Η πλήρης χαρτογράφηση των αστεροειδών της αστρονομικής «γειτονιάς» μας, οι οποίοι μπορεί να γίνουν εν δυνάμει επικίνδυνοι για τη Γη, συνεισφέρει στην πλανητική μας άμυνα. Δεν είναι μόνο οι μεγάλοι αστεροειδείς με διάμετρο της τάξης των δεκάδων χιλιομέτρων, όπως αυτός που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους 66 εκατομμύρια έτη πριν το σήμερα και οι οποίοι έχουν συχνότητα εμφάνισης μια φορά στα μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια έτη, αλλά και οι αστεροειδείς της τάξης των δεκάδων μέτρων, όπως αυτός στην Tunguska το 1908 αλλά και ο πιο πρόσφατος στο Chelyabinsk το 2013.
Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2025
Ανίχνευση αστεροειδών μερικών δεκάδων μέτρων
Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2025
Πολύχρωμες λίμνες στο Ιράκ
Σε αυτή τη φωτογραφία που ελήφθη στις 23/9/2024 από αστροναύτη του ISS, βλέπουμε τη λίμνη Razazah στο Ιράκ. Γιατί όμως έχει πράσινο και κόκκινο χρώμα; Οι αναγνώστες μας θα γνωρίζουν από παλαιότερες ανάλογες αναρτήσεις μας, ότι το ιδιαίτερο χρώμα σε αυτές τις λίμνες, εξαρτάται από τις χρωστικές ουσίες μικροοργανισμών που υπάρχουν σε αλμυρά νερά. Σε γενικές γραμμές, τα πορτοκαλί-κόκκινα άλγη απαντώνται σε ύδατα μεσαίας ως μεγάλης αλατότητας ενώ τα γαλάζια-πράσινα σε ύδατα μικρότερης αλατότητας. Υπάρχουν συγκεκριμένα άλγη (π.χ. Dunaliella Salina) που υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι πράσινα, όμως όταν αυξηθεί αρκετά η φωτεινότητα στο περιβάλλον ή η αλατότητα, τότε παράγουν χρωστικές ουσίες όπως η πορτοκαλοκόκκινη β-καροτίνη.
Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2025
Σύννεφο-οπή με παρήλιο
Σε αυτές τις φωτογραφίες που ελήφθησαν στις 9/1 στη Louisiana των ΗΠΑ, παρατηρούμε δυο όμορφα φυσικά φαινόμενα σε ένα!
Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2025
Παρειδωλία στον Δία
Σε αυτήν την υπέρυθρη φωτογραφία που τράβηξε η διαστημική συσκευή JUNO της NASA τον Νοέμβριο του 2018 (PJ 16, δηλαδή perijove 16, που αποτελεί την 16η φορά που το JUNO πέρασε από το κοντινότερο, στον Δία, σημείο της τροχιάς του κατά την διάρκεια της αποστολής του), βλέπουμε περίπου στο κέντρο της φωτογραφίας του πλανήτη Δία, μια ατμοσφαιρική διαταραχή που μοιάζει με δελφίνι σε θάλασσα ενώ θυμίζει έντονα και τις μινωικές τοιχογραφίες στις οποίες το δελφίνι έχει πρωταγωνιστικό ρόλο μαρτυρώντας την αγάπη εκείνου του πολιτισμού για τη θάλασσα.
Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2025
Σύννεφα-οπές στην Wichita
Η δορυφορική αυτή φωτογραφία ελήφθη στις 2/12 από τον νέο δορυφόρο “LandSat 9” της NASA καθώς βρισκόταν πάνω από την Wichita του Kansas των ΗΠΑ (διακρίνεται στο κάτω μέρος της φωτογραφίας, με το αεροδρόμιό της να ξεχωρίζει από τη χαρακτηριστική ευθεία του διαδρόμου προσγείωσης/απογείωσης). Στο άνω μέρος αυτής της φωτογραφίας, μπορούμε να διακρίνουμε δυο «σύννεφα-οπές» (fallstreak holes).
Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2025
Αναζήτηση θεραπειών κατά του καρκίνου του πνεύμονα
Όσο μεγαλώνουμε, η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου αρχικά αυξάνει, ιδιαίτερα γύρω στα 60-70, καθώς οι γενετικές μεταλλάξεις κατά την διάρκεια της ζωής μας συσσωρεύονται στον οργανισμό μας. Ωστόσο, από τα 80 και μετά αυτή η πιθανότητα μειώνεται και μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Nature” στις 4/12/2024, μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε το γιατί.
Η έρευνα αυτή έγινε σε ποντίκια και εστιάστηκε στον καρκίνο του πνεύμονα. Αυτό που ανακαλύφθηκε είναι ότι κάποια συγκεκριμένα κύτταρα (πνευμονοκύτταρα τύπου AT2) που έχουν σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του πνεύμονα αλλά και στις περιπτώσεις όπου θα εμφανιστεί ο αντίστοιχος καρκίνος, συμπεριφέρονται σαν να έχουν έλλειψη σιδήρου, ενώ στην πραγματικότητα έχουν επάρκεια. Αυτή η συμπεριφορά τους, περιόρισε τον ρυθμό αναγέννησής τους, κάτι που επέβαλλε περιορισμό και στην ανάπτυξη καρκινικών όγκων. Αυτή η συμπεριφορά απαντάται και στα αντίστοιχα ανθρώπινα κύτταρα, όχι μόνο στους ποντικούς.
Αυτή η ανακάλυψη βοηθά στην αναζήτηση θεραπειών που έχουν ως στόχο τον μεταβολισμό του σιδήρου, κυρίως στους μεγαλύτερους σε ηλικία, κάτι που θα μπορούσε να αποκαταστήσει τη λειτουργία του πνεύμονα σε όσους έχουν long COVID αλλά και να βελτιώσει θεραπείες έναντι του καρκίνου, οι οποίες βασίζονται στην φερρόπτωση (τύπος κυτταρικού θανάτου, όπου ο σίδηρος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο).
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41586-024-08285-0
Σχήμα με καρκινικά κύτταρα: https://flic.kr/p/24webBn
Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2025
Όχι "μετεωρίτης"! Αυτό είναι "μετέωρο".
Από το πρωί σήμερα κυκλοφορεί ένα βίντεο που δείχνει έναν "μετεωρίτη". Πολλοί φίλοι ανήσυχοι (μπορεί να φταίει λίγο και η ταινία "Armageddon" που έπαιζε χτες βράδυ σε κάποιο κανάλι) μας έθεσαν ερωτήματα, οπότε κρίνεται σκόπιμη μια έκτακτη ανάρτηση. Καταρχάς να τονιστεί το κλασικό λάθος στην ορολογία. Δεν πρόκειται για "μετεωρίτη" αλλά για ένα πολύ λαμπρό "μετέωρο", το οποίο όταν ξεπερνά πρόσκαιρα σε φωτεινότητα την πανσέληνο, ονομάζεται και βολίδα (bolide). Το μετέωρο (ή "πεφταστέρι" ή "διάττοντας αστέρας" που είναι πιο συνηθισμένες αλλά λανθασμένες ορολογίες, καθώς δεν πρόκειται για αστέρι) ονομάζεται μετεωρίτης μόνο όταν τμήμα του έχει καταφέρει να φτάσει στο έδαφος. Επομένως, απολαύστε το όμορφο βίντεο χωρίς ανησυχία.
Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025
Η απογείωση του Atlantis και το παιχνίδι των σκιών
Η απογείωση του “Atlantis” στα πλαίσια της αποστολής STS-135 (της τελευταίας του προγράμματος των διαστημικών λεωφορείων, 1981-2011) τον Ιούλιο του 2011 από το διαστημικό κέντρο “Kennedy”, προς τον διεθνή διαστημικό σταθμό (ISS), αφήνει τη σκιά της στη στρωματόμορφη υψισυννεφιά που κάλυπτε την περιοχή εκείνη την ώρα. Οι σχετικές θέσεις της πηγής φωτός, του αντικειμένου που φωτίζει και του επιπέδου πάνω στο οποίο πέφτει η σκιά του, μπορούν πολλές φορές να παραπλανήσουν τον θεατή. Εδώ, αν και η σκιά των καυσαερίων του πυραύλου είναι προς τα αριστερά, ο πύραυλος στην πραγματικότητα κινείται προς τα πάνω και ελαφρώς δεξιά.
Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2025
Παρήλια 120 μοιρών
Ένα από τα πλέον σπάνια ατμοσφαιρικά οπτικά φαινόμενα, το παρήλιο των 120 μοιρών, φωτογράφησε ένας ιάπωνας φίλος του καιρού στις 30/12/2024. Τα παρήλια των 120 μοιρών εμφανίζονται εκατέρωθεν του Ήλιου σε γωνιακή απόσταση 120 μοιρών ως προς αυτόν ως αμυδρές λευκές τελείες πάνω στον παρηλιακό κύκλο. Ο τελευταίος είναι ένα άλλο σχετικά σπάνιο οπτικό φαινόμενο που εμφανίζεται ως λευκός μεγάλος κύκλος που περνά από τον Ήλιο και καλύπτει όλο τον ουρανό του παρατηρητή, μέχρι το διαμετρικό ως προς τον Ήλιο σημείο, αν και πολλές φορές εμφανίζεται μόνο τμήμα του, οπότε σε αυτήν την περίπτωση λέγεται παρηλιακό τόξο.
Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2025
Καφές και αντί-γήρανση
Η συστηματική κατανάλωση μετρημένων ποσοτήτων καφέ (που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο), μειώνει την πιθανότητα θανάτου από όλες τις αιτίες (all-cause mortality), δημιουργεί «ανάχωμα» στις συνδεδεμένες με το γήρας ασθένειες (καρδιαγγειακές, εγκεφαλικό, καρκίνος), ενώ τα κύρια συστατικά του (καφεΐνη, χλωρογενικά οξέα) βοηθούν στην προσαρμογή του οργανισμού σε στρεσογόνες καταστάσεις. Αυτά ήταν τα συμπεράσματα έρευνας που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβρη του 2024 στο επιστημονικό περιοδικό “ Ageing Research Reviews” και έλαβε υπόψη της πάνω από 50 προγενέστερες επιδημιολογικές μελέτες επί του θέματος, από διάφορες χώρες με δεδομένα (θνησιμότητα και ποικιλία ιατρικών δεικτών που αποκαλύπτουν την κατάσταση του οργανισμού) που αφορούσαν περίπου 3 εκατομμύρια ανθρώπους.
Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2025
Ο Κρόνος και οι δακτύλιοί του με «υπέρυθρα μάτια»
Ο Κρόνος και οι δακτύλιοί του με «υπέρυθρα μάτια». Οι φωτογραφίες αυτές προήλθαν από τη διαστημική συσκευή “Cassini” τον Σεπτέμβριο του 2007 και συνδυάζουν ορατό και κοντινό υπέρυθρο φάσμα. Το κοντινό υπέρυθρο χρησιμοποιείται ώστε να είναι εφικτό να δούμε τι υπάρχει κάτω από τo ομιχλώδες στρώμα μεθανίου, καθώς οι συγκεκριμένες συχνότητες του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, μπορούν να διαπεράσουν αυτό το στρώμα. Εκεί στα χαμηλότερα στρώματα, αποκαλύπτεται η ατμοσφαιρική δυναμική του πλανήτη με τους αεροχειμάρρους και τις διάφορες ζώνες νεφών.
Σάββατο 1 Φεβρουαρίου 2025
Καλοσχηματισμένος "πυλώνας φωτός"
Αρκετά όμορφη καταγραφή πυλώνα (ή στήλης) φωτός, λίγο μετά το ηλιοβασίλεμα στις 5/12 κοντά την Algona της Iowa στις ΗΠΑ. Θυμίζουμε ότι η ύπαρξη εξαγωνικών παγοκρυστάλλων ομοιόμορφα προσανατολισμένων, εντός των νεφών (ή ακόμη και στον αέρα, σε πολύ κρύα κλίματα), ώστε η μεγαλύτερη επιφάνειά τους να δρα ως κάτοπτρο για τις ηλιακές ακτίνες, ανακλώντας τις στα μάτια του παρατηρητή, είναι η αιτία για αυτό το όμορφο οπτικό ατμοσφαιρικό φαινόμενο.