Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2023

'Εκλαμψη ακτίνων γ, επηρέασε τη Γη πέρυσι τον Οκτώβρη

Στις 9/10/2022, η ανώτερη ιονόσφαιρα της Γης επηρεάστηκε από μια διαρκή και ισχυρή έκρηξη/έκλαμψη ακτίνων γ, η οποία ανιχνεύτηκε από πολλούς δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά (και) για αυτόν τον σκοπό. Η έκλαμψη αυτή, η οποία έχει πλέον το όνομα GRB 221009A (το GRB προέρχεται από τα αρχικά των όρων Gamma Ray Burst), ήταν από τις ισχυρότερες αν όχι η ισχυρότερη που έχει ανιχνευτεί ποτέ μέχρι σήμερα, από το 1960 που ξεκίνησε η καταγραφή τους. Από στατιστικής απόψεως, εκλάμψεις σαν και αυτήν του Οκτωβρίου του 2022, ανιχνεύονται στη Γη μια φορά στα 10000 έτη. Η έρευνα για αυτήν δημοσιεύτηκε στο “Nature” στις 14/11/2023.

 
Αυτές οι εκρήξεις πολύ υψηλής ενέργειας, προέρχονται από εκρήξεις υπερκαινοφανών (supernovae), συγχωνεύσεις αστέρων νετρονίων ή βαρυτική κατάρρευση αστέρων προς αστέρες νετρονίων ή μελανές οπές. Η έκρηξη GRB 221009A προήλθε από έκρηξη supernova που συνέβη σε απόσταση περίπου 2 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από εμάς. Παρά την τεράστια απόσταση (τόσο χωρική όσο και χρονική) που μας χωρίζει από αυτήν, κατάφερε να έχει μετρήσιμες επιπτώσεις στην ιονόσφαιρα της Γης, κάτι που υποστηρίζει την υπόθεση ότι ορισμένοι μεγάλοι αφανισμοί του παρελθόντος στη Γη να οφείλονται έστω και εν μέρει σε ανάλογες εκρήξεις πλησιέστερα (π.χ. εντός του Γαλαξία μας).
 
Η επίπτωση που είχε στην ιονόσφαιρα η συγκεκριμένη έκρηξη, ήταν με τη μορφή αυξημένου αριθμού ιονισμών, κάτι που ουσιαστικά «κατέβασε» την ιονόσφαιρα σε χαμηλότερα ύψη για λίγη ώρα. Αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε από τον τρόπο με τον οποίο γίνεται ανάκλαση των ραδιοφωνικών κυμάτων από αυτήν (βλέπε τόμο Ι «Τα φυσικά φαινόμενα»). Στην περίπτωση πολύ πλησιέστερης αντίστοιχης έκρηξης (π.χ. εντός του Γαλαξία μας, ήτοι «μόλις» μερικές χιλιάδες έτη φωτός μακριά μας), θα συνέβαινε σημαντική αραίωση του στρώματος του όζοντος, με αποτέλεσμα να ακτινοβοληθεί η βιόσφαιρα της Γης με ιονίζουσα υπεριώδη ακτινοβολία, ενδεχομένως επαρκή για τον αφανισμό της ανάλογα με την περίπτωση (βλέπε τόμο ΙΙΙ «Τα φυσικά φαινόμενα»).
 
Δημοσιευμένη Έρευνα: https://www.nature.com/articles/s41467-023-42551-5
 
Στο σχήμα απεικονίζεται ο μηχανισμός μιας έκρηξης ακτίνων γ. Μετά από μια αρχική έκλαμψη ακτίνων γάμμα, εκπέμπεται μια πιο μακρόχρονη σε μεγαλύτερα μήκη κύματος (ακτίνες Χ, υπεριώδες, οπτικό, υπέρυθρο, μικροκύματα και ραδιοκύματα).
 
Περισσότερα για την Αστροφυσική, την Κοσμολογία, αλλά και για πολλά άλλα συναρπαστικά θέματα, στον τόμο ΙΙ του έργου «Τα φυσικά φαινόμενα», τον οποίο μπορείτε να αποκτήσετε από τη σελίδα μας με έκπτωση και μηδενικά έξοδα αποστολής με ένα μήνυμα! Ρωτήστε μας!
 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου