NanoFLUID, ένα "delivery-νάνος"!

Ένα πολύ σημαντικό ιατρικό επίτευγμα παρουσιάστηκε σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στα τέλη Απριλίου στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό “Nature”. Πρόκειται για το “NanoFLUID” το οποίο αποτελεί ένα «delivery-νάνο» που μεταφέρει ευέλικτα, χωρίς μπαταρίες και ογκώδη chip, τη θεραπευτική ουσία (π.χ. νουκλεϊκά οξέα, πρωτεΐνες, κ.α.) στο όργανο του σώματος που τη χρειάζεται με ασύγκριτη ακρίβεια. Αποτελεί ένα νέο εργαλείο που πρόκειται να μεταμορφώσει το «τοπίο» στη θεραπεία του καρκίνου, τη γονιδιακή θεραπεία (π.χ. CRISPR) και την αναγεννητική ιατρική. 

 

Ως σήμερα, για τη μεταφορά της θεραπευτικής ουσίας στο εκάστοτε όργανο που τη χρειαζόταν, βασιζόμασταν στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτή η προσέγγιση συχνά είχε μικρή ακρίβεια, ευρύτερη τοξικότητα και κατά συνέπεια ήταν όχι όσο αποτελεσματική θα επιθυμούσαμε. Ωστόσο, το “NanoFLUID” όντας βιοσυμβατό, ευέλικτο, ελαφρύ και εύκολα ελέγξιμο, καταφέρνει να προσεγγίζει τα όργανα όπως το συκώτι ή τους πνεύμονες και τους όγκους που βρίσκονται εκεί, ελαχιστοποιώντας τις διάφορες διαταραχές στους ιστούς και χορηγώντας με μέγιστη ακρίβεια τη θεραπευτική ουσία μέσω ηλεκτροδιάτρησης (electroperforation) των κυτταρικών μεμβρανών με ηλεκτρικούς παλμούς μικρής τάσης ~20 V. Αυτή η τεχνική είναι 5 τάξεις μεγέθους (100000 φορές) ταχύτερη στη μεταφορά της θεραπείας στο επιθυμητό σημείο, σε σχέση με τις σημερινές τεχνικές.

 

Ένα ακόμη ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του “NanoFLUID” είναι ο λειτουργικός γονιδιωματικός έλεγχος σε ζωντανούς οργανισμούς. Παρέχοντας μια ολοκληρωμένη γονιδιακή βιβλιοθήκη απευθείας στο περιβάλλον του καρκινικού όγκου, οι ερευνητές μπόρεσαν να εντοπίσουν κρίσιμους παράγοντες μετάστασης επί τόπου. Αυτή η προσέγγιση, οδήγησε στην ανακάλυψη του “DUS2” (ένα ένζυμο) ως παράγοντα πνευμονικής μετάστασης στον καρκίνο του μαστού. Αυτή η δυνατότητα εκτέλεσης επί τόπου γενετικών ελέγχων υψηλής απόδοσης, ειδικών για κάθε όργανο, αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για την αποκάλυψη μηχανισμών ασθένειας που θα ήταν δύσκολο να διερευνηθούν με συμβατικές ή ex vivo (εκτός του οργανισμού) μεθόδους.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-025-08943-x

 

Περισσότερα για τα νανορομπότ, όπως και για τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Δραματική κατάρρευση του παγετώνα Birch στις Άλπεις

Σε αυτό το δραματικό βίντεο, καταγράφεται η κατάρρευση του παγετώνα Birch και η συνεπαγόμενη κατολίσθηση προς το χωριό Blatten της Ελβετίας, στις 15:30 περίπου το μεσημέρι της Τετάρτης 28/5. Τμήμα του χωριού θάφτηκε κάτω από τόνους χώματος, βράχων και πάγου. Ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα, καθώς η δραστηριότητα του παγετώνα ήταν υπό παρακολούθηση και η επίμαχη περιοχή είχε εκκενωθεί αρκετές μέρες πριν. Ωστόσο, νεότερες πληροφορίες αναφέρουν έναν αγνοούμενο.

 

Το συγκεκριμένο γεγονός δεν είναι το πρώτο, ενώ αποτελεί συνέπεια της κλιματικής αλλαγής, καθώς η ολοένα αυξανόμενη μέση θερμοκρασία, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως οι Άλπεις, οδηγεί σε ταχεία τήξη των μόνιμων πάγων και παγετώνων με αποτέλεσμα την αποσταθεροποίηση και κατάρρευση μεγάλων ποσοτήτων βράχων και πάγου, που οδηγεί σε συμβάντα όπως αυτό στο βίντεο.

 

Πηγή: https://bsky.app/profile/subfossilguy.bsky.social

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

Κύκλος Gleissberg

Το άστρο μας έχει τον γνωστό 11ετή του κύκλο κατά τη διάρκεια του οποίου ξεκινά έχοντας ελάχιστη ως καθόλου δραστηριότητα και στο μέγιστο του κύκλου αυτού κορυφώνεται η ηλιακή δραστηριότητα, ο αριθμός των κηλίδων και η συχνότητα των γεωμαγνητικών καταιγίδων που αποτελούν τη συνέπεια της αλληλεπίδρασης των εκτοξευόμενων μαγνητικών πεδίων και φορτισμένων σωματιδίων του Ήλιου με τη μαγνητόσφαιρα της Γης. Στο τέλος του κύκλου, η δραστηριότητα περιορίζεται και πάλι, για να εκκινήσει ο επόμενος 11ετής κύκλος κ.ο.κ. Την τρέχουσα περίοδο βρισκόμαστε στην κορύφωση του 25ου εντεκαετούς ηλιακού κύκλου, από τότε που υπάρχουν μετρήσεις, κάτι που έχει ως συνέπεια και την εμφάνιση σέλαος σε χαμηλά γεωγραφικά πλάτη όπως αυτό της χώρας μας (π.χ. Νοέμβριος 2023, Μάιος 2024, Αύγουστος 2024, Οκτώβριος 2024, Ιανουάριος 2025).

 

Ωστόσο, υπάρχει και ένας κύκλος με μεγαλύτερη περίοδο (80-100 έτη), ο οποίος ονομάζεται Gleissberg και σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο στο επιστημονικό περιοδικό “Space Weather”, επισημαίνεται πως ένας νέος τέτοιος κύκλος μόλις ξεκίνησε και αναμένεται να κορυφωθεί μέσα στις επόμενες 4 δεκαετίες (χοντρικά στον 28ο ηλιακό κύκλο). Αυτό σημαίνει πως οι επόμενοι κύκλοι μέχρι και τον 28ο αναμένονται, σύμφωνα με την παρούσα έρευνα, να είναι διαδοχικά πιο δραστήριοι.

 

Εφόσον επαληθευτεί αυτή η σταδιακή αύξηση στην ηλιακή δραστηριότητα των επόμενων κύκλων, με το ενδεχόμενο έξαρσης προς τον 28ο ηλιακό κύκλο, θα αποτελούσε απειλή για τους δορυφόρους ιδιαίτερα τώρα που για πρώτη φορά έχουμε μια κατακόρυφη αύξηση του αριθμού τους, κατά πολλές χιλιάδες, λόγω των «σμηνών» από ιδιωτικές εταιρείες (π.χ. SpaceX), ενώ θα χρειαστεί να ληφθεί μέριμνα και για τους αστροναύτες που θα βρίσκονται έξω από την προστατευτική γήινη ατμόσφαιρα, όπως και για τους προσωρινούς διαστημικούς ταξιδιώτες ο αριθμός των οποίων αναμένεται να αυξηθεί κατά πολύ λόγω των ιδιωτικών διαστημικών πτήσεων (π.χ. SpaceX, Blue Origin, Virgin Galactic).

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1029/2024SW004238

 

Φωτογραφία: NASA / GSFC / SDO – Παράδειγμα ηλιακής έκλαμψης

Περισσότερα για το Σέλας, τις γεωμαγνητικές καταιγίδες, τις ηλιακές κηλίδες, τον διαστημικό καιρό αλλά και όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Προμηθέας και Πάνας

Η διαστημική συσκευή Cassini (1997-2017), εκτός των άλλων, μας έχει προσφέρει και φωτογραφίες ασύλληπτης ομορφιάς από το ηλιακό μας σύστημα. Μία ακόμη βλέπουμε εδώ από τον Κρόνο ο οποίος βρίσκεται πίσω από τους δακτυλίους του, ενώ στο άνω μέρος διακρίνεται ο Προμηθέας (137 km μέγιστη διάμετρος) και χαμηλότερα ο Πάνας (35 km μέγιστη διάμετρος) οι οποίοι περιφέρονται στο επίπεδο των δακτυλίων. Στον Κρόνο έχουν ανακαλυφθεί, μέχρι στιγμής, 274 φυσικοί δορυφόροι, εκ των οποίων οι 128 ανακοινώθηκαν τον Μάρτιο.

 

Φωτογραφία: NASA / JPL – CalTech / SSI / Cassini Imaging Team / Jason Major (https://x.com/JPMajor)

 

Περισσότερα για τις εξελίξεις στη διαστημική εξερεύνηση αλλά και ευρύτερα στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ιονοσφαιρική οπή από πύραυλο της Space X

Το βράδυ στις 29/4, στον ουρανό της Αριζόνα των ΗΠΑ, βόρεια του Tucson, καταγράφηκε (με κινητό) αυτό το ερυθρό «νεφέλωμα» το οποίο εξασθένισε μετά από λίγα λεπτά. Αυτό παρατηρήθηκε μετά από την εκτόξευση ενός πυραύλου Falcon 9 της SpaceX λίγο νωρίτερα. Ονομάζεται «ιονοσφαιρική οπή» και δημιουργείται από τα καυσαέρια του πυραύλου σε ύψη 200-300 km στην ιονόσφαιρα της Γης. Η ιονόσφαιρα εκτείνεται από τα περίπου 50 km (τη μέρα) ή 90 km (τη νύχτα) ως το ύψος των 600 km περίπου και περιέχει πλάσμα (η 4η κατάσταση της ύλης που αποτελείται κυρίως από ιόντα και ελεύθερα ηλεκτρόνια). Αυτό το φαινόμενο το είχαμε δει ξανά σε παλαιότερη ανάρτησή μας και θα το βλέπουμε συχνότερα στο μέλλον στον νυχτερινό ουρανό.

 

Πώς δημιουργείται και γιατί είναι κόκκινη; Τα αέρια του πυραύλου αποτελούνται από υδρογόνο, υδρατμούς και διοξείδιο του άνθρακα. Αυτά, στο ύψος των 200 km προκαλούν επανασυνδέσεις μεταξύ των ιόντων οξυγόνου και των ελεύθερων ηλεκτρονίων της ιονόσφαιρας, με αποτέλεσμα ουδέτερα άτομα οξυγόνου τα οποία όμως βρίσκονται σε διεγερμένη κατάσταση. Κατά την αποδιέγερσή τους, εκπέμπουν φωτόνια με μήκος κύματος 6300 Angstrom, ήτοι στο ερυθρό μέρος του ορατού φάσματος και είναι αυτό που παρατηρούμε στη φωτογραφία. 

 

Ονομάζεται «ιονοσφαιρική οπή» διότι η επανασύνδεση ελεύθερων ηλεκτρονίων (π.χ. με ιόντα οξυγόνου σε αυτήν την περίπτωση) αφήνει στην ιονόσφαιρα ένα κενό, μία έλλειψη από ηλεκτρόνια στη συγκεκριμένη περιοχή. Αυτή αποκαθίσταται σταδιακά, μετά από κάποιες ώρες, μέσω του φωτοϊονισμού από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Αυτές οι οπές δημιουργούν τοπικά προβλήματα στο GPS κατ’αναλογία με τις γεωμαγνητικές καταιγίδες.

 

Πηγή: Dr. John Barentine / https://x.com/JohnBarentine

 

Μάθετε περισσότερα για την ιονόσφαιρα, τις ηλιακές και γεωμαγνητικές καταιγίδες, τις ηλιακές κηλίδες, όπως και για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

Επίσης, περισσότερα για πολύ παρόμοια (φυσικά) φαινόμενα στην ανώτερη ατμόσφαιρα, θα βρείτε στο πρώτο βιβλίο του είδους του στην Ελλάδα, με τίτλο «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο επίσης μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ο αστεροειδής “Donald Johanson” και η "Lucy"

Στις 20/4, το διαστημικό όχημα της NASA με το όνομα “Lucy”, μας έστειλε φωτογραφίες (μία εκ των οποίων είναι αυτή που συνοδεύει την ανάρτησή μας) καθώς περνούσε σε απόσταση μικρότερη από 1000 km από τον αστεροειδή “Donald Johanson” ο οποίος βρίσκεται στην εσωτερική ζώνη των αστεροειδών (μια ζώνη με αστεροειδείς που περιφέρονται γύρω από τον Ήλιο και βρίσκονται διασκορπισμένοι σε μια τροχιά ανάμεσα στον Άρη και τον Δία). Αυτή η διαστημική κοτρόνα έχει μήκος 8 km και μέγιστο πλάτος 3.5 km.

 

Η “Lucy” είναι μια διαστημική συσκευή που έχει αποστολή διάρκειας 12 ετών (ξεκίνησε στα τέλη του 2021) και αναμένεται να «συναντήσει» 8 διαφορετικούς αστεροειδείς (2 από την κύρια ζώνη των αστεροειδών όπως αυτός που «φιλοξενούμε» σήμερα) και 6 «τρωικούς» (αστεροειδείς που βρίσκονται στην τροχιά του Δία). Οι τελευταίοι θεωρούνται σημαντικοί, καθώς περιέχουν τις «πρώτες ύλες» της δημιουργίας του ηλιακού μας συστήματος, οι οποίες οδήγησαν στον μετέπειτα σχηματισμό των πλανητών.

 

Όπως αυτοί οι αστεροειδείς μπορεί να είναι «απολιθώματα» από την αρχή της δημιουργίας του ηλιακού συστήματος, έτσι και η “Lucy” από την οποία πήρε το όνομά της η διαστημική συσκευή, αποτελούσε το πρώτο γνωστό δείγμα ανθρώπου που είχε βρεθεί. Η “Lucy” ο μισός σκελετός της οποίας βρέθηκε απολιθωμένος στην Αιθιοπία το 1974 από τον παλαιοανθρωπολόγο Donald Johanson (από όπου πήρε το όνομά του ο αστεροειδής στον οποίο αναφερόμαστε σήμερα), χρονολογείται ότι έζησε περίπου 3.2 εκατομμύρια έτη πριν.

 

Η διαστημική συσκευή φέρει φασματογράφους και κάμερες ικανά να αναγνωρίσουν διάφορα στοιχεία στην επιφάνεια των αστεροειδών, να απεικονίσουν το θερμικό τους προφίλ και φυσικά να μας μεταφέρουν τις πιο αναλυτικές εικόνες των «τρωικών» αστεροειδών που θα έχουμε δει ποτέ.

 

Περισσότερα: https://science.nasa.gov/.../nasas-lucy-spacecraft.../

 

 

Φωτογραφία: NASA / Goddard / SwRI / Johns Hopkins APL / NOIRLab

 

Περισσότερα για τους κομήτες, τους αστεροειδείς, τη διαστημική εξερεύνηση αλλά και τις ευρύτερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), που μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

 

4 εξωπλανήτες με στερεά επιφάνεια στο αστέρι του Barnard

Το αστέρι του Barnard είναι ένας μικρός ερυθρός νάνος της «διαστημικής γειτονιάς» μας, μόλις 5.96 έτη φωτός μακριά από τη Γη, λίγο πιο μακριά από το τριπλό αστρικό σύστημα «Άλφα Κενταύρου» σε απόσταση λίγο παραπάνω από 4 έτη φωτός. Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο στο επιστημονικό περιοδικό “The Astrophysical Journal Letters”, αναφέρεται η ανακάλυψη 4 πλανητών γύρω από αυτό το αστέρι.

 

Οι πλανήτες αυτοί έχουν πιθανότατα στερεή επιφάνεια, μάζα συγκρίσιμη με αυτήν του Άρη και βρίσκονται πολύ κοντά στο μητρικό τους αστέρι (το οποίο έχει μάζα ~ 1/7 αυτής του Ήλιου), κάτι που υποδεικνύει ότι είναι πολύ θερμοί για να φιλοξενούν ζωή. Επίσης, οι παρατηρήσεις μάλλον αποκλείουν την ύπαρξη άλλων πλανητών (πέρα από αυτούς τους 4), στην κατοικήσιμη ζώνη του αστέρα του Barnard.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/adb8d5

 

Η εικόνα αποτελεί καλλιτεχνική απεικόνιση των 4 πλανητών που περιφέρονται γύρω από τον αστέρα του Barnard (R. Proctor and J. Pollard / International Gemini Observatory / NOIRLab / AURA / NSF)

Περισσότερα για τους εξωπλανήτες και τη διαστημική εξερεύνηση, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Ολίσθηση πλαγιάς κατά την ώρα μεγάλου σεισμού στη Μιανμάρ

Αυτό είναι ένα βίντεο που θα χρειαστεί να το δείτε ξανά και ξανά για να αντιληφθείτε την ισχύ που έχουν οι μεγάλοι σεισμοί όπως αυτός που συνέβη στη Μιανμάρ στο τέλος Μαρτίου και ήταν μεγέθους 7.7 βαθμών στην κλίμακα Richter (για την ακρίβεια, το μέγεθος του σεισμού αυτού δεν δόθηκε σε αυτήν την κλίμακα, ωστόσο η προσέγγιση αυτή είναι ικανοποιητική). Αγνοήστε την σιδερένια πόρτα που ανοίγει και κοιτάξτε περίπου στο 14’’ όλο το τοπίο έξω από την περίφραξη να ολισθαίνει! Πραγματικά εντυπωσιακή καταγραφή που πιθανότατα είναι η πρώτη του είδους της και θα χρησιμοποιείται ως παράδειγμα στα τμήματα Γεωλογίας σε όλον τον πλανήτη.

Το συγκεκριμένο σημείο (από τις συντεταγμένες που δίνονται στην περιγραφή του βίντεο) βρίσκεται σχεδόν πάνω στο ρήγμα ολίσθησης Sagaing (κυρίως ηπειρωτικό και δεξιόστροφο), το οποίο έχει μήκος 1400 km και περνά μέσα από την Μιανμάρ και το σημείο στο οποίο βρίσκεται και η κάμερα. 530 km από αυτό το ρήγμα εκτιμάται πως «έσπασαν» ή «ενεργοποιήθηκαν». Το ρήγμα αυτό έχει μακρά ιστορία μεγάλων και συχνών σεισμών με ανάλογες εντάσεις (από 7 ως 8 Richter κατά κανόνα).

 

Βίντεο: https://youtu.be/77ubC4bcgRM?si=OBgEpFaB-N4SG3PS

 

 

Περισσότερα για τους σεισμούς, τα ηφαίστεια, τα τσουνάμι και μέγα-τσουνάμι, όπως και για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Τροφοδοσία αντιδραστήρα (βασισμένου στο Θόριο) εν ώρα λειτουργίας από τους Κινέζους

Μέσα στον Απρίλιο, Κινέζοι επιστήμονες σε συνέδριο της Κινεζικής ακαδημίας επιστημών ανακοίνωσαν, μέσω του Xu Hongjie που ηγείται του συγκεκριμένου εγχειρήματος, ένα πολύ σημαντικό βήμα όσο αφορά τους αντιδραστήρες Θορίου (για την ακρίβεια, ονομάζονται αντιδραστήρες *βασισμένους* στο Θόριο, καθώς το σχάσιμο υλικό είναι το Ουράνιο όπως θα δούμε). Κατάφεραν να επιτύχουν τροφοδοσία του αντιδραστήρα ενώ αυτός ήταν σε λειτουργία! Τι είναι όμως οι αντιδραστήρες Θορίου και γιατί αυτό αποτελεί επιτυχία;

 

Ο αντιδραστήρας Θορίου αποτελεί πυρηνικό αντιδραστήρα παραγωγής ενέργειας μέσω σχάσης. Αποτελεί αντιδραστήρα τηγμένου άλατος (Molten Salt Reactor ή MSR). Το σχάσιμο υλικό είναι το Ουράνιο-233 στο οποίο μετατρέπεται το Θόριο το οποίο περιέχει ο αντιδραστήρας, μετά την πρόσληψη νετρονίου. Το Θόριο βρίσκεται εξαρχής τηγμένο στον αντιδραστήρα μαζί με άλατα (π.χ. φθοριούχο λίθιο και φθοριούχο Βηρύλλιο) που δρουν ως ψυκτικό μέσο, με αποτέλεσμα να υπερέχει σε ασφάλεια από κάθε άποψη, καθώς ακόμη και αν αστοχήσει το σύστημα ψύξης, το τηγμένο άλας Θορίου ψύχεται και στερεοποιείται. Κατά τη λειτουργία, αν το μείγμα υπερθερμανθεί τότε διογκώνεται μειώνοντας την αντιδραστικότητα και οδηγώντας κατά συνέπεια σε διορθωτική ψύξη. Οι αντιδραστήρες που διαθέτουμε σήμερα, έχουν σύστημα ψύξης το οποίο λειτουργεί συνεχώς και χρησιμοποιεί, συνήθως, νερό. 

 

Πέρα από την παθητική ασφάλεια που παρέχει αυτός ο αντιδραστήρας, μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει πυρηνικά απόβλητα άλλων αντιδραστήρων για την παραγωγή ενέργειας, ενώ ο ίδιος παράγει πολύ λιγότερα τέτοια και με πολύ μικρότερη διάρκεια ζωής. Επίσης, η χρήση άλατος αντί νερού του επιτρέπει να απορροφήσει πολύ μεγαλύτερα ποσά θερμότητας σε κανονική ατμοσφαιρική πίεση με αποτέλεσμα να λειτουργεί σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες (ενδεικτικά ~700 βαθμοί Κελσίου έναντι 300 βαθμών Κελσίου για τους «συμβατικούς» αντιδραστήρες ύδατος) χωρίς να υπάρχει η ανάγκη (και το ανάλογο κόστος) διατήρησης πολύ υψηλών πιέσεων όπως στους αντιδραστήρες με νερό. Ένα ακόμη πλεονέκτημα που προκύπτει από τη λειτουργία σε τόσο υψηλές θερμοκρασίες είναι ότι η θερμότητα που εξάγεται ως «παρά-προϊόν» μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βιομηχανικές διαδικασίες όπως η παραγωγή «πράσινου υδρογόνου» για κάθε χρήση (θυμίζουμε ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά τη λειτουργία ενός πυρηνικού εργοστασίου είναι μηδενικές, επομένως αποτελεί μια αμιγώς «πράσινη λύση» ενάντια στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής).

 

Το Θόριο στη Γη βρίσκεται σε αφθονία (μεγαλύτερα αποθέματα σε Ινδία, Βραζιλία, Αυστραλία και κοντά μας σε Αίγυπτο, Τουρκία) σε σχέση με το Ουράνιο που χρησιμοποιούν οι «συμβατικοί» αντιδραστήρες. Ακόμη, τα παραπροϊόντα αυτού του τύπου αντιδραστήρα, δεν είναι κατάλληλα για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. 

 

Οι Κινέζοι ισχυρίζονται ότι κατάφεραν όχι μόνο να λειτουργήσουν αλλά και να τροφοδοτήσουν με νέο υλικό τον πειραματικό αντιδραστήρα τηγμένου άλατος (βασισμένου στο Θόριο) που διαθέτουν στην έρημο Gobi, χωρίς να χρειαστεί να τον απενεργοποιήσουν για αυτή τη διαδικασία. Στους συμβατικούς αντιδραστήρες, αν χρειαστεί να γίνει μια επέμβαση (π.χ. να προστεθεί νέο υλικό), τότε ο αντιδραστήρας θα πρέπει να κλείσει για αρκετές μέρες ως εβδομάδες. Στον συγκεκριμένο αντιδραστήρα, οι Κινέζοι επενέβησαν επιτυχώς ενώ αυτός ήταν σε λειτουργία.

 

Οι βασισμένοι στο Θόριο αντιδραστήρες, αυτή τη στιγμή δοκιμάζονται ή έχουν δοκιμαστεί σχεδόν σε όλο τον κόσμο (π.χ. Αγγλία, Βραζιλία, Ινδία, Κίνα, Γαλλία, Ιαπωνία, Ρωσία, Καναδά, Δανία, Ολλανδία), καθώς αποτελούν το μέλλον μιας πραγματικά πράσινης, ασφαλούς και αποδοτικής ενεργειακής μετάβασης. Αποτελεί επένδυση για το μέλλον, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλές δεκαετίες ενώ στο μεταξύ προβλέπεται να έχουμε στη διάθεσή μας και τη λύση της σύντηξης. Η Κίνα εκτιμά ότι θα έχει αντιδραστήρες με βάση το Θόριο για επιχειρησιακή χρήση ως το τέλος της δεκαετίας.

 

Πηγή είδησης: https://www.dailymail.co.uk/.../Nuclear-breakthrough...

 

Περισσότερα για την πυρηνική ενέργεια, τη σχάση, τη σύντηξη, τον τρόπο λειτουργίας των αντιδραστήρων, όπως και για τη ραδιενέργεια αλλά και για τις μελλοντικές εξελίξεις στο χώρο της ενέργειας παγκοσμίως, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Το έτος 536 και οι δακτύλιοι σε θαμμένα δέντρα

Από τους δακτυλίους στο εσωτερικό του κορμού ενός δέντρου, μπορούμε να αντλήσουμε πολλές πολύτιμες πληροφορίες για τις χρονιές στις οποίες αναπτυσσόταν το δέντρο αυτό. Για παράδειγμα, στη συγκεκριμένη φωτογραφία, βλέπουμε τους δακτυλίους ενός δέντρου που ήταν θαμμένο στον ελβετικό παγετώνα Aletsch. Διακρίνεται το έτος 536 οπότε και ο φλοιός που αναπτύχθηκε τότε ήταν λεπτότερος και λιγότερο πυκνός.

 

Τι συνέβη όμως το έτος 536; Τουλάχιστον τρεις ταυτόχρονες πολύ μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις στις αρχές του 536 ή τα τέλη του 535 (ακόμη άγνωστης προέλευσης αλλά πιθανολογείται ότι συνέβησαν στις σημερινές ΗΠΑ), οι οποίες ταπείνωσαν την μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη τους καλοκαιρινούς μήνες κατά 2.5 βαθμούς Κελσίου κάτω από τον τότε κλιματικό μέσο όρο. Το θείο που εισήχθη στην ατμόσφαιρα από τις εκρήξεις, ήταν αρκετό για να ανακλαστεί αρκετό ηλιακό φως και να μην υπάρξει η συνήθης ανάπτυξη στα δέντρα εκείνη τη χρονιά.

 

Στην Κωνσταντινούπολη, από τον Μάρτιο του 536 ο ουρανός σκοτείνιασε. Ακολούθησε τουλάχιστον μία ακόμη ανάλογη ηφαιστειακή έκρηξη το 547, κάτι που παρέτεινε την περίοδο ψύχους και σκότους, πείνας και ασθενειών. Η περίοδος από το 536 ως το 560, κατά κάποιους θεωρείται η χειρότερη στην ιστορία.

 

Πηγή: https://bsky.app/profile/subfossilguy.bsky.social

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Το Tonga μείωσε πρόσκαιρα κατά 0.1 βαθμούς Κελσίου τη θερμοκρασία στο νότιο ημισφαίριο

Η εντυπωσιακή έκρηξη του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Tonga στις 15/1/2022 γίνεται αντικείμενο μιας ακόμη έρευνας, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature Communications Earth & Environment” στα τέλη Μαρτίου. Σύμφωνα με αυτήν, οι συνέπειες της έκρηξης ήταν η πρόσκαιρη ψύξη του νοτίου ημισφαιρίου κατά 0.1 βαθμούς Κελσίου το 2023 και η σχεδόν αμελητέα θέρμανση του βορείου ημισφαιρίου.

 

Αρχικά δεν αναμενόταν κάποια ιδιαίτερη ψύξη σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς η ποσότητα θείου που παρήχθη από το ηφαίστειο δεν ήταν επαρκής για κάτι τέτοιο. Αυτό που αναμενόταν ήταν το ακριβώς αντίθετο, καθώς οι πολύ μεγάλες ποσότητες υδρατμών (οι οποίοι αποτελούν «θερμοκηπιακό» αέριο) που εισήχθησαν στη στρατόσφαιρα, θα ωθούσαν προς τα πάνω τη θερμοκρασία. 

 

Ωστόσο, μετά από έρευνα, παρατηρήσεις και ανάλυση του φαινομένου, τα σωματίδια θείου στο συγκεκριμένο ηφαίστειο ήταν 50% μικρότερα σε μέγεθος σε σχέση με εκείνα του ηφαιστείου Pinatubo (το οποίο, το 1991, με VEI 6, είχε ψύξει πρόσκαιρα αλλά σημαντικά το βόρειο ημισφαίριο). Το μικρότερο μέγεθος των συγκεκριμένων σωματιδίων και η μεγαλύτερη κινητικότητά τους, τα κάνει πιο αποτελεσματικά στην ανάκλαση του ηλιακού φωτός και τη συνεπαγόμενη ψύξη της ατμόσφαιρας. 

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s43247-025-02181-9

 

Λεπτομερές άρθρο με στοιχεία, έρευνες, γραφήματα, βίντεο, κ.α. για την έκρηξη του Tonga: https://antisimvatikos.blogspot.com/2022/01/tonga.html

 

Στη δορυφορική φωτογραφία φαίνεται η εντυπωσιακή έκρηξη του εν λόγω ηφαιστείου.

Περισσότερα για τον δείκτη εκρηκτικότητας ηφαιστείων VEI αλλά και όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τα "παροδικά φωτεινά συμβάντα" στην Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Το πιο πρόσφατο βιβλίο του Δρ. Χρήστου Ντουντουλάκη, τα «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα», θα μπορείτε να το βρείτε στην 21η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης στις 8-11/5/2025, στο stand των εκδόσεων «Οσελότος».

Το βιβλίο αυτό περιέχει μία εξήγηση (με κατανοητό τρόπο για όλους τους αναγνώστες που ψάχνονται να μάθουν περισσότερα) για όλες τις ηλεκτρικές εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, όπως π.χ. τα red sprites ή «κόκκινα δαιμόνια». Ξεκινά από το πώς δημιουργούνται οι καταιγίδες και παρουσιάζει όλα τα φαινόμενα που προκύπτουν άμεσα ή έμμεσα από αυτές ως το όριο Karman (ή όριο του διαστήματος, σε ύψος 100 km από τη γήινη επιφάνεια).

 

Περισσότερα για την πρωτοποριακή ομάδα των Ελλήνων που καταγράφουν αυτά τα φαινόμενα, μπορείτε να βρείτε εδώ: https://antisimvatikos.blogspot.com/.../tles-greek...

 

Το βιβλίο αυτό μπορείτε, φυσικά, να το αποκτήσετε πάντοτε και από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Λεμούριοι και αντί-γήρανση

Οι λεμούριοι νάνοι της Μαδαγασκάρης, μπορούν να αντιστρέφουν πρόσκαιρα το «ρολόι» της κυτταρικής γήρανσης κατά την πολύμηνη περίοδο χειμερίας νάρκης. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Biology Letters” στις 12/2. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 15 λεμούριους οι οποίοι χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Την ομάδα που έπεσε σε νάρκη (με τη χρήση χαμηλών θερμοκρασιών ώστε να εξομοιωθούν οι χειμερινές συνθήκες που τους ωθούν σε αυτήν) και μια ομάδα που παρέμεινε ξύπνια.

 

Στην ομάδα που έπεσε σε νάρκη, παρατηρήθηκε ότι τα τελομερή μάκραιναν, όμως όταν ξυπνούσαν τότε το μήκος τους επέστρεφε στα προ της νάρκης επίπεδα. Η επιμήκυνση αυτή, πιθανόν να αποτελεί έναν μηχανισμό αντιμετώπισης της κυτταρικής φθοράς που προκύπτει κατά την αναθέρμανση και το ξύπνημα του οργανισμού τους. Ένα αντίστοιχο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στον οργανισμό των αστροναυτών στον ISS. Η επιμήκυνση των τελομερών βοηθά τα κύτταρα να διαιρεθούν περισσότερες φορές, επιμηκύνοντας έτσι και τη ζωή τους σε στρεσογόνες περιόδους. Αυτό φαίνεται να λειτουργεί καθώς οι λεμούριοι νάνοι ζουν πάνω από 2 φορές περισσότερο από τα υπόλοιπα θηλαστικά που έχουν παρόμοιο μέγεθος (30 έτη έναντι περίπου 12-15).

 

Κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται, μικρά τμήματα των τελομερών του, τα οποία βρίσκονται στις άκρες των χρωμοσωμάτων, χάνονται με αποτέλεσμα τα τελομερή να μικραίνουν με το πέρασμα των χρόνων. Το χρόνιο στρες, ο καθιστικός τρόπος ζωής και η έλλειψη ύπνου επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία, και στο τέλος τα τελομερή δεν μπορούν να παρέχουν πλέον προστασία κάτι που οδηγεί τα κύτταρα να μην μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Το πώς ακριβώς οι λεμούριοι καταφέρνουν να επιμηκύνουν τα τελομερή τους δεν είναι σαφές. Εφόσον γίνει κατανοητός αυτός ο μηχανισμός, θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να αποτρέψουν τις συνδεδεμένες με το γήρας ασθένειες στους ανθρώπους, χωρίς παράλληλα να αυξάνουν το ρίσκο ανεξέλεγκτης διαίρεσης των κυττάρων οδηγώντας στον καρκίνο.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα: https://royalsocietypublishing.org/.../10.../rsbl.2024.0531

 

Φωτογραφία λεμούριου: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:CHEIROGALEUS-1.JPG (CC BY 4.0)

 

Περισσότερα για τα τελομερή, την αντί-γήρανση όπως και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Τα κύτταρα του δέρματος "επικοινωνούν" με ηλεκτρικά σήματα για την επούλωση πληγών

Μετά από κάποιον τραυματισμό, τα τραυματισμένα κύτταρα του δέρματος εκπέμπουν αργούς (χαμηλής συχνότητας) ηλεκτρικούς παλμούς οι οποίοι ενεργοποιούν τα γειτονικά κύτταρα, ώστε να ξεκινήσει η επούλωση της πληγής. Αυτό αναφέρεται σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS), στις 17/3.

 

Δεν είναι μόνο οι νευρώνες που «επικοινωνούν» μέσω ηλεκτρικών σημάτων, αλλά και τα κύτταρα του δέρματος. Οι ηλεκτρικοί παλμοί των τελευταίων μπορούν να ανιχνευτούν ως και μισό χιλιοστό μακριά (μερικές δεκάδες κύτταρα μακριά), ενώ διαρκούν περίπου 1-2 δευτερόλεπτα όταν οι αντίστοιχοι παλμοί των νευρώνων διαρκούν χιλιοστά του δευτερολέπτου. Οι παλμοί αυτοί συνεχίζονταν για πάνω από 5 ώρες αποτελώντας κάτι σαν «συναγερμό» για τα γειτονικά κύτταρα, ώστε να απορρίψουν τα κατεστραμμένα κύτταρα και να αναπαραχθούν με στόχο να κλείσει η πληγή.

 

Μια παρόμοια έρευνα (περί επούλωσης πληγών με τη χρήση ηλεκτρικού πεδίου που παράγεται από ράμματα ηλεκτρομηχανικής ίνας μαγνησίου, ενσωματωμένης σε βιοδιασπώμενο πολυμερές) είχε δημοσιευτεί στο “Nature Communications” τον περασμένο Οκτώβριο. Σε εκείνη, οι κινέζοι ερευνητές συμπέραναν ότι με τη χρήση αυτής της ίνας, η οποία δημιουργούσε ηλεκτρικό πεδίο μέσω των μηχανικών κινήσεων, η επούλωση γίνονταν στον μισό χρόνο και το ρίσκο για βακτηριακή λοίμωξη βρέθηκε ότι ήταν μειωμένο. Επίσης, το κόστος αυτής της ίνας είναι παρόμοιο με αυτό των σημερινών «συμβατικών» ινών.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα (Μάρτιος 2025): https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2427123122

 

Δημοσιευμένη Έρευνα (Οκτώβριος 2024): https://www.nature.com/articles/s41467-024-52354-x

 

Εικόνα κυττάρου του δέρματος: https://flic.kr/p/o16T6U (CC BY-NC-ND 4.0)

 

Περισσότερα για τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

 

 

Χιονοστιβάδα στο Νεπάλ

Πλάνα που κόβουν την ανάσα, από χιονοστιβάδα στη βορειοανατολική πλευρά του βουνού Annapurna ΙΙ στο Nepal, στις 4/4. Η λήψη έγινε από το χωριό Pisang και αν δείτε το βίντεο μέχρι το τέλος, θα διαπιστώσετε ότι υπολείμματα (αεροζόλ που περιέχει κυρίως χιόνι μαζί με χώμα και κονιορτό από το έδαφος) από τη χιονοστιβάδα φτάνουν μέχρι το χωριό. Ευτυχώς, δεν υπάρχουν πληροφορίες για απώλειες. 

 

Οι χιονοστιβάδες εκκινούν όταν το βάρος ενός στρώματος χιονιού, ιδιαίτερα σε απότομες πλαγιές, είναι μεγαλύτερο από αυτό που μπορεί να συγκρατηθεί (π.χ. όταν υφίσταται συμπαγές στρώμα χιονιού πάνω σε ασθενέστερο ή όταν σημειώνεται υετός ή όταν υπάρχουν μεγάλες θερμοκρασιακές διαφορές καθ’ύψος στο στρώμα χιονιού ή όταν σημειωθούν μηχανικές δονήσεις από σεισμική ή ανθρώπινη δραστηριότητα, κ.α. ή συνδυασμός αυτών). Οι μεγαλύτερες από αυτές, μπορούν, καθώς αποκτούν μεγάλη ταχύτητα κατερχόμενες, να συμπαρασύρουν πέτρες, βράχους ακόμη και δέντρα στο διάβα τους.

 

Πηγή και πληροφορίες: https://bsky.app/profile/subfossilguy.bsky.social