Κεραυνός "ψήνει" δέντρο

Εντυπωσιακό βίντεο από κάμερα σπιτιού στο Athol της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ, καταγράφει κεραυνό να χτυπά το δέντρο της αυλής στις 23/7. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η «ζημιά» σημειώνεται στο εσωτερικό του δέντρου, το οποίο ψήνεται κυριολεκτικά, παρόλο που μπορεί να μην έχει εμφανή εξωτερικά σημάδια αρχικά.

Βίντεο: Emily Meuse

Πηγή: WCVB-TV Boston -- https://twitter.com/WCVB

Δίνες von Karman στη Μαδέιρα

Σε αυτή τη δορυφορική φωτογραφία που ελήφθη στα μέσα Ιουλίου, παρατηρούμε το πορτογαλικό νησί Μαδέιρα ή Μαδέρα (στον Ατλαντικό, περίπου 500 km έξω από τις Μαροκινές ακτές), να δημιουργεί με τους ορεινούς του όγκους, αυτή τη χαρακτηριστική κυματιστή λωρίδα νεφών.

Ο επικρατών άνεμος στην περιοχή είναι ο βορειοανατολικός (δηλαδή φυσάει από άνω και δεξιά στη φωτογραφία). Αυτός συναντά τα βουνά του νησιού, ανυψώνεται, ψύχεται και συμπυκνώνεται σε ορατά νέφη. Ωστόσο, ο ασταθής διαχωρισμός της ροής του ρευστού (π.χ. εδώ του ατμοσφαιρικού αέρα) γύρω από εμπόδια όπως τα βουνά, δηλαδή το γεγονός ότι η διεύθυνση του ανέμου είναι τέτοια, ώστε αυτός συναντώντας τον ορεινό όγκο, να διέρχεται πότε αριστερά και πότε δεξιά από αυτόν, δημιουργεί αυτούς τους κυματισμούς (ονομάζονται δίνες von Karman).

Φωτογραφία: MODIS Land Rapid Response Team / NASA GSFC

Τυφώνας Laura

Ένα σύντομο βίντεο από διαδοχικές δορυφορικές φωτογραφίες του τυφώνα Laura, από προχθές, καθώς κατευθυνόταν προς την Λουιζιάνα και το Τέξας, στις ΗΠΑ. Επίσης διακρίνονται και οι ηλεκτρικές εκκενώσεις από καταιγίδες περιμετρικά του «ματιού» του τυφώνα.

Ο τυφώνας έφτασε στην κατηγορία 4 της κλίμακας Saffir-Simpson, καθώς χτυπούσε τις νοτιοδυτικές ακτές στην Λουιζιάνα στις 26-27/8. Οι μέγιστες ριπές ανέμου έφτασαν τα 285 km/h, ενώ η ελάχιστη πίεση στο κέντρο του τα 938 hPa.

Πηγή: https://twitter.com/weatherdak -- Βρείτε περισσότερα βίντεο από δορυφορικές εικόνες του τυφώνα και εδώ: https://www.facebook.com/weatherdakota

Βιοδιασπώμενοι αισθητήρες από μολύβι και χαρτί

Στο παρελθόν, έχουμε αναφερθεί σε επιδερμικούς αυτοκόλλητους αισθητήρες (π.χ. αισθητήρες γραφενίου, βλέπε https://fkp2100.blogspot.com/2019/12/blog-post_23.html), που μπορούν να καταγράφουν διάφορες παραμέτρους βγάζοντας συμπεράσματα για την κατάσταση της υγείας μας σε πραγματικό χρόνο.

Μια ερευνητική ομάδα εξετάζει περαιτέρω απλούστευση αυτών των αισθητήρων, οι οποίοι μελλοντικά θα κατασκευάζονται από πολύ φθηνά υλικά που μπορεί να βρει κάποιος με ευκολία, όπως χαρτί και μολύβι. Έχει παρατηρηθεί πως, μολύβι που περιέχει περισσότερο από 93% γραφίτη, είναι εξαιρετικό για τη δημιουργία βιοαισθητήρων πάνω σε χαρτί, χρησιμοποιώντας (και) την ενέργεια της τριβής μεταξύ της μύτης του μολυβιού και του χαρτιού. Ο γραφίτης είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού.

Βιοαισθητήρες τόσο φθηνοί και απλοί, θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογές από την παρακολούθηση της υγείας μας και διαφόρων βιοδεικτών σε πραγματικό χρόνο ως τη λεπτομερή παρακολούθηση μιας επιδημίας/πανδημίας βοηθώντας στον αποτελεσματικό περιορισμό της. Τέλος, βιοαισθητήρες από υλικά όπως το χαρτί, διασπώνται σε ελάχιστες ημέρες, σε σχέση με άλλους αντίστοιχους, κάτι θετικό και από περιβαλλοντικής άποψης.

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.pnas.org/content/early/2020/07/09/2008422117

Φωτογραφία: University of Missouri.

Το τηλεσκόπιο του Νοτίου Πόλου

Μια εντυπωσιακή φωτογραφία από το τηλεσκόπιο του Νοτίου Πόλου (South Pole Telescope ή SPT), στη βάση Amundsen-Scott, σε ύψος 2800 m, με το Νότιο Σέλας και τμήμα του Γαλαξία μας στον ουρανό. Η φωτογραφία ελήφθη στα τέλη Ιουλίου.

Το τηλεσκόπιο αυτό κατασκευάστηκε το 2007 σε εκείνο το σημείο. Το ψύχος, η χαμηλή υγρασία (άρα η ελαχιστοποίηση της παρεμβολής αυτής με τις αστρονομικές παρατηρήσεις), το μεγάλο ύψος (και η συνεπαγόμενη αραιή ατμόσφαιρα) και η σταθερές ατμοσφαιρικές συνθήκες του Ανταρκτικού χειμώνα στην περιοχή (οπότε και δεν ανατέλλει ο Ήλιος), κάνουν το σημείο αυτό ιδανικό για αστρονομικές παρατηρήσεις στα μικροκύματα.

Φωτογραφία: https://twitter.com/SPTelescope

Ζημιά στο ραδιοτηλεσκόπιο του Arecibo από καλώδιο στήριξης

Δορυφορική εικόνα του ραδιοτηλεσκοπίου Arecibo στο Puerto Rico στις 10/8. Ο παρατηρητικός αναγνώστης θα δει μια τρύπα περίπου 30 μέτρων στο «πιάτο», η οποία προκλήθηκε το πρωί της ίδιας μέρας όταν ένα βοηθητικό καλώδιο στήριξης έσπασε και έπεσε πάνω στο πιάτο.

Για να υπάρχει μια αίσθηση των μεγεθών, καλώδια όπως αυτό, έχουν διάμετρο της τάξης των 10 εκατοστών και ζυγίζουν περίπου 30 κιλά ανά μέτρο. Έτσι, έχοντας μήκος άνω των 200 μέτρων, η συνολική τους μάζα φτάνει τους μερικούς τόνους. H NASA εκτιμά πως η ζημιά θα πάρει μήνες για να αποκατασταθεί.

Το ραδιοτηλεσκόπιο Arecibo είναι πλέον το 2ο μεγαλύτερο στον πλανήτη μας (με διάμετρο 305 m), καθώς την πρωτιά παίρνει το FAST στην Κίνα, από το 2016, με διάμετρο πιάτου 500 m.

Φωτογραφία: SkySat Satellite

Ξέσπασμα υδροσιφώνων στις ΗΠΑ

Εντυπωσιακή φωτογραφία με τουλάχιστον 10 υδροσίφωνες ταυτόχρονα, λίγο έξω από τις ακτές της Νέας Ορλεάνης, στις ΗΠΑ στις 20/8.

Στη χώρα μας, υπάρχουν φωτογραφίες από συμβάντα με ως και 9 υδροσίφωνες ταυτόχρονα και 32 συνολικά (βλέπε Κέρκυρα 21/1/2018, από τον Γιάννη Γαστεράτο: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10211088411185445&set=a.10211088409825411&type=3&theater), ενώ ανάλογα ξεσπάσματα σιφώνων θαλάσσης έχουν συμβεί και σε άλλες περιοχές όπως π.χ. στην Κρήτη (21/9/2006).

Ο υδροσίφωνας (ή σίφωνας θαλάσσης) είναι ασθενέστερος από τον σίφωνας ξηράς, ενώ ο μηχανισμός δημιουργίας του είναι λίγο διαφορετικός. Φυσικά, υπάρχει και η περίπτωση δημιουργίας του, σπανιότερα όμως, με τον ίδιο μηχανισμό με το σίφωνα ξηράς, οπότε ένας τέτοιος υδροσίφωνας είναι ισχυρότερος (αποκαλείται tornadic waterspout).

Δημιουργείται κάτω από νέφη TCu (Towering Cumulus, πυργοειδείς σωρείτες), Cb (Cumulonimbus, σωρειτομελανίες) αλλά έχει καταγραφεί και με Cu (Cumulus, σωρείτες). Είναι μικρότερος σε διαστάσεις σε σχέση με εκείνον της ξηράς και συνοδεύεται από αισθητά μικρότερες ταχύτητες ανέμου.

Φωτογραφία: Daniel Billiot Jr. – Πηγή: https://twitter.com/ScotPilie_Wx

Η χιονισμένη Παταγονία

Από τις ελάχιστες φορές που ο δορυφόρος έχει την ευκαιρία να καταγράψει τη χιονισμένη Παταγονία, στη νότια Αμερική, καθαρή από νέφη, εν μέσω χειμώνα (για το Ν. Ημισφαίριο).

Η φωτογραφία ελήφθη τον Ιούνιο και αιτία για τον καθαρό καιρό εκείνες τις ημέρες, ήταν ένα πεδίο υψηλών πιέσεων που επικράτησε για τουλάχιστον 1 εβδομάδα. Το ίδιο χαμηλό βοήθησε στη μεταφορά ψυχρών αερίων μαζών από την Ανταρκτική προς την Παραγουάη και τη Βολιβία, ενώ χιονοστρώθηκαν και περιοχές που σπάνια βλέπουν υετό/χιόνι.

Φωτογραφία: NASA / Aqua (MODIS)

Λαμπρό μετέωρο ανατολικά της Βοιωτίας

Λαμπρό μετέωρο (fireball) όπως το κατέγραψαν οι κάμερες του kopaida.gr, στις 21:36 το βράδυ της 18/8, από τη Βοιωτία κοιτώντας ανατολικά!

Οριζόντιο τόξο στη Florida

Υπέροχο οριζόντιο τόξο το μεσημέρι στις 23/7, όπως καταγράφηκε από το Jacksonville beach της Florida στις ΗΠΑ, κοιτώντας δυτικά.

Θυμίζουμε ότι για να δημιουργηθεί το συγκεκριμένο οπτικό φαινόμενο, οι ακτίνες του ήλιου θα πρέπει να εισέλθουν στους παγοκρυστάλλους των νεφών (της κατηγορίας των θυσάνων, cirrus) με μεγάλη γωνία. Για να συμβεί το τελευταίο, ο Ήλιος θα πρέπει να βρίσκεται ψηλά στον ουρανό, άνω των 55 μοιρών σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή.

Αυτό το οπτικό φαινόμενο, ξεχωρίζει από το γεγονός ότι έχει πολύ έντονα χρώματα (τα εντονότερα και εντυπωσιακότερα που θα δείτε σε οπτικό φαινόμενο), κάτι που προκαλείται από τη (διπλή) διάθλαση των ηλιακών ακτίνων από κάθετες, μεταξύ τους, πλευρές (την πλαϊνή και την κατώτερη) του παγοκρυστάλλου.

Το οριζόντιο τόξο έχει σχετικά μεγάλο μήκος και παρουσιάζει σχεδόν μηδενική καμπυλότητα (για αυτό λέγεται και οριζόντιο).

Φωτογραφία: Narr Trek -- https://twitter.com/narrtrek

Έκρηξη του ηφαιστείου Sinabung στην Ινδονησία

Εντυπωσιακή καταγραφή από την έκρηξη του ηφαιστείου στο όρος Sinabung στη Σουμάτρα της Ινδονησίας, στις 10/8. Επιβλητικό σύννεφο στάχτης ορθώνεται αρκετά χιλιόμετρα πάνω από τους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι έχουν λάβει ειδοποιήσεις για να βρίσκονται τουλάχιστον 5 km μακριά από τον κρατήρα, ενώ αρκετά χωριά κοντά στο ηφαίστειο έχουν ήδη εκκενωθεί.

Το ηφαίστειο αυτό είναι σχεδόν συνεχώς ενεργό από το 2013 και μετά έχοντας στοιχίσει τη ζωή σε αρκετούς ανθρώπους συνολικά. Το 2010 εξερράγη για πρώτη φορά μετά από 4 αιώνες αδράνειας.

Βίντεο: https://twitter.com/BerlianMp

Περισσότερα: https://abcnews.go.com/Technology/wireStory/indonesias-sinabung-volcano-ejects-towering-column-ash-72276666

Η «βροχή των Περσειδών» 2020

Η «βροχή των Περσειδών», η γνωστή καλοκαιρινή βροχή μετεώρων που οι περισσότεροι έχουν συνδέσει με τις θερινές τους διακοπές, κορυφώνεται τις επόμενες νύχτες (11 και 12/8). Ωστόσο, το φεγγάρι θα εμποδίσει μερικώς τη θέασή της, καθώς το βράδυ της 11/8 θα ανατείλει μόλις στις 00:30 περίπου, ενώ το επόμενο βράδυ, στις 12/8, θα ανατείλει στη 1 περίπου. Μετά από αυτές τις ώρες, σταδιακά, το φως του φεγγαριού θα σας επιτρέψει να δείτε μόνο τα λαμπρότερα από τα μετέωρα που θα πέφτουν, επισκιάζοντας τα περισσότερα από τα πιο αμυδρά.

Από τις 16-17/8 και έπειτα, καθώς θα οδεύουμε προς τη νέα Σελήνη της 19/8, κάποιος θα μπορεί να απολαύσει το θέαμα της καλοκαιρινής αυτής «βροχής» μέχρι και το ξημέρωμα, χωρίς να εμποδίζεται από το φως του φεγγαριού. Αν και τα μετέωρα θα είναι λιγότερα από ότι στην κορύφωση (11-12/8), και πάλι όμως θα ανταμείψουν όσους ξενυχτήσουν με καλή παρέα και υπομονή, κάτω από τον έναστρο ουρανό, ενώ δεν αποκλείεται να δείτε και κάποιο πολύ μεγάλο και εντυπωσιακό μετέωρο, όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις.

Η «βροχή των Περσειδών» συμβαίνει κάθε καλοκαίρι από τις 17/7 ως τις 24/8 με αποκορύφωμα γύρω στις 9-13/8. Φέτος δεν αναμένεται κάποια έξαρση στη δραστηριότητά της, επομένως στην κορύφωσή της αναμένονται γύρω στα 80-100 μετέωρα ανά ώρα, υπό την προϋπόθεση ότι ο παρατηρητής είναι σε απολύτως σκοτεινό μέρος, στην ύπαιθρο μακριά από κάθε φως και η νύχτα είναι ανέφελη και αφέγγαρη (το τελευταίο, δεν θα το έχουμε φέτος, όπως προαναφέρθηκε).

Η συχνότητα των μετεώρων μέσα στη νύχτα ποικίλει. Μπορεί να υπάρχουν «ήσυχες» περίοδοι ακολουθούμενες από ξεσπάσματα με 2-5 μετέωρα/λεπτό, κ.ο.κ. Τα μετέωρα φαίνονται σαν να έρχονται από τον αστερισμό του Περσέα (βορειοανατολικά στον ουρανό), για αυτό ονομάζονται και «Περσείδες», ωστόσο ο παρατηρητής μπορεί να κοιτάει οπουδήποτε στον ουρανό και κατά προτίμηση στα πιο σκοτεινά τμήματα (με τη λιγότερη φωτορύπανση στο σημείο που βρίσκεται) και σίγουρα μακριά από το ακτινοβόλο σημείο (π.χ. στο ζενίθ, νότια, δυτικά, ανατολικά ή οπουδήποτε έχει ανεμπόδιστη θέα και σκοτάδι γύρω του).

Ώρες ανατολής και δύσης Σελήνης για την Ελλάδα: https://www.timeanddate.com/moon/greece/athens

Φωτογραφία: https://doudoulakis.blogspot.com/ (Τμήμα του Γαλαξία μας με τον Δία και τον Κρόνο αριστερά, μαζί με ένα λαμπρό μετέωρο ακόμη πιο αριστερά. Λήψη 19/7)

Διαδραστικός χάρτης για την ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη

Στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε έναν διαδραστικό χάρτη που απεικονίζει δεδομένα σχετικά με την ποιότητα του αέρα σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης, από εκατοντάδες σταθμούς μέτρησης.

Για την ποιότητα του αέρα λαμβάνεται υπόψη η συγκέντρωση (σε μg/m^3, δηλαδή σε μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα), 5 παραμέτρων: 1) μικροσωματιδίων με διάμετρο μικρότερη από 2.5 μικρόμετρα (PM2.5), 2) μικροσωματιδίων με διάμετρο μικρότερη από 10 μικρόμετρα (PM10), 3) διοξείδιο του αζώτου, 4) διοξείδιο του θείου και 5) όζον.

Σύνδεσμος για τον διαδραστικό χάρτη: https://airindex.eea.europa.eu/Map/AQI/Viewer/

Η αύξηση του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα τα τελευταία 60 έτη στη Γη

Η μεταβολή του ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα τα τελευταία 60 έτη στον πλανήτη μας. Τον Ιούνιο του 2020, άγγιξε τα 416 ppm (μέρη ανά εκατομμύριο). 10 χρόνια πριν, τον ίδιο μήνα, ήταν στα 392 ppm. Δηλαδή μια αύξηση περίπου 25 ppm/δεκαετία. Ο ρυθμός αύξησης ωστόσο δεν παραμένει σταθερός. Τις τελευταίες δεκαετίες παρουσιάζει μια αργή αλλά σταθερή άνοδο.

Πηγή: Zack Labe (Κλιματολόγος / Ερευνητής) -- https://twitter.com/ZLabe

Δορυφορική φωτογραφία - έργο τέχνης

Σε μία ακόμη πανέμορφη δορυφορική φωτογραφία – έργο τέχνης, η οποία ελήφθη αρχές Ιουλίου, παρατηρούμε λεπτομέρειες στις ανατολικές ακτές της Γροιλανδίας. Ένα μικρό τμήμα του αρκτικού πάγου, καταφέρνει να περάσει και νοτιότερα προς τη θάλασσα. Οι εντυπωσιακοί μαίανδροι στην εξωτερική πλευρά του θαλάσσιου πάγου, αποτέλεσμα του θαλάσσιου ρεύματος της περιοχής, αποτυπώνουν και τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η ανάμειξη γλυκού και αλμυρού νερού.

Φωτογραφία: NASA / LandSat 8 (OLI) / Aqua (MODIS)

Η μετάγγιση αίματος από ασκούμενα ποντίκια μεταφέρει τις ευεργετικές συνέπειες της άσκησης

Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Science τον Ιούλιο, αναφέρει πως η μετάγγιση αίματος από ποντίκια που εξασκούνται συστηματικά, σε ποντίκια που δεν εξασκούνται όπως και σε ποντίκια μεγαλύτερης ηλικίας, «μεταφέρει» τις θετικές επιπτώσεις της άσκησης στα τελευταία, αναζωογονεί τον οργανισμό τους και ενισχύει τις γνωστικές τους επιδόσεις/ικανότητες, ενισχύοντας τη νευρογένεση στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου (μια περιοχή που συσχετίζεται με την ικανότητα μάθησης και απομνημόνευσης).

Είναι ήδη γνωστό από αρκετές επιστημονικές έρευνες, πως η συστηματική άσκηση αναζωογονεί τον οργανισμό και αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες αποφυγής καρκίνου, Alzheimer, καρδιαγγειακών και άλλων προβλημάτων υγείας που, κατά κανόνα, εμφανίζονται με το πέρασμα του χρόνου.

Με τη συγκεκριμένη έρευνα, η οποία δεν είναι η μόνη που εξετάζει τις συνέπειες από την μετάγγιση αίματος από νεαρά ή/και ασκούμενα ποντίκια σε γηραιότερα ή/και μη-ασκούμενα, υποστηρίζεται πως μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη (Gpld1) που προέρχεται από το συκώτι και αυξάνεται μετά την άσκηση, φαίνεται να συσχετίζεται με την ενίσχυση γνωστικών λειτουργιών αλλά και των συνολικών επιδόσεων του οργανισμού.

Στην έρευνα, τα μη-ασκούμενα ποντίκια, έλαβαν αίμα (πλάσμα αίματος συγκεκριμένα), 8 φορές μέσα σε 3 βδομάδες από συστηματικά ασκούμενα ποντίκια. Επίσης υπήρχε και μία «ομάδα ελέγχου» μη-ασκούμενων ποντικών που δεν έλαβαν αίμα. Στη συνέχεια όλες οι ομάδες ποντικών υποβλήθηκαν σε γνωστικά και άλλα τεστ. Η 1η ομάδα τα πήγε σχεδόν εξίσου καλά με τα ασκούμενα ποντίκια. Η 2η ομάδα δεν παρουσίασε κάποια αλλαγή/βελτίωση στις επιδόσεις της. Με αυτόν τον τρόπο, ανοίγει ο δρόμος για τη δημιουργία φαρμακευτικών σκευασμάτων που θα προσφέρουν όλα τα οφέλη της άσκησης σε ανθρώπους που δεν έχουν τη δυνατότητα να ασκηθούν αλλά και σε γηραιότερους.

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://science.sciencemag.org/content/369/6500/167

Πηγή εικόνας: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lab_mouse_mg_3263.jpg

Ένας αυτοκρατορικός πιγκουίνος έρχεται για «εξερεύνηση»

Ένας μοναχικός αυτοκρατορικός πιγκουίνος (emperor penguin) έρχεται για «εξερεύνηση» κοντά στην επιστημονική αποστολή του ερευνητικού σταθμού Mawson στην Ανταρκτική. Οι ενήλικοι πιγκουίνοι αυτού του είδους, έχουν ύψος που ξεπερνά το 1 μέτρο.

Φωτογραφίες: Matt Williams – https://twitter.com/AusAntarctic -- 29/7