Αυλακώσεις στον Άρη, από μικροεκρήξεις ξηρού πάγου

Έχουμε δει αναρίθμητες φωτογραφίες με αυλακώσεις στην επιφάνεια του Άρη, κυρίως από τους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από αυτόν (π.χ. η συγκεκριμένη φωτογραφία είναι από το Mars Reconnaissance Orbiter). Πολλά από αυτά τα αυλάκια, έχουν δημιουργηθεί από νερό που κυλούσε παλιά (μερικά δισεκατομμύρια έτη πριν) στην επιφάνεια του πλανήτη. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποια που είναι πιο πρόσφατα και έχουν ασυνήθιστο σχήμα με πολλές «στροφές» χωρίς προφανή αιτία. Αυτά τα αυλάκια ερεύνησε μια ολλανδική ομάδα στο παν/μιο της Ουτρέχτης, και δημοσίευσε τα ευρήματά της στις αρχές Οκτώβρη στο επιστημονικό περιοδικό “Geophysical Research Letters”.

 

Τα αυλάκια αυτά έχουν δημιουργηθεί από κομμάτια πάγου διοξειδίου του άνθρακα (ξηρός πάγος). Σήμερα γνωρίζουμε ότι ξηρός πάγος δημιουργείται στην επιφάνεια του Άρη κατά τον αρειανό «χειμώνα», όπου μια τυπική θερμοκρασία είναι -120 βαθμοί Κελσίου. Η ερευνητική ομάδα προσπάθησε να προσομοιώσει στο εργαστήριο τις συνθήκες της επιφάνειας του Άρη και να δει με ποιο τρόπο αλλάζει φάση ο ξηρός πάγος εκεί, κατά την άνοιξη, οπότε και η θερμοκρασία ανεβαίνει λίγο αλλά παραμένει εξαιρετικά χαμηλή (για τα γήινα δεδομένα). 

 

Ο πάγος αυτός, στις αρειανές συνθήκες, δεν λιώνει αλλά εξαχνώνεται, δηλαδή περνά απευθείας από τη στερεά στην αέρια φάση, ενώ λόγω της πολύ χαμηλής πίεσης του αρειανού περιβάλλοντος, το κάνει αυτό με «εκρηκτικό» τρόπο. Αυτές οι μικροεκρήξεις κατά τη διαδικασία της εξάχνωσης, παρέχουν την απαραίτητη πρόωση στο κομμάτι πάγου, ώστε να αλλάζει διαρκώς κατεύθυνση κατά την κατάβασή του σε απότομους αμμόλοφους. Αυτό εξηγεί και τις συνεχείς «στροφές» (τα ημιτονοειδή μοτίβα) που ξεχωρίζουν σε αυτές τις αυλακώσεις.

 

Δημοσιευμένη Έρευνα και φωτογραφία: https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/.../2024GL112860

 

Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά φυσικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, θα βρείτε στο τρίτομο έργο «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!