Κυριακή 4 Μαΐου 2025

Λεμούριοι και αντί-γήρανση

Οι λεμούριοι νάνοι της Μαδαγασκάρης, μπορούν να αντιστρέφουν πρόσκαιρα το «ρολόι» της κυτταρικής γήρανσης κατά την πολύμηνη περίοδο χειμερίας νάρκης. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Biology Letters” στις 12/2. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 15 λεμούριους οι οποίοι χωρίστηκαν σε 2 ομάδες. Την ομάδα που έπεσε σε νάρκη (με τη χρήση χαμηλών θερμοκρασιών ώστε να εξομοιωθούν οι χειμερινές συνθήκες που τους ωθούν σε αυτήν) και μια ομάδα που παρέμεινε ξύπνια.

 
Στην ομάδα που έπεσε σε νάρκη, παρατηρήθηκε ότι τα τελομερή μάκραιναν, όμως όταν ξυπνούσαν τότε το μήκος τους επέστρεφε στα προ της νάρκης επίπεδα. Η επιμήκυνση αυτή, πιθανόν να αποτελεί έναν μηχανισμό αντιμετώπισης της κυτταρικής φθοράς που προκύπτει κατά την αναθέρμανση και το ξύπνημα του οργανισμού τους. Ένα αντίστοιχο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί στον οργανισμό των αστροναυτών στον ISS. Η επιμήκυνση των τελομερών βοηθά τα κύτταρα να διαιρεθούν περισσότερες φορές, επιμηκύνοντας έτσι και τη ζωή τους σε στρεσογόνες περιόδους. Αυτό φαίνεται να λειτουργεί καθώς οι λεμούριοι νάνοι ζουν πάνω από 2 φορές περισσότερο από τα υπόλοιπα θηλαστικά που έχουν παρόμοιο μέγεθος (30 έτη έναντι περίπου 12-15).
 
Κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται, μικρά τμήματα των τελομερών του, τα οποία βρίσκονται στις άκρες των χρωμοσωμάτων, χάνονται με αποτέλεσμα τα τελομερή να μικραίνουν με το πέρασμα των χρόνων. Το χρόνιο στρες, ο καθιστικός τρόπος ζωής και η έλλειψη ύπνου επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία, και στο τέλος τα τελομερή δεν μπορούν να παρέχουν πλέον προστασία κάτι που οδηγεί τα κύτταρα να μην μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Το πώς ακριβώς οι λεμούριοι καταφέρνουν να επιμηκύνουν τα τελομερή τους δεν είναι σαφές. Εφόσον γίνει κατανοητός αυτός ο μηχανισμός, θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να αποτρέψουν τις συνδεδεμένες με το γήρας ασθένειες στους ανθρώπους, χωρίς παράλληλα να αυξάνουν το ρίσκο ανεξέλεγκτης διαίρεσης των κυττάρων οδηγώντας στον καρκίνο.
 
 
Φωτογραφία λεμούριου: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:CHEIROGALEUS-1.JPG (CC BY 4.0)
 
Περισσότερα για τα τελομερή, την αντί-γήρανση όπως και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου