Εντυπωσιακή φωτογραφία από την έκρηξη του ηφαιστείου Raikoke στις Κουρίλες νησους

Σε αυτήν την φωτογραφία από τις 22/6, βλέπουμε την έκρηξη του ηφαιστείου Raikoke στις Κουρίλες νησους, βορειοανατολικά της Ασίας, στον βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό. Οι δυο πιο πρόσφατες εκρήξεις του συγκεκριμένου ηφαιστείου, ήταν το 1778 και το 1924.

Το πυκνό ηφαιστειακό νέφος ήταν ορατό από τους δορυφόρους και από τους αστροναύτες του ISS (από όπου και η φωτογραφία). Οι ηφαιστειολόγοι το ερευνούν από κοντά για να δουν τι ποσοστό του ηφαιστειακού νέφους έχει περάσει στην στρατόσφαιρα. Αυτό ενδιαφέρει πολύ, καθώς σε αυτήν την περίπτωση το ηφαιστειακό υλικό θα μείνει για περισσότερο χρόνο ψηλά, επηρεάζοντας τις αεροπορικές συγκοινωνίες και το κλίμα.

Ήδη πάντως έχει παρατηρηθεί πως το νέφος φτάνει ως τα 17 km, ενώ η τροπόπαυση στην περιοχή είναι στα 11 km.

Credits: NASA / ISS photograph ISS059-E-119250

----------------------------------------------------------------------------

*Περισσότερα για τα ηφαίστεια, τον τρόπο ταξινόμησης τους, τον δείκτη εκρηκτικότητας τους κ.α., στην σελίδα 179 του τόμου Ι του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα» που κυκλοφορεί ήδη και μπορείτε να τον προμηθευτείτε και από εδώ σε χαμηλότερη τιμή!

Ακτίνες λυκόφωτος και νέφη Kelvin-Helmholtz

Σε αυτήν την φωτογραφία που ελήφθη το ηλιοβασίλεμα, στις 12/6 στο Davisville της Florida στις ΗΠΑ, βλέπουμε (τουλάχιστον) δυο φαινόμενα. Το ένα είναι γνωστό και από προηγούμενη δημοσίευση μας και πρόκειται για τις ζώνες/ακτίνες λυκόφωτος (crepuscular rays), με το «εμπόδιο» σε αυτήν την περίπτωση να είναι η νέφωση.

Το δεύτερο είναι η περιοδική, και συγκεκριμένα κυματοειδής, μορφή που έχει η νέφωση αυτή, δίνοντας και αυτό το χαρακτηριστικό μοτίβο στις σκιές, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό σκηνικό. Αυτή η κυματοειδής μορφή ονομάζεται αστάθεια (και στην περίπτωση μας, νέφος) Kelvin-Helmholtz (από τα ονόματα των δυο γνωστών Φυσικών) και δημιουργείται όταν υφίσταται διαφορά ταχυτήτων ανάμεσα σε στρώματα του ίδιου ρευστού ή ανάμεσα στην διαχωριστική επιφάνεια δυο διαφορετικών ρευστών (π.χ. η διαφορά στην ταχύτητα του νερού δημιουργεί τους κυματισμούς, καθώς τα ανώτερα στρώματα του ρευστού έχουν συγκριτικά μεγαλύτερες ταχύτητες από τα κατώτερα).

Φωτογραφία: https://twitter.com/sandtrapper

----------------------------------------------------------

*Στον τόμο Ι του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα», ο οποίος κυκλοφορεί ήδη και μπορείτε να τον αποκτήσετε και εδώ σε χαμηλότερη τιμή, μπορείτε να βρείτε λεπτομέρειες για την δημιουργία κυματισμών, για την επίλυση του «μυστηρίου» των γιγάντιων καταστροφικών κυμάτων (rogue waves), για το τι είναι το tsunami και το megatsunami, γιατί τα κύματα είναι (σχεδόν) πάντα παράλληλα προς την ακτή και φυσικά πολλά άλλα!

Φαινόμενο Twomey και ανακλαστικότητα νεφών (albedo)

Αυτή η εικόνα ελήφθη πάνω από τον βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό, κοντά στις Αλεούτιες νήσους, τέλη Απριλίου, από τον ISS (Διεθνή Διαστημικό Σταθμό), τμήμα των ηλιακών πάνελ του οποίου φαίνεται πάνω δεξιά.

Αν και οι παχύτερες γραμμές νεφών μοιάζουν με ίχνη αεροσκαφών (contrails), ωστόσο αυτές έχουν δημιουργηθεί από πλοία με παρόμοιο τρόπο. Δημιουργούνται εξαιτίας των σωματιδίων που εξέρχονται από τα φουγάρα των πλοίων. Τα σωματίδια αυτά επιδρούν σε στρωματόμορφα νέφη χαμηλότερου ύψους, κυρίως όταν υπάρχει θερμοκρασιακή αναστροφή (δηλαδή θερμό στρώμα αέρα να βρίσκεται πάνω από ψυχρότερο) δρώντας ως πυρήνες συμπύκνωσης και αυξάνοντας το πλήθος των σταγονιδίων σε αυτά (φαινόμενο Twomey). Οι πορείες των πλοίων διακρίνονται από δορυφορικές εικόνες, όπως η παρούσα, ως «διάδρομοι» πιο λευκών (ανακλαστικότερων) νεφών.

Credits: NASA (Public Domain)

----------------------------------------------------------------------------

*Περισσότερα τόσο για αυτό το φαινόμενο, όσο και εξηγήσεις για το φαινόμενο Twomey, αλλά και αναλυτικές πληροφορίες για τα contrails και τα distrails, αλλά και την βήμα προς βήμα κατάρριψη της θεωρίας συνωμοσίας των «chemtrails», με εικόνες και χάρτες, στην σελίδα 130 του τόμου Ι του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα» που κυκλοφορεί ήδη και μπορείτε να τον αποκτήσετε και εδώ σε χαμηλότερη τιμή!

5 φυσικά φαινόμενα σε μία εικόνα από τον ISS

Σε αυτήν την άκρως φαντασμαγορική θέα από τον ISS (Διεθνή Διαστημικό Σταθμό), που αποτελεί στιγμιότυπο από βίντεο που ελήφθη τον Μάιο, εκτός από τα φώτα διαφόρων πόλεων, βλέπουμε έναν ορυμαγδό φυσικών φαινομένων.

Όσοι έχουν τον τόμο Ι του έργου μας, αναγνωρίζουν ήδη τουλάχιστον 5:

1) Έντονες λάμψεις από αστραπές σε καταιγίδες που μαίνονται στο βάθος

2) Red Sprites, με το κόκκινο χαρακτηριστικό τους χρώμα, ακριβώς πάνω από τις λάμψεις των καταιγίδων, σε ύψος 40-90 km

3) Airglow κίτρινου χρώματος από αποδιέγερση ατόμων Νατρίου στα ~92 km

4) Airglow πράσινου χρώματος από αποδιέγερση ατόμων Οξυγόνου, λίγο ψηλότερα στα ~95 km

5) Με λίγη παρατηρητικότητα, διακρίνονται και ρυτιδώσεις στο airglow που είναι τα γνωστά (στους αναγνώστες μας) ατμοσφαιρικά βαρυτικά κύματα το αίτιο των οποίων, πιθανότατα, είναι οι πολύ ισχυρές καταιγίδες που μαίνονταν κατά τη διάρκεια λήψης του βίντεο από τον ISS

Πηγή: https://eol.jsc.nasa.gov/

Το εντυπωσιακό δέλτα του ποταμού Λένα στην Σιβηρία, λίγο πριν ξεπαγώσει

Χθες αναφερθήκαμε στον ποταμό Λένα, στην βορειοανατολική Σιβηρία και στην «αφύπνιση» του δέλτα από την «χειμερία νάρκη». Σήμερα, έχουμε μία εντυπωσιακή εικόνα υψηλής ανάλυσης από την περιοχή με τις λεπτομέρειες των παραποτάμων να είναι ορατές και τον πάγο μέσα σε αυτούς στις 4/6, λίγο πριν «ξεπαγώσει» το μεγαλύτερο τμήμα της.

Credits: NASA Earth Observatory / Terra (MODIS)

Η τήξη των πάγων του ποταμού Λένα στην Σιβηρία

Σε αυτό το βίντεο που αποτελείται από δορυφορικές εικόνες, ληφθείσες διαδοχικά από τις 3 ως τις 10/6, παρατηρούμε την γρήγορη τήξη των πάγων στο δέλτα του ποταμού Λένα, στην βορειοανατολική Σιβηρία, ο οποίος καταλήγει στον Αρκτικό ωκεανό.

Ο πάγος του ποταμού τήκεται σχετικά γρήγορα αυτήν την περίοδο, καθώς θερμότερα ύδατα ρέουν προς τα βόρεια, «ξυπνώντας» τους παραποτάμους αλλά και όλη την περιοχή του δέλτα, από την χειμερία νάρκη.

Credits: NASA Earth Observatory / Terra (MODIS)

Κονιορτοστρόβιλος (dust devil) στο Lakeland της Florida

Κονιορτοστρόβιλος (dust devil), κάνει την «βόλτα» του κάπου στο Lakeland της Florida, στις ΗΠΑ, την περασμένη εβδομάδα.

Αυτοί οι στρόβιλοι δημιουργούνται με καλό και ζεστό καιρό σε ξηρό έδαφος όπως αυτό στο βίντεο. Η διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα στην ξηρή και θερμή επιφάνεια του εδάφους και του αέρα λίγο πάνω από αυτήν, μαζί με κάποιους τυχαίους τοπικούς μικροστροβιλισμούς (ύπαρξη διάτμησης) στον άνεμο, είναι αρκετά για να δημιουργηθούν αυτοί οι στρόβιλοι.

Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα ψηλοί και επικίνδυνοι σηκώνοντας ακόμη και σχετικά βαριές προκατασκευασμένες κατασκευές.

Credits: https://twitter.com/NashWX

Δίνες von Karman και Αφρικανική σκόνη στον Ατλαντικό

Σε αυτήν την φωτογραφία από τις 6/6, από τον δορυφόρο Terra της NASA, βλέπουμε το δυτικό άκρο της Αφρικής με τους ισχυρούς ανέμους να μεταφέρουν σκόνη προς τον Ατλαντικό (το καφέ-κίτρινο θολό νέφος).

Εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι σκόνης μεταφέρονται κάθε χρόνο από την Αφρική, διασχίζοντας τον Ατλαντικό μέχρι την Καραϊβική και τον Κόλπο του Μεξικού. Αυτή η σκόνη μεταφέρει στον ωκεανό θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην ανάπτυξη πλαγκτού, αλλά όπως είχαμε δει και σε παλαιότερη δημοσίευση μας, μπορεί να μεταφέρει μύκητες και ασθένειες που βλάπτουν τόσο τους κοραλλιογενείς υφάλους όσο και τον άνθρωπο.

Πιο αριστερά βλέπουμε ένα σύμπλεγμα νησιών που αποτελεί το νησιωτικό κράτος του Cape Verde (Πράσινο Ακρωτήριο) και είναι τμήμα της Μακαρονησίας (μαζί με τις Αζόρες, τα Κανάρια νησιά, κ.α.). Εκεί, οι αναγνώστες μας θα αναγνωρίσουν αμέσως κάτι που είχαμε δει σε πρόσφατη δημοσίευση μας και είναι οι δίνες/στρόβιλοι von Karman.

Αυτοί προκαλούνται από τον ασταθή διαχωρισμό της ροής ενός ρευστού (π.χ. εδώ του ατμοσφαιρικού αέρα) γύρω από εμπόδια όπως τα βουνά των νησιών που διακρίνονται στην εικόνα. Η ύπαρξη νεφών στην συγκεκριμένη περίπτωση, μας επιτρέπει να δούμε αυτήν την ροή. Ανάλογα μοτίβα εμφανίζονται και στην δική μας περιοχή (π.χ. στο Αιγαίο, νότια της Σαμοθράκης, με το όρος Σάος, να ευθύνεται για τέτοιους σχηματισμούς).

Credits: MODIS Land Rapid Response Team / NASA GSFC (Public Domain).

Παγετώνες υπό εξαφάνιση και ανοιχτόχρωμες λίμνες

Στην δορυφορική φωτογραφία βλέπουμε τους παγετώνες στις Άνδεις, στο Εθνικό πάρκο της Παταγονίας, φέτος τον Φεβρουάριο, ανάμεσα σε Αργεντινή και Χιλή. Αυτοί οι παγετώνες αποτελούν την μεγαλύτερη έκταση πάγου στο νότιο ημισφαίριο (εκτός της Ανταρκτικής), όμως ο ρυθμός απώλειας του συγκεκριμένου, είναι από τους μεγαλύτερους παγκοσμίως.

Το νερό από τους παγετώνες αυτούς, καταλήγει στις λίμνες που φαίνονται στη φωτογραφία και οι οποίες είναι πιο ανοιχτόχρωμες για λόγους που είχαμε δει σε προηγούμενη ανάρτηση μας. Οι παγετώνες αργά αλλά σταθερά λειαίνουν και κονιορτοποιούν πέτρες με αποτέλεσμα να παράγεται μια λεπτή σκόνη αργιλίου και πηλού, σαν αλεύρι. Η σκόνη αυτή, μέσω των ποταμών, μεταφέρεται σε αυτές τις λίμνες και είναι τόσο λεπτή, με αποτέλεσμα να μην βυθίζεται εύκολα, μένοντας ψηλά, κοντά στην επιφάνεια των λιμνών αυτών, δίνοντας τους και το ιδιαίτερο αυτό χρώμα.

Credits: NASA - Terra (MODIS)

Ακτίνες λυκόφωτος και αντί-λυκόφωτος

Ακτίνες/ζώνες λυκόφωτος (crepuscular rays). Θα έχετε παρατηρήσει σε κάποια ηλιοβασιλέματα, κάποιες ζώνες φωτός οι οποίες εναλλάσσονται με πιο σκοτεινές λωρίδες στον ουρανό. Αυτό το μοτίβο των φωτεινών λωρίδων δημιουργείται όταν το φως του ήλιου συναντήσει εμπόδια μπροστά από τον παρατηρητή, όπως π.χ. σύννεφα. Κάποιες φορές, μπορεί να είναι έντονο αυτό το οπτικό φαινόμενο (όπως στις παρακάτω φωτογραφίες).

Ακτίνες/ζώνες αντί-λυκόφωτος (anti-crepuscular rays). Οι ζώνες αυτές που περιγράψαμε παραπάνω και οι οποίες ξεκινούν από την δύση, καλύπτουν όλο τον ουρανό και μοιάζουν να καταλήγουν στην ανατολή, στο διαμετρικό ως προς τον ήλιο σημείο. Στην πραγματικότητα αυτές οι ακτίνες είναι παράλληλες, ωστόσο η προοπτική τις κάνει να δείχνουν ότι συγκλίνουν (στην ίδια λογική βασίζεται και το γεγονός ότι αν παρατηρήσετε τις ράγες μιας σιδηροδρομικής γραμμής που εκτείνεται ευθεία μπροστά σας για πολλά χιλιόμετρα, τότε αυτές θα μοιάζουν ότι συγκλίνουν στο βάθος, ενώ στην πραγματικότητα είναι παράλληλες).

Το φαινόμενο που απεικονίζεται στις φωτογραφίες, παρατηρήθηκε στις 10/6.

Φωτογραφίες: https://doudoulakis.blogspot.com/

Καταστροφές από χαλαζόκοκκους στο Τέξας

Αν αναρωτιέστε τι μπορεί να συμβεί όταν υπάρχει χαλαζόπτωση με χαλαζόκοκκους διαμέτρου συγκρίσιμης με εκείνην της παλάμης σας, ενώ συνοδεύεται από θυελλώδεις ανέμους, τότε αυτή η φωτογραφία από το Τέξας των ΗΠΑ, από την περασμένη βδομάδα (9/6), θα σας λύσει την απορία.

Πηγή: https://twitter.com/AndrewGortonWx

Οι χιονισμένες Άλπεις από ψηλά

Οι Άλπεις, ανάμεσα σε Ιταλία, Γαλλία, Αυστρία, με τις χιονισμένες βουνοκορφές τους να χωρίζονται από τις πράσινες κοιλάδες, δημιουργώντας ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο, σε αυτήν την δορυφορική φωτογραφία που ελήφθη λίγες μέρες πριν (3/6).

Τμήματα των Άλπεων μπορούν να δουν και ετήσιο υετό (βροχόπτωση και χιονόπτωση) που να αγγίζει τα 3000 mm, ενώ η κοιλάδα Po, πλούσια σε κτηνοτροφία, βρίσκεται ακριβώς μπροστά (νότια τους) και δέχεται ολοένα λιγότερο υετό όσο νοτιότερα κινείται κάποιος, με τις παραθαλάσσιες περιοχές αυτής να μετρούν γύρω στα 400 mm/έτος.

Credits: MODIS Land Rapid Response Team / NASA GSFC (Public Domain)

Πράσινη λίμνη από φυτοπλαγκτόν πλούσιο σε χλωροφύλλη

Άλλη μια πανέμορφη φωτογραφία από τον δορυφόρο Landsat 8 της NASA, η οποία ελήφθη στα μέσα Απριλίου. Αυτό που σίγουρα προκαλεί εντύπωση, είναι το πράσινο χρώμα της λίμνης. Αυτή είναι η λίμνη Khanka ανάμεσα σε βορειοανατολική Κίνα και Ρωσία. Οι πράσινες αποχρώσεις της, οφείλονται σε φυτοπλαγκτόν πλούσιο σε χλωροφύλλη. Η λίμνη είναι σχετικά ρηχή (μέγιστο βάθος ~10-11 m) και αποτελείται από γλυκό νερό.

Credits: Norman Kuring / NASA (Public Domain).

Καταστροφική επιβράδυνση τροπικών κυκλώνων στις ακτές των ΗΠΑ λόγω κλιματικής αλλαγής

Τις τελευταίες δεκαετίες, έχει παρατηρηθεί η τάση, οι τροπικοί κυκλώνες να επιβραδύνουν στις ακτές των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να αυξάνει επικίνδυνα η αθροιστική βροχόπτωση που σημειώνεται στις γειτνιάζουσες περιοχές, ώστε οι πλημμύρες να είναι εκτεταμένες και οι καταστροφές μεγάλες.

Η NASA κάνοντας έρευνα (η οποία δημοσιεύτηκε λίγες μέρες πριν στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature) χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα στοιχεία για τους κυκλώνες από το 1944 ως το 2017, διαπίστωσε (βλέπε και γράφημα), την σταδιακή άνοδο των κυκλώνων εκείνων που έχουν την τάση να μένουν σχεδόν στάσιμοι ή να περιφέρονται με αρκετά μειωμένη ταχύτητα στις ακτές των ΗΠΑ, κάτι που έχει ως συνέπεια τις επίμονες πολύωρες βροχοπτώσεις στις ίδιες περιοχές και φυσικά πλημμύρες.

Η αιτία για αυτό το φαινόμενο, αναζητείται και στην παγκόσμια θέρμανση που λαμβάνει χώρα τις τελευταίες δεκαετίες και συγκεκριμένα σε ένα φαινόμενο που ονομάζεται «Αρκτική ενίσχυση» (Arctic Amplification). Αυτό συνίσταται στο γεγονός ότι κατά την παγκόσμια θέρμανση, η Αρκτική θερμαίνεται γρηγορότερα από ότι οι τροπικές περιοχές με αποτέλεσμα την μείωση της διαφοράς θερμοκρασίας ανάμεσα τους, κάτι που συνεπάγεται την μείωση της διαφοράς πιέσεων όπως και την μείωση της έντασης των ανέμων ανάμεσα στις τροπικές περιοχές και τους πόλους.

Δημοσιευμένη έρευνα (ανοιχτή προς όλους): https://www.nature.com/articles/s41612-019-0074-8

Νέοι εξωπλανήτες στο πλανητικό σύστημα PDS 70

Στην φωτογραφία παρατηρούμε το πλανητικό σύστημα PDS 70 το οποίο βρίσκεται εντός του Γαλαξία μας και σε απόσταση 370 ετών φωτός από εμάς. Οι κύκλοι επισημαίνουν δυο σχετικά νέους πλανήτες που περιστρέφονται γύρω από το μητρικό τους άστρο (το οποίο επισημαίνεται με το αστέρι στο κέντρο της φωτογραφίας και με κατάλληλη επεξεργασία έχει αφαιρεθεί η φωτεινότητα του, ώστε να μπορεί κάποιος να παρατηρήσει τους πλανήτες γύρω του).

Το πλανητικό αυτό σύστημα είναι μόλις το δεύτερο που καταφέρνουμε να φωτογραφήσουμε απευθείας (μετά το HR 8799 το οποίο έχει 4 πλανήτες). Στο συγκεκριμένο, οι δυο αυτοί πλανήτες είναι «γίγαντες αερίων» σαν τον δικό μας πλανήτη Δία, έχοντας μάζα περίπου 10 φορές όσο αυτός.

Οι νεοσχηματισθέντες πλανήτες, δημιουργούν «κενά» στις τροχιές τους, καθώς συσσωρεύουν τη σκόνη και τα αέρια που βρίσκονταν γύρω από το άστρο μέχρι πρότινος. Το άστρο αυτό έχει ηλικία μόλις 6 εκατομμυρίων ετών (για σύγκριση, ο «ώριμος» ήλιος μας, έχει ηλικία περίπου 5 δισεκατομμυρίων ετών).

Η έρευνα, όπως και οι αντίστοιχες φωτογραφίες, δημοσιεύτηκαν στις 3/6/2019 στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Nature: https://www.nature.com/articles/s41550-019-0780-5

Την έρευνα μπορείτε να βρείτε ολόκληρη και εδώ: https://hubblesite.org/uploads/science_paper/file_attachment/388/s41550-019-0780-5.pdf

Το μέγεθος των χιονόκοκκων μετράει (όσο αφορά το albedo)

Το μέγεθος των χιονόκοκκων μετράει, καθώς διαδραματίζει καίριο ρόλο στο ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας που ανακλάται πίσω στο διάστημα, δηλαδή στην ανακλαστικότητα (albedo, σε τεχνική ορολογία). Ιδιαίτερα μάλιστα, όταν αναφερόμαστε σε χιονοκάλυψη μεγάλων εκτάσεων όπως η Γροιλανδία, η παραμικρή αλλαγή στο albedo, έχει επιπτώσεις στον καιρό σε πλανητική κλίμακα.

Έχει παρατηρηθεί πως, το φρέσκο ξηρό χιόνι (με χιονόκοκκο διαμέτρου έως 0.5 mm), παρουσιάζει μεγαλύτερη ανακλαστικότητα από το υγρό και γενικότερα από εκείνο με χιονόκοκκους μεγαλύτερης διαμέτρου.

Τώρα, οι επιστήμονες, χρησιμοποιώντας δορυφορικές φωτογραφίες (π.χ. από τον Sentinel-3 της ESA, στο οπτικό φάσμα) και βασιζόμενοι σε παλαιότερη εργασία του Alex Kokhanovsky, μπορούν να γνωρίζουν άμεσα το μέγεθος των χιονόκοκκων και την συνεπαγόμενη ανακλαστικότητα, η οποία μπορεί να μεταβάλλεται λόγω ρύπανσης, μεταφοράς καπνού από φωτιές σε άλλες περιοχές, σκόνης, κ.α.

Ενώ γίνονται δοκιμές στην Γροιλανδία αυτήν την περίοδο, αργότερα προγραμματίζεται η εφαρμογή της μεθόδου και σε πιο σύνθετα εδάφη (τα οποία δεν έχουν μόνο ή σχεδόν μόνο χιόνι), με αποτέλεσμα την βελτίωση καιρικών, υδρολογικών και άλλων προβλέψεων.

Σχετική έρευνα: https://www.the-cryosphere.net/12/2371/2018/tc-12-2371-2018.html

Η (πρώην) λίμνη Eyre στην Αυστραλία

Η (πρώην) λίμνη Eyre στην Αυστραλία, βρίσκεται στο χαμηλότερο υψόμετρο αυτής της ηπείρου, ήτοι 15 μέτρα κάτω από τη στάθμη της επιφάνειας της θάλασσας. Σήμερα είναι ξερή, με ένα στρώμα αλατιού να θυμίζει τις εποχές (πριν από 100000 έτη περίπου) που σχεδόν όλη η κοιλάδα ήταν γεμάτη με νερό.

Ωστόσο, ανάλογα και με τις καιρικές συνθήκες, η λίμνη γεμίζει ελάχιστες φορές κάθε αιώνα. Τις τελευταίες χρονιές που συνέβη αυτό, ήταν το 1974 και το 1950. Αυτό συμβαίνει και φέτος, μετά τις πολύ ισχυρές βροχές του (εκεί) καλοκαιριού και φθινοπώρου του 2019 στο βόρειο Queensland.

Στην δορυφορική φωτογραφία, φαίνεται το νερό που εισρέει στη λίμνη αυτή, γεμίζοντας την για πρώτη φορά αυτόν τον αιώνα! Η φωτογραφία έχει ληφθεί στο ορατό και το υπέρυθρο φάσμα από τους δορυφόρους Landsat 8 και Terra της NASA στις 15/5, οπότε και η λίμνη ήταν γεμάτη ήδη κατά το ήμισυ.

Credits: NASA Earth Observatory / Lauren Dauphin – MODIS, NASA EOSDIS / LANCE & GIBS / Worldview – Landsat / USGS (Public Domain).

Νυχτερινά φωτεινά νέφη (noctilucent clouds) στην Σκωτία

Αυτή η φωτογραφία ελήφθη σήμερα στη 1 το ξημέρωμα στο Oban της Σκωτίας, και τα φωτεινά ανοιχτόχρωμα αραιά νέφη που διακρίνονται στον ουρανό ονομάζονται «νυχτερινά φωτεινά νέφη» (noctilucent clouds). Πρόκειται για ένα στρώμα αραιών νεφών που βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερο ύψος, γύρω στα 80 km, σε σχέση με τα «συμβατικά» νέφη της τροπόσφαιρας που όλοι γνωρίζουμε.

Είναι ορατά σε σχετικά μεγάλα γεωγραφικά πλάτη (μεταξύ 50o και 70o), το καλοκαίρι και ιδιαίτερα τις βδομάδες γύρω από το θερινό ηλιοστάσιο, μετά τη δύση του Ηλίου. Φωτίζονται από αυτόν, ενώ αυτός βρίσκεται κάτω από τον ορίζοντα και αποκτούν ένα μπλε χρώμα συνήθως, λόγω της απορρόφησης του ερυθρού μέρους του φάσματος του ηλιακού φωτός από το όζον της στρατόσφαιρας.

Χρειάζονται ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες για να σχηματιστούν (από -120 βαθμούς Κελσίου και χαμηλότερα), ώστε να ευνοείται η ύπαρξη παγοκρυστάλλων διαμέτρου ~0.1 μικρομέτρων. Επίσης, θα πρέπει να υφίστανται υδρατμοί (προερχόμενοι από χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα ενδεχομένως με την ανυψωτική βοήθεια ατμοσφαιρικών βαρυτικών κυμάτων ή από αντιδράσεις υδροξυλίου με μεθάνιο) και πυρήνες συμπύκνωσης (π.χ. σκόνη από μετέωρα ή από ηφαίστεια).

Τα νέφη αυτά, στο πέρασμα του χρόνου, παρατηρείται ότι εμφανίζονται πιο συχνά, είναι πιο έντονα και σε χαμηλότερα γεωγραφικά πλάτη. Εξετάζεται αν σε αυτήν την τάση συνεισφέρει και η παγκόσμια θέρμανση.

Φωτογραφία: https://twitter.com/EdgingtonNick

------------------------------------------------------------------------

Στον τόμο Ι του έργου μας «Τα φυσικά φαινόμενα» που κυκλοφορεί ήδη και μπορείτε να τον αποκτήσετε και από εδώ σε χαμηλότερη τιμή, μπορείτε να βρείτε λεπτομέρειες για όλα τα παραπάνω (ατμοσφαιρικά βαρυτικά κύματα, νυχτερινά φωτεινά νέφη, παγκόσμια θέρμανση και τις επιπτώσεις της, ηφαίστεια, όζον, κ.α.)

Άνθηση φυτοπλαγκτού κοντά στην Ιαπωνία

Κοντά στην ακτή της νήσου Χοκάϊντο της Ιαπωνίας (άνω αριστερά στην εικόνα), υπάρχει άνθηση φυτοπλαγκτού αυτόν τον καιρό και το όργανο MODIS του δορυφόρου Aqua της NASA, αποτύπωσε στις 2/6 το χαρακτηριστικό πράσινο και γαλαζοπράσινο χρώμα τους.

Στην θάλασσα, το φυτοπλαγκτόν είναι το ισοδύναμο των χόρτων, των δέντρων και των θάμνων. Το φυτοπλαγκτόν χρησιμοποιεί χλωροφύλλη για να αξιοποιήσει το φως του ήλιου, μετατρέποντας το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα και διαλυμένα θρεπτικά συστατικά στο νερό σε σάκχαρα και οξυγόνο. Δεν είναι λοιπόν παράξενο πως, σχεδόν όλοι οι θαλάσσιοι οργανισμοί εξαρτώνται από αυτό.

Η άνθηση του, ειδικά την άνοιξη, οφείλεται στο ρεύμα Oyashio, το οποίο μεταφέρει δροσερό νερό με χαμηλότερη αλατότητα από την θάλασσα του Bering (την έχουμε δει σε παλαιότερες αναρτήσεις μας) και τον Βόρειο Ειρηνικό. Επίσης, μεταφέρει σίδηρο και άλλα θρεπτικά συστατικά από τα ύδατα της Αρκτικής και από τις ακτές της Καμτσάτκα και της Σιβηρίας. Αυτός ο συνδυασμός ωκεάνιων συνθηκών προσφέρει ένα ιδιαίτερα εύφορο περιβάλλον για την άνθηση του φυτοπλαγκτού κατά την εαρινή περίοδο.

Credit: MODIS data – NASA EOSDIS / LANCE – GIBS / Worldview (Public Domain).

Συμπύκνωση στην καμπίνα αεροπλάνου

Σας έχει τύχει ποτέ κάτι τέτοιο ενώ πετάτε με αεροπλάνο; Δεν είναι φωτιά αν και μοιάζει. Ο ψυχρός αέρας από τον κλιματισμό της καμπίνας συναντά τον θερμό και υγρό αέρα που προϋπήρχε μέσα σε αυτήν, με αποτέλεσμα την άμεση συμπύκνωση των υδρατμών. Αυτό συμβαίνει συνήθως λίγο μετά την απογείωση από περιοχές με θερμό και πολύ υγρό κλίμα. Για παράδειγμα, η συγκεκριμένη λήψη έγινε ενώ το αεροπλάνο μόλις είχε απογειωθεί από το Miami της Florida στις ΗΠΑ, στις 7/6.

Το ίδιο συμβαίνει όταν έχετε ένα ποτήρι με παγωμένο καφέ έξω, σε μια καλοκαιρινή μέρα. Ο θερμός αέρας, ερχόμενος σε επαφή με τα ψυχρότερα τοιχώματα του ποτηριού, συμπυκνώνεται εναποθέτοντας υγρασία σε αυτά, με αποτέλεσμα να στάζουν.

Video: https://twitter.com/MackieMet

Εντυπωσιακή αμμοθύελλα (Haboob) στο Big Spring του Τέξας

Στην εντυπωσιακή αυτή φωτογραφία, φαίνεται μια ισχυρή αμμοθύελλα (Haboob), να πλησιάζει στο Big Spring του Texas στις ΗΠΑ, στις 5/6.

Αυτού του τύπου οι θύελλες είναι συνηθισμένες σε ξηρά εδάφη και προκύπτουν μπροστά από μέτωπα καταιγίδων. Ο καθοδικός πολύ ισχυρός αέρας μπροστά από την καταιγίδα, συναντώντας ένα τέτοιο έδαφος, ανασηκώνει άμμο και σκόνη με ευκολία, σε ύψος χιλιομέτρων, ενώ το μήκος αυτού του μετώπου σκόνης μπορεί να είναι δεκάδες χιλιόμετρα.

Με την έλευση αυτού του τείχους σκόνης, συνήθως δεν σημειώνεται βροχή, καθώς τα σταγονίδια εξατμίζονται εντός του ξηρού και θερμού αέρα.

Φωτογραφία: Heather Crabtree

Πηγή: https://twitter.com/JNeubauerWx