Στιγμιότυπο από τη χθεσινή εκτόξευση του πυραύλου Ariane V της NASA, ο οποίος φέρει το rover με όνομα Perseverance (επιμονή) και ένα μεγάλο drone-ελικόπτερο με το όνομα Ingenuity (ευφυΐα). Η αποστολή αυτή (η οποία ονομάζεται “Mars 2020”) αναμένεται να φτάσει στον Άρη τον Φεβρουάριο του 2021 όπου, εκτός των άλλων, θα έχει ως στόχο να ψάξει για σημάδια ζωής που μπορεί να υπήρξε παλαιότερα στον «κόκκινο πλανήτη», όπως επίσης και για δείγματα βράχων και υλικού με σκοπό τη μεταφορά τους πίσω στη Γη.
Η ρομποτική εξερεύνηση του Άρη μέσω της αποστολής αυτής, είναι ένας ακόμη κρίκος στην αλυσίδα ερευνών που μας δίνουν πολύτιμες πληροφορίες τόσο για τον «κόκκινο πλανήτη» όσο και για την ύπαρξη και τη θέση μας στο Ηλιακό σύστημα, αλλά και για μια μελλοντική επανδρωμένη αποστολή εκεί.
Φωτογραφία: NASA / Joel Kowsky (CC BY–NC)
Flickr: https://flic.kr/p/2jrjt55
Παρασκευή 31 Ιουλίου 2020
Τετάρτη 29 Ιουλίου 2020
Σύνδεση παγοκάλυψης θάλασσας Beaufort και θάλασσας Laptev
Πριν λίγες μέρες είχαμε αναρτήσει γραφήματα με τα δεδομένα της παγοκάλυψης της θάλασσας του Laptev στον Αρκτικό κύκλο (προς την πλευρά της Σιβηρίας). Η υπερβολική και επίμονη ζέστη στην περιοχή, απειλεί να αφήσει χωρίς πάγο τη θάλασσα αυτή ως το τέλος της θερινής περιόδου.
Από την άλλη πλευρά, η θάλασσα Beaufort (στην πλευρά της Αλάσκας), λόγω των υπερβολικά επίμονων βοριάδων φέτος (αλληλένδετη συμπεριφορά με την υπερβολική ζέστη στην άλλη πλευρά του Αρκτικού κύκλου), έχει καταφέρει να βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο παγοκάλυψης της τριανταετίας 1981-2010.
Το πρόβλημα είναι ότι οι ακρότητες προς τη «θερμή πλευρά του καιρικού φάσματος», οδηγούν σε νέα αρνητικά ρεκόρ, ενώ οι ακρότητες προς την «ψυχρή πλευρά», μετά βίας καταφέρνουν να οδηγήσουν διάφορες μετεωρολογικές παραμέτρους, όπως π.χ. η παγοκάλυψη που εξετάζουμε εδώ, στο να αγγίξουν τους κλιματικούς μέσους όρους.
Πηγή: Rick Thoman (Κλιματολόγος) -- https://twitter.com/AlaskaWx
Από την άλλη πλευρά, η θάλασσα Beaufort (στην πλευρά της Αλάσκας), λόγω των υπερβολικά επίμονων βοριάδων φέτος (αλληλένδετη συμπεριφορά με την υπερβολική ζέστη στην άλλη πλευρά του Αρκτικού κύκλου), έχει καταφέρει να βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο παγοκάλυψης της τριανταετίας 1981-2010.
Το πρόβλημα είναι ότι οι ακρότητες προς τη «θερμή πλευρά του καιρικού φάσματος», οδηγούν σε νέα αρνητικά ρεκόρ, ενώ οι ακρότητες προς την «ψυχρή πλευρά», μετά βίας καταφέρνουν να οδηγήσουν διάφορες μετεωρολογικές παραμέτρους, όπως π.χ. η παγοκάλυψη που εξετάζουμε εδώ, στο να αγγίξουν τους κλιματικούς μέσους όρους.
Πηγή: Rick Thoman (Κλιματολόγος) -- https://twitter.com/AlaskaWx
Κυριακή 26 Ιουλίου 2020
Στιγμιότυπο ενός νεαρού πλανητικού συστήματος
Σε αυτή τη φωτογραφία που ελήφθη από το τηλεσκόπιο VLT του Ευρωπαϊκού Νοτίου Παρατηρητηρίου/Αστεροσκοπείου (ESO), στη Χιλή, διακρίνονται 2 εξωπλανήτες (σημειώνονται με βέλη) σε τροχιά γύρω από το άστρο τους (πάνω αριστερά). Οι υπόλοιπες φωτεινές τελείες είναι άστρα στο υπόβαθρο.
Το σύστημα αυτό έχει την κωδική ονομασία TYC 8998-760-1 και βρίσκεται 300 έτη φωτός μακριά από εμάς. Η ηλικία του εκτιμάται στα «μόλις» 17 εκατομμύρια έτη, πολύ νέο σε σχέση με το δικό μας ηλιακό σύστημα ηλικίας 4.5 δισεκατομμυρίων ετών. Οι πλανήτες αυτοί έχουν μάζες συγκρίσιμες με εκείνη του Δία (ο κοντινότερος στο άστρο έχει μάζα 14 φορές εκείνης του Δία, ενώ ο άλλος έχει μάζα 6 φορές εκείνης του Δία), ενώ βρίσκονται 160 και 320 αστρονομικές μονάδες* μακριά από το άστρο τους, αντίστοιχα.
*Θυμίζουμε ότι μία αστρονομική μονάδα είναι η απόσταση Γης-Ήλιου, ήτοι 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα ή ~8 λεπτά φωτός και χρησιμοποιείται ως μέτρο σύγκρισης αστρονομικών αποστάσεων.
