Μια ιστορική εβδομάδα στον κόκκινο πλανήτη!

Μια ιστορική εβδομάδα στον Άρη, ήταν αυτή που μόλις τελειώνει, καθώς δυο ιστορικά γεγονότα έλαβαν χώρα το ένα μετά το άλλο, στις 19 και 20/4. Για να τα δούμε!

 

Η πρώτη, δοκιμαστική, πτήση του ελικοπτέρου «Ευφυΐα» (Ingenuity) πάνω από το έδαφος του Άρη στις 19/4, έστω και αν αυτή κράτησε ελάχιστα δευτερόλεπτα, αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός, καθώς πρόκειται για την πρώτη ελεγχόμενη πτήση, ανθρωπίνως κατασκευασμένου αντικειμένου, σε άλλο πλανήτη.

 

Το, σχεδόν 2 κιλών, ελικόπτερο, πέταξε για 39’’ και ανυψώθηκε 3 μέτρα από την επιφάνεια του Άρη. Αν και η βαρύτητα στον κόκκινο πλανήτη, είναι μικρότερη από ότι στη Γη, αυτό αποτελεί ταυτόχρονα και πρόβλημα για μια πτήση εκεί, καθώς η πυκνότητα της ατμόσφαιρας του Άρη είναι μόλις το 1% της γήινης. Έτσι, υπάρχει μεγάλη αεροδυναμική δυσκολία στην ανύψωση ενός ελικοπτέρου. Οι μηχανικοί της NASA, για να υπερβούν αυτό το εμπόδιο, κατασκεύασαν ένα ζευγάρι με έλικες πολύ μεγαλύτερης επιφάνειας (σε σχέση με το κυρίως σώμα του ελικοπτέρου) για την «Ευφυΐα», ενώ αυτοί μπορούν να περιστρέφονται πολύ γρηγορότερα (περίπου 2500 στροφές το λεπτό) από ότι χρειάζεται στη Γη (περίπου 500 στροφές το λεπτό).

 

Όπως είχε αναφερθεί και σε προηγούμενη ανάρτησή μας στις 19/2 (https://fkp2100.blogspot.com/2021/02/blog-post_19.html), το ελικόπτερο αυτό είναι μέρος της αποστολής Mars 2020 και ταξίδεψε στον Άρη όντας μέσα στο rover «Επιμονή» (Perseverance). Όταν το rover προσεδαφίστηκε επιτυχώς (18/2), άφησε το διπλωμένο ελικόπτερο στην Αρειανή επιφάνεια και απομακρύνθηκε κάποια μέτρα, ώστε η «Ευφυΐα» να ξεδιπλωθεί σταδιακά και να αρχίσει να συσσωρεύει ενέργεια, μέσω των ηλιακών συλλεκτών της. 

 

Η αποστολή βρίσκεται στον κρατήρα Jezero (με διάμετρο 45 km) του κόκκινου πλανήτη, μια περιοχή που εκτιμάται ότι φιλοξενούσε τα νερά λίμνης πριν 3.5 δισεκατομμύρια έτη. Επομένως, αποτελεί μια πολύ καλή τοποθεσία για την αναζήτηση σημαδιών από αρχαία Αρειανή μικροβιακή ζωή σε αυτό που κάποτε αποτελούσε τον πυθμένα και την ακτογραμμή της λίμνης. Θα πραγματοποιηθούν και άλλες πτήσεις τις επόμενες μέρες, πιο μακριά (μερικές εκατοντάδες μέτρα) από τη «βάση» όπου βρίσκεται η «Επιμονή». 

 

Το δεύτερο ιστορικό γεγονός, έλαβε χώρα στις 20/4, μια μέρα μετά την πτήση της «Ευφυΐας» και πρόκειται για την επιτυχημένη παραγωγή οξυγόνου από το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας του Άρη (το 96% της ατμόσφαιρας του Άρη περιέχει διοξείδιο του άνθρακα). Στην επιτυχημένη αυτή δοκιμή, το όργανο MOXIE (Mars OΧygen In-situ resource utilization Experiment) που βρίσκεται πάνω στην «Επιμονή», παρήγαγε 5 g οξυγόνου που είναι αρκετά για χρήση από έναν αστροναύτη εκεί για 10 λεπτά. Το συγκεκριμένο δοκιμαστικό όργανο, μπορεί να παράγει 10 g οξυγόνου την ώρα. Πέρα από το προφανές, υπάρχει και ένα άλλο πλεονέκτημα με το MOXIE. Μια βελτιωμένη και μεγεθυμένη εκδοχή του, της τάξης του 1 τόνου, μπορεί να παράγει 25 τόνους οξυγόνου που χρειάζονται για την ανύψωση και διαφυγή ενός πυραύλου από το βαρυτικό πεδίο του Άρη, μειώνοντας κατά πολύ το φορτίο που θα πρέπει να φέρει μια αποστολή εκεί. Γενικότερα, όποιο επιτυχημένο πείραμα ακολουθεί τη λογική της δημιουργίας όσων χρειάζονται από υλικά που βρίσκονται στον εκάστοτε προορισμό (π.χ. Σελήνη, Άρης ή αλλού), χωρίς να χρειάζεται να μεταφέρονται από τη Γη, αποτελεί μεγάλο βήμα στο δρόμο της διαστημικής εξερεύνησης.

 

Φωτογραφία: Η σκιά του ελικοπτέρου «Ευφυΐα» στο έδαφος του Άρη, όπως φωτογραφήθηκε από την κάμερά του (NASA TV).

 

Περισσότερα για την «Ευφυΐα»: https://mars.nasa.gov/technology/helicopter/# 

 

Περισσότερα για την παραγωγή οξυγόνου στον Άρη: https://www.nasa.gov/.../nasa-s-perseverance-mars-rover...

 

Στον τόμο ΙΙΙ του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα», μπορείτε να μάθετε για το μέλλον της διαστημικής εξερεύνησης, τις προκλήσεις και τα όρια αυτής και το πως μπορούν να ξεπεραστούν. Ανάμεσα σε άλλα, ο συναρπαστικός αυτός τόμος, η ναυαρχίδα της τριλογίας του έργου, πραγματεύεται το μέλλον της ανθρωπότητας, τα βιολογικά, τεχνολογικά, επιστημονικά και άλλα όρια, δίνοντας στον αναγνώστη πολλή τροφή για σκέψη σε πολλά θέματα! Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας στο facebook (βλέπε μενού δεξιά) χωρίς έξοδα αποστολής και με έκπτωση!