Καταγραφή πολύ σπάνιου ELVES

Στη φωτογραφία (αριστερά σε κανονικό μέγεθος και δεξιά σε μεγέθυνση με τηλεφακό), παρατηρήστε έναν δακτύλιο με κόκκινη-ροζ απόχρωση στον ουρανό, σχετικά χαμηλά. Αυτός ο δακτύλιος, που στην πραγματικότητα πρόκειται για τόρο (φανταστείτε κάτι σαν "λουκουμά") στις τρεις διαστάσεις, ονομάζεται ELVES (Emission of Light and Very Low frequency perturbations due to Electromagnetic pulse Sources) και συμβαίνει, υπό προϋποθέσεις, πάνω από καταιγίδες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αυτός καταγράφηκε πάνω από μια καταιγίδα στη νοτιοδυτική Βουλγαρία, κοντά στα σύνορα με τη χώρα μας, στις 23:01 το βράδυ της 11ης Οκτωβρίου. Μάλιστα στη δεξιά φωτογραφία χαμηλά με κίτρινο, πίσω από τα σύννεφα, φαίνεται η λάμψη από τον «μητρικό» κεραυνό που προκάλεσε αυτό το συμβάν.

 

Οι παρατηρητές βρίσκονταν στη δυτική Αττική. Αυτά τα φαινόμενα εμφανίζονται στη βάση της ιονόσφαιρας, σε ύψος περίπου 100 km έχοντας οριζόντια έκταση εκατοντάδων χιλιομέτρων και για αυτό μπορούν να γίνουν ορατά από μεγάλες αποστάσεις (θεωρητικά ως και 800 km μακριά από παρατηρητή που βρίσκεται σε μηδενικό υψόμετρο και ακόμη μακρύτερα αν ο παρατηρητής βρίσκεται σε ύψωμα). Τα συγκεκριμένα φαινόμενα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να φωτογραφηθούν, καθώς διαρκούν ελάχιστα (λιγότερο από μισό χιλιοστό του δευτερολέπτου) και είναι αμυδρότερα από άλλα TLEs* όπως τα red sprites. 

 

*TLEs (Transient Luminous Events) ή παροδικά φωτεινά συμβάντα, είναι μια μεγάλη οικογένεια φαινομένων που συμβαίνουν πάνω από καταιγίδες και γενικά σε ύψη από 15-20 km ως και 90-100 km, δηλαδή ανάμεσα στο καταιγιδοφόρο νέφος και στη βάση της ιονόσφαιρας.

 

Τα ELVES παράγονται από τον ηλεκτρομαγνητικό παλμό του κεραυνού. Η ενέργεια του παλμού, φτάνοντας στη βάση της ιονόσφαιρας της Γης, προκαλεί διεγέρσεις και ιονισμούς στα μόρια μονοξειδίου του αζώτου και αζώτου που, με τη σειρά τους, αποβάλλουν αυτήν την ενέργεια μέσω της εκπομπής αυτού του χαρακτηριστικού κόκκινου χρώματος. (Για την ακρίβεια, ο μηχανισμός που έχει υποτεθεί, είναι ο ιονισμός των μορίων μονοξειδίου του αζώτου και τα προκύπτοντα ελεύθερα ηλεκτρόνια διεγείρουν τα μόρια αζώτου. Τα τελευταία, αποδιεγειρόμενα, δίνουν αυτό το κοκκινωπό χρώμα στο συγκεκριμένο φαινόμενο).

 

Στη χώρα μας, συστηματική καταγραφή αυτών των φαινομένων και τήρηση αρχείου, κάνει η ομάδα που αποτελείται από τους Δημήτρη Σαγιάκο, Θανάση Παπαθανασίου, Παναγιώτη Τσούρα και Χρήστο Ντουντουλάκη, ενώ κατά καιρούς συνεισφέρουν και άλλοι παρατηρητές. Βλέπε και https://antisimvatikos.blogspot.com/.../tles-greek...

 

Credits φωτογραφίας: https://doudoulakis.blogspot.com/

 

Βίντεο από το συμβάν, από 2 διαφορετικές κάμερες: https://youtu.be/EYG4dE6KcqY

 

Φωτογραφία και βίντεο από το ίδιο συμβάν, από άλλη κάμερα: https://www.facebook.com/dimitris.sagiakos/posts/10227730926048706