Κυριακή 28 Ιουλίου 2024

Η "βροχή" των Περσειδών

Η «βροχή των Περσειδών», η γνωστή καλοκαιρινή βροχή μετεώρων που οι περισσότεροι έχουν συνδέσει με τις θερινές τους διακοπές, κορυφώνεται τον Αύγουστο (11-13/8 με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα το βράδυ της 12/8). Το φεγγάρι φέτος δεν θα αποτελέσει ιδιαίτερο εμπόδιο στη θέασή της, καθώς τα βράδια της κορύφωσης, θα είναι μεν «μισογεμάτο», ωστόσο δύει εκεί γύρω στα μεσάνυχτα, αφήνοντας το υπόλοιπο της νύχτας και ως το ξημέρωμα, σκοτεινό για αστροπαρατήρηση. 

 
Αυτήν την περίοδο, υπάρχει και άλλη μία βροχή μετεώρων που συμβαίνει παράλληλα με τις Περσείδες και είναι οι δέλτα Υδροχοΐδες, οι οποίες κορυφώνονται στο τέλος Ιουλίου (29/7) και δίνουν περίπου 20 μετέωρα/ώρα στην κορύφωσή τους. Ωστόσο θα μπορείτε να τις δείτε (με μικρότερη συχνότητα μετεώρων) ως τις 20/8 περίπου. Έτσι από τα τέλη Ιουλίου και ως λίγο πριν τα μέσα Αυγούστου, είναι μια καλή περίοδος για να παρατηρήσετε και τις δυο βροχές ταυτόχρονα, αποφεύγοντας και το φως του φεγγαριού.
 
Όσοι ξενυχτήσουν, είτε με καλή παρέα είτε μόνοι, και έχοντας την απαραίτητη υπομονή, κάτω από τον έναστρο ουρανό, δεν αποκλείεται να δουν και κάποιο πολύ μεγάλο και εντυπωσιακό μετέωρο, όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτά, πολλές φορές, καταγράφονται νωρίς το βράδυ όσο ο αστερισμός του Περσέα είναι ακόμη χαμηλά. Στη συνέχεια, υπάρχουν αυξομειώσεις στη συχνότητα, ενώ προς το ξημέρωμα, μετά τις 3-4 κατά κανόνα, καταγράφονται περισσότερα.
 
Η «βροχή των Περσειδών» συμβαίνει κάθε καλοκαίρι από τις 17/7 ως τις 24/8 με αποκορύφωμα γύρω στις 9-13/8. Φέτος δεν αναμένεται κάποια έξαρση στη δραστηριότητά της, επομένως στην κορύφωσή της αναμένονται γύρω στα 80-100 μετέωρα ανά ώρα, υπό την προϋπόθεση ότι ο παρατηρητής είναι σε όσο γίνεται πιο σκοτεινό μέρος, στην ύπαιθρο μακριά από κάθε φως και η νύχτα να είναι ανέφελη.
 
Η συχνότητα των μετεώρων μέσα στη νύχτα ποικίλει. Μπορεί να υπάρχουν «ήσυχες» περίοδοι ακολουθούμενες από ξεσπάσματα με 2-5 μετέωρα/λεπτό, κ.ο.κ. Τα μετέωρα φαίνονται σαν να έρχονται από τον αστερισμό του Περσέα (βορειοανατολικά στον ουρανό), για αυτό ονομάζονται και «Περσείδες», ωστόσο ο παρατηρητής μπορεί να κοιτάει οπουδήποτε στον ουρανό και κατά προτίμηση στα πιο σκοτεινά τμήματα (με τη λιγότερη φωτορύπανση στο σημείο που βρίσκεται) και σίγουρα μακριά από το ακτινοβόλο σημείο (π.χ. στο ζενίθ, νότια, δυτικά, ανατολικά ή οπουδήποτε έχει ανεμπόδιστη θέα και σκοτάδι γύρω του).
 
Ώρες ανατολής και δύσης Σελήνης για την Ελλάδα τον Αύγουστο του 2024: https://www.timeanddate.com/moon/greece/athens?month=8...
 
Φωτογραφία: Μετέωρο με φόντο τον Γαλαξία μας, κατά τη «βροχή των Περσειδών» / https://doudoulakis.blogspot.com/
 
Πολλά περισσότερα για τα μετέωρα, τους αστεροειδείς, τους κομήτες, τη συχνότητα εμφάνισής τους, τον κίνδυνο σύγκρουσής τους με την Γη, τις «καταιγίδες μετεώρων» που αναμένονται στο μέλλον, με χάρτες, εικόνες, διαγράμματα κ.α., θα βρείτε στις σελ. 59 και 68 του τόμου ΙΙ του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος») τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 27 Ιουλίου 2024

Κρατήρας από το διάστημα

Αυτός ο κρατήρας που βρίσκεται στην Αριζόνα των ΗΠΑ, δημιουργήθηκε από μετεωρίτη, η διάμετρος του οποίου εκτιμάται στα 30-50 m, πριν περίπου 50000 έτη, δηλαδή κατά τη διάρκεια της τελευταίας παγετώνιας περιόδου της Γης, όταν στην περιοχή κυκλοφορούσαν ακόμη μαμούθ. Ωστόσο, στη συνέχεια η περιοχή αυτή απέκτησε ξηρό ερημικό κλίμα, κάτι που βοήθησε στη διατήρηση των χαρακτηριστικών του κρατήρα, ο οποίος έχει διάμετρο 1200 m και βάθος 180 m.

 
Κατά την πρόσκρουση, εκατομμύρια τόνοι ασβεστόλιθου και ψαμμίτη εκτοξεύτηκαν από τον κρατήρα, προς κάθε κατεύθυνση καλύπτοντας το έδαφος με ένα στρώμα από τα προαναφερθέντα υλικά, σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου. Οι κρατήρες όπως αυτός, αποτελούν μέρος ενός βραχώδους πλανήτη όπως ο δικός μας. Μελετώντας τόσο αυτούς όσο και τους μετεωρίτες που τους προκαλούν, μπορούμε να μάθουμε περισσότερα για τη γεωλογική (και όχι μόνο) ιστορία του ηλιακού μας συστήματος.
 
Περισσότερα για τους κομήτες, τους αστεροειδείς, τα μετέωρα, τον κίνδυνο για τη Γη, τα μέτρα ανίχνευσης και προστασίας του πλανήτη μας, και άλλα πολλά ενδιαφέροντα, με φωτογραφίες, χάρτες κ.α., στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος») τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας, με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 26 Ιουλίου 2024

Ανίχνευση εξελιγμένων εξωγήινων πολιτισμών μέσω υποθετικής πλανητικής διαμόρφωσης

Πάμε για ένα ακόμη «ταξίδι» στο Σύμπαν και σε υποθετικούς εξελιγμένους εξωγήινους πολιτισμούς αλλά με εντελώς ρεαλιστικούς και επιτεύξιμους τρόπους ανίχνευσής τους. Πιο συγκεκριμένα, σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “The Astrophysical Journal” στις 25/6, αναλύεται ένας τρόπος ανίχνευσης πιθανής Γαιοπλασίας εξωπλανητών από εξελιγμένους πολιτισμούς (π.χ. κάτι ανάλογο με το αντίστοιχο σενάριο Γαιοδιαμόρφωσης του Άρη στο ηλιακό μας σύστημα).

Τα αέρια που προτείνονται προς ανίχνευση, από ήδη υπάρχοντα διαστημικά τηλεσκόπια όπως το Webb ή μελλοντικά (π.χ. το ευρωπαϊκό LIFE), είναι φθοριούχες ενώσεις με άνθρακα, άζωτο και θείο. Για παράδειγμα το εξαφθοριούχο θείο (SF6) είναι ένα αέριο που έχει δεκάδες χιλιάδες φορές εντονότερη «θερμοκηπιακή» επίδραση σε έναν πλανήτη, σε σχέση με το διοξείδιο του άνθρακα. Επομένως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να θερμανθεί ένας παγωμένος πλανήτης, μέχρι να φτάσει σε «φιλόξενες» θερμοκρασίες. Ένα τέτοιο αέριο παραμένει στην ατμόσφαιρα για δεκάδες χιλιάδες έτη και έτσι δεν χρειάζεται αναπλήρωση. Αυτά τα αέρια προκύπτουν σε μηδαμινές ποσότητες με φυσικό τρόπο, έτσι η ανίχνευσή τους μέσω φασματικής ανάλυσης από τηλεσκόπια όπως το Webb, θα σήμαινε ότι κάποιος τα έχει κατασκευάσει. 
 
Αέρια όπως το παραπάνω, απορροφούν έντονα στο υπέρυθρο φάσμα, επομένως μπορούν να ανιχνευτούν με ευκολία με βάση την τεχνολογία που διαθέτουμε για τα διαστημικά τηλεσκόπια. Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει τη δυνατότητα που έχουμε πλέον τεχνολογικά να αναλύουμε τις ατμόσφαιρες εξωπλανητών για ίχνη εξωγήινης ζωής (ακόμη και τεχνολογικά ανεπτυγμένης) στη γαλαξιακή μας γειτονιά τουλάχιστον.
 
 
Γράφημα (από την παραπάνω έρευνα / Sohail Wasif, UC Riverside): Υποθετικό φάσμα διαπερατότητας (πάνω) και εκπομπής (κάτω), της ατμόσφαιρας ενός «γήινου» εξωπλανήτη, όπου έχουν ανιχνευτεί τεχνητά «θερμοκηπιακά» αέρια που περιέχουν ενώσεις φθορίου, όπως SF6, C3F8 και C2F6.
 
Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Κυριακή 21 Ιουλίου 2024

Οριζόντιο τόξο στην πολιτεία της Νέας Υόρκης

Αυτό το οριζόντιο τόξο (circumhorzontal arc) φωτογραφήθηκε στις 31/5 στην περιοχή Newark Valley της πολιτείας της Νέας Υόρκης στις ΗΠΑ. 

 
Για να δημιουργηθεί το συγκεκριμένο ατμοσφαιρικό οπτικό φαινόμενο, οι ακτίνες του Ήλιου θα πρέπει να εισέλθουν στους εξαγωνικούς παγοκρυστάλλους των νεφών με μεγάλη γωνία. Για να συμβεί το τελευταίο, ο Ήλιος θα πρέπει να βρίσκεται ψηλά στον ουρανό, άνω των 58 μοιρών σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, οριζόντιο τόξο μπορούμε να δούμε και στη χώρα μας από τα τέλη Απριλίου ως και τον Αύγουστο. Τώρα δηλαδή βρισκόμαστε στην περίοδο όπου μπορούμε να το παρατηρήσουμε (έχει ήδη παρατηρηθεί τουλάχιστον 5-6 φορές σε διάφορες περιοχές της επικράτειας), αρκεί να υπάρχουν νέφη cirrus (θύσανοι), περίπου σαν αυτά που βλέπετε στη φωτογραφία.
 
Αυτό το οπτικό φαινόμενο, ξεχωρίζει από το γεγονός ότι έχει πολύ έντονα χρώματα (τα εντονότερα και εντυπωσιακότερα που θα δείτε σε οπτικό φαινόμενο), κάτι που προκαλείται από τη (διπλή) διάθλαση των ηλιακών ακτίνων από κάθετες, μεταξύ τους, πλευρές (την πλαϊνή και την κατώτερη) του παγοκρυστάλλου. Το οριζόντιο τόξο μπορεί να έχει σχετικά μεγάλο μήκος (εφόσον υπάρχουν νέφη) και παρουσιάζει μικρή καμπυλότητα (για αυτό λέγεται και οριζόντιο).
 
Φωτογραφία: Kenny Kenyon --- Πηγή: https://x.com/mark_tarello
 
Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με αυτά και άλλα εντυπωσιακά, σπάνια αλλά και άγνωστα φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 20 Ιουλίου 2024

"Αόρατοι" βιοηλεκτρονικοί αισθητήρες

Έχουμε δει αρκετούς μικροσκοπικούς και λεπτούς αισθητήρες (π.χ. με τη μορφή αυτοκόλλητων στο δέρμα μας) να παρουσιάζονται κατά καιρούς από διάφορες ερευνητικές ομάδες, όμως τίποτα σαν και αυτό που παρουσίασε μια ομάδα ερευνητών από το Παν/μιο του Cambridge, στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Electronics” στις 24/5. Ο συγκεκριμένος αισθητήρας έχει εμπνευστεί από τις ίνες στον ιστό της αράχνης και μπορεί να εκτυπώνεται απευθείας στο δέρμα, χωρίς να επηρεάζει τους πόρους και γενικότερα χωρίς να γίνεται αντιληπτός. Είναι 50 φορές λεπτότερος από την ανθρώπινη τρίχα, σε μορφή ίνας (βλέπε φωτογραφία) και ενσωματώνει τα απαραίτητα ηλεκτρονικά στοιχεία για να μπορεί να κάνει καταγραφές διαφόρων παραμέτρων (π.χ. θερμοκρασία, υγρασία, pH, κ.α.)

 
Πέρα από το γεγονός ότι δεν επηρεάζει την αίσθηση αυτού που τον φοράει, ούτε στο ελάχιστο, αυτός ο αισθητήρας υπερέχει σε σχέση με κάθε άλλο αισθητήρα που έχουμε δει ως σήμερα στο ότι μπορεί να εκτυπωθεί εύκολα, οικονομικά, σε μεγάλες ποσότητες και γρήγορα οπουδήποτε, χωρίς την ανάγκη μεγάλων εκτυπωτών ή “clean rooms”, ενώ όταν ολοκληρώσει τον κύκλο του μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα με πλύσιμο. Τα απορρίμματα που δημιουργεί είναι λιγότερα από 1 mg. Αυτό το βιοηλεκτρονικό υλικό που μοιάζει με «αραχνοΰφαντο μετάξι», δεν περιέχει τοξικά υλικά και παράγεται από βιοσυμβατό αγώγιμο πολυμερές, υαλουρονικό οξύ και οξείδιο του πολυαιθυλενίου. 
 
Αυτοί οι αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν πρακτικά παντού, σε οτιδήποτε έχει επιφάνεια. Μπορούν να επιτηρούν αδιάκοπα την κατάσταση της υγείας μας, την κατάσταση τροφίμων ή καλλιεργειών, να προσφέρουν ασύγκριτη και ανεπανάληπτη αίσθηση σε περιβάλλοντα εικονικής/επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) αλλά και σε ό,τι μπορεί να φανταστεί κάποιος σήμερα ή στο μέλλον.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41928-024-01174-4
 
Φωτογραφία του συγκεκριμένου αισθητήρα, σε ανθρώπινο δάχτυλο: University of Cambridge.
Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 19 Ιουλίου 2024

"Βομβαρδισμός" μετεώρων στη Χαβάη

Ένας «βομβαρδισμός» μετεώρων καταγράφηκε εντός λίγων δευτερολέπτων από την κάμερα του αστεροσκοπείου Mauna Kea στη Χαβάη στις 11/7 (βλέπε στο βίντεο κάτω δεξιά μετά το 17’’). Εικάζεται ότι επρόκειτο για μεγάλο μετεωροειδές που θρυμματίστηκε σε πολλά μικρότερα κομμάτια λίγο πριν εισέλθει στη γήινη ατμόσφαιρα. 

 
Έχει ξανασυμβεί αυτό στο παρελθόν; Ναι, στις 30/10/2022 στη Νορβηγία και το είχαμε δει σε ανάρτησή μας τότε. Δείτε το βίντεο και από εκείνο το συμβάν: https://www.facebook.com/michaelhankey/videos/465356012358263/
 
Βίντεο (και σε 4Κ) από το συμβάν στη Χαβάη στις 11/7: NAOJ & AsahiShimbun / https://www.youtube.com/watch?v=a8acv3K0DzQ
 
Περισσότερα για τα μετέωρα, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους αλλά και γενικότερα για την αστρονομία και την αστροφυσική όπως και για τους εξωπλανήτες αλλά και την εξερεύνηση του διαστήματος, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Κυριακή 14 Ιουλίου 2024

Red Sprites από τον ISS και η ελληνική ομάδα παρατηρητών των TLEs

Μια υπέροχη λήψη red sprites πάνω από καταιγίδα στη νότια Αφρική στις 3/6 με μια θέα που κόβει την ανάσα από τον ISS. Τα red sprites είναι σπάνιες ηλεκτρικές εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, οι οποίες προκύπτουν υπό προϋποθέσεις πάνω από καταιγίδες. Τα red sprites είναι ένα μόνο μέλος, αλλά το πιο διάσημο, της «οικογένειας» των παροδικών φωτεινών συμβάντων (TLEs, Transient Luminous Events) δηλαδή των εκκενώσεων της ανώτερης ατμόσφαιρας. Στην Ελλάδα, υπάρχει μια πρωτοποριακή ομάδα που τα καταγράφει εδώ και χρόνια και έχει παρουσιάσει τα ευρήματα της έρευνάς της. Την έρευνα μπορείτε να την βρείτε εδώ: https://www.mdpi.com/2673-4931/26/1/9

 
Φωτογραφία: NASA JSC / ESRS / Matthew Dominick / Simeon Schmauß (CC BY 2.0)
 
Πληροφορίες και explainer video για τα red sprites και τις υπόλοιπες εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, αλλά και για την ελληνική ομάδα που τα καταγράφει: https://antisimvatikos.blogspot.com/.../tles-greek...
 
Περισσότερα για τα red sprites αλλά και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις τόσο της κατώτερης όσο και της ανώτερης ατμόσφαιρας, θα βρείτε στο πρώτο βιβλίο για αυτά τα φαινόμενα στην Ελλάδα και όχι μόνο, με τίτλο «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 13 Ιουλίου 2024

Όμορφο οριζόντιο τόξο στην Ισπανία

Μια πολύ όμορφη φωτογραφική σύλληψη τμήματος από ένα πολύ όμορφο οπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο που έχουμε δει πολλές φορές σε παλιότερες αναρτήσεις μας, του οριζόντιου τόξου. Η λήψη έγινε το μεσημέρι στις 12/6, στην πόλη Torredembarra της Ισπανίας.

 
Για να δημιουργηθεί το συγκεκριμένο ατμοσφαιρικό οπτικό φαινόμενο, οι ακτίνες του Ήλιου θα πρέπει να εισέλθουν στους εξαγωνικούς παγοκρυστάλλους των νεφών με μεγάλη γωνία. Για να συμβεί το τελευταίο, ο Ήλιος θα πρέπει να βρίσκεται ψηλά στον ουρανό, άνω των 58 μοιρών σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, οριζόντιο τόξο μπορούμε να δούμε και στη χώρα μας από τα τέλη Απριλίου ως και τον Αύγουστο. Έχουν ήδη καταγραφεί 5 περιπτώσεις φέτος στη χώρα μας.
 
Αυτό το οπτικό φαινόμενο, ξεχωρίζει από το γεγονός ότι έχει πολύ έντονα χρώματα (τα εντονότερα και εντυπωσιακότερα που θα δείτε σε οπτικό φαινόμενο), κάτι που προκαλείται από τη (διπλή) διάθλαση των ηλιακών ακτίνων από κάθετες, μεταξύ τους, πλευρές (την πλαϊνή και την κατώτερη) του παγοκρυστάλλου. Το οριζόντιο τόξο μπορεί να έχει σχετικά μεγάλο μήκος (εφόσον υπάρχουν νέφη) και παρουσιάζει μικρή καμπυλότητα (για αυτό λέγεται και οριζόντιο). 
 
Ωστόσο σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν αρκετά νέφη, όπως στη φωτογραφία, φαίνεται μόνο ένα τμήμα του. Τότε, πολλές φορές υπάρχει σύγχυση και κάποιοι το αναφέρουν ως «ιριδισμό» από περίθλαση, μόνο που δεν έχει την παραμικρή σχέση με αυτό. Επίσης και ο όρος “fire rainbow” για αυτό, είναι αδόκιμος και παραπλανητικός.
 
Φωτογραφία: Jordi Rovira -- https://x.com/JRovireta
 
Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με αυτά και άλλα εντυπωσιακά, σπάνια αλλά και άγνωστα φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 12 Ιουλίου 2024

Γονιδιακή θεραπεία για την κώφωση

Στις 5/6 στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Medicine”, Κινέζοι ερευνητές παρουσιάζουν τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα γονιδιακής θεραπείας σε παιδιά εκ γενετής κωφά. Η θεραπεία αυτή αποκατέστησε την ακοή στα παιδιά που την έλαβαν και μάλιστα με θεαματικά αποτελέσματα (διάκριση σύνθετων ήχων, απόκριση σε μουσική με χορό, εντοπισμός προέλευσης του ήχου, αναγνώριση λόγου σε θορυβώδες περιβάλλον) και διαρκή περαιτέρω βελτίωση με το χρόνο. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα δεν υπάρχει φαρμακευτική αγωγή που να θεραπεύει την κληρονομική κώφωση, κάτι που ανοίγει το δρόμο σε δοκιμές επαναστατικών θεραπειών όπως η γονιδιακή.

 
Οι ερευνητές, σε μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, εισήγαγαν στο εσωτερικό του αυτιού των ασθενών, λειτουργικά αντίγραφα του διαγονιδίου OTOF (το οποίο κωδικοποιεί την οτοφερλίνη, μια διαμεμβρανική πρωτεΐνη η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ακοή). Τα γονίδια αυτά, όπως γνωρίζουν όσοι έχουν τον τόμο ΙΙΙ, μεταφέρονται με τη βοήθεια κάποιου ιού που χρησιμοποιείται ως «άρμα» ή «μεταφορέας».
 
Από εδώ και πέρα, οι ερευνητές θα εξελίξουν την θεραπεία, ενώ τονίζουν ότι χρειάζονται περαιτέρω μελέτες κυρίως ως προς την αντίδραση του ανοσοποιητικού στον ιό-μεταφορέα του γονιδίου στην περίπτωση που η επέμβαση γίνεται και στα δυο αυτιά, αντί για το ένα μόνο. Ο απώτερος στόχος της ερευνητικής ομάδας είναι να δημιουργήσει μια αποτελεσματική θεραπεία για κάθε κωφό ανεξάρτητα από το πώς προέκυψε η κώφωση.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41591-024-03023-5
 
Φωτογραφία: Eye & ENT Hospital of Fudan University, ο κύριος ερευνητής Dr. Shu, επικοινωνεί με έναν νεαρό ασθενή του.
 
Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Κυριακή 7 Ιουλίου 2024

Νέφος-οπή με "κορώνα"

Δυο φυσικά φαινόμενα έλκουν το ενδιαφέρον σε αυτή την όμορφη φωτογραφία που ελήφθη το απόγευμα στις 9/6 στην πόλη Alexandria της Virginia των ΗΠΑ. Το «νέφος-οπή» (fallstreak cloud) στο κέντρο της φωτογραφίας και οι ιριδισμοί κάτω δεξιά του.

 
Το «νέφος-οπή» παρατηρείται σε νέφη που ανήκουν στην κατηγορία των υψισωρειτών ή θυσανοσωρειτών (Altocumulus ή Cirrocumulus) και δημιουργείται όταν υπάρξει κάποιο αίτιο (π.χ. πυρήνες συμπύκνωσης από τα αέρια διερχόμενου αεροπλάνου, αλλά και πρόσκαιρες μεταβολές στην πίεση τοπικά, λόγω του αεροδυναμικού σχήματος των πτερυγίων του, τα οποία προκαλούν απότομη αδιαβατική εκτόνωση και ψύξη κατά 20 βαθμούς Κελσίου περίπου τοπικά), που θα οδηγήσει σταδιακά σε μαζική ψύξη τα υπέρψυχρα μικροσταγονίδια των νεφών τα οποία, ως τότε, ελλείψει πυρήνων συμπύκνωσης/παγοποίησης θα βρίσκονται ακόμη σε υγρή κατάσταση, παρόλο που η θερμοκρασία σε εκείνο το ύψος είναι κάτω από το σημείο πήξης του νερού (μια ενδεικτική τιμή είναι γύρω στους -15 βαθμούς Κελσίου).
 
Από την στιγμή που θα παγώσει ένα υπέρψυχρο σταγονίδιο, ακολουθείται μια διαδικασία ντόμινο, από εκείνο και ακτινικά προς τα έξω. Στο εσωτερικό των κύκλων, διακρίνονται τα σωματίδια που έχουν μετατραπεί σε παγοκρυστάλλους και πλέον κατέρχονται δημιουργώντας μια «κουρτίνα» που, ενίοτε, μπορεί να είναι εντυπωσιακή (για όσους βλέπουν το φαινόμενο από κάτω, δηλαδή από το έδαφος). Πίσω τους αφήνουν ένα κενό (μια οπή) στο στρώμα των νεφών.
 
Η «κορώνα» (ηλιακή ή σεληνιακή), αποτελείται από πολύχρωμους ομόκεντρους κύκλους, με κέντρο την εκάστοτε πηγή φωτός και δημιουργείται από την περίθλαση του φωτός από τα μικροσκοπικά σταγονίδια ή τους παγοκρυστάλλους των νεφών. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, επειδή δεν εμφανίζεται ολόκληρη καθώς το στρώμα νεφών δεν είναι συμπαγές γύρω από τον Ήλιο, και δεν είναι προφανής η κυκλική γεωμετρία των πολύχρωμων κύκλων, συνήθως αποκαλείται απλά «ιριδισμός».
 
Φωτογραφία: Kelly Gonzales --- Πηγή: https://x.com/spann
 
Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με αυτά και άλλα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 6 Ιουλίου 2024

Αναλυτικός γεωλογικός χάρτης της Ευρώπης (Δίας)

Τι θα λέγατε για την εξερεύνηση ενός αναλυτικού γεωλογικού χάρτη της Ευρώπης; Η Ευρώπη είναι ο μικρότερος από τους 4 φυσικούς δορυφόρους το Δία τους οποίους παρατήρησε και αναγνώρισε ως δορυφόρους του Δία, ο Γαλιλαίος το 1610 (και για αυτό λέγονται και «Γαλιλαϊκά φεγγάρια» - Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης, Καλλιστώ). Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο Δίας έχει σχεδόν 100 φυσικούς δορυφόρους συνολικά. Η Ευρώπη είναι λίγο μικρότερη από τη Σελήνη και η επιφάνειά της αποτελείται από παγωμένο νερό.

 
Οι έρευνες που έχουν γίνει ως σήμερα σε αυτόν τον δορυφόρο του Δία, δείχνουν ότι είναι εν δυνάμει φιλόξενος για τη ζωή καθώς έχει και την ενέργεια και τη χημεία που απαιτείται όπως και έναν ωκεανό με αλμυρό νερό κάτω από την παγωμένη επιφάνειά του. Η έλλειψη κρατήρων πρόσκρουσης από μετεωρίτες υποδηλώνει έναν γεωλογικά ενεργό και πολύπλοκο κόσμο. Αυτά είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που έλκουν το ενδιαφέρον των επιστημόνων τόσο για την Ευρώπη όσο και για άλλους αντίστοιχους δορυφόρους. Η δημιουργία χαρτών όπως αυτός, αποτελεί τη βάση για την κατανόηση γεωλογικών και άλλων διαδικασιών πάνω στην Ευρώπη, ενώ χρησιμεύει και ως εργαλείο για τον σχεδιασμό μελλοντικών αποστολών και, πάνω απ' όλα, είναι απαραίτητη για την απόκτηση γνώσεων σχετικά με την πιθανή κατοικησιμότητα αυτού του επιφανειακά παγωμένου κόσμου.
 
Ο χάρτης δημιουργήθηκε με δεδομένα του διαστημικού οχήματος Galileo και δημοσιεύτηκε φέτος τον Μάρτιο. Μπορείτε να τον κατεβάσετε σε μεγάλη ανάλυση και μορφή .pdf από τον ακόλουθο σύνδεσμο του USGS (θέλει λίγη υπομονή στην απεικόνιση). Καλή εξερεύνηση!
 
Πληροφορίες και χάρτης (Map Sheet): https://pubs.usgs.gov/publication/sim3513
 
Περισσότερα για την εξερεύνηση του διαστήματος αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 5 Ιουλίου 2024

Ενεργός ηχοακύρωση

Ο ανεπιθύμητος θόρυβος στις μέρες μας, υπάρχει παντού και συνεχώς, ιδιαίτερα στις πόλεις, προκαλώντας στρες, αϋπνία αλλά και καρδιολογικά προβλήματα. Τα κύματα πίεσης που προκαλεί ο ήχος, προσπίπτουν πάνω σε διάφορες επιφάνειες (π.χ. τοίχους, τζάμια, κ.α.) οι οποίες ταλαντώνονται και συνεισφέρουν στην περαιτέρω διάδοση του θορύβου εντός των σπιτιών και των κτηρίων. Ακόμη και η ηχομόνωση που υπάρχει στις νεότερες κατασκευές, προσφέρει μόνο μια μερική λύση ενώ αποτελείται από σχετικά ογκώδη υλικά.

 
Ερευνητές από το MIT, κατασκεύασαν ένα πολύ λεπτό υλικό, μόλις μερικών χιλιοστών, από μετάξι (δοκιμάστηκαν διάφορα υλικά, το μετάξι είχε τις ιδιότητες που χρειάζονταν) με πιεζοηλεκτρική ίνα (μετατρέπει τα ηχητικά κύματα πίεσης σε ηλεκτρικά σήματα ενεργοποιώντας ταλαντώσεις στο υλικό). Το υλικό αυτό μπορεί να μειώσει τους θορύβους του περιβάλλοντος με δυο διαφορετικούς τρόπους και σε πολύ μεγάλο ποσοστό. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε την 1η Απριλίου στο επιστημονικό περιοδικό “Advanced Materials”.
 
Ο ένας τρόπος είναι η «ενεργός ηχοακύρωση». Σε αυτήν την περίπτωση, το υλικό λαμβάνει τον θόρυβο από το περιβάλλον και οι πιεζοηλεκτρικές ίνες το αναγκάζουν να ταλαντωθεί με τρόπο τέτοιο ώστε να παραχθούν ηχητικά κύματα που βρίσκονται εκτός φάσης με τα εισερχόμενα κύματα θορύβου. Έτσι συμβαίνει καταστρεπτική συμβολή ανάμεσα στα δυο κύματα και ο θόρυβος εξαλείφεται. Το υλικό στην τρέχουσα εκδοχή του, μπορεί να αντιμετωπίσει θόρυβο έντασης ως και 65 dB (ντεσιμπέλ) που είναι στα όρια μιας έντονης συζήτησης.
 
Ο άλλος τρόπος είναι η άμεση «καταστολή» του θορύβου πάνω στο μέσο διάδοσης (όπως π.χ. ο τοίχος ή τα παράθυρα). Δηλαδή, το υλικό να ταλαντώνεται μηχανικά με τέτοιο τρόπο, ώστε οι εισερχόμενες ταλαντώσεις από τον θόρυβο με τις ταλαντώσεις από το υλικό να είναι ακριβώς αντίθετες με αποτέλεσμα να σταματά η διάδοση του θορύβου πάνω στο υλικό αυτό. Με αυτόν τον τρόπο, η μείωση του θορύβου έφτασε σε ποσοστό 75% ενώ θεωρητικά μπορεί να φτάσει ως και το 95%.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://onlinelibrary.wiley.com/.../10.1002/adma.202313328
 
Περισσότερα για όλες τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!