Κυριακή 30 Ιουλίου 2023

Πώς θα φαινόταν η Γη σε έναν εξωγήινο πολιτισμό;

Πώς θα φαινόταν η ανθρώπινη δραστηριότητα στη Γη, σε έναν εξωγήινο πολιτισμό μερικά έτη φωτός μακριά από εμάς; Αυτή αποτελεί «αντίστροφη» ερώτηση από αυτή που κάνουμε συνήθως όταν αναζητάμε πιθανά σήματα από εξωγήινους πολιτισμούς και μπορεί να μας βοηθήσει ως ένα βαθμό στο τι να αναζητάμε και ποια είναι τα όρια των σημάτων που θα μπορούσαμε να ανιχνεύσουμε. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο τεύχος του Ιουνίου στο επιστημονικό περιοδικό “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”.

 
Στην έρευνα αυτή, γίνεται μία προσομοίωση των ραδιοσημάτων (οφειλόμενων κυρίως σε βάσεις κινητής τηλεφωνίας και γενικότερα σε επικοινωνιακές υποδομές), που διαφεύγουν από τη Γη και πώς θα ανιχνεύονταν από έναν υποθετικό εξωγήινο πολιτισμό παρόμοιο με τον δικό μας, στην αστρική μας γειτονιά (π.χ. στο άστρο Barnard) μόλις μερικά έτη φωτός μακριά από εμάς. Το γράφημα (Smith et al., 2021) παρουσιάζει τις συχνότητες στις οποίες εκπέμπουμε περισσότερο, όπως θα φαινόταν από έναν εξωγήινο πολιτισμό, όπως και οι πηγές τους (π.χ. δορυφορικές, internet, τηλεφωνία). Η μέγιστη ισχύς των ραδιοσημάτων που διαφεύγουν από τον πλανήτη μας προς το διάστημα, αγγίζει τα 4 GW (4 δισεκατομμύρια Watt) σύμφωνα με την έρευνα.
 
Ο Μ. Garrett, ένας εκ των ερευνητών, αναφέρει πως αν και σήμερα έχουμε λιγότερους ισχυρούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς πομπούς, αυτό που φαίνεται να ξεχωρίζει είναι η αθροιστική συνεισφορά των δισεκατομμυρίων συσκευών που εμπλέκονται στην κινητή τηλεφωνία. Εκτός αυτού, ως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας αναμένεται να έχουμε περί τους 100000 δορυφόρους χαμηλής τροχιάς. Ήδη η Γη παρουσιάζει μια «ανωμαλία» στο φάσμα των ραδιοσυχνοτήτων, στο οποίο θα εμφανίζεται αρκετά «φωτεινή» σε έναν προηγμένο εξωγήινο πολιτισμό.
 
Η ομάδα των ερευνητών αναμένεται να συμπεριλάβει σε μελλοντική έρευνα και άλλες συσκευές εκπομπής (π.χ. στρατιωτικά radar, δίκτυα Wi-Fi, δορυφόροι χαμηλής τροχιάς, κ.α.), ώστε να μπορεί να αναλυθεί με λεπτομέρεια το πιθανό αποτύπωμα της «ανθρωπογενούς τεχνόσφαιρας» στην αστρική μας «γειτονιά».
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1093/mnras/stad378
 
Περισσότερα για τις εξελίξεις στη διαστημική εξερεύνηση αλλά και στην Επιστήμη και την Τεχνολογία γενικότερα, τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 29 Ιουλίου 2023

Ποιοτικός ύπνος και ινσουλίνη

Ήδη ήταν γνωστό, από παλαιότερες έρευνες, ότι η έλλειψη ποιοτικού ύπνου μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα ενός ατόμου να εκδηλώσει διαβήτη. Ωστόσο δεν ήταν γνωστός ο μηχανισμός για αυτό. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Cell” στις 7/7, αναφέρεται πως ένας πιθανός μηχανισμός ξεκινά από τα εγκεφαλικά κύματα βαθέος ύπνου, τα οποία ρυθμίζουν την ευαισθησία του σώματος στην ινσουλίνη, κάτι που βελτιώνει τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα την επόμενη μέρα.

 
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, κατά τη διάρκεια του βαθέος ύπνου (φάση NREM, Non-REM), ξεκινά ένα «ντόμινο» στο σώμα μας, από τα συγχρονισμένα εγκεφαλικά κύματα που λαμβάνουν χώρα τότε. Αυτός ο συγχρονισμός επιδρά στην καρδιά και τους καρδιακούς παλμούς, οδηγώντας σε μία λιγότερο στρεσογόνα κατάσταση. Αυτή με τη σειρά της, οδηγεί το σώμα σε μια κατάσταση μεγαλύτερης ευαισθησίας στην ινσουλίνη, «δίνοντας εντολή» στα κύτταρα να απορροφούν γλυκόζη από το αίμα.
 
Η έρευνα έγινε πάνω σε 600 ανθρώπους και οι συσχετίσεις που παρατηρήθηκαν ανάμεσα στα εγκεφαλικά κύματα και τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα επαναβεβαιώθηκαν σε ύστερη μελέτη πάνω σε 1900 ανθρώπους. Τα συμπεράσματα αυτής της έρευνας, υποδεικνύουν ότι η μελλοντική ασφαλής τροποποίηση των εγκεφαλικών κυμάτων κατά τη διάρκεια του βαθέος ύπνου, θα μπορούσε να βοηθήσει με απλό και μη-επεμβατικό τρόπο στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1016/j.xcrm.2023.101100
 
Σχήμα: Μ. Walker (βλέπε Έρευνα).
 

 

Παρασκευή 28 Ιουλίου 2023

Η "βροχή" των Περσειδών

Η «βροχή των Περσειδών», η γνωστή καλοκαιρινή βροχή μετεώρων που οι περισσότεροι έχουν συνδέσει με τις θερινές τους διακοπές, κορυφώνεται τον Αύγουστο (11-13/8 με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα το βράδυ της 12/8). Το φεγγάρι φέτος δεν θα αποτελέσει εμπόδιο στη θέασή της, καθώς τα βράδια της κορύφωσης, θα είναι «απών» κατά το μεγαλύτερο μέρος της κάθε νύχτας (νέα Σελήνη στις 16/8). 

 
Αυτήν την περίοδο, υπάρχει και άλλη μία βροχή μετεώρων που συμβαίνει παράλληλα με τις Περσείδες και είναι οι δέλτα Υδροχοΐδες, οι οποίες κορυφώνονται στο τέλος Ιουλίου (29/7) και δίνουν περίπου 20 μετέωρα/ώρα στην κορύφωσή τους. Ωστόσο θα μπορείτε να τις δείτε (με μικρότερη συχνότητα μετεώρων) ως τις 20/8 περίπου. Έτσι από τα τέλη Ιουλίου και ως τα μέσα Αυγούστου, είναι μια καλή περίοδος για να παρατηρήσετε και τις δυο βροχές ταυτόχρονα, με τις καλύτερες νύχτες μετά τις 7-8/8 ώστε να αποφύγετε και το φως του φεγγαριού.
 
Όσοι ξενυχτήσουν, είτε με καλή παρέα είτε μόνοι, και έχοντας την απαραίτητη υπομονή, κάτω από τον έναστρο ουρανό, δεν αποκλείεται να δουν και κάποιο πολύ μεγάλο και εντυπωσιακό μετέωρο, όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτά, πολλές φορές, καταγράφονται νωρίς το βράδυ όσο ο αστερισμός του Περσέα είναι ακόμη χαμηλά. Στη συνέχεια, υπάρχουν αυξομειώσεις στη συχνότητα, ενώ προς το ξημέρωμα, μετά τις 3-4 κατά κανόνα, καταγράφονται περισσότερα.
 
Η «βροχή των Περσειδών» συμβαίνει κάθε καλοκαίρι από τις 17/7 ως τις 24/8 με αποκορύφωμα γύρω στις 9-13/8. Φέτος δεν αναμένεται κάποια έξαρση στη δραστηριότητά της, επομένως στην κορύφωσή της αναμένονται γύρω στα 80-100 μετέωρα ανά ώρα, υπό την προϋπόθεση ότι ο παρατηρητής είναι σε απολύτως σκοτεινό μέρος, στην ύπαιθρο μακριά από κάθε φως και η νύχτα είναι ανέφελη.
 
Η συχνότητα των μετεώρων μέσα στη νύχτα ποικίλει. Μπορεί να υπάρχουν «ήσυχες» περίοδοι ακολουθούμενες από ξεσπάσματα με 2-5 μετέωρα/λεπτό, κ.ο.κ. Τα μετέωρα φαίνονται σαν να έρχονται από τον αστερισμό του Περσέα (βορειοανατολικά στον ουρανό), για αυτό ονομάζονται και «Περσείδες», ωστόσο ο παρατηρητής μπορεί να κοιτάει οπουδήποτε στον ουρανό και κατά προτίμηση στα πιο σκοτεινά τμήματα (με τη λιγότερη φωτορύπανση στο σημείο που βρίσκεται) και σίγουρα μακριά από το ακτινοβόλο σημείο (π.χ. στο ζενίθ, νότια, δυτικά, ανατολικά ή οπουδήποτε έχει ανεμπόδιστη θέα και σκοτάδι γύρω του).
 
Ώρες ανατολής και δύσης Σελήνης για την Ελλάδα τον Αύγουστο του 2023: https://www.timeanddate.com/moon/greece/athens?month=8...
 
Φωτογραφία: https://doudoulakis.blogspot.com/ (Τμήμα του Γαλαξία μας με τον Δία και τον Κρόνο αριστερά, μαζί με ένα λαμπρό μετέωρο ακόμη πιο αριστερά. Διακρίνεται πράσινο και κόκκινο airglow).
 
Πολλά περισσότερα για τα μετέωρα, τους αστεροειδείς, τους κομήτες, τη συχνότητα εμφάνισής τους, τον κίνδυνο σύγκρουσής τους με την Γη, τις «καταιγίδες μετεώρων» που αναμένονται στο μέλλον, με χάρτες, εικόνες, διαγράμματα κ.α. στις σελ. 59 και 68 του τόμου ΙΙ του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα» τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Κυριακή 23 Ιουλίου 2023

Γειτονική έκρηξη υπερκαινοφανούς κατά τη δημιουργία του Ηλιακού μας συστήματος

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο στο επιστημονικό περιοδικό “The Astrophysical Journal Letters”, αναφέρεται η πιθανότητα το Ηλιακό μας σύστημα κατά τη διαδικασία της δημιουργίας του να «επιβίωσε» από γειτονική έκρηξη υπερκαινοφανούς (supernova), κάτι που συμπεραίνεται από τις μετρήσεις συγκεκριμένων ραδιενεργών ισοτόπων σε μετεωρίτες.

 
Οι μετεωρίτες παρομοιάζονται με διαστημικά «απολιθώματα», η εξέταση των οποίων μας βοηθά να κατανοήσουμε τη δημιουργία και την εξέλιξη του ηλιακού μας συστήματος, καθώς αυτοί βρίσκονταν εκεί σε αυτά τα αρχικά στάδια δημιουργίας του Ήλιου και των πλανητών του. Η εξέταση των μετεωριτών δείχνει την προσθήκη επιπλέον ποσότητας ραδιενεργού Αλουμινίου/Αργιλίου (Al-26), περίπου 4.6 δισεκατομμύρια έτη πριν το σήμερα, ήτοι κατά τη δημιουργία του Ηλιακού μας συστήματος. Η πιο πιθανή εξήγηση για αυτήν την ποσότητα Αλουμινίου, είναι ότι προήλθε από την έκρηξη γειτονικού υπερκαινοφανούς. 
 
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το νέφος μοριακού αερίου, εντός του οποίου δημιουργήθηκε το Ηλιακό μας σύστημα, έδρασε «προστατευτικά» τόσο απέναντι στις συνέπειες του (πιθανού) γειτονικού υπερκαινοφανούς, όσο και γενικότερα απέναντι στην ιονίζουσα υπεριώδη ακτινοβολία γειτονικών αστέρων φασματικού τύπου Ο και Β (αρκετά λαμπρότερα και μεγαλύτερα από τον Ήλιο μας). 
 
Γενικότερα, ας έχει υπόψη του ο αναγνώστης ότι, υπάρχουν πολλές παράμετροι που καθορίζουν τον αριθμό, το μέγεθος και το είδος των πλανητών σε ένα πλανητικό σύστημα. Για παράδειγμα, η ποσότητα του ραδιενεργού ισοτόπου του Αλουμινίου (ή Αργιλίου) Al-26, η οποία παράγεται σε υπερκαινοφανείς και μετά βρίσκεται στη μεσοαστρική ύλη από την οποία θα δημιουργηθεί το νέο πλανητικό σύστημα, καθορίζει το αν θα υπάρχουν «αέριοι γίγαντες» σαν τον Δία (και άρα προστασία από μετεωρίτες για τους εσωτερικούς «γήινους» πλανήτες) ή όχι. Μεγάλη ποσότητα Αλουμινίου στο αέριο του μελλοντικού πλανητικού συστήματος, θα αποτρέψει τη δημιουργία «αέριων γιγάντων», ενώ μικρή ποσότητα θα δημιουργήσει «αέριους γίγαντες» που θα «σκουπίσουν» (και θα εξαφανίσουν) τους εσωτερικούς «γήινους» πλανήτες από τις τροχιές τους. Επομένως, χρειάζεται μία μέση ποσότητα που εξαρτάται από την απόσταση του υπερκαινοφανούς από το αρχικό αέριο και τις χρονικές συγκυρίες. Αν υπολογίσουμε το Αλουμίνιο που προέρχεται μόνο από υπερκαινοφανείς, τότε η πιθανότητα να έχουμε την «κατάλληλη» ποσότητα, είναι ~0.1%.
 
 
Πολλά περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση, τους εξωπλανήτες, και τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 22 Ιουλίου 2023

Πολύ σημαντικός ο επαρκής ύπνος για τα οφέλη της άσκησης

Έχουμε δει αναρίθμητες έρευνες που τονίζουν τη σημασία της άσκησης και της γενικότερης κινητικότητας στην ποιότητα της ζωής μας και στη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης διαφόρων ασθενειών. Πριν λίγες μέρες, δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό “The Lancet”, τα συμπεράσματα έρευνας σε σχεδόν 9000 Άγγλους μεσήλικες και ηλικιωμένους (άνω των 50 ετών), η οποία εξέταζε τις συνέπειες που είχε η έλλειψη ύπνου επαρκούς διάρκειας (άνω των 6 ωρών) ακόμη και σε ανθρώπους που ασκούνται.

 
Το γενικό συμπέρασμα ήταν ότι τα οφέλη της άσκησης μειώνονταν σημαντικά όταν το υποκείμενο είχε ύπνο διάρκειας μικρότερης των 6 ωρών συστηματικά. Η γνωστική λειτουργία της ομάδας των ανθρώπων στην έρευνα, οι οποίοι αθλούνταν αρκετά αλλά κοιμόντουσαν λιγότερο από 6 ώρες κατά μέσο όρο, έπεφτε σε παρόμοια επίπεδα με εκείνης της ομάδας όπου υπήρχε ελάχιστη άθληση και πιο «καθιστικός» τρόπος ζωής. Η κύρια ερευνήτρια Mikaela Bloomberg, αναφέρει το πόσο σημαντικό είναι να σκεφτόμαστε ότι άσκηση και επαρκής ύπνος (7 ώρες κατά μέσο όρο) πάνε μαζί, αν θέλουμε να έχουμε τα οφέλη της πρώτης και να καθυστερήσουμε την άνοια αργότερα.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.thelancet.com/.../PIIS2666-7568(23.../fulltext
 

 

Παρασκευή 21 Ιουλίου 2023

Νέφος οπή στη Σκωτία, από το έδαφος αλλά και από δορυφόρο

Το στρώμα νεφών της φωτογραφίας, αποτέλεσε τη βάση για την εμφάνιση «νέφους-οπής» (hole punch cloud ή fallstreak cloud), κοντά στην πόλη Gretna της Σκωτίας, στις 20/5. 

 
Ο σχηματισμός αυτός δημιουργείται όταν υπάρξει κάποιο αίτιο (π.χ. πυρήνες συμπύκνωσης από τα αέρια διερχόμενου αεροπλάνου, αλλά και πρόσκαιρες μεταβολές στην πίεση τοπικά, λόγω του αεροδυναμικού σχήματος των πτερυγίων του), που θα οδηγήσει σταδιακά σε μαζική ψύξη τα υπέρψυχρα μικροσταγονίδια των νεφών τα οποία, ως τότε, ελλείψει πυρήνων συμπύκνωσης/παγοποίησης θα βρίσκονται ακόμη σε υγρή κατάσταση, παρόλο που η θερμοκρασία σε εκείνο το ύψος είναι κάτω από το σημείο πήξης του νερού.
 
Από την στιγμή που θα παγώσει ένα υπέρψυχρο σταγονίδιο, ακολουθείται μια διαδικασία ντόμινο, από εκείνο και ακτινικά προς τα έξω. Στο εσωτερικό της πεπλατυσμένης γραμμής, διακρίνονται τα σωματίδια που έχουν μετατραπεί σε παγοκρυστάλλους και πλέον κατέρχονται δημιουργώντας μια «κουρτίνα» που, ενίοτε, μπορεί να είναι εντυπωσιακή (σε άλλες αναρτήσεις μας, έχουμε δει και παρήλιο σε αυτήν, π.χ. https://fkp2100.blogspot.com/2020/11/blog-post_29.html).
 
Στη δορυφορική εικόνα η οποία ελήφθη την ίδια περίπου ώρα, ο παρατηρητικός αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι φαίνονται οι συγκεκριμένες οπές μέσα στο στρώμα νεφών.
 
Φωτογραφία: Kay Fairest --- https://twitter.com/KayFairest
 
Δορυφορική εικόνα: FY3D (https://fy4.nsmc.org.cn/nsmc/en/satellite/FY3D.html)
 
Στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», μπορείτε να δείτε φωτογραφίες με αυτό και άλλα εντυπωσιακά ή και άγνωστα, στο ευρύ κοινό, φυσικά φαινόμενα, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με λεπτομερείς εξηγήσεις και σχήματα για το πώς δημιουργούνται αλλά και πώς να τα αναζητάτε. Αποκτήστε τον από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 


 

Κυριακή 16 Ιουλίου 2023

Βολίδα καταγράφεται από κάμερες πάνω από τη Γερμανία

Εντυπωσιακά λαμπρό μετέωρο (bolide, δηλαδή «βολίδα») έκανε τη νύχτα μέρα για λίγο, το βράδυ της Δευτέρας 26/6 πάνω από τη Γερμανία. Εδώ βλέπουμε το συμβάν όπως το κατέγραψαν κάποιες από τις κάμερες του Ευρωπαϊκού δικτύου AllSky7 στη Γερμανία.

 
Το συγκεκριμένο μετέωρο φαίνεται πρόσκαιρα να λάμπει εντονότερα από ένα γεμάτο φεγγάρι στον νυχτερινό ουρανό. Σε αυτήν την περίπτωση, λέμε πως το φαινόμενο μέγεθος αυτού του μετεώρου, πρόσκαιρα, έπεσε κάτω από το -14 (επομένως κατατάσσεται στις «βολίδες»). 
 
Θυμίζουμε ότι το φαινόμενο μέγεθος είναι ένα μέτρο του πόσο λαμπρό φαίνεται ένα αντικείμενο στον ουρανό μας. Η κλίμακα πάει «ανάποδα», ώστε όσο πιο λαμπρό είναι ένα αντικείμενο, τόσο πιο μικρό, ακόμη και αρνητικό, φαινόμενο μέγεθος έχει. Για σύγκριση, το μάτι μας σε έναν σκοτεινό ουρανό μακριά από φώτα και πόλεις, το πιο αμυδρό αντικείμενο που μπορεί να δει, έχει φαινόμενο μέγεθος ως +6. Ο Σείριος έχει φαινόμενο μέγεθος -1.5, η Αφροδίτη έχει μέγιστο φαινόμενο μέγεθος -4.9, η Πανσέληνος -12.9 και ο λαμπρός Ήλιος στον ουρανό μας -27.
 
Περισσότερα για το δίκτυο AllSky7 μαζί με χάρτη για τις τοποθεσίες των καμερών στην Ευρώπη (υπάρχουν 2 και στην Ελλάδα): https://allsky7.net/
 
Μάθετε περισσότερα για τα μετέωρα, τους μετεωρίτες, τις βολίδες, τους αστεροειδείς, τους κομήτες, τις διαφορές και τα χαρακτηριστικά τους, με χάρτες και φωτογραφίες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, στον τόμο ΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Σάββατο 15 Ιουλίου 2023

Το Tonga των ρεκόρ

Η εντυπωσιακή έκρηξη του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Tonga τον Ιανουάριο του 2022 (βλέπε περισσότερα όπως και πολύ ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες και συγκρίσεις, εδώ: https://antisimvatikos.blogspot.com/2022/01/tonga.html), συνεχίζει να σπάει ρεκόρ, σύμφωνα και με νεότερη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο “Geophysical Research Letters” στις 20/6. 

 
Κατά τη διάρκεια της έκρηξης, καταγράφηκαν περίπου 200000 ηλεκτρικές εκκενώσεις, με μέγιστο ρυθμό τις 2600 εκκενώσεις ανά λεπτό (βλέπε τόσο το σχήμα, όπου με γκρι σημειώνεται το νέφος της ηφαιστειακής έκρηξης και με μπλε τελείες οι ανιχνευθείσες ηλεκτρικές εκκενώσεις, όπως και το βίντεο παρακάτω), κάτι που αποτελεί ρεκόρ καταγεγραμμένων ηλεκτρικών εκκενώσεων. Πολλές από αυτές τις εκκενώσεις, καταγράφηκαν σε ανεπανάληπτα ύψη (ανάμεσα στα 20 και 30 km) για την γήινη ατμόσφαιρα. Η στήλη στάχτης, τέφρας και ηφαιστειακού υλικού, έφτασε σε μέγιστο ύψος 58 km στην ατμόσφαιρα και η δραστηριότητα διήρκεσε για τουλάχιστον 11 ώρες. Τέτοιου είδους εκρήξεις ήταν γνωστές μόνο μέσω του γεωλογικού μας αρχείου και είναι η πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία που καταγράφεται μια τέτοια έκρηξη. «Εντυπωσιακό! Είναι σαν να βλέπεις έναν δεινόσαυρο να ξαναπερπατά γύρω μας», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κύρια ερευνήτρια και ηφαιστειολόγος Alexa Van Eaton.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/.../2022GL102341
 
Βίντεο με υλικό από την παραπάνω έρευνα: https://www.youtube.com/watch?v=6LENlMxrIkg
 

 

Παρασκευή 14 Ιουλίου 2023

Συνεχίζονται τα "καπνισμένα" ηλιοβασιλέματα από τις φωτιές του Καναδά

Τα «καπνισμένα» ηλιοβασιλέματα των τελευταίων εβδομάδων είναι συνέπεια μιας συνεχιζόμενης περιβαλλοντικής καταστροφής στον Καναδά. Πιο συγκεκριμένα, η έκταση, η ένταση και η διάρκεια των πυρκαγιών που έχουν ξεκινήσει από τον Ιούνιο και συνεχίζουν μέχρι και σήμερα με αμείωτη ένταση, έχουν δημιουργήσει έναν όγκο σωματιδίων και καπνού, ο οποίος έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ από τότε που έχουμε καταγραφές και έχοντας μπει στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία έφτασε και στην Ευρωπαϊκή ήπειρο εδώ και μερικές εβδομάδες. 

 
Ο συνδυασμός ασυνήθιστα υψηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας, έδρασε καταλυτικά προς τη δημιουργία αυτής της κατάστασης. Χθες (13/7) σχεδόν 600 πυρκαγιές έκαιγαν ανεξέλεγκτες στον Καναδά με τις μισές από αυτές στην Αλμπέρτα και την Βρετανική Κολομβία. Καθ’όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου φέτος, έχουν παρατηρηθεί (ως τις 13/7) περίπου 90 νέφη pyro-cumulonimbus* (ή pyroCb) όπως αποκαλούνται ενώ απομένουν ακόμη 6 εβδομάδες για τη λήξη της. Αυτό αποτελεί αριθμό ρεκόρ, με το προηγούμενο να είναι μόλις 50, το 2021 και το οποίο συνετρίβη φέτος. 
 
*Αυτό το νέφος δημιουργείται σε πολύ μεγάλες πυρκαγιές και πρόκειται για καταιγιδοφόρο νέφος έντονης κατακόρυφης ανάπτυξης που προκαλείται από την εξαναγκασμένη ανύψωση πολύ θερμών αερίων μαζών, οι οποίες οδηγούνται σε συμπύκνωση από ένα ύψος και πάνω. Δημιουργείται δηλαδή με τον ίδιο μηχανισμό που δημιουργούνται και οι θερμικές καταιγίδες του καλοκαιριού (χωρίς φωτιά), μόνο που σε αυτήν την περίπτωση τα ανοδικά ρεύματα είναι πολύ ισχυρότερα.
 
Φωτογραφία από την κάμερα του ΕΑΑ στην Πεντέλη στις 12/7. Ένα συνηθισμένο σκηνικό για όλη σχεδόν τη χώρα, τις τελευταίες βδομάδες. (Σύνδεσμος κάμερας: https://www.meteo.gr/camerasmain.cfm)
 
Δείτε και φωτογραφία από τις 20/6 με το φαινόμενο να είναι εντονότερο: https://www.facebook.com/photo/?fbid=10230504934384487&set=a.10201340916662271
 

 

Κυριακή 9 Ιουλίου 2023

Φιλόξενος προς τη ζωή ο ωκεανός του Εγκέλαδου

Τα δεδομένα από την αποστολή του Cassini (1997-2017) στο σύστημα του Κρόνου, μας δίνουν ακόμη και σήμερα πολύτιμα στοιχεία! Πιο συγκεκριμένα, ομάδα Γερμανών ερευνητών, αναλύοντας δεδομένα από το όργανο συλλογής και ανάλυσης κοσμικής σκόνης (Cosmic Dust Analyzer) του Cassini, το οποίο είχε συλλέξει παγωμένα σωματίδια που είχαν εκτοξευτεί από τον «Εγκέλαδο», έναν από τους δεκάδες φυσικούς δορυφόρους του Κρόνου, βρήκε υψηλές συγκεντρώσεις φωσφορικού νατρίου σε αυτά.

 
Ο «Εγκέλαδος» είναι ένας από τους φυσικούς δορυφόρους του ηλιακού μας συστήματος, που γνωρίζουμε ότι έχει ωκεανό νερού κάτω από την παγωμένη επιφάνειά του (βλέπε φωτογραφίες). Νερό από αυτόν τον ωκεανό, εκτινάσσεται στο διάστημα από διάφορες σχισμές στην επιφάνεια και υλικό από αυτόν κατέστη δυνατόν να συλλεχθεί όταν το Cassini πέρασε από εκεί. Στη μία από τις δυο φωτογραφίες, βλέπουμε τον δακτύλιο Ε του Κρόνου και η μικροσκοπική τελεία σε αυτόν είναι ο «Εγκέλαδος», τα εκτοξευόμενα παγωμένα σωματίδια του οποίου «τροφοδοτούν» με υλικό τον συγκεκριμένο δακτύλιο (όπως είχαμε δει και σε παλαιότερη ανάρτησή μας).
 
Γιατί η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντική; Ο φώσφορος αποτελεί ένα δομικό στοιχείο για το DNA, το οποίο σχηματίζει χρωμοσώματα και μεταφέρει γενετικές πληροφορίες, ενώ υπάρχει στα οστά των θηλαστικών, στις κυτταρικές μεμβράνες και στο πλαγκτόν των ωκεανών. Ο φώσφορος είναι επίσης ένα θεμελιώδες συστατικό των μορίων που μεταφέρουν ενέργεια στους ζωντανούς οργανισμούς όπως τους γνωρίζουμε στη Γη. Δηλαδή αποτελεί ένα θεμελιώδες συστατικό για τη ζωή. Ως τώρα γνωρίζαμε ότι ο ωκεανός του «Εγκέλαδου» είναι πλούσιος σε οργανικά στοιχεία, όμως είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτουμε φώσφορο εκεί και γενικότερα σε ωκεανό πέρα από τη Γη. Εν ολίγοις, ο ωκεανός του «Εγκέλαδου» έχει όλες τις προϋποθέσεις για να είναι φιλόξενος για τη ζωή. 
 
Δημοσιευμένη Έρευνα (“Nature” 14/6): https://www.nature.com/articles/s41586-023-05987-9
 
Φωτογραφίες: Cassini / NASA / JPL-Caltech / Space Science Institute
 
Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση αλλά και τις γενικότερες εξελίξεις που αναμένονται στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 


 

Σάββατο 8 Ιουλίου 2023

Μετατροπή διοξεδίου του άνθρακα και πλαστικών σε χρήσιμα υλικά

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Cambridge, σε δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό “Joule” στις 19/6, παρουσιάζουν μία συσκευή σύλληψης διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα ή και από βιομηχανικές διαδικασίες. Στη συνέχεια η συσκευή αυτή, χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια, με φωτοηλεκτροχημικές διαδικασίες, μετατρέπει το διοξείδιο του άνθρακα, με τη βοήθεια πλαστικών αποβλήτων τα οποία γίνονται δότες ηλεκτρονίων στο συγκεκριμένο σύστημα, σε χρήσιμο καύσιμο. Επίσης, τα πλαστικά απόβλητα, μετατρέπονται σε γλυκολικό οξύ που είναι χρήσιμο στην κοσμητολογία και τη φαρμακευτική βιομηχανία. 

 
Επομένως, εν ολίγοις, με αυτόν τον τρόπο, χρησιμοποιώντας μόνο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αφαιρείται από το περιβάλλον διοξείδιο του άνθρακα (κλιματικές επιπτώσεις) και πλαστικά απόβλητα (περιβαλλοντικές επιπτώσεις), μετατρέποντάς τα σε υλικά για εκ νέου χρήση, κάνοντας έτσι ένα σημαντικό βήμα προς την «κυκλική οικονομία».
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1016/j.joule.2023.05.022
 
Φωτογραφία από τη συσκευή: Ariffin Mohamad Annuar
 

 

Παρασκευή 7 Ιουλίου 2023

Τεράστια τέντα αναποδογυρίζει σε καταιγίδα στην Κίνα

Το συμβάν που βλέπουμε στο βίντεο, συνέβη στην κινεζική επαρχία Hubei στις 11/6, κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας. Οι σφοδροί άνεμοι σήκωσαν την πρόχειρη τέντα του εστιατορίου και την πέταξαν σε διπλανή ταράτσα. Ευτυχώς δεν υπήρξαν απώλειες, παρά μόνο ο τραυματισμός του εστιάτορα (ο οποίος φαίνεται να παρασύρεται μαζί με την τέντα).

 
Όσο πιο μεγάλη είναι η επιφάνεια ενός αντικειμένου, τόσο μεγαλώνει και η δύναμη που του ασκεί ο άνεμος. Σε τέντες με τόσο μεγάλο εμβαδόν, ακόμη και ένας άνεμος που, υπό άλλες συνθήκες θα ήταν ακίνδυνος, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ένας χοντρικός υπολογισμός, υποθέτοντας ότι το εμβαδόν της τέντας είναι περίπου 100 τετραγωνικά μέτρα και ότι ένας μέσος άνθρωπος θα είχε μάζα 70 kg, τότε με έναν όχι πολύ ισχυρό άνεμο (π.χ. 50 km/h ~ 14 m/s), θα χρειάζονταν τουλάχιστον 20 άνθρωποι για να συγκρατήσουν την τέντα. Επομένως, η προσπάθεια που βλέπουμε στο βίντεο, είναι εξαρχής καταδικασμένη. Η ίδια λογική (αρκούντως μεγάλη επιφάνεια κόντρα στον άνεμο), χρησιμοποιείται και στο αλεξίπτωτο όπως και στα ιστιοφόρα. 
 

Πέμπτη 6 Ιουλίου 2023

Μεγάλη Προσφορά στα βιβλία Ανάλυσης

Είσαι φοιτητής και δίνεις Ανάλυση; Τότε αυτά τα βοηθήματα θα σου λύσουν τα χέρια! Ανάλυση συναρτήσεων μίας μεταβλητής (2 βιβλία) και πολλών μεταβλητών (3 βιβλία), με σύντομη θεωρία, μεθοδολογίες επίλυσης και μεγάλη ποικιλία λυμένων θεμάτων κλιμακωτής δυσκολίας με αναλυτικές πράξεις και διαφωτιστικά σχήματα που δεν υπάρχουν αλλού. Τώρα με προσφορά γνωριμίας και μηδενικά έξοδα αποστολής!

Δείτε τα περιεχόμενα των βιβλίων της Ανάλυσης μαζί με ένα δείγμα:
 
Κάθε βιβλίο από 14 ευρώ, τώρα στα 12 ευρώ. Όμως όποιος αγοράσει και τα 5, η τιμή είναι 50 ευρώ συνολικά (10 ευρώ/βιβλίο).
 
Η συγκεκριμένη προσφορά ισχύει μόνο στη σελίδα μας και για παραγγελίες ως και την Δευτέρα 31/7/2023! 
 
Η δωρεάν αποστολή ισχύει με την αγορά τουλάχιστον 2 βιβλίων, και γίνεται μέσω ΕΛΤΑ με παραλαβή συστημένου από το πλησιέστερο ταχυδρομικό γραφείο του παραλήπτη.
 

 

 

Κυριακή 2 Ιουλίου 2023

Δίδυμοι πυροσίφωνες στην Αλαμπάμα

Δίδυμοι πυροστρόβιλοι ή πυροσίφωνες (firenado ή fire whirl) κοντά στο Huxford στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, στις 7/6. 

 
Ένας πυροστρόβιλος δημιουργείται με παρόμοιο τρόπο με τον σκονοστρόβιλο ή κονιορτοστρόβιλο (dust devil) τον οποίο έχουμε δει σε αρκετές παλαιότερες αναρτήσεις μας, μόνο που στην περίπτωση του πυροσίφωνα, τα ανοδικά ρεύματα, λόγω του θερμικού φορτίου, είναι πολύ πιο ενισχυμένα.
Τα ανοδικά ρεύματα από τη φλεγόμενη επιφάνεια σε συνδυασμό με διατμήσεις (στροβιλισμούς) του αρκετά ψυχρότερου αέρα πάνω από αυτήν, μπορεί να αναπτυχθούν σε κάτι τόσο εντυπωσιακό όπως αυτό στο βίντεο.
 
Βίντεο: Ella Reese Amos 
 
Περισσότερα για τους σίφωνες ξηράς και θαλάσσης, τους κονιορτοστρόβιλους, τους νεφοστρόβιλους, κ.α, με χάρτες, διαγράμματα, πίνακες και εντυπωσιακές εικόνες από τη χώρα μας και το εξωτερικό, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής! Ρωτήστε μας!

Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Ρομπότ και τεχνητή νοημοσύνη

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο τέλος Μαΐου στο επιστημονικό περιοδικό “Science Robotics”, ερευνητές από το Παν/μιο του Sheffield καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η παρούσα τεχνητή νοημοσύνη είναι μάλλον απίθανο να εμφανίσει γνωστική λειτουργία παρόμοια με την ανθρώπινη, αν δεν «συνδεθεί» με τον πραγματικό κόσμο μέσω robots, ανεξάρτητα από το μέγεθος των τεχνητών νευρωνικών δικτύων και των βάσεων δεδομένων που χρησιμοποιεί.
 
Η παρούσα τεχνητή νοημοσύνη (π.χ. ChatGPT), χρησιμοποιεί μεγάλα τεχνητά νευρωνικά δίκτυα τα οποία είναι εμπνευσμένα από τη λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να μαθαίνει από τα λάθη της και να γίνεται όλο και πιο αποτελεσματική.
 
Η ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης (τεχνητού εγκεφάλου) σε ένα ρομποτικό σώμα, το οποίο θα έχει αισθητήρες ανάλογους με αυτούς του ανθρωπίνου σώματος, θα επιτρέψει σε αυτήν να αντιληφθεί το νόημα των λέξεων και των αισθήσεων βαθύτερα και με ακρίβεια, λαμβάνοντας και επεξεργάζοντας πολλαπλές πληροφορίες αλλά και αντιδράσεις από το περιβάλλον της. 
 
Στην έρευνα επισημαίνεται πως η ανθρώπινη/βιολογική νοημοσύνη, εξελίχθηκε επειδή το ολοκληρωμένο σύστημα σώματος-εγκεφάλου έμαθε με το πέρασμα των αιώνων, πώς να επιβιώνει στον περιβάλλον του με το οποίο είχε άμεση επαφή και έπαιρνε αναρίθμητα ερεθίσματα. Τα ερεθίσματα του σώματος, τα επεξεργαζόταν ο εγκέφαλος με διάφορους τρόπους, αναζητώντας λύσεις. Αυτό οδήγησε στην εξέλιξη και αυτή η λογική σπανίως λαμβάνεται υπόψη στη σχεδίαση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. 
 
Αν και υπάρχει πρόοδος προς την δημιουργία robot με τεχνητή νοημοσύνη, με τη χρήση αναδρομικών νευρωνικών δικτύων (recurrent neural network) τα οποία μαθαίνουν να κάνουν καλύτερες προβλέψεις διαρκώς, έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουμε ώστε να δημιουργήσουμε ένα πλήρες σύστημα που θα λειτουργεί σε αρμονικό συνδυασμό με τα υποσυστήματά του, όπως ο εγκέφαλός μας με το υπόλοιπο σώμα μας.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.science.org/doi/10.1126/scirobotics.adg6014
 
Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!