Ουσιαστικά θα μπορούσε να αποτελεί ένα «στιγμιότυπο» του δικού μας ηλιακού συστήματος στα πρώτα του βήματα, καθώς το συγκεκριμένο άστρο είναι παρόμοιο με τον Ήλιο μας. Το γεγονός της απευθείας φωτογράφισης άλλων πλανητικών συστημάτων, από μόνο του είναι κάτι εντυπωσιακό. Τα τηλεσκόπια της επόμενης γενιάς, όπως το James Webb ή το ELT, αναμένεται να μπορούν φωτογραφίσουν εξωπλανήτες συγκρίσιμους με τη Γη και πολύ πλησιέστερα στο μητρικό τους άστρο.
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2011/eso2011a.pdf
Το σύστημα αυτό έχει την κωδική ονομασία TYC 8998-760-1 και βρίσκεται 300 έτη φωτός μακριά από εμάς. Η ηλικία του εκτιμάται στα «μόλις» 17 εκατομμύρια έτη, πολύ νέο σε σχέση με το δικό μας ηλιακό σύστημα ηλικίας 4.5 δισεκατομμυρίων ετών. Οι πλανήτες αυτοί έχουν μάζες συγκρίσιμες με εκείνη του Δία (ο κοντινότερος στο άστρο έχει μάζα 14 φορές εκείνης του Δία, ενώ ο άλλος έχει μάζα 6 φορές εκείνης του Δία), ενώ βρίσκονται 160 και 320 αστρονομικές μονάδες* μακριά από το άστρο τους, αντίστοιχα.
*Θυμίζουμε ότι μία αστρονομική μονάδα είναι η απόσταση Γης-Ήλιου, ήτοι 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα ή ~8 λεπτά φωτός και χρησιμοποιείται ως μέτρο σύγκρισης αστρονομικών αποστάσεων.
Ουσιαστικά θα μπορούσε να αποτελεί ένα «στιγμιότυπο» του δικού μας ηλιακού συστήματος στα πρώτα του βήματα, καθώς το συγκεκριμένο άστρο είναι παρόμοιο με τον Ήλιο μας. Το γεγονός της απευθείας φωτογράφισης άλλων πλανητικών συστημάτων, από μόνο του είναι κάτι εντυπωσιακό. Τα τηλεσκόπια της επόμενης γενιάς, όπως το James Webb ή το ELT, αναμένεται να μπορούν φωτογραφίσουν εξωπλανήτες συγκρίσιμους με τη Γη και πολύ πλησιέστερα στο μητρικό τους άστρο.
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.eso.org/public/archives/releases/sciencepapers/eso2011/eso2011a.pdf
Σάββατο 25 Ιουλίου 2020
Η θάλασσα Laptev στη Σιβηρία κινδυνεύει να μείνει χωρίς πάγο
Η θάλασσα Laptev στη Σιβηρία, είναι μία από τις θαλάσσιες περιοχές του αρκτικού κύκλου που, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα μείνει χωρίς πάγο στο τέλος αυτού του καλοκαιριού.
Το γράφημα παρουσιάζει την εξέλιξη της παγοκάλυψης (σε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα) με το πέρασμα των ετών. Η πτωτική τάση είναι εμφανής. Φέτος είναι η χειρότερη χρονιά που έχει καταγραφεί, μέχρι στιγμής, ως προς αυτήν την παράμετρο.
Πηγή: Zack Labe (Κλιματολόγος / Ερευνητής) -- https://twitter.com/ZLabe
Το γράφημα παρουσιάζει την εξέλιξη της παγοκάλυψης (σε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα) με το πέρασμα των ετών. Η πτωτική τάση είναι εμφανής. Φέτος είναι η χειρότερη χρονιά που έχει καταγραφεί, μέχρι στιγμής, ως προς αυτήν την παράμετρο.
Πηγή: Zack Labe (Κλιματολόγος / Ερευνητής) -- https://twitter.com/ZLabe
Παρασκευή 24 Ιουλίου 2020
Περιζενιθιακό τόξο
Περιζενιθιακό τόξο, όπως καταγράφηκε στις 12/7 στο Hertfordshire της Αγγλίας. Το συγκεκριμένο οπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο, εμφανίζεται υπό προϋποθέσεις, όταν ο Ήλιος είναι σχετικά χαμηλά στον ορίζοντα (π.χ. απόγευμα ή πιο συγκεκριμένα, γύρω στις 20-30 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα του παρατηρητή).
Αυτό το οπτικό φαινόμενο, προκύπτει με παρόμοιο τρόπο με αυτόν που είχαμε δει και για το οριζόντιο τόξο. Δηλαδή από (διπλή) διάθλαση του ηλιακού φωτός καθώς αυτό εισέρχεται στο άνω μέρος των εξαγωνικών παγοκρυστάλλων* (οι οποίοι μπορεί να υπάρχουν λόγω νεφών cirrus εκείνη τη στιγμή) και εξέρχεται από την πλαϊνή κάθετη πλευρά τους. Έτσι, όπως και στο οριζόντιο τόξο, έτσι και στο περιζενιθιακό, τα χρώματα είναι εντυπωσιακά, σίγουρα πιο εντυπωσιακά από εκείνα του ουράνιου τόξου.
*Οι ίδιοι παγοκρύσταλλοι δημιουργούν και άλλα οπτικά φαινόμενα (όπως π.χ. τα παρήλια και την άλω). Αυτό που αλλάζει είναι οι πλευρές και γωνίες εισόδου και εξόδου του ηλιακού φωτός από τους παγοκρυστάλλους.
Φωτογραφία: Carla Sears -- https://twitter.com/CarlaSears/status/1282372112045481984
Αυτό το οπτικό φαινόμενο, προκύπτει με παρόμοιο τρόπο με αυτόν που είχαμε δει και για το οριζόντιο τόξο. Δηλαδή από (διπλή) διάθλαση του ηλιακού φωτός καθώς αυτό εισέρχεται στο άνω μέρος των εξαγωνικών παγοκρυστάλλων* (οι οποίοι μπορεί να υπάρχουν λόγω νεφών cirrus εκείνη τη στιγμή) και εξέρχεται από την πλαϊνή κάθετη πλευρά τους. Έτσι, όπως και στο οριζόντιο τόξο, έτσι και στο περιζενιθιακό, τα χρώματα είναι εντυπωσιακά, σίγουρα πιο εντυπωσιακά από εκείνα του ουράνιου τόξου.
*Οι ίδιοι παγοκρύσταλλοι δημιουργούν και άλλα οπτικά φαινόμενα (όπως π.χ. τα παρήλια και την άλω). Αυτό που αλλάζει είναι οι πλευρές και γωνίες εισόδου και εξόδου του ηλιακού φωτός από τους παγοκρυστάλλους.
Φωτογραφία: Carla Sears -- https://twitter.com/CarlaSears/status/1282372112045481984
Τετάρτη 22 Ιουλίου 2020
Λίμνες που αλλάζουν χρώμα
Στις αρχές Ιουνίου, η λίμνη Lonar στην Ινδία άλλαξε χρώμα από πράσινο σε ροζ μέσα σε λίγες μέρες (βλέπε συγκριτικές δορυφορικές φωτογραφίες). Αυτό πιθανότατα οφείλεται σε μικροοργανισμούς όπως βακτήρια και άλγη που αλλάζουν χρώμα σε πορτοκαλί/ροζ όταν το περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται παρουσιάσει αύξηση στη συγκέντρωση άλατος.
Υπάρχουν συγκεκριμένα άλγη (π.χ. Dunaliella Salina) που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι πράσινα, όμως όταν αυξηθεί αρκετά η φωτεινότητα στο περιβάλλον ή η αλατότητα, τότε παράγουν χρωστικές ουσίες (όπως πορτοκαλοκόκκινη β-καροτίνη).
Η αύξηση της αλατότητας στη συγκεκριμένη λίμνη, εικάζεται πως προήλθε λόγω του θερμού και ξηρού καιρού των ημερών, με αποτέλεσμα τη γρήγορη εξάτμιση ικανών ποσοτήτων ύδατος η οποία οδήγησε σε αύξηση της συγκέντρωσης του άλατος και την συνεπαγόμενη αντίδραση από τους μικροοργανισμούς, η οποία έγινε αντιληπτή με την αλλαγή χρώματος του νερού.
Φωτογραφίες: NASA / LandSat 8 (OLI)
Υπάρχουν συγκεκριμένα άλγη (π.χ. Dunaliella Salina) που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι πράσινα, όμως όταν αυξηθεί αρκετά η φωτεινότητα στο περιβάλλον ή η αλατότητα, τότε παράγουν χρωστικές ουσίες (όπως πορτοκαλοκόκκινη β-καροτίνη).
Η αύξηση της αλατότητας στη συγκεκριμένη λίμνη, εικάζεται πως προήλθε λόγω του θερμού και ξηρού καιρού των ημερών, με αποτέλεσμα τη γρήγορη εξάτμιση ικανών ποσοτήτων ύδατος η οποία οδήγησε σε αύξηση της συγκέντρωσης του άλατος και την συνεπαγόμενη αντίδραση από τους μικροοργανισμούς, η οποία έγινε αντιληπτή με την αλλαγή χρώματος του νερού.
Φωτογραφίες: NASA / LandSat 8 (OLI)
Κυριακή 19 Ιουλίου 2020
Η σημασία των κοραλλιογενών υφάλων
Περίπου το 1/4 των θαλασσίων ειδών του πλανήτη μας, βασίζει την ύπαρξή του σε κοραλλιογενείς υφάλους, οι οποίοι καταλαμβάνουν περίπου το 1% του πυθμένα των ωκεανών. Το 8% αυτών των υφάλων του πλανήτη, βρίσκεται στην Καραϊβική.
Στη δορυφορική αυτή φωτογραφία που ελήφθη στις αρχές του έτους, βλέπουμε τον ύφαλο (μοιάζει με λαβύρινθος, ο οποίος εκτείνεται από το κέντρο και προς τα αριστερά και κάτω στη φωτογραφία) που βρίσκεται στον κόλπο Guacanayabo, κοντά στην Κούβα. Το ύψος αυτών των υφάλων, συνολικά είναι γύρω στα 75 μέτρα (25 μέτρα πάνω από τον σημερινό πυθμένα και ακόμη 50 μέτρα κάτω από αυτόν, καθώς με τις χιλιετίες ένα μέρος του έχει θαφτεί κάτω από λάσπη, άμμο και πηλό).
Μεγάλο μέρος από τα κατακάθια που έχουν θάψει τμήμα του υφάλου, προέρχονται από τον ποταμό Rio Cauto (ο μεγαλύτερος σε μήκος στην Κούβα) του οποίου οι εκβολές διακρίνονται πάνω δεξιά.
Φωτογραφία: NASA / LandSat8 (OLI)
Στη δορυφορική αυτή φωτογραφία που ελήφθη στις αρχές του έτους, βλέπουμε τον ύφαλο (μοιάζει με λαβύρινθος, ο οποίος εκτείνεται από το κέντρο και προς τα αριστερά και κάτω στη φωτογραφία) που βρίσκεται στον κόλπο Guacanayabo, κοντά στην Κούβα. Το ύψος αυτών των υφάλων, συνολικά είναι γύρω στα 75 μέτρα (25 μέτρα πάνω από τον σημερινό πυθμένα και ακόμη 50 μέτρα κάτω από αυτόν, καθώς με τις χιλιετίες ένα μέρος του έχει θαφτεί κάτω από λάσπη, άμμο και πηλό).
Μεγάλο μέρος από τα κατακάθια που έχουν θάψει τμήμα του υφάλου, προέρχονται από τον ποταμό Rio Cauto (ο μεγαλύτερος σε μήκος στην Κούβα) του οποίου οι εκβολές διακρίνονται πάνω δεξιά.
Φωτογραφία: NASA / LandSat8 (OLI)
Σάββατο 18 Ιουλίου 2020
Μαγευτικά νυχτερινά φωτεινά νέφη στην Αγγλία
Μαγευτικά νυχτερινά φωτεινά νέφη (noctilucent clouds), όπως φωτογραφήθηκαν στα τέλη Ιουνίου από την Αγγλία.
Πρόκειται για ένα στρώμα αραιών νεφών που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος, γύρω στα 80 km, σε σχέση με τα «συμβατικά» νέφη της τροπόσφαιρας που όλοι γνωρίζουμε.
Είναι ορατά σε σχετικά μεγάλα γεωγραφικά πλάτη (μεταξύ 50o και 70o), το καλοκαίρι και ιδιαίτερα τις βδομάδες γύρω από το θερινό ηλιοστάσιο, μετά τη δύση του Ηλίου. Φωτίζονται από αυτόν, ενώ αυτός βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα και αποκτούν ένα μπλε/γαλάζιο χρώμα συνήθως, λόγω της απορρόφησης του ερυθρού μέρους του φάσματος του ηλιακού φωτός από το όζον της στρατόσφαιρας.
Χρειάζονται ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες για να σχηματιστούν (από -120 βαθμούς Κελσίου και χαμηλότερα), ώστε να ευνοείται η ύπαρξη παγοκρυστάλλων διαμέτρου ~0.1 μικρομέτρων. Επίσης, θα πρέπει να υφίστανται υδρατμοί (προερχόμενοι από χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα ενδεχομένως με την ανυψωτική βοήθεια ατμοσφαιρικών βαρυτικών κυμάτων ή από αντιδράσεις υδροξυλίου με μεθάνιο) και πυρήνες συμπύκνωσης (π.χ. σκόνη από μετέωρα ή από ηφαίστεια).
Τα νέφη αυτά, στο πέρασμα του χρόνου, παρατηρείται ότι εμφανίζονται πιο συχνά, είναι πιο έντονα και σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Πιθανολογείται η συνεισφορά και της παγκόσμιας θέρμανσης σε αυτή τη μεταβολή.
Φωτογραφία: https://twitter.com/mark_humpage
Πρόκειται για ένα στρώμα αραιών νεφών που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος, γύρω στα 80 km, σε σχέση με τα «συμβατικά» νέφη της τροπόσφαιρας που όλοι γνωρίζουμε.
Είναι ορατά σε σχετικά μεγάλα γεωγραφικά πλάτη (μεταξύ 50o και 70o), το καλοκαίρι και ιδιαίτερα τις βδομάδες γύρω από το θερινό ηλιοστάσιο, μετά τη δύση του Ηλίου. Φωτίζονται από αυτόν, ενώ αυτός βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα και αποκτούν ένα μπλε/γαλάζιο χρώμα συνήθως, λόγω της απορρόφησης του ερυθρού μέρους του φάσματος του ηλιακού φωτός από το όζον της στρατόσφαιρας.
Χρειάζονται ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες για να σχηματιστούν (από -120 βαθμούς Κελσίου και χαμηλότερα), ώστε να ευνοείται η ύπαρξη παγοκρυστάλλων διαμέτρου ~0.1 μικρομέτρων. Επίσης, θα πρέπει να υφίστανται υδρατμοί (προερχόμενοι από χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα ενδεχομένως με την ανυψωτική βοήθεια ατμοσφαιρικών βαρυτικών κυμάτων ή από αντιδράσεις υδροξυλίου με μεθάνιο) και πυρήνες συμπύκνωσης (π.χ. σκόνη από μετέωρα ή από ηφαίστεια).
Τα νέφη αυτά, στο πέρασμα του χρόνου, παρατηρείται ότι εμφανίζονται πιο συχνά, είναι πιο έντονα και σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Πιθανολογείται η συνεισφορά και της παγκόσμιας θέρμανσης σε αυτή τη μεταβολή.
Φωτογραφία: https://twitter.com/mark_humpage
Παρασκευή 17 Ιουλίου 2020
Υποκλοπή από μεταβολές στη φωτεινότητα της λάμπας
Παλαιότερα, είχαμε κάνει μία ανάρτηση σχετικά με μια επίδειξη του πόσο εφικτή είναι η υποκλοπή δεδομένων από έναν απομακρυσμένο υπολογιστή, χρησιμοποιώντας τα ηχητικά κύματα που παράγονται κατά την πληκτρολόγηση και με τη βοήθεια κινητού τηλεφώνου σχετικά κοντά σε αυτόν (δείτε την ανάρτηση και την αντίστοιχη έρευνα εδώ: https://fkp2100.blogspot.com/2019/10/blog-post_10.html)
Ένας ακόμη τρόπος που θυμίζει κάτι από «μυστικές υπηρεσίες», είναι και αυτός που αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Ισραήλ. Ονομάζεται "Lamphone" και βασίζεται σε σχετικά φθηνό εξοπλισμό με τον οποίο, κάποιος που έχει οπτική επαφή (μέσω τηλεσκοπίου) με ένα δωμάτιο σε απομακρυσμένο κτήριο, μπορεί να καταγράψει τις δονήσεις στην επιφάνεια της λάμπας ή/και τις πολύ μικρές μεταβολές στην ένταση της φωτεινότητάς της, ως συνέπεια των ηχητικών κυμάτων από τις συζητήσεις μέσα στο δωμάτιο.
Περισσότερα: https://youtu.be/t32QvpfOHqw
Φωτογραφία: Ben Nassi (ένας εκ των ερευνητών).
Ένας ακόμη τρόπος που θυμίζει κάτι από «μυστικές υπηρεσίες», είναι και αυτός που αναπτύχθηκε από ερευνητές στο Ισραήλ. Ονομάζεται "Lamphone" και βασίζεται σε σχετικά φθηνό εξοπλισμό με τον οποίο, κάποιος που έχει οπτική επαφή (μέσω τηλεσκοπίου) με ένα δωμάτιο σε απομακρυσμένο κτήριο, μπορεί να καταγράψει τις δονήσεις στην επιφάνεια της λάμπας ή/και τις πολύ μικρές μεταβολές στην ένταση της φωτεινότητάς της, ως συνέπεια των ηχητικών κυμάτων από τις συζητήσεις μέσα στο δωμάτιο.
Περισσότερα: https://youtu.be/t32QvpfOHqw
Φωτογραφία: Ben Nassi (ένας εκ των ερευνητών).
Τετάρτη 15 Ιουλίου 2020
«Δίδυμοι» κονιορτοστρόβιλοι στον Καναδά
«Δίδυμοι» κονιορτοστρόβιλοι, στις 17/6, σε φάρμα στο Οντάριο του Καναδά (Chatham-Kent County).
Θυμίζουμε ότι αυτοί οι στρόβιλοι δημιουργούνται με γενικά καλό και ζεστό καιρό σε ξηρό έδαφος όπως αυτό στο βίντεο. Η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην ξηρή και θερμή επιφάνεια του εδάφους και του αέρα λίγο πάνω από αυτήν, μαζί με κάποιους τυχαίους τοπικούς μικροστροβιλισμούς (ύπαρξη διάτμησης) στον άνεμο, είναι αρκετά για να δημιουργηθούν. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα ψηλοί και επικίνδυνοι σηκώνοντας ακόμη και σχετικά βαριές προκατασκευασμένες κατασκευές.
Βίντεο: Chris Roy -- https://twitter.com/ChrisRoy00
Θυμίζουμε ότι αυτοί οι στρόβιλοι δημιουργούνται με γενικά καλό και ζεστό καιρό σε ξηρό έδαφος όπως αυτό στο βίντεο. Η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην ξηρή και θερμή επιφάνεια του εδάφους και του αέρα λίγο πάνω από αυτήν, μαζί με κάποιους τυχαίους τοπικούς μικροστροβιλισμούς (ύπαρξη διάτμησης) στον άνεμο, είναι αρκετά για να δημιουργηθούν. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα ψηλοί και επικίνδυνοι σηκώνοντας ακόμη και σχετικά βαριές προκατασκευασμένες κατασκευές.
Βίντεο: Chris Roy -- https://twitter.com/ChrisRoy00
Κυριακή 12 Ιουλίου 2020
Η φυσική δραστηριότητα αποτρέπει 4 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο
Σύμφωνα με μεγάλη ιατρική έρευνα που θα δημοσιευτεί τον Ιούλιο του 2020 στο κορυφαίο ιατρικό περιοδικό The Lancet Global Health, σχεδόν 4 εκατομμύρια πρώιμοι θάνατοι αποτρέπονται κάθε χρόνο παγκοσμίως, χάρη στη φυσική δραστηριότητα. Είναι μία ακόμη εκτεταμένη έρευνα που έρχεται να προστεθεί σε πολλές άλλες που έχουμε δει και εδώ στο παρελθόν, οι οποίες προτρέπουν σε ικανοποιητική φυσική δραστηριότητα (τουλάχιστον 150' μέτριας άσκησης ή 75' έντονης άσκησης ανά εβδομάδα), ισορροπημένη διατροφή, αποφυγή καπνίσματος και μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ για όσους επιθυμούν να ζήσουν περισσότερα και ποιοτικότερα χρόνια με ιδιαίτερα αυξημένες πιθανότητες να μην εμφανίσουν διαβήτη, καρκίνο και καρδιαγγειακά προβλήματα αργότερα.
Η έρευνα ανέλυσε δεδομένα από 168 χώρες βρίσκοντας ότι η φυσική δραστηριότητα ανά χώρα διαφέρει αρκετά. Π.χ. στο Κουβέιτ μόλις το 33% του πληθυσμού ασκείται ικανοποιητικά, το 64% στην Αγγλία και το 94% στην Μοζαμβίκη. Γενικότερα, χάρη στη φυσική δραστηριότητα, το ποσοστό των πρώιμων θανάτων παγκοσμίως είναι, κατά μέσο όρο, 15% μικρότερο (14% για τις γυναίκες και 16% για τους άντρες).
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X(20)30211-4/fulltext
Η έρευνα ανέλυσε δεδομένα από 168 χώρες βρίσκοντας ότι η φυσική δραστηριότητα ανά χώρα διαφέρει αρκετά. Π.χ. στο Κουβέιτ μόλις το 33% του πληθυσμού ασκείται ικανοποιητικά, το 64% στην Αγγλία και το 94% στην Μοζαμβίκη. Γενικότερα, χάρη στη φυσική δραστηριότητα, το ποσοστό των πρώιμων θανάτων παγκοσμίως είναι, κατά μέσο όρο, 15% μικρότερο (14% για τις γυναίκες και 16% για τους άντρες).
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X(20)30211-4/fulltext
Σάββατο 11 Ιουλίου 2020
Το Crew Dragon στον ISS
Φωτογραφία από τον ISS (Διεθνή Διαστημικό Σταθμό), στις 3/7, με το Crew Dragon της SpaceX, (το μικρό όχημα με το λευκό εμπρόσθιο τμήμα, δεξιά στη φωτογραφία) να βρίσκεται εκεί για μερικές εβδομάδες.
Το Crew Dragon είναι το ένα από τα δυο μέλη της οικογένειας των επαναχρησιμοποιούμενων διαστημικών οχημάτων με το όνομα SpaceX Dragon 2. Το Crew Dragon είναι κατάλληλο για τη μεταφορά ως 7 αστροναυτών, ενώ το άλλο μέλος, το Cargo Dragon, χρησιμοποιείται για τη μεταφορά προμηθειών στον ISS.
Φωτογραφία: SpaceX -- https://twitter.com/SpaceX
Το Crew Dragon είναι το ένα από τα δυο μέλη της οικογένειας των επαναχρησιμοποιούμενων διαστημικών οχημάτων με το όνομα SpaceX Dragon 2. Το Crew Dragon είναι κατάλληλο για τη μεταφορά ως 7 αστροναυτών, ενώ το άλλο μέλος, το Cargo Dragon, χρησιμοποιείται για τη μεταφορά προμηθειών στον ISS.
Φωτογραφία: SpaceX -- https://twitter.com/SpaceX
Παρασκευή 10 Ιουλίου 2020
Κομήτης NEOWISE
Ο κομήτης NEOWISE όπως ελήφθη σήμερα τα ξημερώματα. Ο κομήτης αυτός είναι ορατός τα ξημερώματα (από τις 4 ως τις 5 είναι η καλύτερη χρονική περίοδος χωρίς πολύ φως από το επερχόμενο ξημέρωμα), προς τον βορειοανατολικό ορίζοντα του παρατηρητή, λίγο πιο χαμηλά και αρκετά αριστερά (βόρεια) της λαμπρότατης Αφροδίτης που δεσπόζει στο ουράνιο στερέωμα εκείνες τις ώρες.
Ο κομήτης είναι ορατός και μέσα από τις πόλεις, αρκεί να βρίσκεστε σε σημείο χωρίς φώτα κοντά σας ή ακριβώς μπροστά σας βέβαια. Καλό θα είναι να βρίσκεστε και σε κάποιο ύψωμα ή να έχετε οπτική επαφή με τον ορίζοντα, καθώς ο κομήτης είναι σχετικά χαμηλά. Από τη στιγμή που ο βορειοανατολικός σας ορίζοντας είναι καθαρός, θα διακρίνετε ξεκάθαρα την ουρά του με γυμνό μάτι, κάτι που θα σας υποδείξει και τη θέση του με ευκολία.
Ως τα τέλη του μήνα θα συνεχίσει να είναι αρκετά λαμπρός, ενώ μετά τα μέσα του θα είναι ορατός και λίγο μετά τη δύση του ηλίου προς τον βορειοδυτικό ορίζοντα. Εκτός αυτού, θα αποκτήσει και ύψος στον ουρανό, με αποτέλεσμα να είναι καλύτερα ορατός, παρόλο που το φαινόμενο μέγεθός του αναμένεται να πέσει στο +3.
Όσοι έχετε επιχειρήσει να φωτογραφήσετε τον κομήτη, μοιραστείτε μαζί μας στα σχόλια τις φωτογραφίες σας!
Περισσότερα τόσο για τον κομήτη NEOWISE όσο και για τον κομήτη Lemmon, μαζί με χάρτες για να κατατοπιστείτε, εδώ (στα Αγγλικά): https://skyandtelescope.org/astronomy-news/anticipation-grows-for-comets-neowise-and-lemmon/
Φωτογραφία: https://doudoulakis.blogspot.com/
Ο κομήτης είναι ορατός και μέσα από τις πόλεις, αρκεί να βρίσκεστε σε σημείο χωρίς φώτα κοντά σας ή ακριβώς μπροστά σας βέβαια. Καλό θα είναι να βρίσκεστε και σε κάποιο ύψωμα ή να έχετε οπτική επαφή με τον ορίζοντα, καθώς ο κομήτης είναι σχετικά χαμηλά. Από τη στιγμή που ο βορειοανατολικός σας ορίζοντας είναι καθαρός, θα διακρίνετε ξεκάθαρα την ουρά του με γυμνό μάτι, κάτι που θα σας υποδείξει και τη θέση του με ευκολία.
Ως τα τέλη του μήνα θα συνεχίσει να είναι αρκετά λαμπρός, ενώ μετά τα μέσα του θα είναι ορατός και λίγο μετά τη δύση του ηλίου προς τον βορειοδυτικό ορίζοντα. Εκτός αυτού, θα αποκτήσει και ύψος στον ουρανό, με αποτέλεσμα να είναι καλύτερα ορατός, παρόλο που το φαινόμενο μέγεθός του αναμένεται να πέσει στο +3.
Όσοι έχετε επιχειρήσει να φωτογραφήσετε τον κομήτη, μοιραστείτε μαζί μας στα σχόλια τις φωτογραφίες σας!
Περισσότερα τόσο για τον κομήτη NEOWISE όσο και για τον κομήτη Lemmon, μαζί με χάρτες για να κατατοπιστείτε, εδώ (στα Αγγλικά): https://skyandtelescope.org/astronomy-news/anticipation-grows-for-comets-neowise-and-lemmon/
Φωτογραφία: https://doudoulakis.blogspot.com/
Τετάρτη 8 Ιουλίου 2020
Νέο ρεκόρ πρώιμης απώλειας παγοκάλυψης στη Σιβηρία
Οι αρκετά υψηλές θερμοκρασίες στην Αρκτική και η ανεπανάληπτα πρώιμη απώλεια της παγοκάλυψης στη Σιβηρία φέτος, αποτυπώνονται και σε αυτό το γράφημα της έκτασης του πάγου στην περιοχή (σε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα).
Αυτή η τάση φαίνεται να συνεχίζεται και την τρέχουσα εβδομάδα τουλάχιστον, κάτι που θα μειώσει περαιτέρω την έκταση του πάγου, ιδιαίτερα στις θαλάσσιες περιοχές.
Γράφημα: Zack Labe -- https://twitter.com/ZLabe
Αυτή η τάση φαίνεται να συνεχίζεται και την τρέχουσα εβδομάδα τουλάχιστον, κάτι που θα μειώσει περαιτέρω την έκταση του πάγου, ιδιαίτερα στις θαλάσσιες περιοχές.
Γράφημα: Zack Labe -- https://twitter.com/ZLabe
Κυριακή 5 Ιουλίου 2020
Παρέλαση κονιορτοστρόβιλων στο Μεξικό
Τρεις κονιορτοστρόβιλοι (dust devils) στη σειρά! Εντυπωσιακό θέαμα, στις 16/5 στην περιοχή Janos της πολιτείας Chihuahua στο Μεξικό!
Πηγή: https://twitter.com/ClimaChihuahua1
Πηγή: https://twitter.com/ClimaChihuahua1
Σάββατο 4 Ιουλίου 2020
Κομήτης NEOWISE
Εντυπωσιακή φωτογραφία, από έναν ακόμη κομήτη που μπορεί να παρατηρήσει κάποιος φέτος στον ουρανό. Αυτός είναι ο κομήτης C/2020 F3 NEOWISE, όπως ελήφθη τα ξημερώματα στις 3/7.
Τον κομήτη αυτόν μπορεί να τον αναζητήσει κάποιος πολύ χαμηλά (μόλις μερικές μοίρες πάνω από τον ορίζοντα) προς τα βορειοανατολικά, τα ξημερώματα (1-2 ώρες πριν το ξημέρωμα) για λίγες μέρες ακόμη. Όμως, μετά τις 11/7, σταδιακά θα βρίσκεται ψηλότερα στον ουρανό και θα μπορεί κάποιος να τον παρατηρήσει το βράδυ, καθώς η θέση του θα μετατοπίζεται προς τη Μεγάλη Άρκτο (βόρεια).
Το φαινόμενο μέγεθός του, από περίπου 0 (αρκετά λαμπρός, ορατός με γυμνό μάτι θεωρητικά, αλλά θα χρειαστείτε κιάλια όσοι επιχειρήσετε να τον βρείτε τα ξημερώματα αυτών των ημερών) τώρα, θα πέσει στο +3 αργότερα προς το τέλος Ιουλίου, όμως και πάλι θα είναι ευδιάκριτος, εφόσον οι εκτιμήσεις επαληθευτούν.
Φωτογραφία: Oscar Martin Mesonero – Πηγή: https://twitter.com/vivstoitsis
Περισσότερα τόσο για τον κομήτη NEOWISE όσο και για τον κομήτη Lemmon, μαζί με χάρτες, εδώ (στα Αγγλικά): https://skyandtelescope.org/astronomy-news/anticipation-grows-for-comets-neowise-and-lemmon/
Τον κομήτη αυτόν μπορεί να τον αναζητήσει κάποιος πολύ χαμηλά (μόλις μερικές μοίρες πάνω από τον ορίζοντα) προς τα βορειοανατολικά, τα ξημερώματα (1-2 ώρες πριν το ξημέρωμα) για λίγες μέρες ακόμη. Όμως, μετά τις 11/7, σταδιακά θα βρίσκεται ψηλότερα στον ουρανό και θα μπορεί κάποιος να τον παρατηρήσει το βράδυ, καθώς η θέση του θα μετατοπίζεται προς τη Μεγάλη Άρκτο (βόρεια).
Το φαινόμενο μέγεθός του, από περίπου 0 (αρκετά λαμπρός, ορατός με γυμνό μάτι θεωρητικά, αλλά θα χρειαστείτε κιάλια όσοι επιχειρήσετε να τον βρείτε τα ξημερώματα αυτών των ημερών) τώρα, θα πέσει στο +3 αργότερα προς το τέλος Ιουλίου, όμως και πάλι θα είναι ευδιάκριτος, εφόσον οι εκτιμήσεις επαληθευτούν.
Φωτογραφία: Oscar Martin Mesonero – Πηγή: https://twitter.com/vivstoitsis
Περισσότερα τόσο για τον κομήτη NEOWISE όσο και για τον κομήτη Lemmon, μαζί με χάρτες, εδώ (στα Αγγλικά): https://skyandtelescope.org/astronomy-news/anticipation-grows-for-comets-neowise-and-lemmon/
Παρασκευή 3 Ιουλίου 2020
Lab-on-a-chip για έγκαιρη ανίχνευση καρκίνων και όχι μόνο
Το μικροσκοπικό αυτό «εργαστήριο» που χωράει πάνω σε ένα chip (λέγεται lab-on-a-chip), υπόσχεται να ανιχνεύει μεταστάσεις καρκίνου έγκαιρα με χρήση ελάχιστου αίματος από τον ασθενή (μόλις 2 μικρολίτρα είναι αρκετά, όταν 50 μικρολίτρα είναι ο όγκος μιας τυπικής σταγόνας αίματος).
Αναπτύχθηκε στο Παν/μιο του Κάνσας στις ΗΠΑ και τα μικροσκοπικά κανάλια τα οποία έχει μπορούν να ανιχνεύσουν ένζυμα, όπως το MMP14, τα οποία έχουν συνδεθεί με τάσεις εξάπλωσης καρκίνου στον οργανισμό μας. Στις πρώτες δοκιμές, το συγκεκριμένο chip ανίχνευσε μεταστατικό καρκίνο του μαστού σε πολύ πρώιμο στάδιο, με επιτυχία 97% σε ομάδα 30 ατόμων και 93% επιτυχία σε ομάδα 70 ατόμων.
Η έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου του μαστού, δίνει πιθανότητα επιβίωσης άνω του 99%, ενώ μη-έγκαιρη (π.χ. εξάπλωση σε λεμφαδένες ή άλλα μέρη) ρίχνει αυτό το ποσοστό στο 25-85% ανάλογα με την περίπτωση.
Αυτό έχει εφαρμογή και σε άλλους καρκίνους. Η έγκαιρη, γρήγορη, φθηνή και εύκολη ανίχνευση του καρκίνου, αυξάνοντας κατά πολύ τις πιθανότητες ίασης, είναι ο στόχος αυτού του lab-on-a-chip, με τους ερευνητές να έχουν ως στόχο να αυξήσουν το ποσοστό επιτυχών διαγνώσεων προσεγγίζοντας το απόλυτο (100%). Τέλος, τα συγκεκριμένα chip μπορούν να τυπωθούν με 3D printers, με αποτέλεσμα να μπορούν να παραχθούν μαζικά και να είναι προσβάσιμα σε όλους με πολύ χαμηλή τιμή.
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://stm.sciencemag.org/content/12/547/eaaz2878
Φωτογραφία: P. Zhang et al., Science Translational Medicine (2020)
Αναπτύχθηκε στο Παν/μιο του Κάνσας στις ΗΠΑ και τα μικροσκοπικά κανάλια τα οποία έχει μπορούν να ανιχνεύσουν ένζυμα, όπως το MMP14, τα οποία έχουν συνδεθεί με τάσεις εξάπλωσης καρκίνου στον οργανισμό μας. Στις πρώτες δοκιμές, το συγκεκριμένο chip ανίχνευσε μεταστατικό καρκίνο του μαστού σε πολύ πρώιμο στάδιο, με επιτυχία 97% σε ομάδα 30 ατόμων και 93% επιτυχία σε ομάδα 70 ατόμων.
Η έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου του μαστού, δίνει πιθανότητα επιβίωσης άνω του 99%, ενώ μη-έγκαιρη (π.χ. εξάπλωση σε λεμφαδένες ή άλλα μέρη) ρίχνει αυτό το ποσοστό στο 25-85% ανάλογα με την περίπτωση.
Αυτό έχει εφαρμογή και σε άλλους καρκίνους. Η έγκαιρη, γρήγορη, φθηνή και εύκολη ανίχνευση του καρκίνου, αυξάνοντας κατά πολύ τις πιθανότητες ίασης, είναι ο στόχος αυτού του lab-on-a-chip, με τους ερευνητές να έχουν ως στόχο να αυξήσουν το ποσοστό επιτυχών διαγνώσεων προσεγγίζοντας το απόλυτο (100%). Τέλος, τα συγκεκριμένα chip μπορούν να τυπωθούν με 3D printers, με αποτέλεσμα να μπορούν να παραχθούν μαζικά και να είναι προσβάσιμα σε όλους με πολύ χαμηλή τιμή.
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://stm.sciencemag.org/content/12/547/eaaz2878
Φωτογραφία: P. Zhang et al., Science Translational Medicine (2020)
Τετάρτη 1 Ιουλίου 2020
Οι ιριδισμοί του οριζόντιου τόξου στο Michigan
Έντονοι ιριδισμοί από το φαινόμενο του οριζόντιου τόξου, όπως αποκαλείται αυτό το οπτικό φαινόμενο, πάνω από την Middle Lake στο Michigan των ΗΠΑ, στις 9/6.
Για να δημιουργηθεί το συγκεκριμένο οπτικό φαινόμενο, οι ακτίνες του ήλιου θα πρέπει να εισέλθουν στους παγοκρυστάλλους των νεφών (της κατηγορίας των θυσάνων, cirrus) με μεγάλη γωνία. Για να συμβεί το τελευταίο, ο Ήλιος θα πρέπει να βρίσκεται ψηλά στον ουρανό, άνω των 55 μοιρών σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή.
Αυτό το οπτικό φαινόμενο, ξεχωρίζει από το γεγονός ότι έχει πολύ έντονα χρώματα (τα εντονότερα και εντυπωσιακότερα που θα δείτε σε οπτικό φαινόμενο), κάτι που προκαλείται από τη (διπλή) διάθλαση των ηλιακών ακτίνων από κάθετες, μεταξύ τους, πλευρές (την πλαϊνή και την κατώτερη) του παγοκρυστάλλου.
Το οριζόντιο τόξο έχει σχετικά μεγάλο μήκος και παρουσιάζει σχεδόν μηδενική καμπυλότητα (για αυτό λέγεται και οριζόντιο).
Φωτογραφία: Tina Knickerbocker -- Πηγή: https://twitter.com/FOX17Erik
Για να δημιουργηθεί το συγκεκριμένο οπτικό φαινόμενο, οι ακτίνες του ήλιου θα πρέπει να εισέλθουν στους παγοκρυστάλλους των νεφών (της κατηγορίας των θυσάνων, cirrus) με μεγάλη γωνία. Για να συμβεί το τελευταίο, ο Ήλιος θα πρέπει να βρίσκεται ψηλά στον ουρανό, άνω των 55 μοιρών σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή.
Αυτό το οπτικό φαινόμενο, ξεχωρίζει από το γεγονός ότι έχει πολύ έντονα χρώματα (τα εντονότερα και εντυπωσιακότερα που θα δείτε σε οπτικό φαινόμενο), κάτι που προκαλείται από τη (διπλή) διάθλαση των ηλιακών ακτίνων από κάθετες, μεταξύ τους, πλευρές (την πλαϊνή και την κατώτερη) του παγοκρυστάλλου.
Το οριζόντιο τόξο έχει σχετικά μεγάλο μήκος και παρουσιάζει σχεδόν μηδενική καμπυλότητα (για αυτό λέγεται και οριζόντιο).
Φωτογραφία: Tina Knickerbocker -- Πηγή: https://twitter.com/FOX17Erik
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)