Το «πράσινο φως» άναψε στις 25/1 η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) για το διαστημικό συμβολόμετρο “LISA” που αποτελεί αρκτικόλεξο από τη φράση “Laser Interferometer Space Antenna” (δηλαδή διαστημική κεραία συμβολόμετρου με laser). Το συμβολόμετρο “LISA” προβλέπεται να τεθεί σε ηλιοκεντρική τροχιά, ακολουθώντας τη Γη. Δεν πρόκειται για μια διαστημική συσκευή, αλλά για 3 οι οποίες θα σχηματίζουν ένα γιγάντιο ισόπλευρο τρίγωνο στο διάστημα με κάθε πλευρά να έχει μήκος 2,5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Οι θέσεις μεταξύ τους θα ελέγχονται συνεχώς μέσω laser. Το εγχείρημα αυτό, το οποίο έχει προγραμματιστεί για το 2035, θα μπορεί να ανιχνεύει τις «ρυτιδώσεις» στο χώρο, που θα δημιουργούν βαρυτικά κύματα από διάφορες πηγές αποφεύγοντας παράλληλα τον γήινο «θόρυβο». Οι «ρυτιδώσεις» αυτές θα γίνονται αντιληπτές από το σύστημα των laser, ως μικροσκοπικές διαταραχές – ταλαντώσεις στις θέσεις των συσκευών.
Το γιγάντιο μέγεθος του “LISA” διευρύνει το «φάσμα» των βαρυτικών κυμάτων που μπορούμε να ανιχνεύσουμε, καθώς θα μπορούν να μετρηθούν διαταραχές στο χώρο ανάμεσα σε σημεία που απέχουν αποστάσεις που δεν μπορούμε να καταφέρουμε σε αντίστοιχα επίγεια εγχειρήματα (βλέπε “LIGO”). Μεγάλο μήκος «κεραίας» σημαίνει ανίχνευση μικρότερων συχνοτήτων (η “LISA” θα λειτουργεί ως τα 0.1 mHz, ενώ το “LIGO” λειτουργεί σε συχνότητες 5-6 τάξεις μεγέθους μεγαλύτερες). Την αντίστροφη σχέση μεταξύ μήκους κύματος (που είναι προσεγγιστικά ίσο με το μήκος κεραίας) και συχνότητας το βλέπουμε και στην καθημερινότητά μας, όπου μικρότερες κεραίες (π.χ. στα κινητά μας με το πέρασμα των χρόνων ή σε ραδιοφωνικούς σταθμούς) σημαίνει μεγαλύτερες συχνότητες λειτουργίας.
Πρακτικά σημαίνει ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από πιο εκτεταμένες αστρικές πηγές με μεγαλύτερες τροχιές και δυνητικά μαζικότερα (με πολύ μεγαλύτερη μάζα, σε αστρονομικά πλαίσια) αντικείμενα. Κάποια από αυτά θα μπορούσαν να είναι από δυαδικά αστρικά συστήματα στον Γαλαξία μας, από δυαδικά συστήματα υπερμαζικών μελανών οπών σε άλλους γαλαξίες, αλλά ίσως και από υποθετικά (ως σήμερα) και πιο «εξωτικά» αντικείμενα όπως οι κοσμικές χορδές, οι κοσμολογικές αλλαγές φάσης και τα αρχέγονα βαρυτικά κύματα που εικάζεται ότι παρήχθησαν κατά την διάρκεια του κοσμολογικού Πληθωρισμού στις απαρχές του Σύμπαντός μας.
Περισσότερα για τα βαρυτικά κύματα και τους τρόπους ανίχνευσής τους, όπως και για τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο όσο και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου