αργή αποδιέγερση (των διεγερμένων από το ηλιακό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας) ατόμων οξυγόνου και απαντάται σε ύψος περίπου 100 km στην ατμόσφαιρά μας.

 

Στη συνέχεια μια πρόσκαιρη βροχή περνά από το παρατηρητήριο και περίπου στο 0:25’’ του βίντεο, ανατέλλει η Σελήνη (αριστερά). Δεξιά όμως την ίδια στιγμή, παρατηρήστε ένα ουράνιο τόξο. Δεν διαφέρει σε τίποτα από το γνωστό ουράνιο τόξο της ημέρας. Απλά, στην συγκεκριμένη περίπτωση, η πηγή φωτός είναι η Σελήνη αντί του Ήλιου.

 

Καθώς η Σελήνη ανεβαίνει, μπορεί να παρατηρήσετε για λίγο και τα κίτρινα laser (νατρίου) από το παρατηρητήριο Subaru, τα οποία αποτελούν μέρος του συστήματος προσαρμοστικής οπτικής (adaptive optics) τεχνολογίας που διαθέτει και βοηθούν στη δημιουργία σημείων αναφοράς (μέσω διέγερσης ατόμων νατρίου στην ατμόσφαιρα) ώστε να αντισταθμιστούν οι οπτικές διαταραχές που προκαλεί η γήινη ατμόσφαιρα. Μετά το 0:25’’ ανατέλλει και ο Ήλιος αριστερά.

 

Πηγή: NAOJ / https://subarutelescope.org/en/

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Σειρά από πολυώροφα φακοειδή νέφη

Μια υπέροχη σειρά από «πολυώροφα» φακοειδή νέφη (lenticular clouds) καταγράφηκαν στις αρχές Αυγούστου στις κορυφές, κατά σειρά από αριστερά προς τα δεξιά, Eiger (3967 m), Mönch (4110 m) και Jungfrau (4158 m). Αυτά τα νέφη που, πολλές φορές μοιάζουν με ιπτάμενο δίσκο, δημιουργούνται όταν υπάρχει ευστάθεια στην ατμόσφαιρα (καλός καιρός), ισχυρός άνεμος και ικανοποιητική υγρασία στα χαμηλά και μεσαία στρώματα της τροπόσφαιρας.

 

Η αέρια μάζα όταν συναντήσει ένα εμπόδιο, όπως ένα βουνό, τότε αναγκάζεται σε ανύψωση και ψύξη. Αν ψυχθεί αρκετά (και υπό την προϋπόθεση ότι υφίσταται ικανοποιητική υγρασία) τότε συμπυκνώνεται σε ορατά νέφη τα οποία «σμιλεύονται» τόσο από την κατεύθυνση του ανέμου, όσο και από το γεγονός ότι υπάρχει ευστάθεια (επομένως τα νέφη δεν έχουν τάση να αναπτυχθούν περαιτέρω κατακόρυφα). Στη συνέχεια, αν υπάρχει αρκετή υγρασία στο επίπεδο (ύψος) του νέφους, τότε θα συσσωρευτούν και άλλα νεφικά στρώματα στο προϋπάρχον. Αυτά τα νέφη μοιάζουν σχεδόν στάσιμα πάνω από λόφους και βουνά ακόμη και για αρκετές ώρες.

 

Πηγή: Webcam Niederhorn (https://bsky.app/profile/meteoschweiz.ch)

 

Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με διάφορα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ολική έκλειψη Σελήνης

Αύριο Κυριακή 7/9, θα είναι ορατή από τη χώρα μας η ολική έκλειψη Σελήνης. Σε έναν ανεμπόδιστο ανατολικό ορίζοντα, θα δείτε τη Σελήνη να ανατέλλει γύρω στις 19:45. Η ολικότητα, κατά την οποία το φεγγάρι θα φαίνεται κόκκινο, θα διαρκέσει από τις 20:30 ως και τις 21:50, με το μέγιστο να είναι στις 21:10. Η έκλειψη θα ολοκληρωθεί λίγα λεπτά πριν τα μεσάνυχτα.

 

Το κόκκινο χρώμα που αποκτά το φεγγάρι κατά τη διάρκεια της ολικής έκλειψης, οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά το ηλιακό φως με τη γήινη ατμόσφαιρα. Όπως γνωρίζετε, η ατμόσφαιρά μας σκεδάζει έντονα το μπλε (το οποίο διασκορπίζεται παντού στον ουρανό) και αφήνει το ερυθρό να διέλθει.

 

Επομένως, κατά την ολικότητα οπότε και η Σελήνη βρίσκεται στη σκιά της Γης, το επικρατέστερο χρώμα που διέρχεται περιφερειακά και προβάλλεται πάνω στη Σελήνη, μετά και τη διάθλαση που υφίσταται από τη γήινη ατμόσφαιρα, είναι το ερυθρό το οποίο πλαισιώνει μια πιο σκοτεινή περιοχή που αποτελεί τη σκιά της Γης πάνω στον φυσικό μας δορυφόρο. Επομένως, η σκέδαση «φιλτράρει» το ηλιακό φως αφήνοντας, κυρίως, το ερυθρό να περάσει και η διάθλαση «κάμπτει» την πορεία του ερυθρού φωτός «οδηγώντας» το προς τον φυσικό μας δορυφόρο.

 

Περισσότερα για τις εκλείψεις όπως και για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Απότομες νεφικές άκρες

Στη δορυφορική φωτογραφία βλέπουμε ένα στρώμα υψισυννεφιάς πάνω από την Αργεντινή, το οποίο τερματίζεται απότομα από ένα σημείο και μετά, αφήνοντας καθαρό τον ουρανό στη δεξιά πλευρά της φωτογραφίας. Αντίστοιχες περιπτώσεις έχουμε δει και στην Ελλάδα (π.χ. https://www.facebook.com/christos.doudoulakis/posts/10230086657125231). 

 

Αυτές οι απότομες άκρες που φαίνονται ιδιαίτερα εντυπωσιακές σε μια εκτεταμένη στρωματόμορφη νεφική μάζα όπως αυτή στην φωτογραφία, δημιουργούνται συνήθως χάρη σε διερχόμενα μέτωπα καιρού (π.χ. θερμό μέτωπο) τα οποία φέρουν σημαντικά θερμότερο αέρα, σε σχέση με αυτόν που «αντικαθιστούν», ο οποίος μπορεί να συγκρατήσει και περισσότερη υγρασία. Αυτό οδηγεί σε απουσία συμπύκνωσης και νεφών στην «θερμή» πλευρά. 

 

Φωτογραφία: Sentinel 2 / ESA / Copernicus

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

4 διαφορετικοί κόσμοι σε μία διαστημική φωτογραφία

Κατά την αποστολή «ετήσιας παραμονής» στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) η οποία αποτέλεσε «μαραθώνιο» για το ανθρώπινο σώμα, ο αστροναύτης Scott Kelly τράβηξε αυτή τη φωτογραφία τον Ιούλιο του 2015 και αυτή απεικονίζει, από κάτω προς τα πάνω, τη Σελήνη, την Αφροδίτη, τον Δία και τη Γη. Στη Γη διακρίνεται και η νυχτερινή φωταύγεια (airglow) πράσινου και κίτρινου χρώματος, την οποία έχουμε δει και σε άλλες αναρτήσεις μας. 4 διαφορετικοί κόσμοι σε μία φωτογραφία!

 

Η αποστολή ετήσιας παραμονής στον ISS είχε ως σκοπό την έρευνα των επιπτώσεων στην υγεία των αστροναυτών από τη μακρόχρονη παραμονή τους στο διάστημα. Καθώς ο Scott Kelly είχε και έναν ταυτόσημο δίδυμο αδερφό, ο τελευταίος που έμεινε στη Γη βοήθησε ως «υποκείμενο ελέγχου και σύγκρισης» όσο αφορά τις επιπτώσεις του διαστημικού ταξιδιού. Μαζί με τον Scott Kelly, αυτές τις 340 μέρες παραμονής στον ISS, ήταν και ο Ρώσος κοσμοναύτης Mikhail Kornienko.

 

Φωτογραφία: NASA / Scott Kelly 

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, τους εξωπλανήτες αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

Στα ίχνη του παγετώνα Múlajökull

Βρισκόμαστε στην Ισλανδία όπου βλέπουμε τον παγετώνα Múlajökull, ο οποίος έχει τη χαρακτηριστική μορφή που μοιάζει με «πόδι του ελέφαντα» (piedmont glacier). Αυτό το είδος παγετώνα, εξαπλώνεται σε σχήμα λοβού και δημιουργείται όταν ο πάγος ρέει αργά από μια απότομη κοιλάδα βρίσκοντας έξοδο σε μια σχετικά επίπεδη πεδιάδα.

 

Τα περιφερειακά του όρια αφήνουν τα σημάδια τους στο έδαφος τριγύρω, σε περιόδους επέκτασής του, κάτι που έχει συμβεί 8 φορές από το 1924. Τα πιο μακρινά, εξωτερικά του όρια εκτιμάται ότι σχηματίστηκαν κάποια στιγμή από το 1717 ως το 1760, όταν ο παγετώνας είχε τη μέγιστη έκτασή του κατά τη «Μικρή Παγετωνική Περίοδο» (Little Ice Age).

 

Κατά τις οπισθοχωρήσεις του, εμφανίζεται μια σειρά από μικρούς λοφίσκους γύρω του, ανάμεσα στους οποίους υπάρχουν πολύχρωμες λίμνες όπως αυτές στη φωτογραφία. Οι λίμνες που βρίσκονται πιο κοντά στον παγετώνα, περιέχουν νερό που είναι πλουσιότερο σε ιζήματα με αποτέλεσμα να είναι πιο θολές και να έχουν μια απόχρωση πιο κιτρινωπή – καφέ. Αυτές που είναι πιο μακριά, έχουν λιγότερα αιωρήματα, με αποτέλεσμα να φαίνονται πιο «καθαρές» με χρώμα γαλαζοπράσινο. Σε ορισμένες περιπτώσεις αρκετά παλαιών λιμνών, οι οποίες μπορεί να έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε διάφορα άλγη, το χρώμα τους μετατοπίζεται προς το βαθύ πράσινο.

 

Φωτογραφία: LandSat 8 (OLI), 14.06.2025

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

"Νεογέννητο" πλανητικό σύστημα με εξωπλανήτη

Βρισκόμαστε 434 έτη φωτός μακριά, στον αστερισμό του Αετού και βλέπουμε τη φωτογραφία ενός «νεογέννητου» πλανητικού συστήματος, ηλικίας μόλις 5 εκατομμυρίων ετών. Στο κέντρο των δακτυλίων βρίσκεται (σκιασμένο) το άστρο με όνομα WISPIT 2 και είναι παρόμοιο με τον Ήλιο μας.

 

Το πιο εντυπωσιακό σε αυτή τη φωτογραφία, είναι ο «νεογέννητος» εξωπλανήτης (με όνομα WISPIT 2b) που έχει σχηματιστεί «σκουπίζοντας» όλο το υλικό στην τροχιά του και αφήνοντας πίσω του ένα κενό στον δίσκο σκόνης και αερίων που περιβάλλουν το άστρο. Η μάζα του είναι περίπου 5 φορές αυτής του Δία, ενώ η απόστασή του από το μητρικό του άστρο, είναι περίπου δεκαπλάσια σε σχέση με αυτή του Δία από τον Ήλιο. 

 

Οι σκοτεινοί αυτοί δακτύλιοι «μαρτυρούν» τις τροχιές των μελλοντικών εξωπλανητών σε νέα πλανητικά συστήματα όπως αυτό και είναι συναρπαστικό να μπορούμε να επιβεβαιώσουμε, με απευθείας φωτογράφιση, αυτή τη θεωρία. Για τη συγκεκριμένη λήψη, χρησιμοποιήθηκε το VLT (Very Large Telescope) στη Χιλή.

 

Πηγή: https://www.eso.org/public/images/potw2534a/

 

Περισσότερα για τους εξωπλανήτες, τη διαστημική εξερεύνηση, αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τα νυχτερινά φωτεινά νέφη από τον ISS

Πώς θα φαίνονταν τα νυχτερινά φωτεινά νέφη (ή νυχαυγή νέφη) από το διάστημα; Αυτήν την ερώτηση απαντά η συγκεκριμένη φωτογραφία που ελήφθη στις 14/7 από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS).

Τα νυχτερινά φωτεινά νέφη είναι ένα στρώμα αραιών νεφών που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος, γύρω στα 80 km, σε σχέση με τα γνώριμα νέφη της τροπόσφαιρας (~10-15 km) με τα οποία είμαστε όλοι εξοικειωμένοι. Είναι ορατά σε χρονικό εύρος 1-2 μηνών πέριξ του θερινού ηλιοστασίου και σε σχετικά μεγάλα γεωγραφικά πλάτη (συνήθως μεταξύ 50o και 70o αν και σε σπάνιες περιπτώσεις καταγράφονται και σε χαμηλότερα πλάτη, π.χ. και στην Ελλάδα το 2021: https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/1015982749208483), μετά τη δύση του Ηλίου. 

 

Τα νέφη αυτά φωτίζονται από τον Ήλιο, ενώ αυτός βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα (ανάμεσα στις 6 και 18-20 μοίρες κάτω από τον ορίζοντα του παρατηρητή) και αποκτούν ένα χαρακτηριστικό μπλε χρώμα, λόγω της απορρόφησης του ερυθρού μέρους του ορατού φάσματος του ηλιακού φωτός από το όζον της στρατόσφαιρας.

 

Χρειάζονται ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες για να σχηματιστούν (από –120 βαθμούς Κελσίου και χαμηλότερα), ώστε να ευνοείται η ύπαρξη παγοκρυστάλλων διαμέτρου ~0.1 μικρομέτρων. Επίσης, θα πρέπει να υφίστανται υδρατμοί (προερχόμενοι από χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα ενδεχομένως με την ανυψωτική βοήθεια ατμοσφαιρικών βαρυτικών κυμάτων ή από αντιδράσεις υδροξυλίου με μεθάνιο) και πυρήνες συμπύκνωσης (π.χ. σκόνη από μετέωρα ή από ηφαίστεια). 

 

Πηγή: https://eol.jsc.nasa.gov/SearchPhotos/photo.pl...

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Android Earthquake Alert στο κινητό σας

Όσοι έχετε Android, έχετε και τη δυνατότητα να ειδοποιηθείτε για σεισμό που επίκειται σε δευτερόλεπτα ως και 1’ πριν αρχίσει να σείεται το έδαφος κάτω από τα πόδια σας. Μάλιστα, πολλοί μπορεί ήδη να έχετε λάβει ειδοποιήσεις για πρόσφατους σεισμούς και να νιώσατε τη δόνηση μερικά δευτερόλεπτα αργότερα. Πώς συμβαίνει αυτό;

 

Πρόκειται για το AEA (Android Earthquake Alert – δηλαδή συναγερμός σεισμού Android), το οποίο ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 2020 και σταδιακά επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο. Όταν ξεκινούν οι πρώτες ανεπαίσθητες δονήσεις, τότε τα κινητά που βρίσκονται κοντά στο επίκεντρο, τις ανιχνεύουν με τα ενσωματωμένα επιταχυνσιόμετρά τους και βρίσκουν σχεδόν άμεσα το επίκεντρο. Στη συνέχεια στέλνουν ειδοποιήσεις στους χρήστες της ευρύτερης περιοχής που πρόκειται να επηρεαστεί (κατά προσέγγιση). Επειδή οι ειδοποιήσεις στέλνονται πολύ ταχύτερα από ό,τι ταξιδεύουν τα σεισμικά κύματα, οι χρήστες που βρίσκονται λίγο πιο μακριά από το επίκεντρο θα έχουν στη διάθεσή τους αρκετά πολύτιμα δευτερόλεπτα από τη στιγμή που θα λάβουν την ειδοποίηση, ώστε να προστατευτούν.

 

Από το 2021 ως και το 2024, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Science” στις 17/7, το σύστημα AEA έστειλε ειδοποιήσεις για 1279 σεισμικά γεγονότα, με μόλις 3 από αυτά να είναι “false alarms” (ψευδώς θετικά) εκ των οποίων τα 2 προκλήθηκαν από καταιγίδα. Επίσης, το 85% των χρηστών που έλαβε ειδοποίηση, ένιωσε δόνηση και το 36% την έλαβε πριν η δόνηση αρχίσει.

 

Ο αλγόριθμος αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω, καθώς έχουν υπάρξει και αστοχίες, όπως στον σεισμό της Τουρκίας-Συρίας το 2023, όπου υποεκτιμήθηκε από το μοντέλο και στάλθηκαν ειδοποιήσεις σε ελάχιστους. Στις μετέπειτα βελτιώσεις, η ομάδα της Google κάνοντας μια προσομοίωση του τότε σεισμού με τον βελτιωμένο αλγόριθμο, διαπιστώθηκε ότι αυτός θα είχε στείλει ειδοποιήσεις σε πάνω από 10 εκατομμύρια χρήστες, πιθανότατα σώζοντας αρκετές ζωές.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.science.org/doi/10.1126/science.ads4779

 

Ο χάρτης από την παραπάνω έρευνα, δείχνει τους σεισμούς που ανιχνεύθηκαν και για τους οποίους στάλθηκαν προειδοποιήσεις από το ΑΕΑ.

 

Περισσότερα για τους σεισμούς, τα ηφαίστεια αλλά και όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!