Το περίφημο σήμα “Wow!” είναι ό,τι πιο πλησιέστερο (επιστημονικά) έχουμε ως «απόδειξη» πιθανής ύπαρξης εξωγήινων πολιτισμών. Πριν ενθουσιαστείτε όμως, ας δούμε την ιστορία αυτού του σήματος, γιατί σήμερα θεωρείται μάλλον απίθανο να έχει προέλθει από άλλο πολιτισμό, αλλά και τι προτείνουν για την προέλευσή του ερευνητές από το Arecibo και το Harvard σε μια νέα έρευνά τους που ήρθε στο φως της δημοσιότητας στα τέλη Αυγούστου.
Το σήμα “Wow!” ανιχνεύτηκε στις 15/8/1977 από το ραδιοτηλεσκόπιο του πανεπιστημίου του Ohio στις ΗΠΑ. Επρόκειτο για ένα πολύ ισχυρό, πολύ εστιασμένο και πολύ σύντομο (διήρκεσε 72’’) ραδιοσήμα στη συχνότητα των 1420.456 MHz (πολύ κοντά στη φασματική γραμμή εκπομπής 21 cm του υδρογόνου – «ιδανική» για διαστρική επικοινωνία μεταξύ τεχνολογικά ανεπτυγμένων πολιτισμών, καθώς μπορεί να περάσει μέσα από τα διαστρικά νέφη σκόνης και αερίων, δηλαδή να ταξιδέψει ανεμπόδιστη σε αστρονομικές αποστάσεις). Ο αστρονόμος Jerry R. Ehman, μόλις είδε το ανιχνευμένο σήμα, εντυπωσιασμένος από την έντασή του, το κύκλωσε και έγραψε δίπλα του “Wow!”, με αποτέλεσμα να πάρει με αυτόν τον τρόπο το όνομά του.
Παρά τις επίμονες προσπάθειες για να ανιχνευτεί ξανά, αυτό δεν κατέστη δυνατό. Το σήμα δεν επαναλήφθηκε από τότε. Στη συνέχεια υπήρξαν έλεγχοι και υποθέσεις από διάφορες ερευνητικές ομάδες, ωστόσο το σήμα αυτό δεν είναι ούτε κάποιο σφάλμα οργάνου, ούτε προέκυψε από ανθρωπογενή αίτια (π.χ. δορυφόρους έμμεσα ή άμεσα) αλλά η μη-επαναληψιμότητά του, όπως και κάποια άλλα χαρακτηριστικά του (π.χ. έλλειψη μορφοποίησης ή κωδικοποίησης) απομακρύνει και την πιθανότητα να προέρχεται από κάποιον εξωγήινο πολιτισμό, παρόλο που το σήμα αυτό αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο και μέχρι και σήμερα δεν έχει υπάρξει μία πειστική πρόταση κάποιου αστροφυσικού φαινομένου που θα μπορούσε να το παράγει.
Σχετικά με την τελευταία πρόταση, η νέα έρευνα προτείνει ως (φυσική) προέλευση αυτού του σήματος ένα αστρονομικό maser υδρογόνου. Το maser είναι σαν το laser αλλά στη φασματική περιοχή των μικροκυμάτων και όχι στο ορατό όπως το laser. Μια εξαιρετικά σπάνια ευθυγράμμιση ανάμεσα στη Γη, σε ένα ψυχρό διαστρικό νέφος υδρογόνου και σε μια πολύ ισχυρή ραδιοπηγή όπως ένα magnetar (τύπος αστέρα νετρονίων με εξαιρετικά ισχυρό μαγνητικό πεδίο) ή κάτι αντίστοιχο (π.χ. SGR, Soft Gamma Repeater). Μια πολύ σπάνια γιγάντια έκλαμψη από έναν magnetar (σημειώστε ότι έχουμε παρατηρήσει μόλις 3 τέτοιες σε 50 έτη παρατήρησης στον Γαλαξία μας και στο Μεγάλο Μαγγελανικό Νέφος), θα μπορούσε να τροφοδοτήσει με την απαραίτητη ενέργεια το νέφος υδρογόνου ώστε να λειτουργήσει ως ένα φυσικό maser του οποίου η εκπομπή θα προσομοίαζε το σήμα “Wow!”.
Η συγκεκριμένη πρόταση εξηγεί τη σπανιότητα, την ένταση, τη μικρή διάρκεια και τη φασματική «στενότητα» του σήματος του 1977. Εφόσον αποδειχθεί, θα είναι η 1η φορά που ανιχνεύεται αστροφυσικό maser υδρογόνου, ενώ θα αποτελεί έναν ακόμη κανόνα αποκλεισμού των “false positives” (ψευδώς θετικών) σημάτων από εξωγήινους πολιτισμούς.
Paper προς δημοσίευση: https://arxiv.org/pdf/2408.08513
Φωτογραφία από το εκτυπωμένο σήμα “Wow!” με τη σημείωση από τον Jerry R. Ehman: https://ohiomemory.org/.../collec.../p267401coll32/id/12429/
Περισσότερα για την Αστρονομία και την Αστροφυσική, τις μαύρες τρύπες, τους αστέρες νετρονίων, τους λευκούς και τους καφέ νάνους, τους ερυθρούς γίγαντες, τα νεφελώματα, την αστρική εξέλιξη και την πυρηνοσύνθεση, αλλά και πολλά άλλα θα βρείτε στον τόμο ΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα» (εκδόσεις «Οσελότος»), τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου