Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2025

Ανθρωπογενή νυχτερινά φωτεινά νέφη

Τα ανθρωπογενή νυχτερινά φωτεινά νέφη (ή νυχαυγή νέφη, noctilucent clouds ή NLCs στα αγγλικά), είναι ένα σχετικά σύνηθες φαινόμενο στον ουρανό της Florida στις ΗΠΑ. Εδώ βλέπουμε μία ακόμη περίπτωση πάνω από την Tampa, τα ξημερώματα στις 18/9 μετά την εκτόξευση ενός πυραύλου Falcon 9 της SpaceX. Δημιουργείται συχνά σε τέτοιες εκτοξεύσεις χάρη στη μεταφορά υδρατμών και μικροσωματιδίων από τον πύραυλο σε αυτά τα ύψη (~80 km) της ατμόσφαιρας.

 
Τα νυχτερινά φωτεινά νέφη τα έχουμε δει και σε παλαιότερες αναρτήσεις μας. Πρόκειται για ένα στρώμα αραιών νεφών που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος, γύρω στα 80 km, σε σχέση με τα γνώριμα νέφη της τροπόσφαιρας (~5-15 km) με τα οποία είμαστε όλοι εξοικειωμένοι. Είναι ορατά σε σχετικά μεγάλα γεωγραφικά πλάτη (συνήθως μεταξύ 50o και 70o αν και σε σπάνιες περιπτώσεις καταγράφονται και σε χαμηλότερα πλάτη, π.χ. και στην Ελλάδα το 2021: https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/1015982749208483), το καλοκαίρι μετά τη δύση του Ηλίου. Τα νέφη αυτά φωτίζονται από τον ήλιο, ενώ αυτός βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα και αποκτούν ένα χαρακτηριστικό μπλε χρώμα, λόγω της απορρόφησης του ερυθρού μέρους του ορατού φάσματος του ηλιακού φωτός από το όζον της στρατόσφαιρας.
 
Χρειάζονται ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες για να σχηματιστούν (από –120 βαθμούς Κελσίου και χαμηλότερα), ώστε να ευνοείται η ύπαρξη παγοκρυστάλλων διαμέτρου ~0.1 μικρομέτρων. Επίσης, θα πρέπει να υφίστανται υδρατμοί (προερχόμενοι από χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα ενδεχομένως με την ανυψωτική βοήθεια ατμοσφαιρικών βαρυτικών κυμάτων ή από αντιδράσεις υδροξυλίου με μεθάνιο ή από πυραύλους όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση της φωτογραφίας) και πυρήνες συμπύκνωσης (π.χ. σκόνη από μετέωρα ή από ηφαίστεια).
 
Έχουμε δει και άλλα ατμοσφαιρικά φαινόμενα να παράγονται από εκτοξεύσεις πυραύλων παλιότερα, όπως η «ιονοσφαιρική οπή» (https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/posts/736485855155412) και η «λευκή σπείρα» (https://www.facebook.com/TaFisikaFainomena/videos/1690676914724015/).
 
Πηγή: Lynne Carr - https://x.com/sandkeytiki
 
Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου