Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2024

Τα διάφορα στρώματα της γήινης ατμόσφαιρας από τον ISS

Ακόμη μια φωτογραφία μοναδικής ομορφιάς του αστροναύτη Matthew Dominick από τον ISS στις 15/8. Μπορείτε να αναγνωρίσετε τα διάφορα στρώματα που περιβάλλουν τον πλανήτη μας; Το ερυθρό φως χαμηλά προκύπτει από τη σκέδαση του ηλιακού φωτός στη γήινη ατμόσφαιρα. Το μπλε φως διασκορπίζεται εντονότερα (δίνοντας στον ουρανό το γαλάζιο του χρώμα) με αποτέλεσμα να διαδίδονται τα χρώματα με μεγαλύτερο μήκος κύματος (προς το πορτοκαλί και ερυθρό). 

 
Ακριβώς από πάνω, η οζονόσφαιρα, που αποτελεί τμήμα της στρατόσφαιρας, εμφανίζεται γαλάζια/μπλε καθώς το όζον απορροφά τόσο τμήμα της εισερχόμενης υπεριώδους ακτινοβολίας, αλλά και το ερυθρό μέρος του ορατού φάσματος, αφήνοντας το γαλάζιο να διέλθει.
 
Ακόμη ψηλότερα, παρατηρούμε τη νυχτερινή φωταύγεια της ατμόσφαιρας (airglow) που διακρίνεται σε κιτρινωπή (αποδιέγερση ατόμων νατρίου) και πράσινη (αποδιέγερση μοριακού οξυγόνου). Το ύψος που βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή τους είναι γύρω στα 100 km. Τέλος, περίπου 2-3 φορές ψηλότερα βρίσκεται το κόκκινο airglow (αποδιέγερση ατομικού οξυγόνου) το οποίο διακρίνεται αμυδρά εδώ.
 
Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2024

Ανθεκτικότερα και ελαφρύτερα υλικά με νανοσωλήνες άνθρακα

Στο δρόμο για τη δημιουργία ανθεκτικότερων και παράλληλα ελαφρύτερων υλικών ώστε να χρησιμοποιηθούν στα μελλοντικά αεροπλάνα αυξάνοντας την ασφάλεια και μειώνοντας την κατανάλωση καυσίμου, έρχεται μία δημοσίευση από ερευνητική ομάδα στο MIT να προχωρήσει ένα ακόμη βήμα μπροστά.

 
Η συνήθης πρακτική με αυτού του είδους τα υλικά, είναι να αποτελούνται από στρώματα νημάτων (π.χ. ανθρακονήματα), τα οποία κολλάνε μεταξύ τους με τη χρήση πολυμερικής κόλλας. Η επικόλληση και συμπίεση των στρωμάτων, οδηγεί σε ένα υλικό πολύ ανθεκτικό και αρκετά ελαφρύ. Ωστόσο, ο «αδύναμος κρίκος» σε αυτήν την προσέγγιση είναι αυτός ακριβώς ο χώρος ανάμεσα στα στρώματα, που είναι γεμάτος με την κόλλα. Σε περίπτωση κάποιου χτυπήματος, μπορεί να αναπτυχθεί εσωτερική ρωγμή η οποία να μεγαλώσει και να δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα, κάτι που είναι κρίσιμο για ένα αεροπλάνο.
 
Σε αυτόν τον «αδύναμο κρίκο» εστιάζει η παραπάνω έρευνα. Αντί για πολυμερική κόλλα, χρησιμοποιούν «καλλιέργειες» από νανοσωλήνες άνθρακα με αποτέλεσμα να αυξάνεται κατά 62% η ανθεκτικότητα των στρωμάτων από ανθρακονήματα έναντι στο σκίσιμο ή το «ξεφλούδισμα». Η ερευνητική ομάδα δοκίμασε διάφορες περιπτώσεις όπου υπάρχει κίνδυνος διάδοσης μιας εσωτερικής ρωγμής μετά από κάποια κρούση στο υλικό του αεροπλάνου (π.χ. πουλιά στην άτρακτο κατά την απογείωση, χτυπήματα από εργαλεία κατά τη διάρκεια συντήρησης, χτυπήματα από αντικείμενα στον διάδρομο του αεροδρομίου, κ.α.). Αυτό το είδος «κόλλας» από νανοσωλήνες άνθρακα, μπορεί να εφαρμοστεί στο μέλλον σε κάθε όχημα και κατασκευή, κάνοντάς τα ελαφρύτερα, ισχυρότερα και ανθεκτικότερα.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://pubs.acs.org/doi/10.1021/acsami.3c17333
 
Περισσότερα για τους νανοσωλήνες άνθρακα αλλά και την τεχνολογία υλικών όπως και τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, θα βρείτε στον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2024

«Ορφανοί» εξωπλανήτες από το James Webb

«Ορφανοί» εξωπλανήτες. Ένα ακόμη είδος αστρονομικών αντικειμένων στο διάστημα, το οποίο έλκει την προσοχή των αστρονόμων. Πρόκειται για πλανήτες που δεν βρίσκονται βαρυτικά δέσμιοι σε πλανητικό σύστημα υπό την επιρροή άστρου ή άστρων (όπως η Γη και οι υπόλοιποι πλανήτες σε σχέση με τον Ήλιο), αλλά περιπλανώνται στο διάστημα μόνοι τους. Κάποιοι μπορεί να συνοδεύονται από φυσικούς δορυφόρους ή δίσκο σκόνης και αερίων. Αυτοί οι εξωπλανήτες είτε έχουν «εξοστρακιστεί» από το πλανητικό σύστημα στο οποίο ανήκαν, πιθανόν λόγω συγκρούσεων είτε έχουν δημιουργηθεί εξαρχής μόνοι τους από μοριακά νέφη και σκόνη που ωστόσο δεν είχαν αρκετή μάζα για να οδηγήσουν στη δημιουργία άστρου. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί μερικές δεκάδες τέτοιοι, ωστόσο υπολογίζονται σε τρισεκατομμύρια μόνο στον δικό μας Γαλαξία.

 
Σε έρευνα που έχει γίνει αποδεκτή προς δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό “The Astronomical Journal”, μια ομάδα αστρονόμων, χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb το οποίο στόχευσε προς το νεφέλωμα NGC1333 (περίπου 1000 έτη φωτός μακριά από εμάς, στον αστερισμό του Περσέα) και κάνοντας φασματοσκοπική ανάλυση σε κάποια αντικείμενα εκεί, ανακάλυψαν ακόμη 6 τέτοιους «ορφανούς» περιπλανώμενους πλανήτες (οι 3 στη συγκεκριμένη φωτογραφία επισημαίνονται με πράσινους κύκλους).
 
Ένας στόχος της έρευνας ήταν να βρεθούν οι ελαφρύτεροι «ορφανοί» εξωπλανήτες που σχηματίζονται με τον ίδιο τρόπο με αυτόν που σχηματίζονται και τα αστέρια (συσσώρευση μοριακού νέφους και σκόνης λόγω βαρύτητας). Φαίνεται πως το όριο της μάζας (γύρω στις 5 μάζες Δία) για τα μικρότερα από αυτά τα αντικείμενα, επικαλύπτεται με εκείνο μεγάλων εξωπλανητών που είναι δέσμιοι σε πλανητικά συστήματα. Έρευνες σαν και αυτή, βοηθούν στην κατανόηση της δημιουργίας πλανητών, αστέρων, αλλά και «μίνι»-πλανητικών συστημάτων όπως αυτά που μπορεί να αποτελέσει ένας εξωπλανήτης με τους δορυφόρους του και τον δίσκο αερίων και σκόνης γύρω του (π.χ. φανταστείτε κάτι ανάλογο με τον Δία ή τον Κρόνο και τους δορυφόρους τους αλλά περιπλανώμενο στο διάστημα).
 
Έρευνα προς δημοσίευση στο “The Astronomical Journal”: https://arxiv.org/abs/2408.12639
 
Περισσότερα, για τους «ορφανούς» εξωπλανήτες, όπως και πολλά άλλα συναρπαστικά θέματα, θα βρείτε στον τόμο ΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024

Νέφη Kelvin-Helmholtz στη Florida

Μια πολύ όμορφη περίπτωση νεφών Kelvin-Helmholtz στις 29/8 στο Marco island της Florida των ΗΠΑ. Αυτή η κυματοειδής μορφή που έχουν τα νέφη, δημιουργείται όταν υφίσταται διαφορά ταχυτήτων ανάμεσα σε στρώματα του ίδιου ρευστού (εδώ ως ρευστό εννοείται ο αέρας) ή ανάμεσα στη διαχωριστική επιφάνεια δυο διαφορετικών ρευστών. Π.χ. η διαφορά στην ταχύτητα του νερού δημιουργεί τα θαλάσσια κύματα, καθώς τα ανώτερα στρώματα του ρευστού έχουν συγκριτικά μεγαλύτερες ταχύτητες από τα κατώτερα. Το ίδιο συμβαίνει και εδώ, αλλά με τον αέρα. Ο άνεμος ψηλότερα κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι χαμηλότερα, δημιουργώντας αυτούς τους κυματισμούς. 

 
Επίσης υπάρχει διαφορά στην υγρασία και τη θερμοκρασία ανάμεσα στο κατώτερο (πιο υγρό και ψυχρότερο) και στο ανώτερο (πιο ξηρό και σχετικά θερμότερο) στρώμα αέρα. Για αυτό και το χαμηλότερο στρώμα αποτελείται από μια πιο συμπαγή λωρίδα ή «θάλασσα» στρωματόμορφης νέφωσης, ενώ το ανώτερο είναι καθαρό και περιέχει μόνο τους κυματισμούς που «σμιλεύονται» από τη διαφορά στην ταχύτητα του ανέμου ανάμεσα στα δυο στρώματα. Μία, αλλά όχι η μόνη, περίπτωση που μπορεί να συναντήσετε τέτοιες ευνοϊκές συνθήκες για το σχηματισμό αυτών των νεφών, είναι μετά από βροχή, κατά το πέρασμα ενός μετώπου. Το κατώτερο ατμοσφαιρικό στρώμα είναι πλέον ικανοποιητικά υγρό και ψυχρότερο και όποτε δεν πνέουν ισχυροί άνεμοι σε αυτό, έχουν παρατηρηθεί αυτά τα νέφη. 
 
Περισσότερα για όλα τα μετεωρολογικά και οπτικά ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με φωτογραφίες, χάρτες, σχήματα, συχνότητες εμφάνισης στη χώρα μας και οδηγίες για το πώς να τα ψάχνετε και να τα ξεχωρίζετε, θα βρείτε στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου 2024

Οριζόντιο τόξο στη Florida

Όσες φορές και να δει κάποιος αυτό το οπτικό φαινόμενο, δεν το χορταίνει, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται στην εξοχή ή σε κάποιο όμορφο καταπράσινο μέρος όπως εδώ. Το συγκεκριμένο ατμοσφαιρικό οπτικό φαινόμενο, ονομάζεται «οριζόντιο τόξο» (circumhorizontal arc) και εμφανίστηκε στην περιοχή Lehigh Acres της Florida στις ΗΠΑ, στις 25/8.

 
Για την εμφάνιση αυτού του φαινομένου, οι ακτίνες του ήλιου θα πρέπει να εισέλθουν στους εξαγωνικούς παγοκρυστάλλους των νεφών με μεγάλη γωνία, άνω των 58 μοιρών σε σχέση με τον ορίζοντα του παρατηρητή. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, οριζόντιο τόξο μπορούμε να δούμε και στη χώρα μας από τα τέλη Απριλίου ως και τον Αύγουστο. Αυτό το οπτικό φαινόμενο, ξεχωρίζει από το γεγονός ότι συνήθως έχει πολύ έντονα χρώματα (τα εντονότερα και εντυπωσιακότερα που θα δείτε σε οπτικό φαινόμενο), κάτι που προκαλείται από τη (διπλή) διάθλαση των ηλιακών ακτίνων από κάθετες, μεταξύ τους, πλευρές (την πλαϊνή και την κατώτερη) του παγοκρυστάλλου. Το οριζόντιο τόξο μπορεί να έχει σχετικά μεγάλο μήκος (εφόσον υπάρχουν νέφη) και παρουσιάζει μικρή καμπυλότητα (για αυτό λέγεται και οριζόντιο).
 
Φωτογραφία: Kathy C. Lowrie -- Πηγή: https://x.com/MattDevittWX
 
Περισσότερα για όλα τα γνωστά, άγνωστα, εντυπωσιακά καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου 2024

Κομήτης C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS)

Σε προηγούμενες αναρτήσεις μας, είχαμε αναφερθεί στον κομήτη C/2023 A3 (Tsuchinshan-ATLAS). Ήρθε λοιπόν η ώρα του για να τον ψάξουμε στον ουρανό, να τον παρατηρήσουμε, να τον φωτογραφήσουμε και να τον απολαύσουμε, αρκεί να μην υπάρξει κάποιο απρόοπτο κατά το περιήλιό του (το πέρασμα από το κοντινότερο στον Ήλιο, σημείο της τροχιάς του στις 27/9). Απλά και σύντομα οι πληροφορίες.

 
Τέλη Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη, μπορείτε να τον αναζητήσετε νωρίς τα ξημερώματα (ως και μισή ώρα πριν ανατείλει ο Ήλιος, στο λυκαυγές) στον ανατολικό ορίζοντα χαμηλά. Επειδή ο κομήτης θα βρίσκεται χαμηλά στον ορίζοντα, έχει σημασία να βρείτε σημείο παρατήρησης χωρίς εμπόδια προς την ανατολή.
 
Μετά, σταδιακά προχωρώντας προς τα μέσα Οκτώβρη (π.χ. δοκιμάστε από τις 12-13/10 και μετά) θα μπορείτε να τον βλέπετε λίγο μετά τη δύση του Ηλίου στον δυτικό ορίζοντα χαμηλά. Όσο περνάνε οι μέρες μέσα στον Οκτώβρη, θα εμφανίζεται ψηλότερα στον δυτικό ορίζοντα και πιο μακριά από το λυκόφως αλλά θα αρχίσει σταδιακά να μειώνεται η φωτεινότητά του.
 
Η λαμπρότητα της Σελήνης δεν θα είναι πρόβλημα από τα τέλη Σεπτέμβρη ως και τα μέσα Οκτώβρη που είναι και το πιο ενδιαφέρον χρονικό διάστημα για αυτόν τον κομήτη, καθώς στις 2/10 έχουμε «νέα Σελήνη» και μετά τις 12/10 το φεγγάρι θα βρίσκεται στην πλάτη του παρατηρητή (ήτοι στην ανατολή). Στο περιήλιό του, ο κομήτης αναμένεται να έχει, με τα σημερινά στοιχεία, φαινόμενο μέγεθος +3 και στο πλησιέστερο στη Γη σημείο (12/10), μέγεθος +1 με +2. Θα είναι ορατός με γυμνό μάτι δηλαδή, περίπου όπως και ο NEOWISE το 2020. Τέλος, εννοείται πως οι παρατηρήσεις θα πρέπει να γίνονται έξω από τις πόλεις, σε σκοτεινά σημεία, μακριά από τεχνητό φωτισμό (καλή τύχη με αυτό…)
 
Τροποποιήσιμοι και εκτυπώσιμοι χάρτες για τον κομήτη και ό,τι άλλο θέλετε: https://in-the-sky.org/findercharts.php?obj=CK23A030
 
Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους κομήτες, τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, τις διαφορές τους, την πιθανότητα πρόσκρουσής τους με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 




 

Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2024

Το σήμα "wow!" και μια πιθανή φυσική προέλευσή του

Το περίφημο σήμα “Wow!” είναι ό,τι πιο πλησιέστερο (επιστημονικά) έχουμε ως «απόδειξη» πιθανής ύπαρξης εξωγήινων πολιτισμών. Πριν ενθουσιαστείτε όμως, ας δούμε την ιστορία αυτού του σήματος, γιατί σήμερα θεωρείται μάλλον απίθανο να έχει προέλθει από άλλο πολιτισμό, αλλά και τι προτείνουν για την προέλευσή του ερευνητές από το Arecibo και το Harvard σε μια νέα έρευνά τους που ήρθε στο φως της δημοσιότητας στα τέλη Αυγούστου.

 
Το σήμα “Wow!” ανιχνεύτηκε στις 15/8/1977 από το ραδιοτηλεσκόπιο του πανεπιστημίου του Ohio στις ΗΠΑ. Επρόκειτο για ένα πολύ ισχυρό, πολύ εστιασμένο και πολύ σύντομο (διήρκεσε 72’’) ραδιοσήμα στη συχνότητα των 1420.456 MHz (πολύ κοντά στη φασματική γραμμή εκπομπής 21 cm του υδρογόνου – «ιδανική» για διαστρική επικοινωνία μεταξύ τεχνολογικά ανεπτυγμένων πολιτισμών, καθώς μπορεί να περάσει μέσα από τα διαστρικά νέφη σκόνης και αερίων, δηλαδή να ταξιδέψει ανεμπόδιστη σε αστρονομικές αποστάσεις). Ο αστρονόμος Jerry R. Ehman, μόλις είδε το ανιχνευμένο σήμα, εντυπωσιασμένος από την έντασή του, το κύκλωσε και έγραψε δίπλα του “Wow!”, με αποτέλεσμα να πάρει με αυτόν τον τρόπο το όνομά του.
 
Παρά τις επίμονες προσπάθειες για να ανιχνευτεί ξανά, αυτό δεν κατέστη δυνατό. Το σήμα δεν επαναλήφθηκε από τότε. Στη συνέχεια υπήρξαν έλεγχοι και υποθέσεις από διάφορες ερευνητικές ομάδες, ωστόσο το σήμα αυτό δεν είναι ούτε κάποιο σφάλμα οργάνου, ούτε προέκυψε από ανθρωπογενή αίτια (π.χ. δορυφόρους έμμεσα ή άμεσα) αλλά η μη-επαναληψιμότητά του, όπως και κάποια άλλα χαρακτηριστικά του (π.χ. έλλειψη μορφοποίησης ή κωδικοποίησης) απομακρύνει και την πιθανότητα να προέρχεται από κάποιον εξωγήινο πολιτισμό, παρόλο που το σήμα αυτό αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο και μέχρι και σήμερα δεν έχει υπάρξει μία πειστική πρόταση κάποιου αστροφυσικού φαινομένου που θα μπορούσε να το παράγει. 
 
Σχετικά με την τελευταία πρόταση, η νέα έρευνα προτείνει ως (φυσική) προέλευση αυτού του σήματος ένα αστρονομικό maser υδρογόνου. Το maser είναι σαν το laser αλλά στη φασματική περιοχή των μικροκυμάτων και όχι στο ορατό όπως το laser. Μια εξαιρετικά σπάνια ευθυγράμμιση ανάμεσα στη Γη, σε ένα ψυχρό διαστρικό νέφος υδρογόνου και σε μια πολύ ισχυρή ραδιοπηγή όπως ένα magnetar (τύπος αστέρα νετρονίων με εξαιρετικά ισχυρό μαγνητικό πεδίο) ή κάτι αντίστοιχο (π.χ. SGR, Soft Gamma Repeater). Μια πολύ σπάνια γιγάντια έκλαμψη από έναν magnetar (σημειώστε ότι έχουμε παρατηρήσει μόλις 3 τέτοιες σε 50 έτη παρατήρησης στον Γαλαξία μας και στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος), θα μπορούσε να τροφοδοτήσει με την απαραίτητη ενέργεια το νέφος υδρογόνου ώστε να λειτουργήσει ως ένα φυσικό maser του οποίου η εκπομπή θα προσομοίαζε το σήμα “Wow!”. 
 
Η συγκεκριμένη πρόταση εξηγεί τη σπανιότητα, την ένταση, τη μικρή διάρκεια και τη φασματική «στενότητα» του σήματος του 1977. Εφόσον αποδειχθεί, θα είναι η 1η φορά που ανιχνεύεται αστροφυσικό maser υδρογόνου, ενώ θα αποτελεί έναν ακόμη κανόνα αποκλεισμού των “false positives” (ψευδώς θετικών) σημάτων από εξωγήινους πολιτισμούς.
 
Paper προς δημοσίευση: https://arxiv.org/pdf/2408.08513
 
Φωτογραφία από το εκτυπωμένο σήμα “Wow!” με τη σημείωση από τον Jerry R. Ehman: https://ohiomemory.org/.../collec.../p267401coll32/id/12429/
 
Περισσότερα για την Αστρονομία και την Αστροφυσική, τις μαύρες τρύπες, τους αστέρες νετρονίων, τους λευκούς και τους καφέ νάνους, τους ερυθρούς γίγαντες, τα νεφελώματα, την αστρική εξέλιξη και την πυρηνοσύνθεση, αλλά και πολλά άλλα θα βρείτε στον τόμο ΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου 2024

Όλη η επιφάνεια της Σελήνης καλύπτονταν από λάβα στο παρελθόν

Η ινδική αποστολή “Chandrayaan-3” ήταν η πρώτη που προσεληνώθηκε κοντά στο νότιο πόλο της Σελήνης (σε σεληνιακό πλάτος 69 μοίρες νότια), πέρυσι τον Αύγουστο και η 4η στη Σελήνη (μετά τους Ρώσους, τους Αμερικανούς και τους Κινέζους). Σε δημοσίευση στο “Nature” στις 21/8, γίνεται παρουσίαση των δεδομένων που έστειλε το rover της αποστολής αυτής, από το έδαφος της Σελήνης.
Σύμφωνα με αυτά, η επιφάνεια της Σελήνης αποτελούνταν από λάβα την περίοδο που δημιουργήθηκε. Αυτό συνάδει με δεδομένα από άλλες αποστολές, σε άλλες περιοχές της Σελήνης, συγκλίνοντας στο συμπέρασμα ότι όλη η επιφάνεια της Σελήνης αποτελούνταν από ένα ομογενές στρώμα λάβας. 
 
Αυτά τα ευρήματα σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα σεληνιακά πετρώματα έχουν παρόμοια σύσταση με τα γήινα, ενισχύει τη θεωρία της «Θείας» (μητέρας της Σελήνης κατά τη μυθολογία). Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, στο πρώιμο ηλιακό σύστημα, πριν περίπου 4.5 δισεκατομμύρια έτη, όπου οι συγκρούσεις μεταξύ αστρονομικών αντικειμένων ήταν κάτι ιδιαίτερα σύνηθες, η Γη και ένα άλλο μεγάλο σώμα (με μέγεθος συγκρίσιμο με τον Άρη, που πολλές φορές ονομάζεται «Θεία») συγκρούστηκαν με αποτέλεσμα, πολλά από τα θραύσματα, με την αρωγή της βαρύτητας, να συσσωματωθούν δημιουργώντας τον φυσικό μας δορυφόρο. Η θερμότητα από τη βίαιη σύγκρουση εξηγεί τη λάβα που κάλυπτε την επιφάνεια της Σελήνης τότε.
 
Περισσότερα για τη διαστημική εξερεύνηση αλλά και για τις γενικότερες εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2024

Τα μικροσωματίδια αυξάνουν την ένταση των θερινών καταιγίδων

Η περιβαλλοντική μόλυνση αυξάνει την ένταση των θερινών καταιγίδων σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο στο επιστημονικό περιοδικό “Atmospheric Research”. Πιο συγκεκριμένα, τα μικροσωματίδια κοντά σε περιβαλλοντικά επιβαρυμένες περιοχές, δρουν ως πυρήνες συμπύκνωσης και βοηθούν περαιτέρω στον διαχωρισμό ηλεκτρικών φορτίων εντός του καταιγιδοφόρου νέφους, οδηγώντας σε περισσότερους κεραυνούς. 

 
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, φαίνεται να παίζει περισσότερο ρόλο η ποσότητα των μικροσωματιδίων παρά το μέγεθος, ενώ η αναφορά γίνεται σε καταιγίδες με μεγάλη διαθέσιμη ενέργεια (αυτό που τεχνικά ονομάζεται CAPE, δηλαδή Convective Available Potential Energy) καθώς όσο μεγαλύτερη είναι αυτή, τόσο ενισχύεται και το παραπάνω φαινόμενο. 
 
Η έρευνα ήταν 12ετής σε μισό εκατομμύριο καταιγίδες στην περιοχή της Ουάσινγκτον (200000 περιπτώσεις) και του Κάνσας (300000). Επίσης χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα ατμοσφαιρικής ρύπανσης από εκατοντάδες μετρητικούς σταθμούς γύρω από τις προαναφερθείσες πόλεις, όπως και δεδομένα ηλεκτρικών εκκενώσεων. Τώρα ο M. Bentley, κύριος ερευνητής σε αυτήν την έρευνα, συνεχίζει στην Μπανγκόκ, όπου τα αποτελέσματα είναι παρόμοια ενώ τείνει να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αύξηση των κεραυνών στις καταιγίδες λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο.
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://doi.org/10.1016/j.atmosres.2024.107402
 
Περισσότερα για τις ηλεκτρικές εκκενώσεις, την κλιματική αλλαγή αλλά και όλα τα γνωστά ή άγνωστα, εντυπωσιακά και ενδιαφέροντα καιρικά και ατμοσφαιρικά φαινόμενα, με χάρτες, διαγράμματα, φωτογραφίες (από την Ελλάδα και το εξωτερικό) και απλή επιστημονική εξήγηση, στον τόμο Ι του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2024

Αστεροειδής τύπου C ο μετεωρίτης που αφάνισε τους δεινόσαυρους

Για πρώτη φορά έχουμε μια έρευνα που συμπεραίνει σχεδόν με βεβαιότητα ότι ο μετεωρίτης που έπεσε στη Γη και εξαφάνισε τους δεινόσαυρους (και τα περισσότερα είδη ζώων) 66 εκατομμύρια έτη πριν το σήμερα, ήταν αστεροειδής ο οποίος προήλθε πέρα από την τροχιά του Δία. Σε αυτό βοήθησε και ένα εργαστήριο στην Κολονία, το οποίο είναι από τα λίγα στον πλανήτη που μπορεί να εκτελέσει τις απαραίτητες τεχνικές για να καθορίσει την προέλευση του μετεωρίτη που δημιούργησε τον κρατήρα του Chicxulub (σημερινή χερσόνησος Yukatan στο Μεξικό). Η έρευνα δημοσιεύτηκε στις 15/8 στο επιστημονικό περιοδικό “Science”.

 
Η ανάλυση έγινε σε ιζήματα που σχηματίστηκαν εκείνη την περίοδο και περιείχαν ισότοπα του στοιχείου «Ρουθήνιο» (Ru) το οποίο απαντάται στους αστεροειδείς αλλά είναι ιδιαίτερα σπάνιο στη Γη. Αυτά τα ισότοπα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να γίνει διαχωρισμός ανάμεσα στους αστεροειδείς τύπου C και τύπου S. Οι πρώτοι σχηματίζονται στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα (και σε αυτόν τον τύπο ανήκει και ο αστεροειδής του κρατήρα Chicxulub) και οι δεύτεροι στο εσωτερικό ηλιακό σύστημα (από τη ζώνη των αστεροειδών μέχρι τον Ερμή). Αυτό από μόνο του αποτελεί κάτι ιδιαίτερο καθώς οι περισσότεροι αστεροειδείς που έχουν πέσει στη Γη είναι τύπου S. Βέβαια, όπως αναφέρει και ο κύριος ερευνητής Fischer-Godde, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι αν ο συγκεκριμένος αστεροειδής, μετά τη δημιουργία του στο εξωτερικό ηλιακό σύστημα, μπορεί να βρέθηκε για κάποιο διάστημα στη «ζώνη των αστεροειδών» και έπειτα να κατέληξε στη Γη.
 
Η έρευνα αυτή επίσης αποκλείει οριστικά την πιθανότητα να ήταν κομήτης ο συγκεκριμένος μετεωρίτης. Έρευνες σαν και αυτή, μας βοηθούν γενικότερα να κατανοήσουμε την ιστορία των μαζικών αφανισμών του παρελθόντος και να είμαστε προετοιμασμένοι για το μέλλον, όπως επίσης και να οδηγηθούμε σε κάποια συμπεράσματα για το πώς προέκυψε το νερό στη Γη. 
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.science.org/doi/10.1126/science.adk4868
 
Περισσότερα, με λεπτομέρειες, σχήματα, γραφήματα και φωτογραφίες, για τους μετεωρίτες, τους αστεροειδείς, την πιθανότητα πρόσκρουσης με τη Γη, και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα, στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τους οποίους μπορείτε να αποκτήσετε με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής από τη σελίδα μας με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2024

Χορτοφαγική δίαιτα και γήρας

Κάνοντας αυστηρά χορτοφαγική (vegan) δίαιτα, τότε μετά από 8 εβδομάδες η βιολογική ηλικία (όπως αυτή εκτιμάται από τα επίπεδα μεθυλίωσης του DNA – πρόκειται για επιγενετική τροποποίηση του DNA η οποία αλλάζει την έκφραση των γονιδίων αλλά όχι το ίδιο το DNA) μειώνεται. Τα συμπεράσματα αυτά παρουσιάστηκαν σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στις 29/7 στο επιστημονικό περιοδικό “BMC Medicine”.

 
Η έρευνα έγινε για 8 εβδομάδες σε 21 ζευγάρια ενήλικων διδύμων με μέσο όρο τα 40 έτη και το 77% των συμμετεχόντων να είναι γυναίκες. Ο ένας εκ των δύο σε κάθε ζευγάρι διδύμων, ακολουθούσε μια πλήρη διατροφή η οποία περιλάμβανε και ~200 g κρέατος, 1 αυγό και γαλακτομικά ανά ημέρα ενώ ο άλλος αυστηρά χορτοφαγική δίαιτα. Η βιολογική ηλικία οργάνων όπως η καρδιά, το συκώτι και η γενικότερη εικόνα όσο αφορά τον μεταβολισμό και τις φλεγμονές, ήταν καλύτερη για αυτούς που ακολούθησαν τη δίαιτα vegan. Επίσης, εκείνη η ομάδα έχασε και 2 κιλά κατά μέσο όρο. 
 
Ωστόσο οι ερευνητές σπεύδουν να τονίσουν ότι δεν είναι σαφές σε τι βαθμό υπάρχει συσχέτιση της δίαιτας vegan με τα οφέλη που παρατηρήθηκαν, καθώς η μειωμένη πρόσληψη θερμίδων επίσης συνεισφέρει στη μείωση της βιολογικής ηλικίας (το έχουμε δει και σε άλλες έρευνες), ενώ θα πρέπει να γίνει και μια μακρόχρονη έρευνα, ώστε να φανούν και οι μακρόχρονες συνέπειες μιας vegan διατροφής στον οργανισμό.
 
 
Περισσότερα για τις εξελίξεις στην Επιστήμη και την Τεχνολογία τόσο στο άμεσο αλλά και στο βαθύ μέλλον, στον τόμο ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2024

Άλλος ένας εισερχόμενος αστεροειδής που προβλέφθηκε

Ο αστεροειδής αυτός, με διάμετρο της τάξης του 1 m, είχε προβλεφθεί λίγες ώρες νωρίτερα και είναι το 9ο αντικείμενο για το οποίο προβλέπεται ο χρόνος και η περιοχή εισόδου του στη γήινη ατμόσφαιρα. Είχαμε δει και σε παλιότερες αναρτήσεις μας κάποια από τα προηγούμενα. Το συγκεκριμένο είχε προβλεφθεί να εισέλθει πάνω από τις Φιλιππίνες το βράδυ της Τετάρτης, 0040 τοπική ώρα. Η πρόβλεψη για αυτό το, σχετικά μικρό, αντικείμενο με κωδική ονομασία 2024 RW1 (πρώην CAQTDL2) έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς από την περιοχή να απαθανατίσουν την εντυπωσιακή είσοδό του στην ατμόσφαιρά μας. Αυτό το εγχείρημα αποτελεί μέρος της αναπτυσσόμενης πλανητικής άμυνας έναντι αντικειμένων που ήταν, μέχρι πρόσφατα, αρκετά μικρά για να ανιχνευτούν (της τάξης των μερικών μέτρων) αλλά αρκετά μεγάλα για να προκαλέσουν ζημιές ή/και καταστροφές (βλέπε Chelyabinsk 2013 – με διάμετρο μόλις 18 m).

 
Περισσότερα για τους κομήτες, τους αστεροειδείς, τα μετέωρα, τους μετεωρίτες, τον κίνδυνο για τη Γη, τα μέτρα ανίχνευσης και προστασίας του πλανήτη μας, και άλλα πολλά ενδιαφέροντα, με φωτογραφίες, χάρτες κ.α., θα βρείτε στους τόμους ΙΙ και ΙΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος») που μπορείτε να αποκτήσετε και από τη σελίδα μας, με μηδενικά έξοδα αποστολής, με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!

Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2024

Παρουσίαση βιβλίων του Δρ. Χρήστου Ντουντουλάκη στο φεστιβάλ βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως

Την Παρασκευή 13/9 και ώρες 8-10 το βράδυ, ο Δρ. Φυσικής Υψηλών Ενεργειών και συγγραφέας, Χρήστος Ντουντουλάκης, θα βρίσκεται στο 52ο φεστιβάλ βιβλίου στο Πεδίον του Άρεως, στο περίπτερο 255 των εκδόσεων «Οσελότος», για να υπογράψει αντίτυπα των βιβλίων του και να συζητήσει μαζί σας!

Στα περίπτερα του «Οσελότου» θα μπορείτε να βρείτε το πιο πρόσφατο βιβλίο για όλους «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα», αλλά και το τρίτομο έργο για όλους «Τα Φυσικά Φαινόμενα» (και μάλιστα τον συναρπαστικό τόμο ΙΙΙ της τριλογίας, ο οποίος εξελίσσεται σε “ανησυχητικά προφητικό”), όπως και το πεντάτομο έργο της «Ανάλυσης» μίας και πολλών μεταβλητών, για τους φοιτητές εφαρμοσμένων σχολών! 
 
Σας περιμένουμε!
 

 

Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2024

Γιγάντιος πίδακας από το διάστημα

Καλό μήνα σε όλους τους φίλους μας! Ακόμη μία υπέροχη λήψη παροδικού φωτεινού συμβάντος πάνω από καταιγίδα από τον ISS και τον αστροναύτη Matthew Dominick την 1η Ιουλίου, ενώ ο διαστημικός σταθμός ήταν κοντά στη νότια κινεζική θάλασσα. Αυτή τη φορά απαθανάτισε έναν γιγάντιο πίδακα (gigantic jet) ο οποίος αποτελεί το εντυπωσιακότερο μέλος της οικογένειας των παροδικών φωτεινών συμβάντων (TLEs, Transient Luminous Events) όπου ανήκουν και τα red sprites. Το ύψος του είναι δεκάδες χιλιόμετρα καθώς εκκινεί από την κορυφή της καταιγιδοφόρας νέφωσης και φτάνει ως τη βάση της ιονόσφαιρας (σε ύψος ~90 km). Παρατηρήστε επίσης τη νυχτερινή φωταύγεια της ατμόσφαιρας (airglow) που διακρίνεται σε κιτρινωπή (αποδιέγερση ατόμων νατρίου) και πράσινη (αποδιέγερση μοριακού οξυγόνου). Το ύψος που βρίσκεται η διαχωριστική γραμμή τους είναι γύρω στα 100 km.

 
Τα TLEs γενικότερα, αποτελούν ηλεκτρικές εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, οι οποίες προκύπτουν υπό προϋποθέσεις πάνω από καταιγίδες. Στην Ελλάδα, υπάρχει μια πρωτοποριακή ομάδα που τα καταγράφει εδώ και χρόνια και έχει παρουσιάσει τα ευρήματα της έρευνάς της. Την έρευνα μπορείτε να την βρείτε εδώ: https://www.mdpi.com/2673-4931/26/1/9
 
Αρχική φωτογραφία: https://eol.jsc.nasa.gov/SearchPhotos/photo.pl...
 
Επεξεργασία: Simeon Schmauß / https://x.com/stim3on
 
Πληροφορίες και explainer video για τα red sprites και τις υπόλοιπες εκκενώσεις της ανώτερης ατμόσφαιρας, αλλά και για την ελληνική ομάδα που τα καταγράφει: https://antisimvatikos.blogspot.com/.../tles-greek...
 
Περισσότερα για τα red sprites, τους γιγάντιους πίδακες αλλά και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις τόσο της κατώτερης όσο και της ανώτερης ατμόσφαιρας, θα βρείτε στο πρώτο βιβλίο για αυτά τα φαινόμενα στην Ελλάδα και όχι μόνο, με τίτλο «Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα» (εκδόσεις «Οσελότος»), το οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!